2017_GR_00033 - Business en Innovatie - Convenant imec - Goedkeuring

De toelagen zullen enkel uitbetaald worden als er geen openstaande, niet-betwiste, vervallen schulden zijn ten aanzien van de stad Antwerpen.

In zitting van 24 oktober 2014 (jaarnummer 10821) besliste het college om het pand in de Lange Gasthuisstraat 29-31 voor een periode van 10 jaar ter beschikking te stellen voor de uitbouw van StartupVillage. StartupVillage zet Antwerpen nationaal en internationaal op de kaart als 'Startup City', een bruisende stedelijke omgeving die alle kansen geeft aan innovatief (technologisch) ondernemerschap.

Op 14 december 2015 (jaarnummer 720) bekrachtigde de gemeenteraad de consortiumovereenkomst voor het Horizon2020-project 'SELECT for Cities'. Doel van dit project is de ontwikkeling van de stad als een Internet of Everything lab. De subsidie, vanuit Horizon2020 (het EU-subsidieprogramma voor onderzoek en innovatie), betreft de financiering van pre-commerciële aanbestedingen, die het consortium bestaande uit de steden Antwerpen, Kopenhagen en Helsinki gezamenlijk zal ondernemen. De deelname van de stad Antwerpen, en vooral dan de aanbesteding zelf en de ontwikkeling van het living lab, wordt ondersteund door Digipolis Antwerpen en het digitale onderzoekscentrum iMinds (vandaag imec), die beiden het consortium als partner vervoegen.

Op 21 juni 2016 nam de nieuwe gefuseerde onderzoeksinstelling iMinds/imec haar intrek in StartupVillage. Naast de uitrol van haar eigen incubatieprogramma ‘iStart’, zal iMinds/imec vanuit Antwerpen ook een ‘living lab for connected things’ uitbouwen, genaamd City of Things. Het living lab wordt de komende jaren de grootste Europese proeftuin waar ondernemers hun digitale technologieën rechtstreeks kunnen toetsen aan de realiteit. Antwerpen is de ideale testomgeving voor toepassingen die zowel regionale als internationale impact moeten hebben.

Op 8 juli 2016 (jaarunmmer 6016) keurde het college volgende acht principes over openbare stedelijke data goed:

• stedelijke data zijn van eenieder. Deze data zijn publiek goed. Data die worden verzameld, gegenereerd of opgemeten (bijvoorbeeld door sensoren die in de stad zijn geplaatst), moeten worden opengesteld, zodat iedereen daarvan gebruik kan maken voor commerciële en niet-commerciële doelen;
• data kunnen persoonsgegevens bevatten en dus de levenssfeer van personen raken. De regels van de privacywetgeving zijn hierop van toepassing. De data worden geanonimiseerd als de privacy in het gedrang komt;
• data die wel privacy- of veiligheidsrisico’s meebrengen mogen uitsluitend worden verwerkt binnen de kaders van de privacywetgeving. Opslag en verwerking van data dienen volgens bestaande wetgeving uitgevoerd te worden. De voorzitter van de Lokale Integrale Veiligheidscel (LIVC) zal voorafgaand de stedelijke data screenen in functie van de veiligheid en privacy;
• data die geen persoonsgegevens (meer) bevatten, dienen zodanig te worden geplaatst dat eenieder op een gelijkwaardige wijze toegang heeft tot die data (bijvoorbeeld via een Open Data portaal). Er worden geen technische of juridische belemmeringen opgeworpen die toegang tot data beperken;
• data worden gratis en zonder onnodige verwerkingen (waar mogelijk in de ruwe vorm) opengesteld;
• persoonlijke data (zoals een mailadres) die met toestemming van personen wordt verzameld kan wel gebruikt worden, mits er een gebruikersovereenkomst is afgesproken;
• de stad heeft altijd inzicht in welke stedelijke data worden verzameld;
• de stad blijft in dialoog met de partijen die bijdragen aan de data-infrastructuur in de stad en streeft ernaar verdienmogelijkheden en een vruchtbaar economisch klimaat te creëren.

