2021_CBS_04113 - Stadshaven - Opstart project toegankelijkheid - Goedkeuring

Het college van burgemeester en schepenen is volgens artikel 56 §3 1° van het decreet Lokaal Bestuur bevoegd voor daden van beheer over de gemeentelijke inrichtingen en eigendommen.

De complexe beheerssituatie (met verschillende overheden) en beperkte technische capaciteit van de bestaande bruggen en sluizen, in combinatie met de beperkingen qua bediening, maken de huidige toegankelijkheidssituatie suboptimaal. Op dit moment is bovendien de Royerssluis afgesloten voor werken. Vanaf 2022 zullen de noordelijke waterwegen twee maal, telkens voor anderhalf jaar, worden afgesloten in het kader van de Oosterweelwerken, meer bepaald voor de aanleg van de voorziene Kanaaltunnels. De nautische bereikbaarheid van het gebied komt daardoor nu al op korte termijn in het gedrang. Het Masterplan Eilandje definieert een lange termijnvisie voor de toekomstige ontwikkeling van het gebied.

Met al deze elementen moet rekening gehouden worden bij de uitwerking van voorstellen. Omwille van de korte termijn waarop de infrastructuurwerken aan de Royerssluis en de Oosterweelverbinding ingepland zijn dringt een oplossing zich op.

De dienst Stadshaven wenst daarom een project toegankelijkheid Stadshaven op te starten. Daartoe wenst ze een strategisch project manager van de bedrijfseenheid Maatschappelijke veiligheid aan te stellen, die, ter ondersteuning van de Stadshavenmeester, voorstellen tot oplossing kan uitwerken voor de toegankelijkheidsproblematiek, steeds met expliciete aandacht voor de landmobiliteit en veiligheid van het gebied. Als basis is een projectnota opgesteld. De doelstelling is om tot een resultaat te komen dat gedragen wordt door alle stakeholders.

De opdracht van de project manager zal bestaan uit het:

• verder onderzoeken van de toegankelijkheidsknelpunten per gebruiker/ bewoner van het Eilandje (Stadshaven)
• onderzoeken van een tijdelijke bereikbaarheidsoplossing in het kader van de geplande infrastructuurwerken en de uitval van de Royerssluis, al dan niet in de schoot van de werkgroep Impact Management, en de impact op het gebruik van de Stadshaven
• onderzoeken van structurele bereikbaarheidsoplossingen:
  1. onderzoeken Royerssluis - Siberiabrug als alternatieve route voor de pleziervaart en opvolging rond de invulling van de Royerssluis
  2. onderzoeken van het automatisatievraagstuk van bruggen en sluizen
  3. onderzoeken van de technische optimalisatie Kattendijksluis
  4. onderzoeken van mogelijke bijkomende faciliteiten (wachtkaaien) in het Scheldegebied en stedelijk havengebied
  5. onderzoeken van optimalisatiebediening en personeelsbezetting, voor de bruggen en/of sluizen, liggende of toegang verlenend tot de Stadshaven.
  6. onderzoeken mogelijkheden rond signalisatie (afstemming land en water), softwaretoepassingen (optimale route in functie van hinder en nooddiensten) en eventuele integratie in Slim naar Antwerpen
• onderzoeken wat de gewenste toekomstige eigendomsstructuur van de bruggen en sluizen is, wat de intenties van de partners zijn, en waar er mogelijkheden liggen
• opvolging van de beslissingen rond de bouw en renovatie van nieuwe bruggen
• opzetten van een overlegstructuur met de stakeholders, in de vorm van een stuurgroep en werkgroepen, intern en extern
• rapporteren van de voortgang aan de stakeholders en het college

Op 10 juli 2020 keurde het college het Stadshavenplan 2020-2030 goed.

Het Stadshavenplan 2020-2030 definieert een lange termijnvisie, met als doel de Stadshaven te ontwikkelen tot een aantrekkelijke en dynamische bestemming voor zowel pleziervaart, waterrecreatie, passagiersschepen, cruiseschepen, woonboten, rondvaartboten en beroepsvaart.

Voor de uitvoering van het Stadshavenplan 2020-2030 zijn er drie uitgangspunten geformuleerd: 

• Toegankelijkheid: de maritieme toegang tot en in de Stadshaven moet bewaakt en gegarandeerd worden.
• Afstemming land-water: de impact die activiteiten op de watervlakken heeft op bewoners en bezoekers moet bewaakt worden.
• Veilige Stadshaven: de veiligheid aan het water moet bewaakt worden.

Maritieme toegankelijkheid, afstemming land-water en veiligheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Sinds 2016 zijn de watervlakken op het Eilandje geëvolueerd tot een bestemming met een duidelijk ligplaatsbeheer, met mooi uitgebouwde jachthavens, met een toenemend aantal riviercruises- en commerciële activiteiten, en met aandacht voor duurzaamheid en innovatie. De maritieme toegankelijkheid staat de verdere succesvolle uitwerking van een dynamische Stadshaven echter nog in de weg. Dit werd ook reeds aangestipt door de toezichtscommissie stedelijke jachthavens.