2020_GR_00560 - Tijdelijk politiereglement - Uitbreiding van open horecaterrassen en het bijkomend afschermen van open horecaterrassen tijdens de winterperiode - Goedkeuring

Artikel 119 Nieuwe Gemeentewet: de gemeenteraad maakt de gemeentelijke reglementen van inwendig bestuur en de gemeentelijke politieverordeningen.

Artikel 119bis van de Nieuwe Gemeentewet werd gewijzigd door de wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties. Deze wet trad in werking op 1 januari 2014. Het gewijzigde artikel 119bis bepaalt: de gemeenteraad kan gemeentelijke administratieve straffen en sancties opleggen overeenkomstig de wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties.

Artikel 2 §1 van de wet van 24 juni 2013 bepaalt: de gemeenteraad kan straffen of administratieve sancties bepalen voor de inbreuken op zijn reglementen of verordeningen, tenzij voor dezelfde inbreuken door of krachtens een wet, een decreet of een ordonnantie, straffen of administratieve sancties worden bepaald.

Artikel 6 §1 van deze wet bepaalt dat de administratieve geldboete wordt opgelegd door de sanctionerend ambtenaar.

Artikel 45 van deze wet bepaalt dat de schorsing, de intrekking en de sluiting worden opgelegd door het college van burgemeester en schepenen of het gemeentecollege.

Op 16 december 2013 (jaarnummer 754) keurde de gemeenteraad het ‘Politiereglement privatieve ingebruikname van de openbare ruimte voor open horecaterrassen’ goed. Dit reglement werd laatst gewijzigd op de gemeenteraad van 22 september 2014 (jaarnummer 710).

Naar aanleiding van de wereldwijde verspreiding van het coronavirus COVID-19, dat sedert 11 maart 2020 door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gekwalificeerd wordt als een pandemie, en de verregaande veiligheidsmaatregelen die op federaal niveau werden getroffen ter bestrijding van dit virus, nam de burgemeester op 8 juni 2020 een dringende ‘Politieverordening betreffende de uitbreiding op de open horecaterrassen’.  Deze politieverordening werd door de gemeenteraad van 29 juni 2020 (jaarnummer 413) bekrachtigd.

Overeenkomstig artikel 14 van de Politieverordening betreffende de uitbreiding op de open horecaterrassen van 8 juni 2020 is deze geldig tot en met 31 oktober 2020.

Het coronavirus COVID-19 blijft echter nationaal en lokaal circuleren. Er blijven dan ook zowel federaal, als lokaal strikte veiligheidsmaatregelen gelden voor alle inrichtingen die behoren tot de horecasector. Gelet op deze veiligheidsmaatregelen is het noodzakelijk om ook na 31 oktober 2020 tijdelijke bijkomende maatregelen te treffen ter ondersteuning van de inrichtingen die behoren tot horecasector. Dit enerzijds om de openbare gezondheid maximaal te vrijwaren  door zo veel mogelijk open horecaterrassen optimaal te benutten en anderzijds het economisch herstel van de horecasector te ondersteunen door hun capaciteit de optimaliseren. 

Het coronavirus COVID-19 is sinds 11 maart 2020 door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gekwalificeerd als een pandemie. In de strijd tegen het coronavirus COVID-19 besloot de federale overheid bij Ministerieel besluit van 13 maart 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, om alle inrichtingen die tot de horecasector behoorden onmiddellijk te sluiten. De maatregelen werden getroffen om de verspreiding van de epidemie tegen te gaan ter bescherming van de openbare gezondheid. 

Ingevolge het Ministerieel besluit van 5 juni 2020 houdende wijziging van het Ministerieel besluit van 23 maart 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, mogen de inrichtingen die behoren tot de horecasector vanaf 8 juni 2020 opnieuw openen, doch dit slechts mits naleving van verschillende specifieke modaliteiten.

Het risico op besmetting door het coronavirus COVID-19 verkleint immers door onder meer, meer dan een meter afstand te houden van andere personen, het gezicht zo weinig mogelijk aan te raken en aandacht te hebben voor een goede handhygiëne.

Ook het huidige Ministerieel besluit van 30 juni 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, zoals gewijzigd door de Ministeriële besluiten van 10 juli 2020, 24 juli 2020, 28 juli 2020 en 22 augustus 2020 bevat nog steeds verregaande veiligheidsmaatregelen voor alle inrichtingen die behoren tot de horecasector.

