2018_GR_00485 - Oosterweelverbinding - BAM en stad Antwerpen. Protocol - Goedkeuring

Het gemeentedecreet bepaalt in artikel 57: "Het Gemeentedecreet van 15 juli 2005, inzonderheid artikel 57 §3,1° bepaalt dat het college van burgemeester en schepenen de daden van beheer over gemeentelijke inrichtingen en eigendommen binnen de door de gemeenteraad vastgestelde algemene regels dient uit te voeren."

Het protocol bestaat uit vier delen:

• de technische en functionele afspraken omtrent het ontwerp en de (uitvoering van de) werken en in het algemeen inzake de realisatie en exploitatie van de Oosterweelverbinding (Deel I: Technische en functionele afspraken);
• de afspraken omtrent inname, eigendom en beheer van en uitvoering van werken op onroerende goederen en openbaar domein (Deel II: Onroerende goederen en openbaar domein);
• de afspraken omtrent het deel van de werken dat na realisatie wordt overgedragen aan de stad Antwerpen (deelwerken) en de werken die de stad Antwerpen bij wijze van samengevoegde opdracht wenst te laten uitvoeren door BAM samen met de werken (samengevoegde werken) (Deel III: Deelwerken en Samengevoegde Werken);
• de modaliteiten en basisprincipes waarbinnen zij zullen samenwerken met het oog op de verwezenlijking van het project (Deel IV: Samenwerkingsprincipes).

Deel I: Technische en functionele afspraken

Er worden afspraken gemaakt over, onder andere:

• de verwerking en verificatie van klanteneisen van de stad Antwerpen door BAM in het project;
• de verwerking van wijzigingen aan het project en het omgaan met kosten en gevolgen ten gevolge van die wijzigingen;
• de mogelijkheid tot het integreren van door de Vlaamse regering geselecteerde overkappings- en leefbaarheidsprojecten in het kader van het Toekomstverbond en het ontwerpproces Over de Ring onder leiding van de intendant;
• de bereikbaarheid en de hinder, tijdens zowel realisatie als exploitatie;
• de interferentie met concrete toekomstplannen van de stad Antwerpen, meer bepaald voor het realiseren van een warmtenet tussen stad en haven, het verkorten van het ringfietspad ter hoogte van de Turnhoutseknoop, en de toekomstige overslagmogelijkheden van de zuidelijke kades van het Albertkanaal;
• de heraanleg van het openbaar domein, in beheer van de stad Antwerpen, en de openbare verlichting.

Deel II: Onroerende goederen en openbaar domein

Voor de overdracht van gronden wordt verwezen naar de financieringsovereenkomst en het addendum bij de overeenkomst overdracht onroerende goederen Oosterweelverbinding.

Er worden verder afspraken gemaakt over de tijdelijke ter beschikking stelling van onroerende goederen als werfzones. In overleg tussen de BAM en de stad Antwerpen werd volgende lijst van ter beschikking te stellen gronden vastgesteld:

Het perceel dat momenteel eigendom is van Plancke (nr. 39) moet deze eigenaar als last van een stedenbouwkundige vergunning kosteloos overdragen aan de stad Antwerpen, die hem daarna zal ter beschikking stellen aan BAM.

Daarnaast worden er afspraken gemaakt over de geplande tijdelijke inname(s) van openbaar domein, in beheer van de stad Antwerpen. Hiervoor wordt verwezen naar de procedure van de vergunningsaanvraag inname openbaar domein en signalisatie, en naar de reglementen van de stad Antwerpen met betrekking tot teruggave en herstel van het openbaar domein na de werken. De inname(s) van openbaar domein zullen dus niet in dit protocol maar later via de nodige vergunningsaanvragen worden geregeld. Op de plannen in bijlage staan wel de geplande innames openbaar domein aangegeven:

Tot slot worden er afspraken gemaakt over:

• de mogelijke impact van de werken op onroerende goederen in eigendom van de stad Antwerpen, in het bijzonder het Noordkasteel en -vijver, en de terreinen van het toekomstige containerpark Borgerhout;
• de werken die na realisatie voor eigendom en beheer aan de stad Antwerpen worden overgedragen, zoals lokale wegenis, fietspaden vrijliggend van de gewestwegen, voetpaden op gewestwegen (enkel in beheer), de groengebieden die in hoofdorde bestemd zijn voor wandelen en ontspanning;
• gronden voor en beheer en onderhoud van boscompensatie, door BAM te voorzien voor de realisatie van Oosterweelverbinding.

Deel III: Deelwerken en Samengevoegde Werken

Deelwerken zijn werken die niet noodzakelijk zijn bij de exploitatie van de Oosterweelverbinding, maar die noodzakelijkerwijze opgenomen zijn in de globale aanleg van de Oosterweelverbinding en na oplevering worden overgedragen aan de stad Antwerpen. BAM is opdrachtgever van en draagt alle kosten, lasten en risico’s voor de realisatie van de deelwerken.

Voor de deelwerken worden afspraken gemaakt omtrent:

• de voorbereiding van ontwerp, bestek en vergunningsaanvraag;
• de opvolging van en het toezicht op de werken;
• de voorlopige ingebruikname van de gerealiseerde werken;
• de oplevering en overdracht van de deelwerken aan de stad Antwerpen.

Samengevoegde werken zijn werken die in opdracht van de stad Antwerpen door BAM als occasionele gezamenlijke opdracht voor de stad Antwerpen zullen worden uitgevoerd tegelijkertijd met de Oosterweelverbinding maar niet behoren tot het project. De stad Antwerpen is mede-opdrachtgever, en in een aparte samenwerkingsovereenkomst leggen de betrokken partijen de kosten-, lasten- en risicoverdeling voor de realisatie van de samengevoegde werken vast.

