De samenwerking tussen Stad en OCMW in Antwerpen was al opgestart voor 2016. In het transitieprogramma werden de nog niet geïntegreerde diensten samengevoegd en is de organisatie geëvolueerd naar een logischer samenhangend geheel. Zo is de werking van de stad en het OCMW nu volledig samengevoegd en wordt de organisatie aangestuurd door één algemeen directeur en één financieel directeur. De interne reorganisatie vertaalt zich ook in de externe dienstverlening. Klantgerichtheid en een logisch geheel van diensten staat centraal. Dit komt ook tot uiting in de één-merkstrategie. Deze strategie zorgt ervoor dat de organisatie nu helemaal uniform communiceert vanuit de Stad Antwerpen.
In het transitieprogramma werd er gewerkt uit 4 deelprojecten:
De scope van dit deelproject was te komen tot een integratie van de diensten van de departementen Maatschappelijke integratie (OCMW), Activering en Sociale Innovatie (OCMW) en de diensten van de bedrijfseenheid Samen Leven. Hun doelstellingen vallen allemaal binnen een brede sociale dienstverlening.
Sinds 1 januari 2018 is de nieuwe bedrijfseenheid Sociale Dienstverlening operationeel.
De kerndepartementen van het OCMW en de diensten, gelinkt met sociaal beleid, uit de bedrijfseenheid Samen Leven van de stad Antwerpen werden hierbij geïntegreerd. Alle processen bij diensten met een vergelijkbare opdracht kunnen nu op elkaar afgestemd worden.
De scope van dit deelproject bestond om het departement Bestuurszaken (OCMW) en bedrijfseenheid Bestuurszaken (stad) op elkaar af te stemmen en te integreren.
In de eerste fase werden de kerntaken van de nieuwe bedrijfseenheid vastgelegd. Deze bestaan uit: besluitvorming, informatiebeheer, archief, organisatiebeheer, juridische dienst, externe relaties, service center onafhankelijke diensten, service center politieke mandatarissen.
In 2017 werden de diensten samengevoegd en zat ook de aansturing in één hand.
Daarnaast werden een aantal diensten, niet behorend tot de kerntaken, in de werking van de andere bedrijfseenheden van de stad geïntegreerd. Enkel de transitie van het Maagdenhuis is nog lopende en wordt verder opgezet met de bedrijfseenheid Cultuur, Sport, Jeugd en Onderwijs.
Scope van dit maattraject bestond uit de twee diensten, Financiën stad en OCMW te integreren. Voordien werkten beide diensten apart met weinig interactie. Het waren aparte organisaties, met aparte processen en procedures, apart management om de werking van de stad, districten en het OCMW te ondersteunen.
Systemen en processen werden op elkaar afgestemd en efficiënter georganiseerd. Sinds mei 2018 bestaat de dienst uit een geïntegreerd management. Vanaf 2019 werken Financiën stad en OCMW samen als één dienst, met één organogram, onder leiding van één financieel directeur, volgens eengemaakte processen, binnen één systeem. De organisaties van de stad Antwerpen en het OCMW worden maximaal op een eenvormige en kwaliteitsvolle manier ondersteund.
De scope van dit deelproject bestond uit de oprichting van een gemeenschappelijke personeelsvereniging. Bij de start van het transitieproject was er enerzijds het IVA SODIPA als personeelsvereniging voor medewerkers van de stad Antwerpen en haar verzelfstandigde entiteiten en anderzijds vzw SODICO als personeelsvereniging voor medewerkers van het OCMW Antwerpen en haar verzelfstandigde entiteiten ZNA en Zorgbedrijf. Door een meer doorgedreven samenwerking van stad en OCMW Antwerpen zorgde deze situatie er op de werkvloer voor dat binnen gemengde teams (stad-OCMW), medewerkers op andere voordelen beroep konden doen afhankelijk van hun juridische werkgever.
Door het bijeenbrengen van de werkzaamheden in het kader van het organiseren van een personeelsvereniging voor medewerkers van de stad Antwerpen en het OCMW diende zich ook de kans aan om één en ander efficiënter te organiseren en/of de bestaande werking(en) te herdefiniëren.
