Wereldwijd bedroeg het aantal zeecruisepassagiers in 2017 25,8 miljoen. Verwacht wordt dat dit aantal in 2018 zal oplopen tot 27,2 miljoen passagiers.
Antwerpen weet zijn positie binnen het luxesegment te handhaven in het aantal aanlopen en passagiers.
De belangrijkste herkomstmarkten zijn:
De trend naar het organiseren van wintercruises houdt aan. Bestemmingen die cultuur, geschiedenis en gastronomie combineren, zoals de stad Antwerpen, staan bij rederijen in de kijker aangezien deze troeven niet weersafhankelijk zijn.
Meerdere rederijen breiden hun vloot uit of renoveren hun schepen. In 2018 en 2019 worden 35 nieuwe schepen met een capaciteit van ongeveer 81.000 passagiers opgeleverd. Rederijen zoals Viking Ocean en Seabourn hebben nieuwe schepen besteld en dit betekent een belangrijk potentieel voor de stad Antwerpen.
Antwerp Cruise Port rekent ligplaatsvergoeding noch passagierstaks aan de rederijen. Het hanteren van het nultarief is niet zonder belang voor een rederij die de kosten voor een aanloop in balans met de inkomsten probeert te brengen.
Een voortzetting van de werking van het cruiseoverleg tussen de verschillende betrokken partijen (de stad Antwerpen, Havenbedrijf Antwerpen, Vlaams en Nederlands Loodswezen, scheepsagenten, touroperators, Douane & Accijnzen, Scheepvaartpolitie, uitbater terminal) blijft noodzakelijk. Het eerste overleg van dit jaar vond plaats op 8 februari 2018 ter voorbereiding van de start van het cruiseseizoen.
Artikel 137 van het Koninklijk Besluit van 15 juli 2011 plaatsing overheidsopdrachten klassieke sectoren bepaalt dat als een raamovereenkomst is gesloten met één enkele deelnemer, de erop gebaseerde opdrachten aan hem worden gegund volgens de in de raamovereenkomst gestelde voorwaarden.
Sinds 16 mei 2001 (jaarnummer 4580) neemt het college jaarlijks kennis van de cruiseaanlopen die in de stad Antwerpen gehouden worden als resultaat van de gerichte promotionele acties in het kader van het cruisedossier. Deze acties worden georganiseerd met als doel de stad Antwerpen te promoten als bestemming in het internationale cruisetoerisme.
Op 8 mei 2003 werd de cruiseterminal als onthaalinfrastructuur in gebruik genomen. De cruiseterminal is onderworpen aan de wetgeving van de International Ship and Port Facility Security Code (ISPS) en heeft sinds 15 juni 2004 het benodigde certificaat. Het certificaat werd, na positieve inspectie door de bevoegde overheidsdienst, in juli 2014 verlengd tot juli 2019. De ISPS-norm heeft onder meer tot gevolg dat er een Port Facility Security Officer (PFSO) moet worden aangesteld die eindverantwoordelijk is voor de beveiliging van de cruiseterminal.
Op het college van 1 juli 2016 (jaarnummer 5862) werd de raamovereenkomst voor veiligheidspersoneel voor cruiseterminal Antwerpen (bestek GAC/2016/3731 gegund aan Securitas. Deze overeenkomst met Securitas loopt af op 31 augustus 2020.
Zeecruises
Voor 2018 hebben verschillende zeeschepen een ligplaats geboekt via de havenkapiteindienst. Er worden 25 aanlopen, 34 ligdagen en ongeveer 23.913 passagiers van zeecruises verwacht.
Volgende zeecruiseschepen komen voor de eerste maal naar de stad Antwerpen en komen naar goede gewoonte in aanmerking voor een beleefdheidsbezoek aan de bevelhebber van het schip door een afgevaardigde van het stadsbestuur, het Havenbedrijf Antwerpen en het Loodswezen:
8 mei 2018 | Aidavita van rederij AIDA Cruises |
3 september 2018 | Le Laperouse van rederij Ponant |
3 oktober 2018 | Seabourn Ovation van rederij Seabourn Cruise Line |
Het Havenbedrijf Antwerpen zorgt voor een plaquette als aandenken aan het bezoek van deze schepen aan de stad Antwerpen. De stad Antwerpen voorziet een boek over Antwerpen en een typisch Antwerps product (chocolade of Antwerpse handjes) via de dienst Ondernemen en Stadsmarketing/Visit Antwerpen.
De dienst Ondernemen en Stadsmarketing/Visit Antwerpen coördineert de aanlopen met alle partners en levert de PFSO, die eindverantwoordelijk is voor de beveiliging van de cruiseterminal. Indien de vaste PFSO en zijn plaatsvervanger niet aanwezig kunnen zijn tijdens een aanloop dan wordt een beroep gedaan op de veiligheidsfirma om een PFSO te leveren.
Riviercruises
In 2018 worden 655 riviercruises verwacht, goed voor 1.029 ligdagen en ongeveer 82.367 passagiers.
De dienst strategische coördinatie/stadshavendienst is met ingang van 1 januari 2016 verantwoordelijk voor nautisch advies, assistentie en ligplaatsbeheer voor riviercruises.
Ontwikkelingen
Er is een trend waarneembaar dat riviercruiserederijen hun ligplaats steeds later boeken. Het aantal aanlopen voor 2018 is dus voorlopig en zal nog wijzigen in de loop van het jaar.
