De dienst Stadsontwikkeling/Energie en Milieu voorziet bij budgetwijziging 2018 maximaal 250.000,00 EUR investeringstoelage in 2019.
Daarnaast heeft de dienst Cultuur, Sport, Jeugd en Onderwijs/Onderwijs budget voorzien om een extern expert aan te stellen voor de adviesverlening in stap 1 van de aanvraagprocedure.
Artikel 42§3 van het Gemeentedecreet bepaalt dat de gemeenteraad bevoegd is voor het vaststellen van de gemeentelijke reglementen.
De Europese richtlijn 2008/50/EG betreffende de luchtkwaliteit en schonere lucht voor Europa (20 mei 2008) wijst op de noodzaak om verontreiniging te verminderen tot niveaus waarbij de schadelijke gevolgen voor de menselijke gezondheid, voor gevoelige bevolkingsgroepen in het bijzonder, zo gering mogelijk zijn. Tot de leeftijd van ongeveer 18 jaar zijn kinderen en jongeren bijzonder gevoelig voor luchtverontreiniging. Ze kunnen blijvende lichamelijke schade ondervinden van langdurige blootstelling aan verontreinigde lucht. In dat verband wordt een toename van chronische luchtwegklachten en hart- en vaatziekten geregistreerd.
Op 30 januari 2012 (jaarnummer 44) keurde de gemeenteraad de toetreding goed van stad Antwerpen als partner tot het Interreg IVb NWE project JOAQUIN, dat tot doel had een beleid op te zetten om de luchtverontreiniging in de Noordwest-Europese regio terug te dringen. Een onderdeel van dit project besteedde bijzondere aandacht aan kwetsbare doelgroepen. Daarom werden bij de opmaak van luchtkwaliteitskaarten in 2013 en 2014 telkens ook de gevoelige bestemmingen apart in beeld gebracht. Een onderzoek naar mogelijkheden om in functie van gevoelige doelgroepen extra maatregelen te nemen, maakte expliciet deel uit van JOAQUIN.
Op initiatief van de stad Antwerpen werd op 24 mei 2013 (jaarnummer 5169) een oproep gericht tot de Vlaamse ministers om werk te maken van een beleid rond gevoelige doelgroepen. Een eerste werkgroep ging in Antwerpen van start in april 2014, met vertegenwoordigers van Vlaamse administraties voor milieu, ruimte, onderwijs, gezondheid, mobiliteit en de respectievelijke stedelijke tegenhangers. Op 27 juni 2014, 21 november 2014 en 27 februari 2015 kwam de werkgroep opnieuw samen. Binnen deze werkgroep werd een voorstel tot beoordelingskader uitgewerkt voor luchtkwaliteit en geluidshinder, dat de adviesvorming en besluitvorming in verband met verblijfplaatsen voor kinderen vereenvoudigt en objectiveert.
Voor het aspect luchtkwaliteit is het advies gebaseerd op de kritische zones waar de jaargemiddelde concentraties van stikstofdioxide (NO2) boven of in de buurt van de norm liggen. NO2 wordt algemeen erkend als gezondheidsrelevante indicator voor luchtverontreiniging en zowel de Europese Unie (EU) als de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hanteren dezelfde jaargemiddelde grenswaarde van 40 μg/m³. Bij de beoordeling van een geselecteerde locatie wordt de gemodelleerde toestand op de NO2-kaart van 2020 (waarbij een correctie werd uitgevoerd voor de onderschatte uitstoot van EURO 6-voertuigen) (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO), 2015) bekeken. Er wordt nagegaan of ongunstige situaties kunnen verbeterd worden door bijkomende remediërende maatregelen te nemen, bijvoorbeeld luchtzuivering door fijnstoffilters, gekoppeld aan het ventilatiesysteem.
Om de financiële impact en de technische efficiëntie van dergelijke luchtzuivering in beeld te brengen werd door de stedelijke diensten Onderwijsbeleid en Stadsontwikeling energie en Milieu het proefproject ‘Luchtkwaliteit – De kRing’ opgestart. De school De kRing (gemeenschapsonderwijs) werd gekozen als testomgeving vanwege haar ligging naast de Singel en Antwerpse ring. Gedurende 4 weken voerde de firma VFA-Solutions in samenwerking met de Universiteit Antwerpen luchtkwaliteitsmetingen uit met verschillende ventilatiesystemen en filters. De meetresultaten toonden aan dat de bepaalde types filters een positief effect hebben op de binnenluchtkwaliteit. Om de efficiëntie van de filters te behouden is het belangrijk te blijven voldoen aan een aantal randvoorwaarden zoals een zorgvuldige installatie en correct onderhoud en gebruik.
