Op basis van artikel 42 § 1 van het Gemeentedecreet heeft de gemeenteraad de volheid van bevoegdheid ten aanzien van de aangelegenheden van gemeentelijk belang.
In navolging van de selectie medio 2018 werden verschillende gesprekken met alle actoren gevoerd in functie van de organisatie voor de volgende fase.
De 18 geselecteerde projecten zijn daarbij gehergroepeerd tot acht projectclusters: (Het betreft voorlopige werktitels. De naamgeving van de projectclusters wordt, in overleg met de intendant, nog herbekeken.)
Daarnaast is ook een onderzoeksagenda met vier ringstudies opgesteld:
In 2017 werd door het Vlaamse Gewest een raamovereenkomst gesloten met vijf ontwerpteams voor ontwerpen over de Ring. De vijf ontwerpteams blijven via een raamovereenkomst gedurende minimaal vier en maximaal acht jaar beschikbaar voor bijkomende ontwerpopdrachten. Het Vlaamse Gewest treedt daarbij op als opdrachtencentrale. De stad Antwerpen (met inbegrip van haar verzelfstandigde bedrijven) kunnen bestellingen plaatsen in het kader van de raamovereenkomst (zonder daartoe verplicht te zijn). In een eerste fase heeft elk van de teams een visienota opgemaakt voor een toegewezen segment van de Ring. In een tweede fase kunnen vervolg- en gerelateerde opdrachten besteld worden waarbij per bestelling een mini-competitie zal worden georganiseerd tussen de deelnemers aan de raamovereenkomst.
De plaatsing van de studieopdrachten zal in verschillende golven verlopen. Een deel van de opdrachten zal via mini-competitie geplaatst worden binnen de raamovereenkomst van het Vlaamse Gewest. Wanneer nodig (technische vereisten, capaciteit enzovoort) of wenselijk zullen opdrachten ook op een andere manier in de markt geplaatst worden. Nog niet voor alle projectclusters en ringstudies is de timing en de wijze van plaatsing uitgeklaard.
Wel duidelijk is dat:
Verwacht wordt dat de volgende golf, voor de resterende projectclusters “Zuidoostelijk Bermenlandschap” en “Knoop zuid” en de resterende ringstudies, een viertal maanden na de eerste golf zal volgen.
Op Vlaams niveau is Alexander D’Hooghe opnieuw als intendant aangesteld voor de coördinatie en kwaliteitsborging van de verdere uitwerking van de ringprojecten en studies. De intendant staat in voor de organisatie van de overlegstructuur (oa in werkbanken) zowel van het geheel als van de deelopdrachten, voor de organisatie van de communicatie en participatie over het geheel en voor de afstemming tussen de communicatie en participatie over de verschillende deelopdrachten.
De Ringprojecten zullen opgevolgd worden door projecttandems bestaande uit telkens een Vlaamse en een stedelijke projectleider, behalve voor de projectcluster “Linkeroever” die in eerste instantie enkel door BAM@uitvoeringen wordt opgevolgd. De Ringstudies zullen opgevolgd worden door een Vlaamse of een stedelijke projectleider. De afstemming tussen de projectclusters en studies zal plaatsvinden in het “kernteam Over de Ring”, met daarin de vertegenwoordigers van de Vlaamse en stedelijke projectleiders, onder leiding van de intendant.
Bij BAM@uitvoering, Afdeling Wegen en Verkeer van het Vlaamse Gewest en De Vlaamse Waterweg NV zijn voor de verschillende ringprojecten projectleiders aangeduid. De nodige afspraken met deze Vlaamse partners in projecttandems zullen in samenwerkingsovereenkomsten verder worden uitgewerkt.
Op stedelijk niveau hebben de bedrijfseenheid Stadsontwikkeling en AG VESPA de nodige afspraken gemaakt in functie van de opvolging. Beide bedrijven vaardigen ervaren projectleiders af in een “stedelijk projectbureau Over de Ring”. Het stedelijk projectbureau wordt gecoördineerd door een tandem van Stadsontwikkeling/Mobiliteit en AG VESPA, die beiden het stedelijk projectbureau vertegenwoordigen in het “kernteam Over de Ring”. De dagelijkse werking van het stedelijk projectbureau wordt aangestuurd door de afdelingsdirecteurs van de verschillende projectleiders.
Bij de toewijzing van de projectclusters en studies binnen de groep stad werd rekening gehouden met de beschikbare capaciteit op korte termijn en gekozen voor zoveel mogelijkheid continuïteit en aansluiting op de huidige werkgebieden van beide bedrijven. De bedrijfseenheid Stadsontwikkeling levert in dat kader de projectleiders voor de projectclusters “Noordkasteel”, “Noord”, “Knoop zuid” en de “Zuidelijke Scheldebrug/balkon”, voor “Linkeroever” indien de vraag komt van intendant of BAM@Uitvoeringen, en voor de studies Ringwater/energie en stationsomgevingen. AG VESPA levert de projectleiders voor de projectclusters “omgeving Lobroekdok” en “Schijnvalleipark”. De projectcluster “Zuidoostelijk bermenlandschap” zal in onderling overleg nog worden toegewezen.
In overleg met de Vlaamse administratie is beslist dat de stad als aanbestedende overheid voor de eerste golf van projectclusters (met uitzondering van de projectcluster “Linkeroever” door BAM@Uitvoeringen) en voor de studie Ringwater/energie zal optreden. In dat kader is het belangrijk nu de samenwerking tussen AG VESPA en de stad voor de eerste golf projectclusters vast te leggen in een samenwerkingsovereenkomst.