Overeenkomstig artikel 5 van het Ministerieel besluit van 30 juni 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken en latere wijzigingen, gelden bij het ontvangen van klanten in inrichtingen die behoren tot de horecasector tot op heden nog steeds volgende specifieke modaliteiten: 

• de tafels worden zo geplaatst dat een afstand van minstens 1,5 meter tussen de tafels wordt gegarandeerd, tenzij de tafels worden gescheiden door een plexiglazen wand of een gelijkwaardig alternatief, met een minimale hoogte van 1,8 meter;
• een maximum van tien personen per tafel is toegestaan;
• enkel zitplaatsen aan tafel zijn toegestaan;
• elke klant moet aan zijn eigen tafel blijven zitten;
• het dragen van een mondmasker, of wanneer dit niet mogelijk is omwille van medische redenen, van een gelaatsscherm is verplicht voor het zaalpersoneel;
• het dragen van een mondmasker, of wanneer dit niet mogelijk is omwille van medische redenen, van een gelaatsscherm is verplicht voor het keukenpersoneel;
• er is geen enkele bediening aan de bar toegestaan, met uitzondering van eenmanszaken met naleving van een afstand van 1,5 meter;
• terrassen en openbare ruimten worden georganiseerd overeenkomstig de voorschriften bepaald door de gemeentelijke overheden en met respect voor dezelfde regels als deze die binnen gelden;
• drankgelegenheden en restaurants mogen tot één uur ‘s nachts open blijven vanaf het gebruikelijke openingsuur, tenzij de gemeentelijke overheid oplegt dat ze eerder moeten sluiten, en moeten vanaf één uur ‘s nachts minstens gedurende een ononderbroken periode van vijf opeenvolgende uren gesloten blijven; en
• de contactgegevens van één klant per tafel, die zich kunnen beperken tot een telefoonnummer of een e-mailadres, moeten worden geregistreerd bij aankomst en bewaard gedurende 14 kalenderdagen teneinde enig later contactonderzoek te faciliteren. Die contactgegevens mogen enkel worden gebruikt voor de doeleinden van de strijd tegen COVID-19, ze moeten worden vernietigd na 14 kalenderdagen en de klanten moeten uitdrukkelijk hun akkoord geven. Voor de klanten die dit weigeren wordt de toegang tot de inrichting bij aankomst geweigerd.

Zoals in artikel 5 van het Ministerieel besluit van 30 juni 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken en latere wijzigingen uitdrukkelijk wordt voorgeschreven, beschikken de gemeentelijke overheden over de mogelijkheid om de terrassen en de openbare ruimte verder te organiseren, mits naleving van de hierboven aangehaalde voorschriften.

Gezien de horeca erg getroffen is door de sluiting gedurende bijna 3 maanden en de daaropvolgende opgelegde voorwaarden, keurde het college van burgemeester en schepenen op 2 juni 2020 (jaarnummer 4912) het relanceplan voor de horecasector goed. Hierin werden enkele steunmaatregelen opgenomen, waaronder de mogelijkheid voor horecaondernemers die over een toelating voor een open horecaterras conform het Politiereglement open horecaterrassen beschikken, om dit terras conform de geldende veiligheidsnormen uit te breiden. Het staat immers vast dat horecazaken door een correcte toepassing van de afstandsregels tussen de tafels zowel in de inrichting zelf als op hun terras, erg veel capaciteit verliezen.

De burgemeester nam vervolgens op 8 juni 2020 de Politieverordening betreffende de uitbreiding op de open horecaterrassen. Op basis van deze verordening kon de uitbreiding van de open horecaterrassen toegelaten op basis van het politiereglement voor open horecaterrassen op een georganiseerde manier verlopen. Overeenkomstig artikel 14 van de Politieverordening betreffende de uitbreiding op de open horecaterrassen van 8 juni 2020 is deze geldig tot en met 31 oktober 2020.

