Artikel 41, tweede lid, 23° van het Decreet over het lokaal bestuur bepaalt dat de gemeenteraad bevoegd is voor het vaststellen van subsidiereglementen.
De stad Antwerpen wil een gedifferentieerd woonaanbod realiseren op haar grondgebied, met oog voor doelgroepen die moeilijk een woning kunnen vinden op de woonmarkt. Voor mensen met heel beperkt budget worden sociale woningen aangeboden door de sociale huisvestingsmaatschappijen en het sociaal verhuurkantoor. Voor gezinnen met een voldoende inkomen is er een aanbod op de private huur- en koopmarkt, maar er zijn ook veel gezinnen die net te veel verdienen om in aanmerking komen voor sociale huisvesting en ook een te laag inkomen hebben om een woning te kunnen huren of kopen die voldoet aan hun behoefte. Voor deze gezinnen wenst de stad een kwalitatief en betaalbaar woningaanbod te voorzien.
De stad onderzoekt en ontwikkelt de komende jaren nieuwe manieren om het aantal betaalbare huur- en koopwoningen te verhogen: bescheiden huurwoningen worden aangeboden door de sociale huisvestingsmaatschappijen, betaalbare huurwoningen worden gebouwd in eigen regie en een koopmodel wordt ontwikkeld waar enkel de woning wordt gekocht en de grond in erfpacht wordt aangeboden. Door verschillende nieuwe woonmodellen te ontwikkelen wilt de stad een aanbod realiseren dat verschillende doelgroepen bereikt aan de hand van hun behoeftes en budget: jonge gezinnen, alleenstaande ouders, starters,...
Eén van de verschillende nieuwe bouwstenen in het woonbeleid is 'betaalbaar huren'. Via dit instrument wilt de stad huurwoningen voorzien voor doelgroepen die het moeilijk hebben om kwaliteitsvolle en betaalbare huur- of koopwoningen te vinden op de private markt. Het toewijzingsreglement zal van toepassing zijn op bepaalde woningen van de stad Antwerpen, het OCMW en/of AG VESPA die worden aangeduid als betaalbare huurwoningen zoals het Fierensgebouw, het Begijnhof en een deel van het patrimonium voor tijdelijke huisvesting. Het toewijzingsreglement mag ook toegepast worden op eigendommen van toekomstige partners als ze zouden kiezen om in te stappen in het betaalbaar huurmodel van de stad.
Elke onderdeel van het woonbeleid focust op één of meerdere doelgroepen zodat er een aanbod is voor ieder Antwerpenaar. Het toewijzingsreglement voor 'betaalbaar huren' verleent een voorrang via een puntensysteem aan de volgende doelgroepen:
Bijkomend kunnen kandidaat-huurders voorrang krijgen als ze kunnen aantonen dat ze een binding hebben met de stad Antwerpen. In geval van een gelijk aantal punten wordt rekening gehouden met het referentie-inkomen waarbij het laagste inkomen voorrang krijgt. Om de betaalbaarheid van de woning te garanderen worden woningen enkel toegewezen als de huurprijs (inclusief gemeenschappelijke kosten) niet hoger is dan 40% van het totale referentie-inkomen van de kandidaat-huurder(s).
De huurprijzen worden niet inkomensgerelateerd bepaald, maar zullen afhankelijk zijn van vastgoedparameters zoals de locatie, typologie, oppervlakte, aanwezige voorzieningen, … Er wordt gestreefd naar een huurprijs die gemiddeld 20% lager is dan de marktconforme huurprijs. Uit betaalbaarheidsonderzoek blijkt dat eenoudergezinnen het meeste nood hebben aan extra ondersteuning; aan hen wordt een extra korting van 5% geboden.
Het huurmodel (bijkomend patrimonium, procedure om een aanvraag in te dienen, termijnen, beroepsprocedure, bezettingsnormen,…) wordt nog verder uitgewerkt.
Artikel 2.2 Vlaamse Codex Wonen van 2021 wijst de gemeente aan als regisseur van het lokaal woonbeleid: “ §1. De gemeente is verantwoordelijk voor het uitwerken van haar woonbeleid op lokaal vlak waarbij aandacht uitgaat naar het stimuleren van sociale woonprojecten, het ondersteunen van woonbehoeftige gezinnen en alleenstaanden en het uitwerken van een bewaking van de kwaliteit van het woonpatrimonium en de woonomgeving.”
De gemeenteraad keurde op 28 januari 2019 (jaarnummer 42) het bestuursakkoord 2019 - 2024 goed. In het bestuursakkoord wordt de visie op betaalbaar wonen toegelicht (B.A. Woonstad):
De stad wil haar woningaanbod afstemmen op een evenwichtige en gevarieerde bevolkingssamenstelling om aan iedereen de kans te geven een succesvolle wooncarrière uit te bouwen. Afhankelijk van de levensfase waarin iemand zich bevindt, is er nood aan betaalbare starterswoningen, sociale woningen, bescheiden woningen, eengezinswoningen voor middenklassegezinnen en specifieke woningen voor ouderen. In onze stad moet elk type bewoner een betaalbare thuis vinden: voor starters en ouderen, voor alleenstaanden en grote gezinnen, voor huidige en toekomstige Antwerpenaren. We creëren een gevarieerd woonaanbod door efficiënt en slim te bouwen, door nieuwe modellen te ontwikkelen zoals het Antwerps Woonmodel en door hulp en informatie te geven.
Verschillende woonmodellen:
Het is de bedoeling dat Antwerpenaren kunnen doorstromen naar een gepaste woning naargelang hun behoefte en draagkracht. Eén van de verschillende woonmodellen in de wooncarrière is 'betaalbaar huren'. Betaalbaar huren wordt ontwikkeld voor de categorie Antwerpenaren die net geen recht (meer) heeft op een sociale woning maar het ook moeilijk heeft op de private huur- en koopmarkt, starters, jonge gezinnen, alleenstaande ouders,…
In dit besluit wordt er op basis van bovenstaande beleidsvisie, een reglement goedgekeurd om betaalbare huurwoningen toe te wijzen in de stad Antwerpen.
De gemeenteraad keurt het ondersteuningsreglement ‘Toewijzingsreglement betaalbare huurwoningen op het grondgebied van de stad Antwerpen’ goed dat wordt ingezet voor het creëren van een betaalbaar huuraanbod in Antwerpen.
| Dienst | taak |
| AG VESPA | Huurmodel verder uitwerken richting implementatie. |