2021_CBS_05072 - District Ekeren. Bist, Onze-Lieve-Vrouwstraat, Statiestraat, Veltwijcklaan (stationsomgeving Ekeren) - SWOU11789. Projectdefinitie en concept. Mobiliteitsvoorwaarden - Goedkeuring

Met de collegebeslissing van 12 mei 2017 (jaarnummer 4463) werden de bevoegdheden van de districtscolleges gecoördineerd.
Artikel 11 bepaalt dat het districtscollege bevoegd is voor lokale straten en pleinen.
In het gemeenteraadsbesluit van 29 mei 2017 (jaarnummer 305) werden de bovenlokale locaties vastgesteld.
De Statiestraat, De Bist en de Onze-Lieve-Vrouwstraat zijn lokale straten.

Het college is bevoegd voor de mobiliteitsvoorwaarden.

Inleiding
 In kader van de Minder-Hinder maatregelen en Slim Naar Antwerpen is het wenselijk de stationsomgeving van Ekeren opnieuw aan te leggen.

• De bestaande parking aan de Statiestraat wordt heringericht en op het perceel tussen de Bist en de spoorweg wordt een bijkomende groene parking voorzien.
• Langsparkeren op de Statiestraat (kant van de bebouwing) blijft behouden.
• Het fietspad in de Statiestraat zal omgevormd worden tot een volwaardige fietsostrade en op verschillende locaties in de stationsomgeving worden nieuwe, overdekte fietsenstallingen voorzien.

Planningscontext
Het plangebied is gelegen binnen het GRUP 'Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen'.
Er zijn geen actieve of geldende BPA’s of RUP’s van toepassing.
De zone is geen onderdeel van een actueel masterplan of beeldkwaliteitsplan.

Het projectgebied ligt deels op openbaar domein. De grond van de parking langs de Statiestraat en het perceel langs de Bist zijn in eigendom van de NMBS/INFRABEL.

Analyse
 Op basis van de ingewonnen adviezen van de deskundigen werd de bestaande toestand grondig geanalyseerd en werden de knelpunten en potenties in beeld gebracht.

• Karakter
1. Stationsgebouw vastgesteld als bouwkundig erfgoed (ID 14618).
2. Geen loketfunctie, stationsgebouw in gebruik door VZW Tracé.
3. Een volwaardig stationsplein ontbreekt.
• Groen
1. Weinig (waardevolle) groenelementen.
2. Onverharde zones, voornamelijk begroeid met gras.
3. Grote platanen tegenover stationsgebouw absoluut te behouden.
• Mobiliteit
1. Parking met 89 haakse parkeerplaatsen.
2. Langsparkeren aan één zijde in Statiestraat (36 plaatsen).
3. Weinig tot geen parkeermogelijkheden aan de oostzijde van de sporen.
4. Fietsostrade F14 doorkruist het plangebied.
5. Dichtstbijzijnde bushaltes op ±50m (Veltwijcklaan).
6. Verschillende fietsenstallingen met totale capaciteit van 288 plaatsen.
• Gebruik 
1. Parking wordt ook gebruikt als buurtparking.
2. Stationsomgeving is niet volledig integraal toegankelijk, wel voldoende parkeerplaatsen voor mindervaliden.
3. Verhoging perron is op lange termijn nodig.
4. Stationsomgeving trekt ook reizigers aan uit omliggende dorpen.
5. Verschillende conflictpunten tussen vervoersmodi binnen het plangebied.
• Techniek 
1. Blindegeleidelijnen aanwezig en conform, uitbreiding wel wenselijk.
2. Beperkt straatmeubilair (banken, vuilbakken, plantenbakken) is aanwezig.
3. Straatverlichting dient vernieuwd te worden.
4. Riolering en ondergrondse infrastructuur dient niet vernieuwd te worden.

Algemene randvoorwaarden

• Creëren van meer parkeermogelijkheden langs oostelijke spoorzijde.
• Voorzien van meer en kwalitatievere (overkapte) fietsenstallingen.
• Volledige stationsomgeving dient integraal toegankelijk gemaakt te worden.
• Minimale breedtes rijzones, schrikafstanden, fietspaden en voetpaden te voorzien conform draaiboeken.
• Verlichting vernieuwen.
• Toegankelijkheid brandweer garanderen.
• Behouden van aparte in- en uitrit voor NMBS-parking.