Ten einde de openbare gezondheid maximaal te blijven vrijwaren, horeca uitbaters de mogelijkheid te bieden om ook in seizoenen met slechter weer de beschikbare ruimte op het openbaar domein aan te wenden in functie van hun exploitatie, het inkomstenverlies te beperken en het herstel van de horeca na de volledige sluitingsperiode te bespoedigen is het voor de inrichtingen uit de horecasector wenselijk om ook tijdens de winterperiode hun bestaand open horecaterras optimaal te kunnen benutten, alsook hen de mogelijkheid te geven om dit terras verder uit te breiden en dit in veilige omstandigheden.

Overeenkomstig de huidige gezondheidsrichtlijnen wordt nog steeds de voorkeur gegeven aan ontmoetingen in open lucht ten einde de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te vermijden.

De veiligheid van de horecabezoeker primeert en ontmoetingen in de buitenlucht zijn veiliger teneinde eventuele besmettingen met het Coronavirus COVID-19 te vermijden. De stad Antwerpen wil horecabezoeken immers zo veilig mogelijk laten verlopen. Om die reden worden er ook voor de komende winterse periodes vanaf 15 oktober 2020 tot en met 31 maart 2022 bijkomende mogelijkheden gecreëerd om een open horecaterras optimaal te benutten:

(1)  de mogelijkheid om een bestaand open horecaterras uit te breiden, zoals voorzien in de Politieverordening betreffende de uitbreiding op de open horecaterrassen van 8 juni 2020 wordt integraal overgenomen en verlengd tot en met 31 maart 2021, hierna genoemd ‘uitbreidingsterras’;

(2)  bestaande open horecaterrassen die beschikken over toelating op grond van het Politiereglement open horecaterrassen mogen dit terras tijdelijk bijkomend afschermen, hierna genoemd ‘winterterras’.

 (1)   Uitbreidingsterras

De Politieverordening van 8 juni 2020 betreffende de uitbreiding op de open horecaterrassen wordt opgeheven en vervangen door onderhavig tijdelijk politiereglement. De mogelijkheid om tijdelijk een bestaand open horecaterras uit te breiden, wordt integraal overgenomen en verlengd tot 31 maart 2021.

De afgeleverde toelatingen voor een uitbreidingsterras op basis van de Politieverordening betreffende de uitbreiding op de open horecaterrassen van 8 juni 2020 en die in principe slechts geldig waren tot 31 oktober 2020, worden automatisch verlengd tot 31 maart 2021.

Aanvragen voor nieuwe uitbreidingsterrassen dienen zowel voor de terrassen binnen als buiten de strategische horecakernen op dezelfde wijze te gebeuren zoals voorzien werd door de Politieverordening betreffende de uitbreiding op de open horecaterrassen van 8 juni 2020. 

Toegekende toelatingen zullen geldig zijn tot en met 31 maart 2021. 

De voorwaarden zoals opgenomen in de Politieverordening betreffende de uitbreiding op de open horecaterrassen van 8 juni 2020 worden hernomen in dit reglement.

(2)   Winterterras

Daarnaast wordt ook de mogelijkheid gecreëerd om bestaande open horecaterrassen die over een toelating beschikken op grond van het Politiereglement open horecaterrassen tijdens de winterperiode bijkomend af te schermen en dit zonder dat er een bijkomende, voorafgaandelijke toelating vereist is. Op deze manier kan een bestaand open horecaterras toegelaten op basis van het politiereglement voor open horecaterrassen ook in de winter optimaal benut worden.

Zo zijn tijdens de winterse periodes (zoals gedefinieerd in dit reglement) in afwijking op het Politiereglement open horecaterrassen de volgende zaken tijdelijk toegelaten, daarbij rekening houdend met de noodzakelijke ventilatie en brandveiligheid:

• Op gevelterrassen:
• het plaatsen van terrasschermen aan de voorzijde van het terras, parallel aan de gevel, op voorwaarde dat:
• er minstens 1 meter vrije doorgang wordt gelaten en zonder daarbij afbreuk te doen aan de vereiste, minimale evacuatiedoorgang; en
• er te allen tijde minstens 50 cm vrije ruimte is tussen de terrasschermen en de eventuele overkapping door onder meer een zonneluifel, zonnetent of parasol. 
• het voorzien van zijflappen aan vergunde zonneluifels, zonnetenten en parasols. Deze zijflappen mogen enkel aansluiten op de terrasschermen of op de grond (zonder verankering) indien de voorzijde van het terras, parallel aan de gevel, volledig open is. 