Eén van de mogelijke remediërende maatregelen om de blootstelling aan verontreinigde buitenlucht in een gebouw te verminderen, is het voorzien van een luchtzuiveringssysteem dat verontreiniging verwijdert uit de binnenkomende buitenlucht (bijvoorbeeld via filters in het ventilatiesysteem) of uit de binnenlucht. De aankoop, plaatsing, het gebruik en het onderhoud van een doeltreffend luchtzuiveringssysteem brengt een meerkost met zich mee. Om schoolbesturen en organisatoren van groepsopvang te stimuleren om toch voor zo’n systeem te kiezen in zones met hoge luchtverontreiniging, wordt een investeringstoelage gegeven. De stad betaalt hiermee de kosten voor de aankoop en plaatsing van een geschikt luchtzuiveringssysteem voor fijn stof en/of stikstofdioxide. Het betreft enkel de kosten die bovenop de wettelijke verplichtingen worden gemaakt en waarvoor de reguliere financiering en subsidiëring ontoereikend is.
Voor de toekenning van deze investeringstoelages wordt aan de gemeenteraad een reglement ter goedkeuring voorgelegd. Hierin worden de aanvraagprocedure, de toekenningsvoorwaarden en de beoordelingscriteria bepaald. In de eerste stap van de aanvraagprocedure bepaalt de stad welke luchtzuiveringssystemen (onafhankelijk van merk of leverancier) geschikt zijn op basis van de lokale luchtkwaliteit en het gebruik en de specifieke eigenschappen van een bepaald gebouw. Hiervoor wordt beroep gedaan op een neutrale expert. In de tweede stap van de aanvraag kan een toelage worden aangevraagd voor de levering en plaatsing van een systeem dat in de eerste stap werd bepaald. Per begrotingsjaar kunnen toelages alleen worden toegekend binnen de grenzen van het beschikbare budget. Aanvragen voor de toelage worden beoordeeld aan de hand van vooropgestelde criteria door de dienst Cultuur, Sport, Jeugd en Onderwijs/Regie Kinderopvang en de dienst Cultuur, Sport, Jeugd en Onderwijs/Onderwijs en door de dienst Stadsontwikkeling/Energie en Milieu van de stad Antwerpen. Het college beslist over de toekenning.
De toelage is bedoeld voor bestaande en nieuwe vestigingsplaatsen in een zone waar de jaargemiddelde concentraties NO2 boven of in de buurt van de wettelijke en gezondheidskundige norm liggen. Bij deze concentraties adviseert de stad luchtzuiveringsinfrastructuur indien het beoordelingskader wordt toegepast. Besturen van vestigingsplaatsen die zich in een dergelijke zone bevinden, en dus in aanmerking komen voor de toelage, worden hiervan per brief op de hoogte gesteld. In geval van nieuwe vestigingen wordt de initiatiefnemer geïnformeerd via het locatieadvies dat door de stad wordt gegeven.
De wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en aanwending van sommige toelagen (Belgisch Staatsblad van 6 december 1983). Het reglement op de toelagen goedgekeurd door de gemeenteraad in zitting van 18 december 2006 (jaarnummer 2730).
Voor CS/Onderwijs is het belangrijk dat de investeringen in infrastructuur samengaan met een bewustwording bij de leerlingen, leerkrachten en eventueel de ouders. We willen dat deze doelgroepen op de hoogte zijn van de ingrepen die gebeuren, van het waarom van deze ingrepen en wat de verwachte gevolgen zijn. Maar ook hoe zij door hun gedrag (al dan niet openzetten van ramen op bepaalde tijdstippen, …) de impact van de ingrepen ondersteunen of precies ondermijnen. De bewustwording over het waarom, wat en hoe van de investeringen moet dus leiden tot een meer duurzaam effect van de ingrepen.
De stad heeft zwaar ingezet op uitbreiding van het aantal kinderopvangplaatsen. Op sommige plaatsen in de stad werd echter negatief opstartadvies gegeven wegens te zware luchtverontreiniging. Het is de bedoeling dat deze starters dan een andere locatie vonden, wat ook vaak gebeurde. Daarnaast zijn er momenteel een achttal groepsopvanginitiatieven die nog in te zware luchtverontreinigingszones liggen, en die nu beroep kunnen doen op de toelage om de luchtkwaliteit in hun kinderdagverblijf te verbeteren. Zeer jonge kinderen zijn nog kwetsbaarder, en dienen nog meer beschermd te worden tegen de gevolgen van zware luchtverontreiniging.
Bij dit besluit werden 2 amendementen ingediend:
De gemeenteraad keurde deze amendementen niet goed.
De gemeenteraad keurt bij monde van de fractievoorzitters volgend besluit goed.
Stemden ja: N-VA, sp.a, Vlaams Belang, CD&V, Groen en Open VLD.
Stemden nee: PVDA+.
De gemeenteraad keurt het reglement goed voor het toekennen van een toelage voor luchtzuiveringsinfrastructuur aan groepsopvang voor kinderen van nul tot drie jaar en scholen voor kinderen tot 18 jaar in zones met hoge luchtverontreiniging op het grondgebied van de stad Antwerpen.
De financieel directeur regelt de financiële aspecten als volgt:
| Omschrijving | Bedrag | Boekingsadres | Bestelbon |
| Investeringstoelage aan scholen en kinderdagverblijven
|
250.000,00 EUR |
budgetplaats: 5152500000 |
NVT |