2021_CBS_10233 - OCMW patrimonium. Plan Stuivenberg. Lange Beeldekensstraat 267, 2060 Antwerpen - Vastlegging kredieten. Opdracht aan AG Vespa - Goedkeuring

Artikel 56 §3, 4° van het Decreet Lokaal Bestuur bepaalt dat het college bevoegd is voor het voeren van de plaatsingsprocedure, de gunning en de uitvoering van overheidsopdrachten.

Op 25 november 2019 (jaarnummer 652) keurde de gemeenteraad de beheersovereenkomst 2019-2024 tussen de stad Antwerpen en AG Vespa goed. Specifiek met betrekking tot realisatie van bouw- en onderhoudsprojecten  van het stedelijk patrimonium zijn onder andere volgende artikels van toepassing:

• in artikel 6 §3 wordt de opdracht aan AG Vespa voor het patrimoniumbeheer van het stedelijk patrimonium omschreven. De beleidsbeslissing tot het realiseren van bouw- en onderhoudsprojecten ligt bij de stad Antwerpen. De stad legt tevens het projectbudget vast. 
• artikel 6  §3.4 bepaalt dat AG Vespa instaat voor de realisatie van bouw- en onderhoudsprojecten van het stedelijk patrimonium en dat deze opdracht de beslissingsbevoegdheid inzake het plaatsen en uitvoeren van overheidsopdrachten omvat, in eigen naam en voor rekening van de stad. De stad dient hiervoor de beleidsbeslissing tot realisatie van het project te nemen en het projectbudget vast te leggen.
• in artikel 7, Lastgeving stedelijk patrimonium, verleent de stad een volmacht aan AG Vespa om in de realisatie van bouw-, onderhouds- en publieke domein projecten alle daden van beschikking en beheer te stellen in eigen naam en voor rekening van de stad voor wat betreft het stedelijk patrimonium. Onder deze lastgeving valt expliciet ook de bevoegdheid tot het nemen van alle beslissingen in het kader van overheidsopdrachten met betrekking tot het stedelijk patrimonium;
• in artikel 11 §2 staat dat in uitvoering van de beheersovereenkomst, de stad alle kosten die AG Vespa opneemt, ten laste neemt.

Projectomschrijving

De Stuivenbergsite in Antwerpen Noord beslaat het bouwblok tussen de Lange Beeldekensstraat, Pothoekstraat, Boerhaavestraat en Pesthofstraat. Midden 2023 wordt de Stuivenbergsite verlaten door ZNA/AZ en wordt de erfpacht voor dit gedeelte van de site beëindigd.
Het ‘ZNA Psychiatrisch Ziekenhuis Stuivenberg’, een woning voor beschut wonen (PV Beschut Wonen Antwerpen) en de Hogere Beroepsopleiding Verpleegkunde (AG Stedelijk Onderwijs (AG SO)) blijven op de site.
De ontwikkeling van de unieke Stuivenbergsite als een strategisch en (ecologisch, sociaal én economisch) duurzaam stadsvernieuwingsproject, wordt ingezet als hefboom voor het verbeteren van de woon-, leef-, zorgen welzijnskwaliteit van buurt en wijk en kadert binnen een bredere ontwikkelingsvisie voor Antwerpen Noord.

Er is consensus in de visie om van de plek een monumentale en groene parel te maken in de dichtbebouwde en kansarme 2060 wijk. De ambitie is tweeërlei: herstel en herprogrammeren van het 19^e-eeuwse gebouwencomplex én het creëren van grote, publieke tuinen. 

De visie en het plan van aanpak is uitgeschreven in de projectaanvraag voor het stadvernieuwingsfonds en goedgekeurd op het college van 19 juni 2020 (jaarnummer 5317). Het algemeen kader is goedgekeurd door het vast bureau op 11 december 2020 (jaarnummer 348). 

Voor de eigendomspositie besliste het vast bureau dat de grondpositie in handen wordt gehouden van het OCMW. In het vervolg van het stadsproject wordt geopteerd voor het behoud van deze eenheid. De site zal bijgevolg niet worden verkaveld en in delen verkocht. Externe private partners zal een ander langdurig zakelijk recht worden geboden. Dit wordt telkenmale voorgelegd aan de raad van maatschappelijk welzijn, hiervoor bevoegd. 

De politieke stuurgroep Stuivenberg, waar ook ZNA vertegenwoordigd is, bespreekt de tussentijdse resultaten op trimestriële basis. 

In het plan van aanpak zal de ontwikkeling in fases gebeuren omwille van de schaal en de complexiteit van het project.

