2020_CBS_05005 - Fondsen - EFRO. Programma 2021-2027. Stedelijke ontwikkeling in Antwerpen en Gent. Brieven - Goedkeuring

Art. 8 van het besluit van de gemeenteraad van 25 maart 2019 (jaarnummer 154): het college is bevoegd om namens de stad Antwerpen in te tekenen op projectoproepen die worden georganiseerd door een hogere overheid en om met diezelfde overheid daarover overeenkomsten te sluiten.

Het belang van steden voor het behalen van de Europese doelstellingen op vlak van een groen, slim, verbonden en sociaal Europa zal ook in de komende programmaperiode bevestigd en zelfs vergroot worden. Dit belang zal terug te vinden zijn in de opmaak van een partnerschapsovereenkomst waarbij de lokale overheden zullen betrokken worden. 

Daarom is het belangrijk dat dit ook vertaald wordt in een voor de grootsteden gunstige verdeling van de Europese financiering die Vlaanderen zal ontvangen. Daarbij dient minimaal de huidige financiering, in het bijzonder voor EFRO, behouden te blijven. Er wordt voorgesteld om samen met de stad Gent in een gezamenlijke brief het standpunt van de grootsteden over te maken en dit standpunt mee te nemen naar het Comité van Toezicht voor EFRO Vlaanderen op 16 juni 2020. De belangrijkste punten zijn:

• Een apart budget voor de twee grootsteden moet behouden blijven. Verdere versnippering door deze enveloppe ook open te stellen voor centrumsteden is niet wenselijk. Concentratie van de beperkte middelen is noodzakelijk.
• Het EU-voorstel voor het reserveren van 6%  van de EFRO-middelen voor duurzame stedelijke ontwikkeling is te weinig. Dit was in de vorige programmaperiode 11% in Vlaanderen en kan niet verlaagd worden.
• Zoals bleek uit de midtermevaluatie, is er - met uitzondering van de stedelijke prioriteit - geen inhoudelijke meerwaarde in het opdelen van Vlaanderen in investeringsgebieden per provincie (GTI’s). 

Dit standpunt wordt overgemaakt aan de Vlaamse regering en aan VLAIO, met de vraag om hierover verder te kunnen overleggen. 

Het huidige programma voor EFRO Vlaanderen bedraagt ongeveer 175 miljoen euro voor de periode 2014-2020. Circa 50% van deze middelen werd vooraf verdeeld in enveloppes voor enerzijds de grootsteden Antwerpen en Gent (17 miljoen euro bestemd voor prioriteit 4: duurzame stedelijke ontwikkeling),  en anderzijds voor regio’s in de Kempen, West-Vlaanderen en Limburg. Voor de resterende 50% worden oproepen georganiseerd. Wat de grootstedelijke EFRO-enveloppes betreft, gaat dit voor de stad Antwerpen over 11.226.341,00 euro. De stad Gent ontvangt ongeveer de helft.

Hoewel het thematische en financiële kader op dit moment nog niet definitief is vastgelegd door de EU, wordt op het Vlaamse niveau de nieuwe programmaperiode 2021-2027 van de cohesiefondsen voorbereid. Het gaat daarbij over de invulling van de inhoudelijke thema’s en doelstellingen, maar ook over de verdeling van beschikbare middelen. De aparte EFRO-enveloppe voor duurzame stedelijke ontwikkeling voor Antwerpen en Gent is een optie, maar geen evidentie. Ontwerpteksten rond de thema’s ‘groen Europa’, ‘slim Europa’ en stedelijk beleid werden afgewerkt door VLAIO. Deze teksten dienen als basis voor besprekingen op Vlaams niveau. VLAIO organiseert een partnerconsultatie, maar heeft hiervoor op dit moment de grootsteden Antwerpen en Gent niet rechtstreeks bevraagd. 

Gelet op de initiatieven van de EFRO-managementautoriteit VLAIO, is dit een goed moment om acties ter voorbereiding van het EFRO-programma 2021-2027 voor te leggen.