Het Vlaams Regeerakkoord 2014-2019 stelt een beleid voor inzake de ontwikkeling van digitale infrastructuren en netwerken. Dat moet er voor zorgen dat Vlaanderen “de opportuniteiten van onder andere Internet of Things (IoT), de cloud en big data industrieel kan valoriseren” en de zogenaamde vierde industriële revolutie (industrie 4.0) kan voorbereiden. Het Vlaams regeerakkoord ondersteunt de verdere ontwikkeling van strategische onderzoekscentra zoals imec.

Het bestuursakkoord 2013-2019 van de stad Antwerpen stelt dat “spin-offs en pilootbedrijven alle kansen krijgen om te gedijen en door te groeien. De stad ondersteunt hier alle initiatieven en gaat op zoek naar geschikte ruimte voor deze bedrijven.” De dienst Ondernemen en Stadsmarketing/Business en Innovatie, het economisch departement van de stad Antwerpen, heeft een beleidsdoelstelling om een ecosysteem voor digitale innovatie te versterken. Dat ecosysteem steunt op een nauwe samenhang tussen onderzoek, living labs, incubatoren en acceleratoren, groeibedrijven, corporates en kapitaalverschaffers. Er zijn inmiddels meer dan 350 startups in Antwerpen.

StartupVillage is een van de ankerpunten van de strategie van de stad om een startup-ecosysteem te faciliteren. Met StartupVillage komt de stad tegemoet aan de nood van jonge digitale groeibedrijven aan betaalbare kantoorruimte in het stadscentrum. AG VESPA investeerde circa 4.600.000,00 EUR in de volledige renovatie van het pand Lange Gasthuisstraat 29-31. Naast huisvesting zet de stad ook sterk in op internationalisatie van de Antwerpse startups. Zo is de stad ook lid van het netwerk Open and Agile Smart Cities en is ze consortiumpartner van het project SELECT for Cities.

Het IoT is een revolutionaire ontwikkeling waarbij internet niet langer beperkt is tot computers en smartphones, maar ook een zaak wordt van alledaagse objecten. Het is de evolutie van zogenaamde 'domme' of niet-geconnecteerde objecten, naar 'slimme' objecten die allerlei data uitwisselen. Als volgende grote internetrevolutie kan IoT allerlei oplossingen aanbieden voor stedelijke uitdagingen in domeinen als mobiliteit, bereikbaarheid, veiligheid, gezondheidszorg of energiemanagement. Antwerpen maakt op die manier de intentie waar om een echte 'Smart City' te worden.

In Antwerpen zijn er reeds tal van initiatieven met een significante inbreng van IoT, waaronder maar niet beperkt tot:

• meten en sturen van verkeersstromen via sensoren, slimme verkeerslichten;
• meten van (terugkerende) voetgangers op drukke locaties op basis van opgevangen gsm-signalen ('passantentelling');
• herkenning van nummerplaten in functie van de lage emissiezone;
• intelligente mobiele parkeerborden.

Onderzoeksinstituut imec bouwt in Antwerpen het Technology en Living Lab City of Things uit, kortweg 'City of Things', een fijnmazig netwerk van sensoren en zenders die voortdurend data verzamelen en met elkaar in verbinding staan. City of Things transformeert Antwerpen in de grootste IoT proeftuin of 'living lab' van Europa. In dit living lab kunnen IoT-ontwikkelaars van hardware en software testonderzoek uitvoeren om hun product of dienst te valideren. Dit maakt Antwerpen zeer aantrekkelijk voor state-of-the-art digitale bedrijven en innovatieve technologische startups.

