2021_DCBE_00267 - Cogels-Osylei. Wegeniswerken. SWOU10063 - Projectdefinitie en concept. - Goedkeuring

Met de collegebeslissing van 12 mei 2017 (jaarnummer 4463) werden de bevoegdheden van de districtscolleges vastgelegd. 

Artikel 11 bepaalt dat het districtscollege bevoegd is voor lokale straten en pleinen.
In het gemeenteraadsbesluit van 31 mei 2021 (jaarnummer 309) werden de bovenlokale locaties vastgesteld.

De Cogels-Osylei is een lokale straat.

Inleiding

De Cogels-Osylei is een residentiële straat met hoofdzakelijk woonfuncties en enkele vrije beroepen en dienstverlening. De straat ligt in een beschermd stadszicht en CHE-gebied en de gebouwen erlangs zijn bijna allemaal geklasseerd als beschermd erfgoed. Het herwaarderingsplan Zurenborg is van toepassing op dit project. 

Een aantal keuzes zijn opgelegd vanuit dit herwaarderingsplan, onder andere: materialisatie, mobiliteit, herverdeling van de rijweg in functie van  veiligheid en fietscomfort en  omvorming van het rondpunt naar kruispunt. Het document heeft een door een ministerieel besluit bindend karakter en vormt een belangrijk aftoetsingskader bij de aanvraag van de omgevingsvergunning.

Inspraak

Binnen de randvoorwaarden wordt bij de opmaak van het nieuwe concept maximaal rekening gehouden met de wensen van de bewoners:

• de parkeerstrook wordt behouden; 
• er worden zo weinig mogelijk trampalen en andere obstakels op het openbaar domein geplaatst;
• er worden geen bomen meer in het straatprofiel geplaatst;
• de bewoners zullen in de volgende fase betrokken worden om mee na te denken over de verdere invulling van het plein ter hoogte van het kruispunt.
• intussen zijn er ook maatregelen getroffen om het aantal bussen dat gebruik maakt van de Cogels-Osylei drastisch te verminderen bij het aan- en afrijden van de stelplaats in de Pretoriastraat

Wegprofiel

De maatvoering van het profiel wordt aangepast aan de hedendaagse eisen. In de nieuwe situatie is de totale rijwegbreedte 6,40 meter. De tussenafstand tussen de sporen wordt vergroot van 1,57 meter naar 1,80 meter om te zorgen dat het risico dat voetgangers of fietsers  bekneld raken tussen twee trams verlaagt. De voetpaden moeten hierdoor iets versmald worden van ongeveer 1,90 meter naar 1,80 meter. Voor de fietsers blijft een zone over van 1,30 meter tussen het tramspoor en de boordsteen/parkeerstrook. De goot zal zo smal mogelijk worden uitgevoerd om de fietsers alsnog een maximaal befietsbare breedte aan te bieden.

De bovenleidingen worden zoveel mogelijk aan de gevels bevestigd. Twee palen zijn noodzakelijk vanwege de stroomtoevoer naar de bovenleidingen. 

De bestaande rondstralers worden behouden en voorzien van een retrofit LED-verlichting. 

Door snelheidsmetingen werd  een snelheidsprobleem bevestigd in de straat. Dit blijft binnen de huidige context, door de aanwezigheid van de tramverbinding, moeilijk oplosbaar. Dit blijft een aandachtspunt voor de verdere uitwerking van het project. 

Het centrale rondpunt wordt volgens de bepalingen van het Herwaarderingsplan Zurenborg terug omgevormd naar een klassieke kruising. Vanuit historisch oogpunt is deze ruimte bij voorkeur mineraal aansluitend met de oorspronkelijke aanleg. De verdere invulling van deze vrijgekomen ruimte dient in de volgende fase verder uitgewerkt te worden in afstemming met onroerend erfgoed en de bewoners. 

Materialen

De voetpaden worden uitgevoerd in platines, de rijweg en de parkeervakken in kasseien. Om de traminfrastructuur te verzoenen met de erfgoedwaarde en de beoogde beeldkwaliteit, wordt geopteerd voor een systeem met geprefabriceerde tramplaten waarin natuursteen in de bekisting wordt gestort. De uitwerking van deze techniek wordt verder afgestemd met De Lijn. De kassei die zal gebruikt worden voor deze platen is gezaagd en gebrand zodat deze voldoende vlak is om het fietscomfort te garanderen, maar toch voldoende antislip is bij nat weer.