Op 29 mei 2017 (jaarnummer281) richtte de gemeenteraad de gemeenschappelijke personeelsvereniging stad-OCMW op, in de vorm van een IVA, met ingang vanaf 1 januari 2018.
Op 1 juni 2017 besliste de raad voor maatschappelijk welzijn om vanaf 1 januari 2018 met de stad Antwerpen samen te werken in een gemeenschappelijke personeelsvereniging stad-OCMW en uit vzw SODICO te treden.
Op 1 januari 2018 ging de nieuwe personeelsvereniging, Sodi+, van start.
Het transitieprogramma heeft in de periode 2016-2018 geleid tot één nieuw geheel op het vlak van de uitvoering van het sociaal beleid in Antwerpen en tot een volledige integratie van alle ondersteunende diensten van stad en OCMW, met een optimale afstemming van processen en producten.
Dit leidt in de eerste plaats tot een duidelijkere dienstverlening voor de burger: de stad Antwerpen en het OCMW zijn nu één werking en communiceren vanuit één merk.
De integratie creëerde ook een aantal efficiëntiewinsten en zorgde er tevens voor dat er meer recurrente opdrachten en doelgroepen uitgebreid konden worden zonder extra aanwervingen.
Ook op het vlak van personeel hebben de vier deeltrajecten, naast de reeds bestaande en geïmplementeerde samenwerkingen, extra optimalisaties met zich mee gebracht. Zo heeft het transitieprogramma een besparing van 35,95 VTE voort gebracht. Deze optimalisaties maken deel uit van het geheel van de optimalisaties en zijn reeds ook verwerkt in de personeelslijn.
Naast genoemde optimalisaties zijn er budgettair geen extra besparingen, omdat de opdrachten en de middelen besteed aan sociaal beleid in Antwerpen behouden blijven.
De integratie zal ook de komende jaren nog een verdere impact hebben. De deelprojecten binnen de programmawerking zijn afgerond: de betrokken diensten zijn samengevoegd en de leidinggevenden zijn aangeduid. Op deze manier realiseert de stad Antwerpen en het OCMW de nieuwe bepalingen van het nieuw decreet lokaal bestuur. Het optimaal organiseren is een continue uitdaging van de eengemaakte werking en zal de komende jaren ook een belangrijke managementopdracht blijven. De bestaande producten binnen de eengemaakte diensten worden systematisch kritisch geëvalueerd onder aansturing van de betrokken leidinggevenden en directeurs. Zo kunnen er in de toekomst nog verschillende optimalisaties in de interne en externe dienstverlening gerealiseerd worden door de verdere afstemming van de organisatie.
In 2016 werd het transitieprogramma rond de integratie tussen de stad Antwerpen en het OCMW opgestart. Dit kwam er naar aanleiding van de beslissing van de Vlaamse regering en de intentie uit het Antwerps bestuursakkoord om de stad Antwerpen en het OCMW maximaal te laten samenwerken. Op dat moment bestonden er al samenwerkingen (GAC, PM, …), onder meer via de beleids- en beheerscyclus in de groep stad Antwerpen, maar werd er nog niet volledig geïntegreerd gewerkt.
De maatschappelijke uitdagingen zijn groot en blijven groeien. Een sterk georganiseerde en geïntegreerde lokale sociale dienstverlening is hier een antwoord op. Als grootste stad van Vlaanderen wil Antwerpen de voorbeeldfunctie vervullen in wat een hedendaags geïntegreerd sociaal beleid binnen een efficiënt lokaal bestuur kan betekenen.
De transitie zorgt dus voor een logischer geheel waarbij klantgerichtheid en een geïntegreerde dienstverlening centraal staan.
Op 15 april 2016 (jaarnummer 3177) gaf het college de goedkeuring voor de opstart van de integratie tussen de stad Antwerpen en het OCMW inclusief de programmastructuur. In het transitieprogramma werden vier deelprojecten gedefinieerd:
Het college neemt kennis van de eindrapportering van het transitieprogramma.
Het college keurt de afronding van het transitieprogramma en de voortzetting van de verdere integratie in de bestaande werking goed.