2020_CBS_06047 - Duurzame stad - Klimaattraject voor EcoScholen. Selectie kandidaten - Goedkeuring

Kandidaat wedstrijd voor EcoScholen

De beoordelingscommissie scoorde de aanvragen op inhoud en milieu-impact, haalbaarheid, participatieve en educatieve verankering, communicatie en verspreiding van resultaten en duurzaamheid (continuering).

Goedgekeurde aanvragen

Het ingediende dossier werd door de beoordelingscommissie goedgekeurd. 

1. KOBA NoordkAnt vzw - JOMA secundair Merksem: 
   JOMA is een secundaire EcoSchool die vorig schooljaar startte rond het thema natuur. Het doel was de uitwerking van een buitenklas, en meedoen aan de oude wedstrijdvorm. Daarom dienen ze nog in volgens de oude aanvraagmethode.  Ze hebben een pas heraangelegde speelplaats waar groen volledig ontbreekt, en omdat over een aantal jaar de aanpalende basisschool verhuist waardoor zij deze speelplaats bij krijgen, willen ze tegen dan klaar staat om er een klimaatrobuuste versie te maken.  Het doel van dit concreet project is het thema te verankeren in de schoolwerking/-beleid en de educatieve mogelijkheden te verkennen zodat ze met het team klaar staan voor een totaalaanpak, met participatie van leerlingen en inbedding in het beleid
   Op basis van de kostenraming besloot de beoordelingscommissie deze school te belonen met 5.000,00 EUR .

Kandidaten klimaattraject voor EcoScholen

De beoordelingscommissie scoorde de aanvragen op noodzaak en meerwaarde van het project voor de school en de brede omgeving, de kwaliteit van de visie op en aanpak van de gekozen pijler, participatie en educatieve verankering en breed draagvlak, en verankering (continuering) van het project. 

Goedgekeurde aanvragen

Vijf ingediende dossiers werden door de beoordelingscommissie goedgekeurd. Het toelagebedrag wordt bepaald door het gekozen ambitieniveau van de kandidaat. 

