2021_CBS_06221 - Ondersteuning. Onderwijs - Proefprojecten gezonde schoolmaaltijden - Vastlegging nominatief krediet 2021. Afsprakennota's en uitbetalingen tweede reeks proefprojecten gezonde schoolmaaltijden - Goedkeuring

Om dit project alle kansen te geven en het op innovatieve wijze te ontwikkelen, kiest de stad ervoor om verschillende concepten uit te testen in Antwerpse basisscholen, in verschillende wijken, met verschillende populaties en variërende partners en leveranciers.

In november 2020 startte de stad Antwerpen met pilootprojecten in Antwerpse scholen rond het aanbieden van gezonde voeding, in december 2020 werd een oproep gelanceerd voor een tweede reeks proefprojecten om een concept van betalende maaltijden uit te testen in het voorjaar van 2021. Door de moeilijke omstandigheden door Covid 19 starten de projecten pas september 2021.

De nominatieve toelagen werden niet opgenomen in de meerjarenplanning, maar werden goedgekeurd deels op de gemeenteraad van 29 maart 2021 (jaarnummer 153) en deels op de gemeenteraad van 28 juni 2021 (jaarnummer 433).

In dit besluit worden de uitbetaling van de ondersteuning en afsprakennota's voorgelegd die de proefprojecten bepalen.

Het doel is om kinderen dagelijks op school een gezonde en voedzame maaltijd aan te bieden. Tijdens deze tweede reeks van proefprojecten wordt de focus gelegd op het aanbieden van betalende maaltijden op school en de financiële haalbaarheid hiervan. De school experimenteert welke vorm van financiële bijdrage van ouders en/of school zelf haalbaar is naast de gegeven ondersteuning. Deze maaltijden kunnen bestaan uit een gezond ontbijt, warme soep met brood, een gezonde broodlunch, enzovoort. De pilootprojecten zijn een samenwerking met verschillende lokale partners die ook duurzaamheid nastreven in al haar aspecten (sociale economie, milieu, werklast voor schoolteams, structurele verankering, enzovoort).
De proefprojecten worden geëvalueerd op basis van de opgenomen onderdelen in de afsprakennota's.
De projecten vormen het uitgangspunt voor de verdere uitwerking van het project 'gezonde schoolmaaltijden' en de uitrol hiervan in de komende schooljaren.

Scholen die een ondersteuning ontvangen voor een proefproject kunnen deze middelen aanwenden binnen de bepalingen van de afsprakennota. De financiële middelen kunnen aangewend worden voor de aankoop van maaltijden, logistiek materiaal, educatieve ondersteuning, extra personeelsinzet voor logistieke en andere ondersteuning, aansluiting bij het federaal agentschap voor voedselveiligheid, de inzet van lokale sociale partners in het project, en andere noodzakelijke kosten in direct verband met het proefproject.
De scholen volgen bij het aanwenden van hun middelen de wet op de overheidsopdrachten.

Om alle afsprakennota's en ondersteuningen bij elkaar te houden in de besluitvorming worden deze allemaal voor het college gebracht, in plaats van de ondersteuningen onder of gelijk aan 10.000,00 EUR op een zitting bedrijfsdirecteur te agenderen.

De wet van 14 november 1983 over de controle op de toekenning en aanwending van sommige toelagen. 

Het Kaderbesluit Basisprincipes Ondersteuningsbeleid zoals goedgekeurd door de gemeenteraad van 26 oktober 2020 (jaarnummer 595).

Het bestuursakkoord van de stad Antwerpen 2019-2024 zet in op welzijn en emancipatie zodat het excelleren van alle kinderen en jongeren gegarandeerd kan worden.
In artikel 367 van het bestuursakkoord staat 'We onderzoeken de financiële impact en de operationele haalbaarheid van het invoeren van schoolmaaltijden in het basisonderwijs, aan een laag tarief. Zo krijgen ook de meest kansarme kinderen zeker één gezonde maaltijd per dag'. Op 17 mei 2019 (jaarnummer 4116) werd de beslissing genomen om het principe van gestandaardiseerde maaltijden te onderzoeken.

De gemeenteraad keurde op 31 mei 2021 (jaarnummer 319) de derde aanpassing van het meerjarenplan 2020-2025 goed.

Via scholenoverleggen per wijk, interviews met directeurs en onderwijsprofessionals, gesprekken met aanbieders van schoolmaaltijden en lokale organisaties en partners, werd heel wat informatie ingewonnen en kreeg een projectplan vorm. Dit projectplan startte met het uittesten van verschillende concepten van schoolmaaltijden in negen proefscholen om later breed uit te rollen over alle Antwerpse basisscholen.

Het project gezonde schoolmaaltijden kadert binnen een bredere voedselstrategie waarbij de stad Antwerpen inzet op een duurzame manier van omgaan met voedsel. Het aanbieden van schoolmaaltijden is een zeer concrete invulling binnen die strategie met een directe impact op leerlingen en hun ouders, in samenwerking met de scholen. Zo zet het in op:

• zeer laagdrempelig aanbod: de financiering van de stad zorgt ervoor dat elk kind hier zeer makkelijk op kan inschrijven. Door het open te stellen voor alle kinderen verdwijnt het stigma. Het aanbieden van een maaltijd is relevant voor elk kind, zowel voor kinderen van tweeverdieners als voor wie het financieel moeilijker heeft; 
• verhoogde concentratie: voedzame maaltijden zorgen ervoor dat kinderen energieker en geconcentreerder kunnen deelnemen aan de lessen waardoor de leerprestaties verhogen. Het zorgt ook voor gezondheidswinsten op korte en langere termijn: een gezonder gebit, het vermijden van overgewicht, het opbouwen van een hogere weerstand enzovoort;
• aanbod op maat van de school en in samenwerking met maatwerkbedrijven: heel wat scholen werken al rond gezondheid en gezonde voeding, bijvoorbeeld tijdens de lessen wereldoriëntatie. Dit initiatief sluit daar naadloos op aan. De scholen vertrekken vanuit de noden die zij aanvoelen bij hun leerlingen en wat voor hen mogelijk is om aan te bieden. In bepaalde scholen gaat dat om tussendoortjes, in andere scholen is dat een ontbijt of een soepmaaltijd over de middag. Daarvoor worden samenwerkingen aangegaan met sociale economiebedrijven. Een vereiste in de samenwerking is om scholen zoveel  mogelijk te ontlasten in workload door bijvoorbeeld de afwas op te halen en/of door te helpen met het uitdelen van de soep. 

Op budgetplaats 5117000000 / functiegebied 2LWS020201A00000 is voldoende werkingstoelage beschikbaar om de betalingen uit te voeren.

In 2021 starten er in negen scholen proefprojecten rond betalende gezonde schoolmaaltijden, de scholen ontvangen hiervoor een nominatieve ondersteuning.
De toelagen betreffen een inschatting van de kosten aan de hand van een projectbegroting, omdat er voorafgaand aan de start van de projecten nog geen zicht is op hoeveel ouders de schoolmaaltijden wensen aan te kopen. Zes scholen hebben al enige ervaring in het aanbieden van maaltijden en bijgevolg met de inschatting van de prijzen. Drie scholen zijn nieuw in het proefproject-concept. Op basis van de eerste reeks proefprojecten gezonde schoolmaaltijden werd voor de drie nieuwe projectscholen ingeschat dat 10.000,00 EUR een realistische inschatting was van de mogelijke kosten binnen dit project. Deze scholen hebben na het goedkeuren van een nominatieve ondersteuning alsnog een projectbegroting binnengebracht, waaruit af te leiden was dat maar één school 10.000,00 EUR nodig heeft. 

Er wordt afgeweken van de uitbetalingsprocedure zoals bepaald voor een bedrag kleiner dan 25.000,00 EUR. Om terugvordering te vermijden wordt de ondersteuning uitbetaald in twee schijven. Een eerste schijf van 80% na goedkeuring door het college. Een tweede schijf van 20% of minder na nazicht van de ingediende financiële rapportage zoals bepaald in de afsprakennota. 
Alleen voor vrije basisschool De Puzzel wordt het volledige bedrag na goedkeuring door het college van burgemeester en schepenen en na ondertekening van de afsprakennota door de uitvoerder uitbetaald omdat het bedrag minder dan 1.000,00 EUR is.

Een geldelijke ondersteuning zal enkel uitbetaald worden wanneer er geen openstaande, niet betwiste, vervallen schulden zijn ten aanzien van de stad Antwerpen.

Uit de door de verantwoordelijke van onderwijs uitgevoerde eerstelijnscontrole op de aanwending van de ondersteuning van 2021 blijkt dat de scholen alle ter verantwoording gevraagde documenten hebben aangeleverd. 

• De laatst goedgekeurde jaarrekening van Katholiek Onderwijs Deurne vzw, waaronder de vrije basisschool IBEX valt, is deze van 2020 en werd ter beschikking gesteld van de stad Antwerpen. Uit de jaarrekening 2020 blijkt dat het Katholiek Onderwijs Deurne vzw het boekjaar met een positief resultaat van 188.764,00 EUR afsluit.

•  De laatst goedgekeurde jaarrekening van OZCS Zuid-Antwerpen vzw, waaronder de vrije basisschool De Puzzel valt, is deze van 2020 en werd ter beschikking gesteld van de stad Antwerpen. Uit de jaarrekening 2020 blijkt dat het OZCS Zuid-Antwerpen vzw het boekjaar met een positief resultaat van 1.541.140,00 EUR afsluit.
• De laatst goedgekeurde jaarrekening van Centraal Katholiek Schoolcomité van Antwerpen, waaronder de vrije basisschool De Dobbelsteen valt, is deze van 2020 en werd ter beschikking gesteld van de stad Antwerpen. Uit de jaarrekening 2020 blijkt dat het Centraal Katholiek Schoolcomité van Antwerpen het boekjaar met een positief resultaat van 716.524,73 EUR afsluit.
• De laatst goedgekeurde jaarrekening van vrije basisschool De Leertuin is deze van 2020 en werd ter beschikking gesteld van de stad Antwerpen. Uit de jaarrekening 2020 blijkt dat de vrije basisschool De Leertuin het  boekjaar 2020 met een positief resultaat van 63.310,68 EUR afsluit.

• Voor het Autonoom Gemeentebedrijf Stedelijk Onderwijs, waaronder de stedelijke scholen vallen, werd de jaarrekening 2020 goedgekeurd op de gemeenteraad van 28 juni (jaarnummer 379). Uit de jaarrekening  2020 blijkt dat AG Stedelijk Onderwijs het boekjaar 2020 met een positief resultaat van 7.685.736,86 EUR afsluit.

De projectbegrotingen 2021 van alle scholen werden bezorgd en aanvaard. In de projectbegrotingen staat de ondersteuning van de stad Antwerpen vermeld.

De verantwoording van de ontvangen ondersteuning van 2021 wordt ten laatste 1 maart 2022 aan de stad Antwerpen bezorgd.