Met 1,36 miljoen passagiers die op de Europese rivieren cruisen zit de riviercruise industrie duidelijk in de lift. Dit is een stijging met 2,7% ten opzichte van het voorgaande jaar.
In 2017 werden 17 nieuwe schepen in de vaart gebracht. Een voorbeeld hiervan is de Crystal Bach die ook een aantal keer in Antwerpen aanmeert.
Voorlopige stand van zaken voor 2018 (zeecruises en riviercruises): 680 aanlopen, 1.063 ligdagen en 106.280 passagiers.
Havengebonden kosten
Volgens het akkoord van 1998 tussen de stad Antwerpen en het Havenbedrijf Antwerpen over de kostenverdeling met betrekking tot het cruisedossier, worden de uitgaven voor de helft verrekend met het Havenbedrijf Antwerpen. Deze helft staat initieel ingeschreven op 70.000,00 EUR aan ontvangsten in de begroting. Dit wordt gewijzigd naar 80.000,00 EUR na goedkeuring budgetwijziging 2018. De afrekening gebeurt per kwartaal, bij het voorleggen van de effectief gemaakte kosten aan de hand van ontvangen facturen.
De havengebonden kosten omvatten onder meer:
Volgende offertes werden bezorgd:
De opdrachten worden gegund aan de Dorpsfanfare Antwerpen-Wilrijk en Antwerp Streetband. De data worden verdeeld naargelang de beschikbaarheid van de verschillende bands. De vastlegging is een raming aangezien de prestaties onderhevig zijn aan wijzigingen (het schip kan op een ander tijdstip vertrekken, het kan zijn dat de ene band moet optreden in plaats van een andere band, enzovoort).
Toerismegebonden kosten (onthaal en marketing)
De toerismegebonden kosten omvatten de promotiemiddelen die ingezet worden door de dienst Ondernemen en Stadsmarketing/visit Antwerpen en bestaan uit onder andere advertenties, brochures, deelnames aan vakbeurzen, bezoeken aan en van rederijen, het cruiseoverleg, onthaal van de schepen (stadsplannen, infobrochures, muziek bij de aanlopen, enzovoort).
De kosten die reeds gekend/geraamd zijn voor het cruiseseizoen 2018 en die onder budgethouderschap vallen, zijn als volgt:
Artikel 57 § 3,4 van het Gemeentedecreet van 15 juli 2005 stelt dat het college van burgemeester en schepenen bevoegd is voor het voeren van de gunningsprocedure, de gunning en de uitvoering van overheidsopdrachten.
Het college neemt kennis van de cruiseaanlopen 2018.
Het college neemt kennis van de evolutie en tendensen van de cruisemarkt in Europa.
Het college beslist de verantwoordelijke schepen of zijn plaatsvervanger af te vaardigen voor een beleefdheidsbezoek aan de bevelhebbers van de cruiseschepen die in 2018 voor de eerste keer naar de stad Antwerpen komen:
8 mei 2018 | Aidavita | rederij AIDA Cruises |
3 september 2018 | Le Laperouse | rederij Ponant |
3 oktober 2018 | Seabourn Ovation | rederij Seabourn Cruise Line |
Het college keurt de uitgaven voor de cruiseaanlopen 2018 met een totaalbedrag van 193.251,36 EUR goed.
De financieel beheerder verleent zijn visum en regelt de financiële aspecten als volgt:
Omschrijving | Bedrag | Boekingsadres | Bestelbon |
Veiligheidspersoneel |
86.256,36 EUR |
Budgetplaats: 5318000000 |
4005265463 |
onderhoud/plaatsing gangway en fenders |
71.995,00 EUR |
Budgetplaats: 5318000000 |
4005265135 |
Inrichting cruiseterminal Antwerpen: |
35.000,00 EUR |
Budgetplaats: 5318000000 |
ATB |
Omschrijving | Bedrag | Boekingsadres | Bestelbon |
Havenbedrijf Antwerpen Zaha Hadidplein 1 2030 Antwerpen ondernemingsnummer: 0248.399.380 IBAN: BE58 0910 1116 0079 |
80.000,00 EUR |
Budgetplaats: 5318000000 Budgetpositie: 746 Functiegebied: 1SLW080202A00000 Subsidie: SUB_NR Fonds: INTERN Begrotingsprogramma: 1SA040520 Budgetperiode: 1800 |
kwartaal 1 kwartaal 2 kwartaal 3 kwartaal 4 |
Het college geeft opdracht aan:
Dienst |
Taak |
LP/OPS/OO/EV |
om kennis te nemen van de aanlopen en om, indien nodig, extra patrouilles te voorzien tijdens de aanwezigheid van het schip, (wordt per aanloop afgesproken). |
SB/SR/M/VD |
om de kaaizones 20 – 21 en de omgeving van de cruiseterminal grondig te reinigen met de veegmachine, net voor het aanmeren van de cruiseschepen; |
OS/VA |
om een informatiebalie in de cruiseterminal te verzorgen tijdens de aanloop; |
HA svm |
om ligplaatsen toe te kennen (dienst scheepvaartmanagement); |
AG VESPA |
bij de ontwikkelingen op Kattendijkdok Oost- en Westkaai wordt gevraagd om de hinder voor riviercruisepassagiers zoveel als mogelijk te beperken en de bereikbaarheid van de schepen voor autocars naar de aangemeerde riviercruises te garanderen. |
SC/stadshavendienst |
om ligplaatsen toe te kennen aan riviercruises |