1. De Zevensprong
   De school stelt zich kandidaat voor EcoMidi klimaatrobuust. Deze basisschool op de grens van Borgerhout en Antwerpen-Noord diende in 2019 bij het EcoHuis een aanvraag in volgens de oude werking, maar schakelt nu over naar het nieuwe traject. Deze school heeft twee speelplaatsen, en ontwikkelde de visie om elke speelplaats anders in te richten: een verkeerspeelplaats en een natuurspeelplaats. De school werkt aan een ‘Goed Gevoel school’ en ziet de natuurspeelplaats als een element om dit te bereiken. Ze hecht ook veel aandacht aan contact met de natuur en gaat regelmatig op uitstap, maar wil het ook beter de school zelf in brengen. De school wil met de natuurspeelplaats rust en ontspanning aanbieden, maar ook een kans tot onderzoekend leren. De school vraagt via dit traject specifiek ondersteuning van een procesbegeleider om het traject in goede banen te helpen leiden.
   De kandidatuur wordt goedgekeurd voor een toelage van 10.000 euro met twee suggesties: maak doelen concreet en meetbaar en bekijk de mogelijkheden om de buurt meer te betrekken. 
2. GVBS De Vuurtoren
   De school stelt zich kandidaat voor EcoMaxi klimaatrobuust.  Deze basisschool in Antwerpen-Noord kent een groot verloop op de school omdat de wijk een transitgebied is. Het bevindt zich in een natuurarme wijk en heeft een populatie van 80% SES-leerlingen. De school onderneemt al veel acties om leerlingen te ondersteunen en ouders te betrekken. De school loopt al enkele jaren een milieutraject bij het EcoHuis en zo groeide de zin om meer te doen met de speelplaats om zo kinderen die opgroeien in een natuurarme omgeving waardevolle en leuke ervaringen met de natuur aan te kunnen reiken. Een enthousiast kernteam werkt al een hele tijd aan een visie en aanpak en er werd ook reeds een ontwerper/aanlegger gecontacteerd. De aanvraag gaat voornamelijk over de speelplaats van de lagere school, maar ook kleuterleerkrachten zijn betrokken en staan ervoor open om dit door te trekken naar de kleuters. De school vraagt begeleiding om het project ook educatief meer te kunnen benutten en expertise te krijgen rond behoud en beheer.
   De kandidatuur wordt goedgekeurd voor een toelage van 15.000 euro met een voorwaarde: behaal de ambitie van 70% natuurlijke ruimte op de speelplaats.
3. Heilig Hart - IBEX
   De school stelt zich kandidaat voor EcoMidi klimaatrobuust. Deze nieuwe school start volgens twee basispijlers: bewegen en verbinden. Elk kind moet zijn weg kunnen wandelen in verbinding met andere kinderen, ouders en leerkrachten. Maar ook in verbinding de natuur en het milieu zodat ze er zorgzaam en respectvol mee om leren gaan. Om dit te kunnen bereiken  willen ze onder andere hun speelplaatsen vergroenen, natuurvriendelijker en avontuurlijker maken, en dit samen met de leerlingen, het team en de ouders.  De speeltuin zal eerst worden aangepakt en moet een verlengde van het klaslokaal worden.
   De kandidatuur wordt goedgekeurd voor een toelage van 10.000 euro met een voorwaarde: de school zorgt ervoor dat er tegen het einde van het eerste projectjaar een helder plan ligt met lange termijn doelstellingen die duidelijk afgebakend zijn (welk effect wil de school bij de leerlingen zien?). Deze lange termijn doelstellingen moeten gelinkt zijn aan de visie van de school. Nadien kunnen de acties opgehangen worden aan deze doelen zodat er een helder overzicht is en het project goed opgevolgd kan worden.
4. Neerlandschool
   De school stelt zich kandidaat voor EcoMaxi klimaatrobuust. De Neerlandschool is een basisschool in een groene wijk van Wilrijk. Deze school had in het verleden al zelf met ouders de speelplaats wat aangepakt, maar na een aantal jaar kwam de nood aan een professionele aanpak naar boven. De school wil de kleuterspeelplaats aanpakken, die momenteel weinig variatie of uitdaging biedt, en een groot gebrek aan schaduwplekken heeft. Veel leerlingen hebben thuis geen tuin en blijven lang op school, waardoor ze in de schoolweek amper in contact komen met de natuur. De school wil daarom inzetten op natuurbeleving en bewustwording op school. Ook ligt de school in een overstromingsgevoelige wijk, en wil ze met het ontharden van haar speelplaats bijdragen aan een oplossing voor dit probleem. De school nam al contact op met een ontwerper/aannemer, die ook al een klimaatrobuust vlekkenplan voor hen tekende.
   De kandidatuur wordt goedgekeurd voor een toelage van 15.000 euro met een voorwaarde: maak de langetermijndoelen concreter en meetbaar. 
5. Stedelijk Lyceum Groenhout
   De school stelt zich kandidaat voor EcoMini klimaatrobuust. Groenhout is een ervaringsgerichte ASO-school  waar er participatief en projectmatig met leerlingen wordt samengewerkt, per definitie vakoverschrijdend. Ze werken regelmatig rond de klimaatproblematiek en hun leerlingen zijn voortrekkers in het organiseren van de klimaatevents, georganiseerd door Youth For Climate (Antwerpen). In november 2019 verhuisden ze van een groene oase naar een school in het centrum van de stad met een kleine speelplaats. De speelplaats is maximaal infiltreerbaar heraangelegd maar (plaats voor ) groen ontbreekt volledig. Op vraag van leerlingen en het team moeten er zo veel mogelijk groeninstallaties komen,  niet enkel voor de noodzaak voor de aanpassing aan klimaatverandering en biodiversiteit, ook voor het welbevinden,  onderzoek, verwondering  en experimentele doeleinden (bijvoorbeeld zaadbankstudies).  Verder willen ze ermee uitpakken naar de buurt om zo een rol te kunnen spelen bij de heraanleg van omliggende straten en naar andere stedelijke (secundaire) scholen met weinig ruimte voor groen.
   De kandidatuur wordt goedgekeurd voor een toelage van 5.000 euro met een voorwaarde: win technisch advies in voor bijvoorbeeld correcte aanplantingen. 

Niet-goedgekeurde aanvragen

Twee ingediende dossiers werden niet goedgekeurd door de beoordelingscommissie. Zij haalden niet de benodigde 50% op alle criteria. 

1. Fransiscusschool
   De school stelt zich kandidaat voor EcoMaxi klimaatrobuust. Deze basisschool in een groene wijk op de grens van Borgerhout en Berchem is al enkele jaren bezig met het thema speelnatuur. Enkele jaren geleden pakte ze zelf een speelplaats (‘voortuin’) aan, maar kampt met veel kinderziekten door het gebrek aan professionele kennis. De aanvraag focust zich op de twee reeds ontharde speelruimten, omdat de verharde speelplaats recent nog met een subsidie is aangepakt. Ook daar willen ze de speelplaats toch op bepaalde delen vergroenen. De school wil natuurbeleving van kinderen zonder tuin versterken met het vergroenen van hun speelplaatsen. Ze zien dit als een kans om met de kinderen te werken rond klimaat en milieu.
   De kandidatuur wordt niet goedgekeurd wegens tekorten op twee selectiecriteria: de kwaliteit van de visie op en aanpak van de gekozen pijler en participatie en educatieve verankering en breed draagvlak. Er is een bezorgdheid dat het projectidee nog niet voldoende is afgestemd met alle belanghebbenden en het traject daarom mogelijk moeizaam zou verlopen. De school wordt daarom aangemoedigd om te werken aan draagvlak en verbinding met de belanghebbenden in de school. Ook de doelen mogen duidelijk en concreet worden gemaakt, aansluitend op de visie en samen met leerlingen, team en ouders.
2. 't Speelscholeke
   De school stelt zich kandidaat voor EcoMaxi klimaatrobuust. ’t Speelscholeke aan het Rivierenhof in Deurne is een ervaringsgerichte school met sterke ouderparticipatie die in haar visie en werking een nadruk legt op een ecologische levenshouding. Ook hun gebouwen en speelplaats zijn hier een weerspiegeling van. De speelplaats bleef steeds grotendeels onverhard, een soort speelbos waarin kinderen hun fantasie en creativiteit de vrije loop mogen laten gaan. Na intensief gebruik is de speelplaats wat versleten en heeft het nood aan een herinrichting. Dit project focust zich op de heraanleg en verplaatsing van de zandbak en het podium. Ouders, leerkrachten en directie werkten samen aan een plan om dit aan te pakken. Deze school staat wegens haar visie en principes al ver in het traject, en zegt vooral nood te hebben aan financiële ondersteuning.
   De kandidatuur wordt niet goedgekeurd wegens tekorten op een selectiecriterium: noodzaak en meerwaarde van het project voor de school en de brede omgeving. De school heeft al een heel knap traject afgelegd, maar het is onduidelijk welke meerwaarde (zowel educatief als op vlak van natuur en klimaat) het huidige projectvoorstel met zich meebrengt, wegen de focus op het verleggen van de zandbak. De school wordt gevraagd om te verhelderen wat juist de meerwaarde op langere termijn is van de voorgestelde vernieuwingen en investeringen, zowel voor de leerlingen als voor het thema natuur en klimaat, of om te bekijken of het projectvoorstel verruimd kan worden. 

De wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen en het reglement op de toelagen goedgekeurd door de gemeenteraad van 18 december 2006 (jaarnummer 2730) zijn van toepassing.

Op 28 januari 2020 keurde de gemeenteraad (jaarnummer 00060) de aangepaste werking en toelagereglement voor EcoScholen goed.

Op 28 januari 2020 (jaarnummer 00060) keurde de gemeenteraad een aangepaste werking en subsidiereglement voor EcoScholen goed. Scholen die schoolbreed rond klimaat willen werken, kunnen hiervoor deelnemen aan een driejarig klimaattraject met coaching en een subsidie. Zij kunnen kiezen tussen de pijlers klimaatbewust (klimaatmitigatie) en klimaatrobuust (klimaatadaptatie). In hun kandidaatstelling schetsen ze de schoolcontext, hun visie en doelen op het thema, hoe ze willen werken rond participatie, educatie en draagvlak, hoe ze het project willen verankeren in hun beleid en werking, en welke meerwaarde het project heeft voor de school en de brede omgeving. Zij kunnen kiezen voor drie ambitieniveaus: EcoMini met een toelage van 5.000 euro, EcoMidi met een toelage van 10.000 euro, en EcoMaxi met een toelage van 15.000 euro.
Jaarlijks kunnen tot 15 scholen geselecteerd worden voor dit klimaattraject. De kandidaturen kunnen goedgekeurd worden zonder opmerkingen, met suggesties of met voorwaarden. Bij goedkeuring met voorwaarden moet de school bij de jaarlijkse evaluatie en/of de eindevaluatie kunnen aantonen dat er voldoende aan de voorwaarde(n) is voldaan.

Scholen die voor 1 februari 2020 reeds waren ingeschreven als EcoSchool, mogen uitdovend het oude programma volgen, met inbegrip van de aanvraag van de bijhorende wedstrijdsubsidie voor EcoScholen. Deze uitdovende werking loopt definitief af op 31 januari 2022.

Bij deze eerste editie stelden zeven scholen zich kandidaat: 

• GVBS De Vuurtoren
• Franciscusschool
• De Zevensprong
• Basisschool Heilig Hart - IBEX
• ’t Speelscholeke
• Neerlandschool
• Stedelijk lyceum Groenhout

Eén school diende een aanvraag in voor de wedstrijd voor EcoScholen. 

• KOBA NoordkAnt vzw - JOMA secundair Merksem

De toelage bestaat uit twee delen:

• een voorschot van 50% na goedkeuring van het project door de beoordelingscommissie en het college;
• de overige 50% bij de afloop van het project en na de goedkeuring van de verantwoordingsstukken. Deze uitbetaling kan voor de wedstrijdsubsidie in 2021 of 2022 gebeuren, voor het klimaattraject gebeurt dit in 2023.

Het totaal uit te betalen bedrag bedraagt 60.000,00 EUR waarvan:

• 5.000,00 EUR voor KOBA NoordkAnt vzw - JOMA secundair Merksem; voorschot van 50% = 2.500,00 EUR;
• 5.000,00 EUR voor Stedelijk Lyceum Groenhout; voorschot van 50% = 2.500,00 EUR;
• 10.000,00 EUR voor Heilig Hart - IBEX; voorschot van 50% = 5.000,00 EUR;
• 10.000,00 EUR voor De Zevensprong; voorschot van 50% = 5.000,00 EUR.
• 15.000,00 EUR voor Neerlandschool; voorschot van 50% = 7.500,00 EUR.
• 15.000,00 EUR voor GVBS De Vuurtoren; voorschot van 50% = 7.500,00 EUR.