Mobiliteitsvoorwaarden

• Stappers
1. Voldoende brede voetpaden voorzien.
2. Behoud van bestaande oversteekvoorzieningen.
• Trappers
1. De F14 ter hoogte van de Statiestraat dient te functioneren als een hoogwaardige fietsverbinding met een vlotte doorstroming.
2. Het aantal mogelijke conflictsituaties met andere modi dient tot een minimum beperkt te worden.
3. Het is belangrijk dat er extra aandacht uitgaat naar de zichtbaarheid van fietsers ten opzichte van het verkeer dat de parking op en afrijdt, voetgangers die van de bushalte naar het station wandelen en voetgangers die zich rond het stationsgebouw begeven.
4. De huidige fietsenstallingen bieden onvoldoende comfort aan de pendelaar en het aantal is ontoereikend aan de huidige en toekomstige vraag. Er dient gestreefd te worden naar een uitbreiding van de capaciteit waarbij een kwaliteitsverhoging door bijvoorbeeld een overkapping wenselijk is.
5. Er dient ruimte voorzien te worden voor alternatieve types fietsen zoals bakfietsen en fietsen voor deelmobiliteit (Mobit, blue bike). 
• Privévervoer
1. Een eenvoudige en duidelijk leesbare circulatiewijze op de parking ter hoogte van de Statiestraat (en de bijkomstige parking) is wenselijk;
2. Er dient gedacht te worden aan ruimte voor deelmobiliteit en elektrisch laden.
3. Snelheidsremmer voorzien op Bist, ter hoogte van de fietsoversteek.
4. Voorzien van voldoende bufferruimte tussen geparkeerde voertuigen en fietsostrade.
5. Voldoende zichtbaarheid voor bestuurders die de parking verlaten op kruisende voetgangers en fietsers.

Beheervoorwaarden

• Bij het nieuwe ontwerp moet rekening gehouden worden om bestaande boomspiegels maximaal te vergroten, zodat de bomen effectief een hoge toekomstverwachting kunnen bereiken.
• De te behouden bomen dienen maximaal beschermd te worden tijdens werkzaamheden.

Ambitie

• Herinrichten en opwaarderen van de stationsomgeving van Ekeren tot een kwalitatieve, praktische en aangename gebruiks- en verblijfsruimte voor reizigers en buurtbewoners. 
• Realiseren van een bijkomende groene parking tussen de Bist en de spoorweg.
• Vermeerderen van het aantal parkeerplaatsen, zowel voor fietsers als voor auto’s.
• Inrichten van een aantrekkelijk en praktisch stationsplein(tje) met ruimte voor groen en zitgelegenheden.

Concept
 Er werd een concept voorgelegd waarbij de ambitie maximaal wordt gerealiseerd, rekening houdend met de randvoorwaarden. De krachtlijnen van het concept worden hier opgesomd:

1. Parkeren

Binnen het projectgebied worden 189 parkeerplaatsen voorzien. Dit is een stijging met 39 plaatsen ten opzichtige van de huidige situatie. 

• Parking NMBS: 56 plaatsen (schuinparkeren).
• Parking Statiestraat zuid: 36 plaatsen (langsparkeren). 
• Parking Statiestraat noord: 51 plaatsen (langsparkeren. Voorzien op langere termijn, voorlopig groenstrook).
• Parking Bist: 46 plaatsen (haaks en langsparkeren); 

2. Fietsinfrastructuur

De fietsostrade die het plangebied doorkruist wordt verbreed naar 4,5m. Gespreid over vier stallingen worden er ruim 400 overdekte staanplaatsen voorzien, waarvan 5% van deze stallingen wordt ingericht voor buitenmaatse fietsen. Dit is een stijging met 112 plaatsen ten opzichte van de huidige situatie. De fietsenstallingen en overkappingen die gebruikt zullen worden zijn van het type NMBS.

3. Stationspleintjes

Het concept voorziet drie kleinschalige stationspleintjes, gespreid over het plangebied:

• op het stationsplein ter hoogte van het stationsgebouw wordt, naast fietsenstallingen en een verbrede fietsostrade, een groot groenvak voorzien met betonnen afboording die als zitelement gebruikt kan worden. Bij het ontwerp dient rekening gehouden te worden met de logische looplijnen over het plein;
• een tweede stationsplein bevindt zich langs de Statiestraat ter hoogte van de fietstunnel onder de sporen. Ook hier worden nieuwe fietsenstallingen en een verbrede fietsostrade voorzien;
• het derde plein bevindt zich aan de overzijde van de sporen op het einde van parking Bist. Hier worden zitgelegenheden en fietsenstallingen voorzien.

