Besluit van de Vlaamse Regering van 17 februari 2012 tot vaststelling van het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen (VLAREMA)
(Vlarema 8): Afdeling 4.6. Verbod op sluikstorten en zwerfvuil
- Art. 4.6.1. Het is verboden om te sluikstorten.
- Art. 4.6.2. Het is verboden om zwerfvuil te creëren.
Definities: Artikel 1.2.1. §2
“77°/2 sluikstorten: het bewust ontwijken van de huishoudelijke afvalophaling of bedrijfsafvalophaling door afvalstoffen achter te laten of te storten op niet reglementaire plaatsen, tijdstippen of in de foute recipiënten”
“91° zwerfvuil: klein vast afval dat terug te vinden is op een niet daarvoor bestemde plaats”
Besluit van de Vlaamse Regering van 12 december 2008 tot uitvoering van titel XVI van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (Milieuhandhavingsbesluit)
Bevoegdheid OVAM handhavers zwerfvuil
Artikel 26.
De toezichthouders, vermeld in artikel 12, 6°, oefenen het toezicht uit op de toepassing van de milieuvoorschriften, vermeld in of vastgesteld krachtens de volgende regelgeving:
(…) i) de toepassing van artikel 12, §1 van het Materialendecreet wat betreft het achterlaten van afval, inzake het verbod op sluikstort en zwerfvuil zoals vermeld in artikel 4.6.1 en 4.6.2 van het VLAREMA.
Overtredingen zwerfvuil via politiereglement
Overtredingen op artikels zwerfvuil en sluikstort worden beschouwd als een milieumisdrijf (PV).
Artikel 16.6.3 §2 DABM voorziet in een uitzondering hierop wanneer de gemeenten ervoor kiezen om sluikstorten en zwerfvuil te handhaven via hun politiereglement. Indien de gemeente hiervoor kiest, dan zal dit systeem voorrang krijgen.
DABM (Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid):
Artikel 16.6.3. § 2: In afwijking van de straffen vermeld in § 1 kunnen gemeenten voor kleine vormen van openbare overlast gemeentelijke sancties bepalen overeenkomstig artikel 119bis van de Nieuwe Gemeentewet.
GAS - Wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties.
Volgens artikel 21§1 kunnen gewestelijke ambtenaren door de gemeenteraad worden aangewezen om inbreuken vast te stellen.
De handhavers zwerfvuil van de OVAM volgen de opleiding GAS-vaststeller en worden benoemd als GAS-vaststeller.
Een team van 30 handhavers wordt ingezet vanuit de OVAM. De handhavers zwerfvuil van de OVAM zullen actief zijn in geheel het Vlaamse Gewest, in nauwe samenwerking met de lokale besturen.
De handhavers zwerfvuil zijn ook in het weekend en ’s avonds inzetbaar. Via patrouilles op het terrein zal getracht worden overtreders op heterdaad te betrappen.
Als lokaal bestuur kan de stad Antwerpen een beroep doen op een deel van of op het volledige team ter ondersteuning van handhavingsacties inzake zwerfvuil op het stedelijk grondgebied. Een aanpak op maat wordt afgesproken met de OVAM en in samenwerking met de bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid, de bedrijfseenheid Stadsbeheer en de lokale politie. Door de OVAM wordt de voorkeur gegeven aan lokale besturen die een integrale aanpak van het zwerfvuilprobleem hebben uitgewerkt of gepland hebben. Er is geen verplichting tot een minimum aantal dagen of vaste momenten. Ook een éénmalig evenement (jaarmarkt, kermis, sportmanifestatie) kan in aanmerking komen. Vanuit de stad Antwerpen gaan we de handhavers zwerfvuil van de OVAM voornamelijk inzetten op hot spots.
De handhavers zwerfvuil zullen effectief ingezet worden zodra ze door de gemeenteraad zijn aangesteld. Deze aanstelling is een wettelijke voorwaarde voor hun inzet.
De wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties, van toepassing vanaf 1 januari 2014. Volgens artikel 21§1 kunnen gewestelijke ambtenaren door de gemeenteraad worden aangewezen om inbreuken vast te stellen.
In samenspraak met de lokale besturen wil de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) inzetten op handhaving van zwerfvuil via de GAS-reglementering. Hiervoor stelt OVAM 30 handhavers ter beschikking die zich bezighouden met het controleren op zwerfvuil. De handhavers zwerfvuil zullen werken als GAS-vaststellers in samenwerking met de lokale besturen en op basis van de lokale politiereglementen. De lokale besturen kunnen gratis een beroep doen op een deel van of op het volledige team handhavers zwerfvuil ter ondersteuning van handhavingsacties inzake zwerfvuil. Het gaat hierbij enkel om zwerfvuil en niet om sluikstort.
Het project heeft een looptijd van midden 2021 tot midden 2024. Op 16 november 2021 heeft de OVAM de stad Antwerpen hierover gecontacteerd.
Het college keurt de inzet van gewestelijke GAS-ambtenaren voor de aanpak van zwerfvuil principieel goed.
| Opdracht aan | Taak |
| Bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid, bedrijfseenheid Stadsbeheer en Politiezone Antwerpen | een werkingskader ontwikkelen en samenwerkingsafspraken maken |