2017_CBS_05045 - Erediensten - Erkende Anglicaanse, protestants-evangelische en Israëlitische eredienstgebouwen. Langetermijnvisie - Goedkeuring

De langetermijnvisie voor de eredienstgebouwen van de erkende Anglicaanse, protestants-evangelische en Israëlitische eredienstbesturen in de stad Antwerpen omvat volgende gebouwen.

Anglicaanse kerk:

• Anglicaanse kerk Saint-Boniface, Gretrystraat 39, 2018 Antwerpen.

Protestants-evangelische kerken:

• De Brabantse Olijfberg, Lange Winkelstraat 5, 2000 Antwerpen;
• Protestantse kerk Christusgemeente, Bexstraat 13, 2018 Antwerpen;
• Protestantse kerk De Wijngaard, Sanderusstraat 77, 2018 Antwerpen;
• Evangelisch-Lutherse kerk in België, Tabakvest 59, 2000 Antwerpen;
• Evangelische kerk Philadelphia, Sint-Bernardsesteenweg 505, 2660 Hoboken;
• Sint-Damiaankerk, Groenenborgerlaan 149, 2610 Wilrijk;
• Evangelische Christengemeente Berchem, Sint-Lambertusstraat 38, 2600 Berchem;
• Evangelisch Centrum Deurne, Boterlaarbaan 19-21, 2100 Deurne.

 Israëlitische synagogen:

• Synagoge Romy Goldmuntz, Van Den Nestlei 2, 2018 Antwerpen;
• Hollandse synagoge, Bouwmeesterstraat 7, 2000 Antwerpen;
• Synagoge Machsike Hadass, Oostenstraat 42-44, 2018 Antwerpen;
• Beth Moshé-synagoge, Hoveniersstraat 31, 2018 Antwerpen.

De langetermijnvisie is een schriftelijk document dat eerst door het representatief orgaan van de betrokken eredienst is goedgekeurd. Het biedt een lokaal gedragen langetermijnvisie voor alle gebouwen op het grondgebied van de stad Antwerpen bestemd voor die eredienst in beheer van erkende eredienstbesturen waarop de stad Antwerpen het toezichthouderschap heeft.

De wetgeving schrijft voor dat de langetermijnvisie minimaal volgende basisgegevens moet bevatten:

• een beschrijving van de betrokken gebouwen bestemd voor de eredienst, met onder meer hun cultuurhistorische waarde, hun architecturale mogelijkheden en hun bouwfysische toestand;
• de situering van elk gebouw bestemd voor de eredienst in zijn ruimtelijke omgeving;
• een beschrijving van het actueel gebruik en de actuele functie van de betrokken gebouwen bestemd voor de eredienst;
• een onderbouwde visie op het toekomstig gebruik en de toekomstige functie van de betrokken gebouwen, inclusief een plan van aanpak hoe de toekomstige invulling met nevenfuncties of herbestemming ervan zal worden onderzocht.

Deze gegevens werden in kaart gebracht in de langetermijnvisies in bijlage. De langetermijnvisies worden gebundeld per erkende religie en samen met het goedkeuringsbesluit van de representatieve organen in bijlage bij dit besluit opgenomen.

Het decreet van de Vlaamse regering van 7 mei 2004 (gewijzigd op 6 juli 2012) betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende eredienstbesturen bepaalt:

• in artikel 4 dat de kerkfabriek is belast met de zorg voor de materiële voorwaarden die de uitoefening van de eredienst en het behoud van de waardigheid ervan mogelijk maken. De kerkfabriek is eveneens belast met het onderhoud en de bewaring van de kerk of kerken van de parochie en met het beheer van de goederen en de gelden die eigendom zijn van de kerkfabriek of die bestemd zijn voor de uitoefening van de eredienst in de parochie;
• in artikel 52/1 §1 dat de gemeentebesturen de tekorten bijpassen van de exploitatie van de kerkfabrieken en bijdragen in de investeringen in de gebouwen van de eredienst.