Het stedelijk projectbureau zal samen met het kernteam Over de Ring een voorstel uitwerken om het taakstellend budget van 1,250 miljard te heroriënteren naar heldere projectbudgetten per ringproject onderverdeeld in onderbouw/bovenbouw en per ringstudie.
Van januari 2016 tot juni 2018 werd, onder leiding van intendant Alexander D’Hooghe, een traject doorlopen om te komen tot concrete en realiseerbare overkappingen en leefbaarheidsprojecten voor de Antwerpse Ring met als ambitie een overkapping van de volledige ring. In maart 2017 is het “Toekomstverbond voor de bereikbaarheid en leefbaarheid – Een ring rond de stad en een ring voor de stad” tussen het Vlaamse Gewest, de stad Antwerpen en de burgerbewegingen stRaten-generaal, Ademloos en Ringland tot stand gekomen. In het kader van de eerste grote fase in de leefbaarheidsmaatregelen voorzien de Vlaamse regering, de stad Antwerpen en het Havenbedrijf Antwerpen NV een bedrag van 1,250 miljard euro dat ingezet wordt op basis van de uitkomst van het selectiedossier van de intendant.
Op 29 juni 2018 (jaarnummer 6145) bekrachtigde het college de selectie van 18 projecten en vier reserveprojecten als eindresultaat van het proces “Over de Ring” onder leiding van intendant Alexander D’Hooghe.
Het gaat om volgende 18 projecten:
Naast deze Ringprojecten is 10,5 miljoen euro voorzien voor verder studiewerk rond onder andere het verkeerskundig systeem op de zuidoostelijke ring, tunnelveiligheid, multimodale knopen en overkappingskansen voor de volgende fasen.
Als bij uitwerking van de geselecteerde Ringprojecten budgettaire ruimte zou ontstaan, kunnen ook onderdelen van deze vier reserveprojecten gerealiseerd worden:
In hetzelfde besluit geeft het college de opdracht aan de bedrijfseenheid Stadsontwikkeling en AG Vespa om een stedelijk actieplan uit te werken ifv een snelle, efficiënte en kwalitatieve uitvoering van de geselecteerde projecten en het verdere proces.
Sinds 9 november 2018 is Alexander D’Hooghe door de Vlaamse regering opnieuw aangesteld als intendant voor een periode van maximaal acht jaar.
In het kader van het Toekomstverbond en de overkapping van de volledige Antwerpse Ring voorzien de Vlaamse regering, de stad Antwerpen en het Havenbedrijf Antwerpen NV een bedrag van 1,250 miljard euro dat ingezet wordt voor de in eerste fase geselecteerde Ringprojecten.
Het aandeel van de stad daarin bedraagt 107 miljoen euro. In de prognoses van volgende meerjarenplanning, werd er 14,5 miljoen euro in 2020 voorzien, verder oplopende doorheen de jaren maar te verfijnen in de nieuwe meerjarenplanning nu de concrete projecten geselecteerd zijn.
Voor elk van de geselecteerde Ringprojecten is, in het proces van de intendant, een taakstellend budget toegekend. Dit budget wordt, onder leiding van de intendant, waar nodig en relevant nog opgesplitst in een budget voor de bovenbouw (inrichting maaiveld op en naast de kap) en onderbouw (infrastructuur, tunnels, …). Het taakstellend budget bovenbouw is de all-in kost, en omvat naast de bouwkost ook alle andere kosten zoals erelonen ontwerpers, erelonen bijkomende adviseurs, technische onderzoeken, en zo meer, alle bedragen zijnde inclusief btw en een provisie voor onvoorziene kosten.
Stad en Vlaanderen zullen op korte termijn verdere afspraken maken over de aanwending en specifieke modaliteiten van deze middelen en deze afspraken vastleggen in een overeenkomst. Om op korte termijn eerste studiewerk voor een aantal van de Ringprojecten op te kunnen starten, zal de stad deze studies (pre)financieren (prefinanciering van het aandeel dat door Vlaanderen dient voorzien te worden) van budgetadres 1SMB040207 (overkapping en leefbaarheidsprojecten). De stad zal deze prefinanciering recupereren via investeringssubsidies van Vlaanderen (ontvangsten) die eveneens onder budgetadres 1SMB040207 zullen worden voorzien worden (budgetpositie 150300). De eerste uitgaven (studiekosten) worden niet voor juni 2019 verwacht, met uitzondering van de voorstudies Scheldebrug. Daartoe zal er met de budgetwijziging van 2019 voorgesteld worden een deel van de middelen van 1SMB040207 (overkapping en leefbaarheidsprojecten) van 2020 naar 2019 te halen. In afwachting van opmaak en goedkeuring budgetwijziging 2019 wordt een vastlegging voorgesteld op een ander projectbudget onder 1SMB04 voorzien, tijdelijk aangewend en aangezuiverd met de middelen voor de leefbaarheidsprojecten zodra mogelijk. Voor de voorstudies Scheldebrug is budget voorzien via IKA-Light van 1SMB040206A00000/5150500000/224 budget 2019 naar 1SMB040207A00000/5150500000/224 budget 2019.
De gemeenteraad keurt eenparig het volgende besluit goed.
De gemeenteraad neemt kennis van de stand van zaken van de werkafspraken die tussen de stad en de andere actoren in het algemeen en de bedrijfseenheid Stadsontwikkeling en AG VESPA in het bijzonder zijn gemaakt in functie van een efficiënte en kwalitatieve uitvoering van de geselecteerde Ringprojecten en -studies.
De gemeenteraad keurt de samenwerkingsovereenkomst goed die tussen de stad en AG VESPA wordt gesloten voor de projectclusters “Noordkasteel”, “Noord”, “omgeving Lobroekdok” en “Schijnvalleipark” in de eerste golf.