De uitwerking van een convenant met onderzoeksinstelling imec is cruciaal om dit digitaal ecosysteem te versterken en de verdere uitbouw van City of Things te verzekeren. Beide partijen willen de economische slagkracht van stad en regio en de synergie tussen real time data, hardware, software en connected things maximaal uitspelen. Beide partijen willen de samenhang in het ecosysteem versterken met de (inter)universitaire onderzoeksgroepen, het Technology en Living Lab City Of Things, incubatoren en acceleratoren, groeibedrijven en corporates, mentors en kapitaalverschaffers. Een belangrijke focus ligt op matchmaking met de gevestigde techindustrie en op het stimuleren van internationaal ondernemen.

Het convenant verankert die gezamenlijke missie op duurzame wijze. De stad Antwerpen en imec slaan de handen in elkaar om samen te werken rond stedelijke uitdagingen. Tegelijkertijd wordt geijverd om van Antwerpen het Europees referentielab voor digitale innovatie te maken. Antwerpen wordt zo uitzonderlijk aantrekkelijk voor bewoners, bedrijven, bezoekers en brains.

Het convenant legt principes vast over:

• cofinanciering van IoT-projecten 2017-2019:
• het college beslist over de prioriteiten en de toewijzing aan imec van het stedelijk financieringsaandeel. Voor die toewijzing geldt het principe van het klaverbladmodel: voor elke euro van de stad moet er één euro cofinanciering zijn van imec zelf. Het college en imec voorzien elk een budget;
• door het klaverbladmodel verbinden imec en de stad Antwerpen zich ertoe om jaarlijks steeds hetzelfde bedrag als de andere partij aan te leveren: 150.000,00 EUR in 2017, 250.000,00 EUR in 2018, 250.000,00 EUR in 2019. Om die reden wordt de toelage gedurende de duurtijd van de overeenkomst meteen volledig uitbetaald aan het begin van het eerste kwartaal. Niet-gespendeerde bedragen worden aan het jaareinde overgedragen naar het volgende jaar. Aan het einde van de driejarige overeenkomst in 2019 worden niet-gebruikte middelen integraal terugbetaald aan de stad, tenzij anders overeengekomen in een nieuw convenant;
• uitbouw Technology en Living Lab City of Things: imec investeert in de uitbouw van het Technology en Living Lab City of Things in Antwerpen, geregeld in het convenant 2017-2021 die imec sluit met de Vlaamse regering. De connectiviteit, interoperabiliteit en open standaarden van City of Things moeten ervoor zorgen dat ook andere steden op een intelligente en toekomstgerichte manier zelf ‘smart cities’ kunnen worden;
• uitbouw University of Things: de ontwikkeling van het Technology en Living Lab City of Things biedt een unieke opportuniteit om ook het opleidingsaanbod in de stad Antwerpen hierop af te stemmen. In samenwerking met de Universiteit Antwerpen en met steun van imec, ijvert de stad voor de uitbouw van een interfacultaire en mogelijk interuniversitaire masteropleiding IoT, om op korte termijn IoT-experten op te leiden;
• privacy: beide partijen garanderen dat de wetgeving op de privacy strikt wordt nageleefd, in het bijzonder bij data die worden verzameld;
• governance: voor het strategisch overleg tussen partijen en de afstemming met het beleid van het stadsbestuur wordt een beperkte overleggroep samengesteld.  Voor de stad Antwerpen maken de burgemeester, de schepen voor economie en de stadssecretaris hier deel van uit. Voor imec wordt het strategisch overleg gevoerd door de CEO en zijn bevoegde executive. Imec zal bepalen wie in de eigen organisatie het single point of contact is voor de beleidsvoorbereiding en opvolging van voorliggende convenant. Aan stedelijke kant is het voorwerp van deze convenant onderdeel van het stedelijk programma Economie (1SLW050105) en wordt hij opgevolgd door een nog aan te duiden persoon van de dienst Ondernemen en Stadsmarketing/Business en Innovatie.

De wet van 14 november 1983 met betrekking tot de controle op de aanwending en de toekenning van sommige toelagen.

Het algemeen reglement op de toelagen goedgekeurd bij gemeenteraadsbesluit van 18 december 2006 (jaarnummer 2730).