• Op eilandterrassen met een maximale oppervlakte tot 99 m²:
  • het plaatsen van terrasschermen op voorwaarde dat één zijde volledig open is;
  • het voorzien van zijflappen aan de parasols. Deze zijflappen mogen aansluiten op de terrasschermen of de grond (zonder verankering) op voorwaarde dat één zijde volledig open is. 

• Op eilandterrassen met een oppervlakte groter dan 99 m²:
• het plaatsen van terrasschermen (zonder zijflappen aan de parasol) op voorwaarde dat één zijde volledig open is;
• het voorzien van zijflappen aan de parasols op voorwaarde dat er aan elke zijde minstens 50 cm vrije ruimte is tussen de terrasschermen en de parasol en één zijde volledig open is.

• Op eilandterrassen op een parkeerplaats:
• het plaatsen van een zonnetent op twee poten zonder zijflappen; 
• de tentzeilen van deze zonnetent moeten uitgevoerd zijn in een neutrale kleur en de constructie van de zonnetent moet uitgevoerd zijn in een neutrale grijze kleur;
• de zonnetent moet bij voorrang verankerd worden aan de verhoogde vloer op de parkeerplaats of aan het terrasscherm. Enkel indien dit niet mogelijk is dient gewerkt te worden met een vloerplaat of kruis, optioneel verankerd aan de grond (niet in de grond) conform de voorwaarden van stad Antwerpen. De verharding van het openbaar domein mag daarbij niet gewijzigd worden: de voet dient bovenop de bestaande verharding geplaatst te worden. De verankering aan de grond houdt in dat een vloerplaat of kruis geplaatst mag worden die indien nodig met bouten en chemische ankers vastgemaakt wordt aan het openbaar domein. De precieze voorwaarden staan op www.ondernemeninantwerpen.be.

Deze afwijkingen zijn enkel toegelaten voor zover dat de werken om de omvorming naar een winterterras te realiseren, geen vergunningsplichtige handelingen inhouden. Ingeval van vergunningsplichtige stedenbouwkundige handelingen dient men een aanvraag tot  omgevingsvergunning in te dienen. 

Om de maatregelen met betrekking tot het winterterras vanuit hogervermelde gezondheidsargumentatie langdurig hun effect te laten kennen en omdat ze vanuit rechtszekerheidsperspectief  belangrijke investeringen vergen van de uitbaters van een horeca inrichting, zal het plaatsen van een winterterras tijdelijk toegelaten worden tijdens twee opeenvolgende winterse periodes, van 15 oktober 2020 tot en met 31 maart 2021 en van 15 oktober 2021 tot en met 31 maart 2022. 

De elementen van de winterterrassen die op grond van dit reglement toegevoegd werden en niet toegelaten zijn overeenkomstig het Politiereglement open horecaterrassen dienen van 1 april 2021 tot en met 14 oktober 2021 onmiddellijk verwijderd te worden en na 31 maart 2022 onmiddellijk en definitief verwijderd te worden. 

Zowel bij het plaatsen van een uitbreidingsterras, als een winterterras dienen de voorschriften van de Code van politiereglementen en het Politiereglement open horecaterrassen gerespecteerd te worden, tenzij er een uitdrukkelijke afwijkingsmogelijkheid wordt bepaald in onderhavig of ander tijdelijk reglement.

De veiligheid dient steeds te primeren. Dit houdt onder meer in dat er steeds een obstakelvrije doorgang van minstens 1,5 meter ten behoeve van voetgangers gevrijwaard dient te worden, zoals ook uitdrukkelijk wordt voorgeschreven door artikel 15, §4 van het Politiereglement open horecaterrassen.

Eveneens dient overeenkomstig artikel 15, §5 van het Politiereglement open horecaterrassen, in het kader van brandveiligheid en voor de doorgang van brandweerwagens, de opstelling van autoladders en hoogtewerkers, steeds voldoende vrije doorgang te worden voorzien:

• een vrije zone van 4 meter in de hoogte en 4 meter in de breedte;
• voor zover de plaatsgesteldheid dit toelaat, een afstand van minimaal 4 meter tussen de gevel en deze vrije zone; 
• en  voor zover de plaatsgesteldheid dit toelaat, draaistralen aan de kruispunten van minimaal 11 meter aan de binnenkant en 15 meter aan de buitenkant.