Mobiliteitsvoorwaarden

• Dubbelrichtingsverkeer.
• Maatgevend gebruik: Tram-Bus.
• Snelheidsremmers (rondpunt aan kruispunt met Generaal Capiaumontstraat te behouden tenzij andere alternatieven beschikbaar qua snelheidsremming). 
• ‘Voorrang aan rechts’-principe behalve aan het tramplein. Daar dient men verplicht rechtsaf te slaan en voorrang te geven aan het verkeer op het Tramplein. 
• Zebrapaden ter hoogte van nr 88 (kruispunt met Burgemeester E. Ryckaertplein), ter hoogte van nrs 33 en 43 (rondpunt in de straat), ter hoogte van kruispunt met Tramplein. 
• Autodeelplaatsen behouden of verplaatsen in de omgeving. 
• Laad- en loszone behouden aan de even zijde, net voorbij het Tramplein.

 Parkeerbalans
Het concept resulteert in een parkeerbalans van 38 plaatsen in de bestaande toestand naar 32 plaatsen in de nieuwe toestand. Er werden voetpaduitstulpingen voorzien en de bestaande voetpaduitstulpingen werden vergroot om de parkeerstrook af te bakenen. Door de voetpaden aan het kruispunt en aan de koppen van de straat iets meer ruimte te geven, wordt de verkeersveiligheid vergroot en het zicht op de geklasseerde gebouwen verbeterd.

Bomenbalans
Het concept resulteert in een neutrale bomenbalans.

Hemelwaterplan
Op 19 januari 2018 (jaarnummer 501) keurde het college het hemelwaterplan goed. De Vlaamse wetgeving en het hemelwaterplan van de stad Antwerpen stellen dat maximaal moet worden gestreefd naar bronmaatregelen om hemelwater op te vangen en te verwerken.

De Cogels-Osylei ligt in een zone waar het rioleringsstelsel gescheiden aangelegd moet worden. Voor deze zone wordt een gescheiden systeem met waar mogelijk bronmaatregelen (hergebruik, infiltratie, buffering ) voorgesteld. In de straat is weinig ruimte voor bovengrondse bronmaatregelen. Door de regenwaterafvoer te overdimensioneren en poreus uit te voeren, kan deze als buffer en ondergrondse infiltratiezone dienen voor het regenwater.

Het inspraakmoment voor de bewoners ging door in februari 2021, in vier online-sessies. Het bleek dat het voorstel onverenigbaar was met de wensen van de bewoners. Vooral het verdwijnen van de parkeerplaatsen en de hoeveelheid busverkeer doorheen de straat zorgde voor commotie. 

Op basis van deze input werd alle voorgaande besluitvorming ingetrokken en werd een nieuw concept opgemaakt met behoud van de parkeerstrook. Dit nieuwe concept werd ook teruggekoppeld met enkele vertegenwoordigers van de bewonersgroep tijdens een overleg op 7 juli 2021 waarin bijkomende toelichting werd gegeven bij een aantal van hun bezorgdheden en een aangepast straatprofiel werd voorgelegd.

Het districtscollege van Berchem wenst een heraanleg van de Cogels-Osylei. De staat van de wegenis is voor verbetering vatbaar. De riolering dient vervangen te worden. Daarnaast is er vraag naar meer fietscomfort in de straat. Ook vraagt het district ingrepen om de straat meer klimaatbestendig te maken.

Op 7 september 2020 (jaarnummer 186) keurde het districtscollege Berchem de projectdefinitie en concept voor de wegeniswerken in de Cogels-Osylei goed.
 Na inspraak van de bewoners trok het districtscollege Berchem op 25 mei 2021 (jaarnummer 123)  haar besluit in;

De bedrijfseenheid Stadsontwikkeling legt nu een nieuwe projectdefinitie en concept ter goedkeuring voor.

Ambitie

De Cogels-Osylei wordt heraangelegd als verblijfsvriendelijke straat met een optimale balans tussen authentiek karakter en de hedendaagse eisen op vlak van comfort en duurzaamheid. De straat krijgt een uitstraling die past bij de status als ‘visitekaartje’ van zowel de wijk als de stad.

Het voor deze opdracht vereiste budget is voorzien op 2BER010201M01480/5012500000/224/2300/2400.