2014_CBS_09451 - Cultuur - Vzw lokaal cultuurbeleid district Wilrijk - Motiveringsverslag. Statuten. Steminstructies - Goedkeuring

Artikel 245 §2 van het Gemeentedecreet bepaalt dat het college een motiveringsverslag dient te maken waarin de voor- en nadelen van externe verzelfstandiging in de gekozen vorm worden afgewogen.

Artikel 245 § 3 Gemeentedecreet bepaalt dat de statuten van een extern verzelfstandigd agentschap in privaatrechtelijke vorm (een eva-vzw) moeten worden goedgekeurd door de gemeenteraad.

Artikel 246 § 4 van het Gemeentedecreet bepaalt dat de gemeenteraad bij de samenstelling van de organen rekening kan houden met de samenstelling van de districtsraad voor zover de gemeentelijke vennootschap, vereniging of stichting belast is met de verwezenlijking van welbepaalde beleidsuitvoerende taken van gemeentelijk belang die uitsluitend bevoegdheden van het district betreffen.

De vereniging draagt de naam vereniging zonder winstoogmerk of bij afkorting vzw ‘lokaal cultuurbeleid district Wilrijk’.

De vereniging heeft het statuut van een gemeentelijk extern verzelfstandigd agentschap in privaatrechtelijke vorm in de zin van het Gemeentedecreet van 15 juli 2005.  

De maatschappelijke zetel van de vereniging is gevestigd in het gerechtelijk arrondissement Antwerpen op het adres:

Vzw lokaal cultuurbeleid district Wilrijk, Kern 18 - 2610 Wilrijk

De vereniging heeft tot doel het lokaal cultuurbeleid in het district Wilrijk te bevorderen. De vereniging kan ook zorgen voor de verwezenlijking van de opdrachten lokaal cultuurbeleid. Meer specifiek zal haar raad van bestuur optreden als beheersorgaan van in het district aanwezige cultuurcentra, zoals bepaald in hoofdstuk 3. Het cultuurcentrum, art. 10 en 11 van het decreet op het lokaal cultuurbeleid van 6 juli 2012; daarnaast kan zij ook het financiële beheer voeren van de aan de instellingen verbonden cafetaria.

De vereniging mag alle verrichtingen doen, welke rechtstreeks of onrechtstreeks betrekking hebben op haar doel of van aard zijn de verwezenlijking ervan te begunstigen, mits inachtneming van de bepalingen die voorzien zijn in de samenwerkingsovereenkomst tussen het stadsbestuur en de vereniging.

Het decreet lokaal cultuurbeleid van 6 juli 2012 stimuleert de gemeenten om te komen tot een kwalitatief en integraal cultuurbeleid en legt een belangrijke verantwoordelijkheid voor het ontwikkelen van zulk geïntegreerd cultuurbeleid bij de lokale besturen. Elk gemeente- of stadsbestuur wordt aangespoord om een visie hierover te ontwikkelen en een plan op te stellen waarin de geïntegreerde werking in het geheel en de specifieke werking van de verschillende partners daarbinnen beschreven wordt.

Voor het cultuurbeleidsplan van 2008-2013 werd er, in samenwerking met alle partners en in alle districten, een traject uitgewerkt om te komen tot één geïntegreerd plan. In dit geïntegreerde stedelijke beleidsplan waren zowel de beleidsplannen van de districten opgenomen als die van de bibliotheken en de cultuurcentra. Daarbij werd vooral aandacht besteed aan de samenhang tussen de verschillende onderdelen of sectoren van het lokaal cultuurbeleid en werd er aangegeven op welke manier er concreet kon samengewerkt worden om te komen tot de realisatie van dat ene geïntegreerde beleid. Om dit te realiseren werd er beslist tot de oprichting van een vzw lokaal cultuurbeleid in elk district.