Het erfgoeddecreet van 12 juli 2013 (gewijzigd op 16 mei 2014 door het Vlaams parlement) ter goedkeuring door de Vlaamse regering bepaalt:

• in artikel 11.2.11 dat een verhoogde erfgoedpremie van 80 % van de aanvaarde kostenraming, exclusief btw, wordt toegekend voor het beheer van of voor werkzaamheden of diensten aan of in:
  1° beschermde monumenten die bestemd zijn voor een erkende eredienst. De verhoogde premie kan alleen worden toegekend als er een actueel kerkenbeleidsplan bestaat voor de gebouwen van een erkende eredienst, met uitzondering van de kathedralen. Een kerkenbeleidsplan biedt een langetermijnvisie voor alle gebouwen die bestemd zijn voor de eredienst op het grondgebied van de gemeente of regio in kwestie;
  2° beschermde goederen die eigendom zijn van een gemeente, autonoom gemeentebedrijf, OCMW, OCMW-vereniging of een sociale huisvestingsmaatschappij. Als het gebouw bestemd is voor de eredienst, moet ook voldaan worden aan de voorwaarden, vermeld in punt 1°;
• in artikel 12.3.12 dat werd toegevoegd: Voor de in het eerste lid vermelde aanvragen voor een premie voor beschermde monumenten die bestemd zijn voor een erkende eredienst kan geen premie worden toegekend zolang er geen actueel kerkenbeleidsplan aan het agentschap is bezorgd. Als het agentschap op 1 oktober 2017 geen kennis heeft genomen van een actueel kerkenbeleidsplan, moet een nieuwe premieaanvraag overeenkomstig artikel 10.2.1 worden ingediend, enzovoort;

In de definities werden volgende wijzigingen toegevoegd:
1°/1 kerkenbeleidsplan: een schriftelijk document dat eerst door het representatief orgaan van de betrokken eredienst en vervolgens door de gemeente- of de provincieraad werd goedgekeurd en dat een lokaal gedragen langetermijnvisie biedt voor alle gebouwen die bestemd zijn voor die betrokken eredienst op het grondgebied van de gemeente of provincie.

Op 10 oktober 2011 ontving de stad Antwerpen een uitnodiging van minister Bourgeois om een langetermijnvisie op te stellen over de toekomst van de Rooms-katholieke parochiekerken.

Op 10 augustus 2012 (jaarnummer 8260) nam het college kennis van de methodiek en het plan van aanpak voor het opstellen van een langetermijnvisie voor de parochiekerken.

Het college keurde op 13 maart 2015 (jaarnummer 2087) de ondersteunende en begeleidende rol goed van de stad Antwerpen voor het ontwikkelen van een langetermijnvisie voor de parochiekerken in het algemeen en de methodiek om mogelijke toekomstscenario's af te wegen.

Op 16 mei 2014 keurde het Vlaams Parlement het gewijzigd erfgoeddecreet goed waarin een actueel kerkenbeleidsplan vanaf 1 januari 2017 verplicht wordt om in aanmerking te komen voor erfgoedpremies voor een als monument beschermd eredienstgebouw.

Het “decreet van 15 juli 2016 houdende wijziging van het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013 en van diverse decreten wat betreft de uitvoering van het kerntakenplan van het agentschap Onroerend Erfgoed en wat betreft financiële en technische aanpassingen” voert een aantal aanpassingen door aan de onroerenderfgoedregelgeving.
Een eerste aanpassing houdt het formuleren van een definitie van het begrip kerkenbeleidsplan in. Deze definitie wordt ingevoegd in het Onroerenderfgoeddecreet en treedt in werking op 1 januari 2017. Vanaf dan moeten alle kerkenbeleidsplannen die als voorwaarde gelden binnen de onroerenderfgoedregelgeving, voldoen aan deze definitie.

Voor restauratiedossiers ingediend bij het agentschap op de wachtlijst per 1 januari 2017 of later moet eveneens een goedgekeurd kerkenbeleidsplan kunnen worden voorgelegd. Voor deze dossiers is er tot 30 september 2017 de tijd om dit goedgekeurd kerkenbeleidsplan voor te leggen.

Onroerend Erfgoed Vlaanderen presenteerde haar opeenvolgende inspiratienota’s met aanwijzingen over het opstellen van een kerkenbeleidsplan op 2 december 2016 (nota 1), 17 januari 2017 (nota 2) en 22 februari 2017 (nota 3). Deze laatste nota is gebruikt bij het opstellen van de langetermijnvisie op de 13 erkende Anglicaanse, protestantse, evangelische en Israëlitische eredienstgebouwen in de stad Antwerpen.

• De stad Antwerpen ontving op 8 mei 2017 de goedkeuring van de langetermijnvisie op de gebouwen van de Anglicaanse eredienst door de bisschop van het Centraal Comité van de Anglicaanse eredienst.
• De stad Antwerpen ontving op 11 mei 2017 de goedkeuring van de langetermijnvisie op de gebouwen van de Protestants-evangelische eredienst door de Administratieve Raad van de Protestants-Evangelische Eredienst.
• De stad Antwerpen ontving op 17 mei 2017 de goedkeuring van de langetermijnvisie op de gebouwen van de Israëlitische eredienst door de voorzitter van het Centraal Israëlitisch Consistorie van België.