Terug
Gepubliceerd op 16/10/2020

2020_CBS_08493 - Duurzame stad - Toelage klimaatrobuuste ingrepen. Reglement - Goedkeuring

college van burgemeester en schepenen
vr 09/10/2020 - 09:00 Hofstraat
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Bart De Wever, burgemeester; Koen Kennis, schepen; Annick De Ridder, schepen; Claude Marinower, schepen; Nabilla Ait Daoud, schepen; Fons Duchateau, schepen; Karim Bachar, schepen; Peter Wouters, schepen; Tom Meeuws, schepen; Sven Cauwelier, algemeen directeur; Glenn Verspeet, plaatsvervangend korpschef

Afwezig

Jinnih Beels, schepen

Secretaris

Sven Cauwelier, algemeen directeur

Voorzitter

Bart De Wever, burgemeester
2020_CBS_08493 - Duurzame stad - Toelage klimaatrobuuste ingrepen. Reglement - Goedkeuring 2020_CBS_08493 - Duurzame stad - Toelage klimaatrobuuste ingrepen. Reglement - Goedkeuring

Motivering

Gekoppelde besluiten

Algemene financiële opmerkingen

Voor de toelage klimaatrobuuste percelen is er jaarlijks een budget voorzien:

  • voor de budgetperiode 2100 is dit 310.000,00 EUR mits goedkeuring van de aanpassing van het meerjarenplan door de gemeenteraad; 
  • voor de budgetperiode 2200 en volgende jaren is dit jaarlijks 400.000,00 EUR;  

op volgend budgetadres: 2LMS020201A00000 -  664500 -  5152500000 -  SUB_NR -  2SA020350.

De effectieve uitbetaling van de toelage volgens het nieuwe reglement zal gebeuren in 2021 en volgende jaren. De toelage kan uitbetaald worden mits het aanleveren van de nodige stavingstukken zoals bepaald in het reglement. 

De toelage zal enkel uitbetaald worden wanneer er geen openstaande, niet-betwiste, vervallen schulden zijn ten aanzien van de stad Antwerpen.

Regelgeving: bevoegdheid

Volgens artikel 41, 23° van het Decreet Lokaal Bestuur is de gemeenteraad bevoegd voor het vaststellen van subsidiereglementen.

Aanleiding en context

De stad Antwerpen verstrekt sinds 2000 diverse premies voor regenwaterrecuperatie en -infiltratie en milieupremies. Doorheen de jaren werden de premiereglementen verschillende keren gewijzigd.

De gemeenteraad keurde op 20 december 1999 (jaarnummer 3073) het reglement regenwaterputten en infiltratievoorzieningen goed. 

De gemeenteraad keurde op  26 januari 2004 (jaarnummer 12) het reglement  voor het verlenen van een premie voor de aanleg van groendaken goed.

De gemeenteraad keurde op 15 december 2008 (jaarnummer 2272) de herziening van de stedelijke milieu premies  en de nieuwe premiereglementen voor de aanleg van groendaken, hemelwaterinstallaties, infiltratievoorzieningen en individuele zuiveringsinstallaties goed. 

Tot en met 2013 kwam de Vlaamse overheid in het kader van de Samenwerkingsovereenkomst Milieu voor 100% tussen in deze stedelijke premie. Sinds 2014 zet de stad Antwerpen de premies verder zonder de Vlaamse steun omdat ze kaderen in het stedelijk beleid voor een duurzame stad en duurzaam waterbeheer.

De gemeenteraad keurde op 11 december 2014 (jaarnummer 1021) de aanpassing van het premiereglement groendaken goed.

De gemeenteraad keurde op 17 december 2019 (jaarnummer 710) de opmaak van het meerjarenplan 2020-2025 goed. In dit meerjarenplan stelt de stad zich de doelstelling: “de stad wil klimaatrobuust zijn en bereidt zich voor op de gevolgen van klimaatverandering zoals wateroverlast, hittestress, droogte en verlies van biodiversiteit” met als één van de actiepunten: “Ondersteuning voor de vergroening en ontharding van privaat domein”. 

Argumentatie

De stad Antwerpen verstrekt sinds de eeuwwisseling milieupremies aan eigenaars van woongebouwen voor regenwaterhergebruik en -infiltratie (sinds 2000) en groendaken (sinds 2004). Het huidige premiestelsel focust op ééngezinswoningen met een bescheiden oppervlakte. Af en toe dient ook een vereniging van mede-eigenaars (VME) een premieaanvraag in. De interesse in de premies neemt toe, zowel bij particulieren als bij organisaties, scholen en bedrijven. Naar aanleiding van recente hittegolven, droogteperiodes en hevige stortbuien kijken perceeleigenaars meer dan ooit naar wat zij zelf kunnen doen om afkoeling te voorzien op hete dagen, beplanting levend te houden bij droogte of kelders droog te houden bij stormen. 

Investeringen die dankzij hun grotere omvang en/of hun hoger ambitieniveau op vlak van milieuwinst een betekenisvol verschil zouden kunnen maken, komen op dit moment niet in aanmerking voor een premie. De toename aan technische mogelijkheden en de nieuwe doelstellingen om vergroening en ontharding van privaat domein te ondersteunen, maken dat de premies aan een grondige herziening toe zijn.