De gemeenteraad besliste op 25 februari 2008 (jaarnummer 318) tot de omvorming van de acht bestaande vzw’s financieel beheer van de cultuurcentra om te vormen tot acht vzw’s lokaal cultuurbeleid. Dit betekent een vzw voor elk district behalve Borgerhout. Voor Borgerhout moet nog een nieuwe vzw worden opgericht die qua statuten en samenwerkingsovereenkomst identiek is aan de acht omgevormde vzw’s.

Bij de omvorming van deze vzw’s werd rekening gehouden met de bepalingen van het gemeentedecreet inzake extern verzelfstandigde agentschappen, zodat de overgang naar eva’s vlot zou kunnen verlopen.

Ten laatste drie jaar na de volledige inwerkingtreding van titel VII, hoofdstuk II van het gemeentedecreet dienen immers ook alle bestaande 'vzw’s van gemeentelijk belang' omgevormd te worden tot dergelijke extern verzelfstandigde agentschappen.

Een extern verzelfstandigd agentschap in privaatrechtelijke vorm is de meest aangewezen rechtsvorm. Enkel deze rechtsvorm laat de vzw’s lokaal cultuurbeleid  toe om ook externe partners op een structurele manier in de vzw te betrekken. De privaatrechtelijke rechtsvorm bij uitstek is de vzw aangezien het partnerschap een maatschappelijk belang nastreeft en geen winstoogmerk heeft.

Op 16 december 2013 (jaarnummer 785) keurde de gemeenteraad de omvorming conform het Gemeentedecreet en de juridisch-technische statutenwijziging goed.

Het stadsbestuur wenste immers in het kader van de decretaal verplichte omvormingsoperatie tegelijkertijd de organisatie van de Groep stad Antwerpen te herbekijken en een nieuwe groepsarchitectuur uit te tekenen. Opdat de verzelfstandigde entiteiten verder konden functioneren na 1 januari 2014, moesten de statuten worden aangepast tegen 31 december 2013, zodat ze juridisch- technisch conform het Gemeentedecreet waren.

Deze juridisch-technische statutenwijziging werd goedgekeurd door de gemeenteraad voor een duur van maximaal één jaar in zitting van 16 december 2013 (jaarnummer 785).

Voor elke verzelfstandiging legt het Gemeentedecreet een uitdrukkelijke verplichting op tot motivering. De gemeenteraad beslist over de voorzetting van de verzelfstandiging, en moet dus de voor – en nadelen van de verschillende beheersvormen tegen elkaar afwegen en aannemelijk maken dat de voordelen opwegen tegen de nadelen. Uitgangspunt is dat het beheer binnen de stedelijke diensten de regel is en dat men pas kan overgaan tot een vorm van externe verzelfstandiging als daar goede motieven voor zijn.

De aanzet voor deze motivering moet gegeven worden in een motiveringsverslag, dat wordt opgesteld door het college van burgemeester en schepenen. Deze motivering moet volgens de toezichthoudende overheid ook gebeuren voor de omvorming naar en het behoud van een extern verzelfstandigde entiteit in privaatrechtelijke vorm.

Door middel van voorliggend besluit wordt dan ook door het college een motivering opgemaakt voor de keuze van de meest aangewezen rechtsvorm voor deze huidige vzw.

Gelet op de activiteiten van de vzw, zoals aangegeven in de rubriek aanleiding en context, is het niet aangewezen om deze activiteiten te laten uitvoeren binnen het eigen beheer van de stad, zelfs gelet op de mogelijkheden die interne delegaties en budgethouderschap bieden.

Dit om volgende redenen:

Het eigen beheer komt niet in aanmerking omdat deze vorm van beheer een structurele samenwerking op beleids- en financieel vlak met andere partners uitsluit.

Bij eigen beheer is er geen apart beslissingsorgaan en kunnen de partners, in dit geval gebruikers en deskundigen, geen deelgenoot gemaakt worden van dat beheer, kunnen zij geen verantwoordelijkheid dragen voor het bepalen of de realisatie van de opdrachten. Ook het inzetten van een adviesraad biedt in deze geen oplossing, gezien het hier gaat over een vorm van effectief beheer waarbij de deelnemende partners een gelijkwaardige stem moeten kunnen uitbrengen. Dat is niet het geval bij een adviesraad.