De uitbating van een uitbreidingsterras of winterterras mag overeenkomstig artikel 19 van het Politiereglement open horecaterrassen zijn omgeving niet vervuilen.

Daarenboven moet de toegang tot woningen en handelspanden te allen tijde vrij toegankelijk zijn in een rechte aanlooplijn, net zoals iedere doorgang en/of toegang tot brandwegen en (nood)uitgangen van gebouwen.

Bij sluiting van de horeca inrichting moet alle terrasmeubilair op het uitbreidingsterras of winterterras veilig vastgemaakt worden en moeten zonnetenten en parasols gesloten worden. Bij stormweer moet het niet-verankerde terrasmeubilair verwijderd worden van het openbaar domein of stormbestendig vastgemaakt worden. Er is sprake van stormweer van zodra het KMI code geel, oranje of rood afkondigt.

Gezien deze tijdelijke regeling van toepassing is tijdens de winterperiode valt het te verwachten dat er meer gebruik gemaakt zal worden van verwarmingstoestellen en dringen bijkomende veiligheidsvoorschriften, naast degene die vervat zijn in artikel 16, §7 van het Politiereglement open horecaterrassen, zich op. Zo dienen de verwarmingselementen en de bijhorende stroomvoorzieningen op zorgvuldige wijze geplaatst te worden zodat het risico op omvallen en/of omtrekken van het verwarmingselement en/of breuk van de leiding maximaal vermeden wordt. Bovendien moet er bij gebruik van verwarmingselementen in de onmiddellijke omgeving een gekeurde brandblusser aanwezig zijn. In afwijking van artikel 218 van de code van politiereglementen is het niet toegestaan om de voorraad gasflessen op te slaan in de publiek toegankelijke ruimten, met inbegrip van het open horecaterras.

Artikel 135 §2 Nieuwe Gemeentewet

De gemeenten hebben ook tot taak het voorzien, ten behoeve van de inwoners, in een goede politie, met name over de zindelijkheid, de gezondheid, de veiligheid en de rust op openbare wegen en plaatsen en in openbare gebouwen.

Meer bepaald, en voor zover de aangelegenheid niet buiten de bevoegdheid van de gemeenten is gehouden, worden de volgende zaken van politie aan de waakzaamheid en het gezag van de gemeenten toevertrouwd:

1. Alles wat verband houdt met een veilig en vlot verkeer op openbare wegen, straten, kaden en pleinen, hetgeen omvat de reiniging, de verlichting, de opruiming van hindernissen, het slopen of herstellen van bouwvallige gebouwen, het verbod om aan ramen of andere delen van gebouwen enig voorwerp te plaatsen dat door zijn val schade kan berokkenen, of om wat dan ook te werpen dat voorbijgangers verwondingen of schade kan toebrengen of dat schadelijke uitwasemingen kan veroorzaken; voor zover de politie over het wegverkeer betrekking heeft op blijvende of periodieke toestanden, valt zij niet onder de toepassing van dit artikel.
2. Het tegengaan van inbreuken op de openbare rust, zoals vechtpartijen en twisten met volksoploop op straat, tumult verwekt in plaatsen van openbare vergadering, nachtgerucht en nachtelijke samenscholingen die de rust van de inwoners verstoren.
3. Het handhaven van de orde op plaatsen waar veel mensen samenkomen, zoals op jaarmarkten en markten, bij openbare vermakelijkheden en plechtigheden, vertoningen en spelen, in drankgelegenheden, kerken en openbare plaatsen.
4. Het toezicht op een juiste toemeting bij het slijten van waren (waarvoor meeteenheden of meetwerktuigen gebruikt worden) en op de hygiëne van openbaar te koop gestelde eetwaren.
5. Het nemen van passende maatregelen om rampen en plagen, zoals brand, epidemieën en epizoötieën te voorkomen en het verstrekken van de nodige hulp om ze te doen ophouden.
6. Het verhelpen van hinderlijke voorvallen waartoe rondzwervende kwaadaardige of woeste dieren aanleiding kunnen geven.
7. Het nemen van de nodige maatregelen, inclusief politieverordeningen, voor het tegengaan van alle vormen van openbare overlast.