Samengevoegde werken tot op heden bepaald zijn:

• de eindafwerking van de overkapping Schijnpoort (zie ook financieringsovereenkomst en onder andere beslissing college op 18 december 2015, jaarnummer 10653);
• de tweede fase van de bouw van de passerelle Schijnpoort (zie onder andere beslissing college op 18 december 2015, jaarnummer 10653);
• het fietspad Dwarslaan, het centrale gedeelte dat buiten het projectgebied Oosterweelverbinding valt (als deel van de flankerende maatregelen, zie onder andere beslissing district Antwerpen op 20 maart 2017, jaarnummer 199).

Deel IV: Samenwerkingsprincipes

BAM en de stad Antwerpen engageren zich om zich in te schrijven in het Toekomstverbond en hun projecten en plannen volgens het Toekomstverbond te heroriënteren. BAM en de stad Antwerpen engageren zich voor een gezamenlijk opdrachtgeverschap voor de realisatie van de Oosterweelverbinding en de geselecteerde overkappings- en leefbaarheidsprojecten binnen het projectgebied die aan de werken worden toegevoegd. BAM en de stad Antwerpen bevestigen de nieuwe manier van samenwerken op een open en transparante en actieve manier geïntroduceerd onder leiding van de intendant. BAM en de stad Antwerpen bevestigen dat mobiliteit en leefbaarheid, als evenwaardige aspecten, bepalend zullen zijn voor de verdere uitwerking en realisatie en exploitatie van de werken en de samengevoegde werken.

Dit engagement wordt vertaald in een overlegstructuur, met stuurgroep en werkoverleg, waarbij BAM en de stad Antwerpen regelmatig in overleg treden. Als laatste contractuele escalatieniveau bij geschillen wordt een overlegcomité opgericht, met twee leden van het managementcomité.

Er worden afspraken gemaakt over communicatie en gedragsgerichte milderende maatregelen. Het team Slim naar Antwerpen zal in nauwe samenwerking met BAM, in het bijzonder Impact Management, een actieplan opstellen.

Daarnaast worden enkele praktische en concrete afspraken gemaakt in functie van een goede samenwerking tussen BAM en de stad Antwerpen.

Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (BAM) & Oosterweelverbinding

BAM staat in voor de financiering, de realisatie, het beheer en de exploitatie van verkeersinfrastructuur in de Antwerpse regio met het oog op het bevorderen van de mobiliteit in en rond Antwerpen, en meer in het bijzonder van de Oosterweelverbinding.

Op 30 januari 2015 keurde de Vlaamse Regering het GRUP “Oosterweelverbinding-wijziging” principieel goed. Het GRUP werd definitief vastgesteld bij besluit van de Vlaamse Regering van 20 maart 2015. 

De stedenbouwkundige vergunning voor de Infrastructuurwerken Linkeroever werd verkregen door BAM op 15 december 2017. De gunningsbeslissing voor de Infrastructuurwerken Linkeroever werd genomen door BAM in oktober 2017. De contractsluiting gebeurde op 8 januari 2018 en de werken voor die opdracht werden inmiddels aangevat.

Overkappingsintendant & Toekomstverbond

Eind 2015 keurde het Vlaamse Gewest de aanstelling goed van een intendant voor leefbaarheidsprojecten in de stedelijke zones rond de R1 – Ring om Antwerpen. De intendant en zijn team zijn in januari 2016 van start gegaan met als opdracht in twee jaar tijd samen met verschillende organisaties en burgers een traject te doorlopen om te komen tot concrete en realiseerbare overkappingen en leefbaarheidsprojecten voor de Antwerpse ring met als ambitie een overkapping van de volledige ring. 

In maart 2017 is het “Toekomstverbond voor de bereikbaarheid en leefbaarheid – Een ring rond de stad en een ring voor de stad” tussen het Vlaamse Gewest, de stad Antwerpen en de burgerbewegingen stRaten-generaal, Ademloos en Ringland voor een bereikbare en leefbare Antwerpse regio tot stand gekomen. In het kader van de eerste grote fase in de leefbaarheidsmaatregelen voorzien de Vlaamse regering, de stad Antwerpen en het Havenbedrijf Antwerpen NV een bedrag van 1,250 miljard euro dat ingezet wordt op basis van de uitkomst van het selectiedossier van de intendant.

Financieringsovereenkomst

Op 22 november 2016 (jaarnummer 749) besliste de gemeenteraad de overeenkomst met betrekking tot de afspraken inzake investeringen in flankerende maatregelen en stedelijke leefbaarheidsprojecten naar aanleiding van het project Oosterweelverbinding goed te keuren. In deze overeenkomst worden afspraken tussen stad Antwerpen, BAM, het Vlaamse gewest en het Havenbedrijf Antwerpen NV gemaakt over een heroriëntering van de Oosterweelmiddelen voor een bedrag van 350,3 miljoen euro naar flankerende maatregelen (100 miljoen euro) en stedelijke leefbaarheidsprojecten (250,3 miljoen euro).

Opmaak protocol

Voor de realisatie van de Oosterweelverbinding maken BAM en de stad Antwerpen een protocol op. Dit protocol beoogt bindende afspraken te maken met betrekking tot het project gelet op de beheers- en adviesbevoegdheden van de stad Antwerpen, op het grondgebied van de stad Antwerpen, haar eigendom of andere zakelijke rechten of haar andere belangen die enigerwijze door het project beïnvloed kunnen worden of, omgekeerd, die het project kunnen beïnvloeden.

Sinds 2016 voeren BAM en de stedelijke diensten overleg over de opmaak van dit protocol. Dit protocol is tot stand gekomen in overleg met de stedelijke diensten van de bedrijfseenheid Stadsontwikkeling, de bedrijfseenheid Stadsbeheer en AG Vespa.