Gelet op de activiteiten van de huidige vzw, zoals aangegeven in de rubriek aanleiding en context, is het evenmin aangewezen om de activiteiten te laten uitvoeren binnen een intern verzelfstandigd agentschap. 

Dit om volgende redenen: 

Het intern verzelfstandigd agentschap komt niet in aanmerking omdat een structurele samenwerking op beleids- en financieel vlak met andere partners binnen een intern verzelfstandigde structuur niet mogelijk is.

Ook bij een interne verzelfstandiging is er geen apart beheersorgaan en kunnen de andere partners –gebruikers en deskundigen – nooit als volwaardige partner bij het beheer betrokken worden en deelhebben aan de realisatie van de opdrachten.

Gelet op de activiteiten van de huidige vzw, zoals aangegeven in de rubriek aanleiding en context, is het ook niet aangewezen om de activiteiten te laten uitvoeren binnen een autonoom gemeentebedrijf.

 Dit om volgende redenen:

Deze eerste beheersvorm (autonoom gemeentebedrijf) biedt wel enkele voordelen van een extern verzelfstandigd agentschap – voornamelijk dan de grotere onafhankelijkheid en eigen bestuursorganen die het mogelijk maken om zelf overeenkomsten af te sluiten met derden – maar laat niet toe om externe partners deel te laten nemen in de verzelfstandigde structuur. Deze samenwerking met externe partners vormt net de noodzakelijke voorwaarde voor de stad om krachten en middelen te bundelen in een structureel samenwerkingsverband. Bovendien is het autonoom gemeentebedrijf een zuiver stedelijke beheersvorm en fungeert de gemeenteraad als raad van bestuur. Dit is in strijd met de politieke realiteit van de districten die de basis vormt van de op te richten beheersvorm.

Gelet op de activiteiten van de huidige vzw, zoals aangegeven in de rubriek aanleiding en context, is het aangewezen om een eva-vzw te behouden, en dit om volgende redenen: 

Om te beginnen is er de opdracht, volgend uit het cultuurpact, om een evenredige participatie en betrokkenheid in de beheersorganen te organiseren. Als gevolg daarvan – en om de participatie van alle actoren in de werking van het district te realiseren – werd de vzw lokaal cultuurbeleid district Wilrijk opgericht. De inspraak van het lokale bestuursniveau, van gebruikers en deskundigen, in de werking van de instellingen op het grondgebied van het district is cruciaal om tot een geïntegreerde werking te komen.

Daarnaast biedt de vzw de mogelijkheid om op een transparante manier de districtsmiddelen voor het lokaal cultuurbeleid te beheren.

Een andere belangrijke reden is dat de beheersvorm de politieke realiteit van het district moet weerspiegelen aangezien het hier gaat over de werking van het lokaal cultuurbeleid dat in hoofdzaak een districtsmaterie, -bevoegdheid is. De wijziging van artikel 246 van het Gemeentedecreet van 15 juli 2005 bepaalt dat de gemeenteraad vanaf nu hiervoor bij de samenstelling van de organen rekening kan houden met de samenstelling van de districtsraad.

Hieruit blijkt dat een eva-vzw de meest aangewezen vorm blijft om de activiteiten van de entiteit uit te voeren. De samenstelling van de bestuursorganen blijkt uit de statuten, die ter goedkeuring aan de gemeenteraad zullen worden voorgelegd.

Gezien de voorgestelde statuten betrekking hebben op de werking van een vzw die bevoegd is voor districtsmaterie en -bevoegdheden en ook de samenstelling van de beheersorganen hieraan aangepast is, wordt het district Wilrijk gevraagd om advies uit te brengen op de voorgelegde statuten.

Een samenwerkingsovereenkomst met de stad zal op latere datum worden afgesloten.

Artikel 245 van het Gemeentedecreet handelt over het motiveringsverslag en de goedkeuring statuten.