De goedkeuring van het schetsontwerp voor het bovenlokaal stadsontwikkelingproject ‘heraanleg Scheldekaaien’ is een bevoegdheid van het college volgens het besluit van de gemeenteraad van 29 mei 2017 (jaarnummer 305) waarmee de bovenlokale locaties werden vastgelegd. De Scheldekaaien zijn daarin opgenomen als bovenlokale locatie.
De stad Antwerpen is bezig met een grootschalige heraanleg van de Scheldekaaien. De Scheldekaaien zijn een strook van 6,7 kilometer van het Droogdokkeneiland in het noorden tot Blue Gate Antwerp in het zuiden. De volgende jaren veranderen ze grondig van uitzicht.
De aanleg van de Scheldekaaien ter hoogte van Nieuw Zuid is een volgende stap in de realisatie van het masterplan.
Door de heraanleg van de kaaivlakte Scheldekaaien Nieuw Zuid moet bij uitstek een nieuw park worden gerealiseerd. Waar vroeger het bedrijf Mexiconatie auto’s en goederen stockeerde, moet nu een park ontstaan als rustpunt en verblijfsplek. Een nieuwe publieke ruimte als ontbrekende schakel tussen de nieuw te realiseren Scheldebrug, Blue Gate Antwerp, de Hobokense polder en het stadscentrum en als verbinding van de wijk Nieuw Zuid en de Schelde.
De projectdefinitie legde de ruimtelijke en functionele randvoorwaarden vast voor het toekomstig ontwerp van de Scheldekaaien Nieuw Zuid:
Het ontwerpteam nam deze uitgangspunten op in het ontwerp en werkte het park verder uit om het een eigen identiteit te geven, een karakter dat het uniek en samenhangend maakt. Daarbij wordt onderzocht om sterk in te zetten op eetbare vruchten, planten, kruiden, enz... Het programma bij uitstek is de parkfunctie. De andere programma's (sporten, spelen, picknicken, kleine evenementen, enzovoort) worden maximaal geclusterd rond een drietal plekken zodat de rest van het park maximaal vergroend kan worden. Het is op deze plekken dat in de toekomst, indien gewenst, tijdelijke of meer permanente paviljoenen mogelijk zijn en de verschillende programma's hierbij versterken, ze zullen de identiteit van het park respecteren en zich integreren in het park.
Het park krijgt een wisselend karakter. Zo is het de ambitie om bepaalde delen te laten ervaren als een echt bos, terwijl in andere zones er meer openheid kan ontstaan. Ook de relatie met de Schelde zal hierdoor steeds wisselend zijn. Soms loopt het pad door de bomen, soms op de rand van de waterkering met een open zicht.
Het dijkpad op Sint-Andries en Zuid loopt nog een honderdtal meter door in het nieuwe park waarna het over gaat in meer informele en meanderende paden. De overgang tussen het park op de verhoogde waterkering en de kaaivlakte (blauwe steen) wordt uitgewerkt met taluds met verschillende hellingsgraden, soms verhard en soms vergroend. Zo ontstaan er heel wisselende plekken met een prachtig zicht over het water.
In het centrale gedeelte wordt de belangrijkste verbinding met Nieuw Zuid gecreëerd als een polyvalente open plek om te spelen, sporten, picknicken, …
In het zuidelijke gebied, als overgang naar de toekomstige Scheldebrug, wordt onderzocht of het regenwater van de ring lokaal herbruikt kan worden voor het beheer van het park. De waterkering zal hier ook dicht tegen de rijweg liggen zodat de bomen hier soms met hun voeten in het water staan en er bijzonder plek ontstaat. Het is een bijzondere plek die twee verschillende publieke ruimtes met elkaar koppelt: het park Scheldekaaien Nieuw Zuid en het mobiliteits- en stedelijk knooppunt rond de aanlanding van de Scheldebrug.
Het ontwerp van het park en de kaaivlakte wordt steeds afgestemd met de analyse en richtlijnen rond de sociale en ruimtelijke veiligheid. Hierbij wordt dan gekeken naar zichtlijnen, openbare verlichting, zit- en verblijfsplekken, de veiligheid langs de waterrand, het gecombineerd gebruik van de kaaivlakte door de scheepvaart en dergelijke meer.
Na de goedkeuring van het schetsontwerp wordt de buurt geïnformeerd met een bewonersbrief met de toelichting van het nieuwe ontwerp en de aankondiging van participatiemomenten na de zomer.
Het participatiemoment na de zomer gaat dieper in op de inrichting van het park en de verschillende functies die hierin een plek krijgen. Deze input wordt verwerkt in het voorontwerp dat eind 2020 wordt voorgelegd aan het college.
Het college keurde op 9 juli 2010 (jaarnummer 8556) het “Masterplan Scheldekaaien” goed, als ruimtelijk kader voor de heraanleg van de Scheldekaaien.
Op 20 september 2010 (jaarnummer 1134) keurde de gemeenteraad de principeovereenkomst Scheldekaaien goed. De principeovereenkomst regelt de samenwerking tussen de stad Antwerpen en Waterwegen en Zeekanaal nv met het oog op de inrichting van de Scheldekaaien conform het Masterplan Scheldekaaien.
Op 5 oktober 2012 (jaarnummer 10436) keurde het college de finale versie van het masterplan Nieuw Zuid goed. In het masterplan worden de krijtlijnen vastgelegd die de basis vormen voor de inrichting van het openbaar domein in de nieuwe woonwijk. Het masterplan legt de mobiliteitsprincipes vast en beschrijft het vocabularium van de woonerven, de woonstraten, de paden, de binnenstraat en de groengebieden.
Op 26 mei 2014 (jaarnummer 447) stelde de gemeenteraad het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) Nieuw Zuid, district Antwerpen, definitief vast.
Op 4 december 2015 (jaarnummer 10051) keurde het college het definitief ontwerp van de Scheldekaaien Sint Andries en Zuid goed.
Op 23 juni 2017 (jaarnummer 5701) keurde het college het definitief ontwerp voor de heraanleg van de Ledeganckkaai en de D'Herbouvillekaai, Kaaiweg Zuid, goed.
Op 20 december 2019 (10584) keurde het college de projectdefinitie voor de Scheldekaaien Nieuw Zuid goed.
In de stedelijke meerjarenplanning 2020-2025 is een projectbudget voor Scheldekaaien Nieuw Zuid voorzien van 10.300.000,00 euro inclusief btw op het boekingsadres: SUB_NR/INTERN/529161000/226/2WNS020201P07231/2SA050610.
De opdracht wordt door AG VESPA in eigen naam en voor rekening van de stad Antwerpen uitgevoerd.
Voor 2020 werd van het projectbudget 250.000,00 euro inclusief btw vastgelegd met bestelbon 4005394450.
Het districtscollege legt het schetsontwerp van de Scheldekaaien Nieuw Zuid ter advies voor aan de districtsraad van Antwerpen.