Door de betoelaging van maatregelen op perceelsniveau worden hittestress, wateroverlast en verdroging tegengegaan en de biodiversiteit verhoogd. Antwerpen stimuleert voortaan alle perceeleigenaars om hun gebouwen en terreinen via ontharden, groene daken, het bufferen, hergebruiken en infiltreren van hemelwater klimaatrobuust te maken en zo de klimaatrobuustheid van de stad en de levenskwaliteit van haar bewoners en bezoekers te vergroten.

Eén geïntegreerde premie voor klimaatrobuuste percelen

Het nieuwe toelagereglement kiest voor een integrale aanpak:

  • in plaats van de aparte premies (groendak, hemelwaterput en infiltratiekratten) komt er één premie voor alle klimaatrobuuste maatregelen op het perceel; 
  • de doelgroep en de thematische scope van de toelage worden fors verbreed. Ook bedrijven, organisaties en scholen en huurders (mits schriftelijke toestemming van de eigenaar) kunnen een aanvraag indienen; 
  • de lat ligt hoger om de impact te verzekeren;
  • de aanvragers krijgen een grote vrijheid om de beste maatregelmix toe te passen op hun perceel en om samen te werken met buren.

Een premie voor instappers en voor gevorderden

Het nieuwe toelagereglement werkt op twee ambitieniveaus.

Het beloont basisingrepen rond vier thema’s: 

  • het ontharden en vergroenen van verharde oppervlakken; 
  • het vergroenen van daken; 
  • het hergebruiken van hemelwater; 
  • het infiltreren van hemelwater.

De kwalitatieve eisen voor de basisingrepen zijn gangbaar in de sector en daardoor voor iedereen technisch haalbaar. De minimale oppervlakte aan basisingrepen mag ook in samenwerking met andere percelen gehaald worden. Op die manier kan iedereen meedoen, ongeacht de grootte van zijn eigen perceel of zijn technische mogelijkheden.

Het reglement beloont extra inspanningen met klimaatadaptatie bonussen. Ingrepen die kwalitatief verder gaan dan basisingrepen en zo meer impact hebben, komen in aanmerking voor één of meerdere klimaatadaptatie bonussen. Wie een vergunningsplichtige ingreep doet, kan voor de ambities die hoger liggen dan de wettelijk opgelegde (bijvoorbeeld ambitieus groendak met kruiden en/of waterbufferlaag van minimaal 60 liter/m² in plaats van verplicht basis groendak met vetplanten en waterbufferlaag van minimaal 35 liter/m²) ook genieten van een klimaatadaptatie bonus.

Omvang van de toelage

Hoe meer kwaliteit op vlak van klimaatadaptatie en hoe groter de omvang van de ingrepen, hoe groter de ondersteuning waarop beroep gedaan kan worden. Private percelen zullen in de toekomst een nog actievere rol gaan spelen in het waarmaken van het stedelijk beleid rond klimaatrobuustheid, het Waterplan en het Groenplan. Terwijl tot nu toe het subsidieplafond al bij 60 m² aan ingrepen bereikt werd, stimuleert de stad voortaan ook eigenaars van grote daken en verhardingen om aan de slag te gaan.

Afhankelijk van de ingrepen kan een premie van 5 tot 45 EUR/m² aangevraagd worden. Het maximumbedrag van de toelage is 30.000,00 EUR. Met dit maximumbedrag kunnen bijvoorbeeld groendaken tot 2.000 m² of onthardings- en vergroeningsacties op terreinen tot 3.000 m² ondersteund worden. 

Uitgesloten ingrepen

Ingrepen in openbaar domein zoals geveltuinen en geveltonnen komen niet in aanmerking. Deze kleinschalige ingrepen zijn weliswaar  ook interessant, maar krijgen reeds op verschillende manieren ondersteuning vanuit de districten (bijvoorbeeld Ding Dong Deurne, groenondersteuning district Antwerpen, Buurtbouwers in Wilrijk, Berchem Buurt  …) en campagnes van het EcoHuis zoals BreekUIT.   

De focus ligt op groene en blauwe maatregelen. De aanleg van kunstgras of verhardingen komt niet in aanmerking.

Juridische grond

De wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen en het reglement op de toelagen (gemeenteraadsbesluit van 18 december 2006, jaarnummer 2730) zijn van toepassing.

Beleidsdoelstellingen

2 - Leefbare en mobiele stad
2LMS02 - Leefmilieu
2LMS0202 - Antwerpen wordt een klimaatrobuuste stad
2LMS020201 - Uitvoering klimaatplan adaptatie

Besluit

Het college van burgemeester en schepenen beslist:

Artikel 1

Het college van burgemeester en schepenen legt het volgende voor aan de gemeenteraad:

De gemeenteraad keurt het toelagereglement voor klimaatrobuuste ingrepen, dat in werking treedt vanaf 1 januari 2021, goed.

Artikel 2

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.