In het verleden kreeg de stad Antwerpen aanvragen tot het plaatsen van struikelstenen. De stad Antwerpen had op dat moment geen algemeen kader waarbinnen deze aanvragen behandeld konden worden. De wetenschappelijke adviesraad kreeg van de stad Antwerpen de opdracht om een totaalvisie te ontwikkelen op de herdenking van de Tweede Wereldoorlog, met onder meer fysieke herdenkingspunten. In het adviesrapport wordt aan de stad Antwerpen gevraagd om de zichtbaarheid van de Tweede Wereldoorlog in de openbare ruimte te verhogen.
De adviesraad geeft volgend advies over de struikelstenen: De adviesraad stelt voor om het privé-herdenkingsinitiatief Stolpersteine toe te laten als lokale aanvulling op het geadviseerde centraal monument. De plaatsing van Stolpersteine is een initiatief met een Europees karakter en een brede draagwijdte in vele landen. Deze satellietinitiatieven passen in de totaalvisie van de herdenking van de Tweede Wereldoorlog. Ze bevatten de namen van slachtoffers van nazigeweld -Joodse en anderen- en worden aangebracht op de plaats waar de slachtoffers woonden.
De struikelstenen zijn een onderdeel van het geheel aan initiatieven rond de herdenking van de Tweede Wereldoorlog.
Met dit besluit wordt een afwegingskader uitgewerkt om aan privé-initiatiefnemers de mogelijkheid te bieden om de plaatsing van struikelstenen aan te vragen.
Afwegingskader voor het plaatsen van struikelstenen:
De stad Antwerpen wil het plaatsen van struikelstenen op het openbaar domein regelen en onderwerpen aan een voorafgaande toestemming. Struikelstenen bevatten de namen van slachtoffers van nazigeweld en worden aangebracht op de plaats waar de slachtoffers woonden. De plaatsing van struikelstenen is een kleinschalige ingreep in het openbaar domein van de stad Antwerpen, specifiek in het voetpad. Het is een privé-initiatief en gebeurt op kosten van de aanvrager.
De aanvrager dient digitaal een dossier in met een omstandige toelichting voor de plaatsing van een struikelsteen. De aanvraag bevat volgende informatie:
De struikelsteen mag niet groter zijn dan maximaal 30 cm x 30 cm. Het plaatsen gebeurt door de aanvrager volgens de kwaliteitsnormen voor de aanleg van een kwalitatief openbaar domein. Deze worden bij de goedkeuring van de aanvraag bezorgd aan de aanvrager. De toelating stelt de aanvrager niet vrij van het aanvragen van andere vergunningen of toelatingen verplicht op basis van hogere regelgeving of andere reglementen van de stad Antwerpen.
De stad Antwerpen is niet aansprakelijk indien de struikelsteen stuk gaat, verloren gaat, beklad of gestolen wordt.
De stad Antwerpen gaat na of het dossier volledig is, of de locatie geschikt is voor het plaatsen van een struikelsteen en of de ingevoerde gegevens over het slachtoffer correct zijn. Alleen volledige dossiers worden behandeld. Aanvragen die niet voldoen aan deze voorwaarden worden geweigerd.
De stadssecretaris beslist gemotiveerd over de aanvraag binnen drie maanden nadat de aanvraag werd ingediend. De aanvrager en de bewoner van het huisnummer waar de struikelsteen komt, worden van deze beslissing op de hoogte gebracht.
Nadat de aanvrager van de stad Antwerpen een toelating kreeg, deelt de aanvrager aan de stad Antwerpen de precieze datum voor de plaatsing van de struikelsteen mee.
Op 31 maart 2017 (jaarnummer 3064) gaf het college de opdracht aan de dienst Bestuurszaken/Stadsarchief een wetenschappelijke adviesraad samen te stellen in het kader van de herdenking van de Tweede Wereldoorlog om de herinnering aan de slachtoffers levendig te houden.
Op 23 juni 2017 (jaarnummer 5686) keurde het college de samenstelling van een wetenschappelijke adviesraad goed die het stadsbestuur zal adviseren over een totaalvisie op de herdenking van de Tweede Wereldoorlog, de Jodendeportatie en de permanente herdenking van de slachtoffers. De strijd voor de democratische waarden die ons verbinden staat daarbij centraal.
Op 4 mei 2018 stelde de wetenschappelijke adviesraad haar advies voor aan het college.
Op 8 juni 2018 keurde het college de oprichting en samenstelling van de projectgroep ‘Herdenking van de Tweede Wereldoorlog’ goed (jaarnummer 5383).
Het college keurt volgend afwegingskader voor het plaatsen van struikelstenen goed:
De stad Antwerpen wil het plaatsen van struikelstenen op het openbaar domein regelen en onderwerpen aan een voorafgaande toestemming. Struikelstenen bevatten de namen van slachtoffers van nazigeweld en worden aangebracht op de plaats waar de slachtoffers woonden. De plaatsing van struikelstenen is een kleinschalige ingreep in het openbaar domein van de stad Antwerpen, specifiek in het voetpad. Het is een privé-initiatief en gebeurt op kosten van de aanvrager.
De aanvrager dient digitaal een dossier in met een omstandige toelichting voor de plaatsing van een struikelsteen. De aanvraag bevat volgende informatie:
De struikelsteen mag niet groter zijn dan maximaal 30 cm x 30 cm. Het plaatsen gebeurt door de aanvrager volgens de kwaliteitsnormen voor de aanleg van een kwalitatief openbaar domein. Deze worden bij de goedkeuring van de aanvraag bezorgd aan de aanvrager. De toelating stelt de aanvrager niet vrij van het aanvragen van andere vergunningen of toelatingen verplicht op basis van hogere regelgeving of andere reglementen van de stad Antwerpen.
De stad Antwerpen is niet aansprakelijk indien de struikelsteen stuk gaat, verloren gaat, beklad of gestolen wordt.
De stad Antwerpen gaat na of het dossier volledig is, of de locatie geschikt is voor het plaatsen van een struikelsteen en of de ingevoerde gegevens over het slachtoffer correct zijn. Alleen volledige dossiers worden behandeld. Aanvragen die niet voldoen aan deze voorwaarden worden geweigerd.
De stadssecretaris beslist gemotiveerd over de aanvraag binnen drie maanden nadat de aanvraag werd ingediend. De aanvrager en de bewoner van het huisnummer waar de struikelsteen komt, worden van deze beslissing op de hoogte gebracht.
Nadat de aanvrager van de stad Antwerpen een toelating kreeg, deelt de aanvrager aan de stad Antwerpen de precieze datum voor de plaatsing van de struikelsteen mee.
Het college geeft opdracht aan de stadssecretaris om de aanvragen voor het plaatsen van struikelstenen binnen dit afwegingskader te behandelen.