4. Groenbalans 

Er worden 25 nieuwe bomen voorzien binnen het plangebied. De bestaande bomen tegenover het stationsgebouw worden behouden en de bermen langs de fietsostrade worden groen ingericht.

5. Materialisatie (half)verharding

Er wordt in heel het plangebied gebruik gemaakt van standaardmaterialen, met uitzondering van de stationspleintjes. Hiervoor wordt een hoogwaardigere bestrating gebruikt met een afwerking van merwebasalt. De fietsostrade wordt uitgevoerd in bitumineuze verharding, de voetpaden in standaard betonstraatstenen en de parkeervakken in het openbaar domein in straatkeien met waterdoorlatende voeg. Op de parking Bist wordt gewerkt met een rijweg van waterdoorlatende betonstraatstenen en parkeervakken in lineaire grasbetondals. De bestaande asfaltverharding op de NMBS parking wordt behouden.

6. Verlichting

De verlichting binnen het plangebied wordt vernieuwd. Langs de Statiestraat worden er standaard verlichtingspalen voorzien van het type ‘Luma Indal’ met lampen langs beide paalzijden. Op de stationspleintjes wordt gewerkt met rondstralers (type ‘Metronomis’). De fietsenstallingen worden verlicht door middel van geïntegreerde ledstrips.

7.Hemelwaterplan

Op 19 januari 2018 (jaarnummer 501) keurde het college het hemelwaterplan goed.
De Vlaamse wetgeving en het hemelwaterplan van de stad Antwerpen stellen dat maximaal moet worden gestreefd naar bronmaatregelen om hemelwater op te vangen en te verwerken.

De stationsomgeving van Ekeren ligt centraal gebied en heeft als dusdanig overal riolering die is aangesloten op een waterzuiveringsinstallatie.
In de volgende fase zullen de ontwerpmaatregelen opgenomen worden die nodig zijn om de infiltratie en buffering toe te passen die nodig zijn volgens de berekeningen en regels zoals beschreven in het hemelwaterplan.

8. Regenwaterafvoer (RWA) en droogweerafvoer (DWA)

Er worden geen aanpassingen gedaan aan de bestaande RWA en DWA infrastructuur.

9. Brandweer

Alle gebouwen binnen het plangebied zijn gelegen langs een uitgeruste weg waar brandweerinterventies mogelijk zijn. Bij de heraanleg van de Statiestraat wordt rekening gehouden met de benodigde draaicirkels voor brandweerwagens.

10. Techniek

De nutskasten blijven behouden op hun huidige locaties.

Het districtscollege van Ekeren en het college wensen de stationsomgeving van Ekeren op te waarderen tot een kwalitatieve, multimodaal ontsloten, mobiliteitshub met meer parkeermogelijkheden, kwalitatieve fietsenstallingen en een fietsostrade die aan de hedendaagse normen voldoet. 

De bedrijfseenheid Stadsontwikkeling heeft de zone onderzocht en gekeken naar alternatieven voor de huidige inrichting. Dit is vertaald in een projectdefinitie en een concept en werd voor advies aan de betrokken diensten voorgelegd.

Op 1 juni 2021 (jaarnummer 134) keurde het districtscollege van Ekeren de projectdefinitie en het concept  ‘Stationsomgeving Ekeren’, wegeniswerken in de Statiestraat, Onze-Lieve-Vrouwstraat en Bist, district Ekeren, goed en nam kennis van:

• de projectdefinitie en het concept ‘Stationsomgeving Ekeren’ voor de herinrichting van de bestaande parking aan de Statiestraat en de aanleg van een groene parking op het perceel tussen de Bist en de spoorweg, district Ekeren;
• De mobiliteitsvoorwaarden.

De bedrijfseenheid Stadsontwikkeling legt de projectdefinitie en het concept en de mobiliteitsvoorwaarden ter goedkeuring voor.

Het voor deze opdracht(en) vereist budget is voorzien op:

• SUB_NR/INTERN/5052500000/224/2EKE010102M01613/2EK090200/2400 en 2500;
• SUB_NR/INTERN/5153000000/224/2LMS010104A00000/2SA020200/2200.