De voorbereiding en uitvoering van fase 1 staat op de rails en  is gepland voor deze bestuursperiode. De ontwerpwedstrijd is afgerond. Het wedstrijdontwerp biedt een goed antwoord op de projectdefinitie. Het ontwerpteam zal worden gegund voor de uitvoering van het stedenbouwkundig inrichtingsplan, het ontwerp van de publieke ruimte en de architectuuropdracht. Omdat het project gefaseerd wordt uitgevoerd, werd gewerkt met vaste en voorwaardelijke delen. De vaste delen omvatten: de opmaak van het stedenbouwkundig inrichtingsplan, de opmaak van het landschapsontwerp met uitvoering van de prioritaire werken, de prioritaire ontmantelingswerken, de 4 stedelijke functies (regie KOP, Huis van het Kind, sociale tandartspraktijk, Jeugd) en het uitwerken tot en met voorontwerp van de casco renovatie van de ongekende invullingen.

Verdere besluitvorming volgt na het voorontwerp. 

De uitvoering van fase 1 loopt op drie sporen. 

• Op stedenbouwkundig siteniveau is ontpitting van het bouwblok cruciaal. In het belang van erfgoed en de nodige bijkomende publieke ruimte, worden gebouwen zonder bouwhistorische waarde ontmanteld. Specifiek hiervoor kreeg de stad Antwerpen ondersteunende projectsubsidies van het Vlaams Stadsvernieuwingsfonds. Dit deelproject wordt uitgevoerd met het reeds beschikbare budget uit het Stadsvernieuwingsfonds. Indien er bijkomende middelen gevonden worden, kan het ontpittingsprogramma uitgebreid worden. Dit zal dan onderdeel worden van aparte besluitvorming.
• Voor het ontwerp van de publieke tuinen ligt de focus op het tijdelijk (en definitief) gebruik van de zones die vrij zijn (en blijven) van werfzones. 
• Voor de architectuuropdracht is het bouwprogramma van 4 stedelijke programma’s en het AG SO programma gekend. Na uitwerking van het wedstrijdontwerp tot schets- en voorontwerp kan de raming worden verfijnd. 

Met de budgettering van het beschikbare projectbudget van 20.170.108,00 euro kunnen de vaste delen van de ontwerpopdracht starten en kan het ontwerpen en onderzoeken van fase 1 worden opgestart. Er is een optie om de ontwerpopdracht kosteloos te verbreken na uitwerking van voorontwerp.

De realisatie van de opdracht wordt uitgevoerd door AG Vespa.

Artikel 30, §1 van de wet van 17 juni 2016 inzake overheidsopdrachten bepaalt met betrekking tot inhouse opdrachten, dat deze buiten de toepassing van de wet vallen, indien aan elk van de volgende voorwaarden  is voldaan:

1° de aanbestedende overheid oefent op die rechtspersoon toezicht uit zoals op haar eigen diensten;
2° meer dan 80 % van de activiteiten van de gecontroleerde rechtspersoon behelst de uitvoering van taken die hem zijn toegewezen door de controlerende aanbestedende overheid of door andere, door diezelfde aanbestedende overheid gecontroleerde rechtspersonen; en
3° er is geen directe participatie van privékapitaal in de gecontroleerde rechtspersoon, met uitzondering van geen controle of blokkerende macht opleverende vormen van participatie van privékapitaal, vereist krachtens de nationale wetgeving, in overeenstemming met de verdragen, die geen beslissende invloed uitoefenen op de gecontroleerde rechtspersoon.

Op 7 juli 2017 (jaarnummer 6132) gaf het college opdracht aan AG Vespa voor de project- en procesregie van de ontwikkeling van de Stuivenbergsite, en het opzetten van een overlegstructuur.

Op 2 maart 2018 (jaarnummer 1820) keurde het college de intentieverklaring tussen stad Antwerpen, OCMW Antwerpen, ZNA en AG Vespa met betrekking tot de herontwikkeling Stuivenbergsite goed, waarbij modaliteiten en intenties worden vastgelegd over projectinhoud, planproces, taakverdeling, planning en financiële engagementen waarbinnen de projectdefinitie wordt uitgewerkt. 

Op 2 juli 2018 gunde het directiecomité van AG Vespa het herbestemmingsonderzoek aan het consortium Stramien en Partners, gesubsidieerd met de 90.000,00 euro conceptsubsidies van het Vlaams stadsvernieuwingsfonds. 

Op 5 juli 2019 (jaarnummer 5600) nam het college kennis van het herbestemmingsonderzoek van Stramien en Partners en van het syntheserapport van AG Vespa. Het college keurde het overlegmodel tussen ZNA, AG Vespa, het district en stad Antwerpen/OCMW goed bestaande uit een stuurgroep, kerngroep en een stedelijke werkgroep. Het college keurde tevens op 5 juli 2019 (jaarnummer 5600) het participatiemodel en de communicatiestrategie met ZNA goed en gaf opdracht aan AG Vespa, het team Stadsbouwmeester en de dienst Sociale Planning van de bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid om het campusmodel uit te werken tot een ontwikkelkader. 

Op 25 november 2019 (jaarnummer 652) keurde de gemeenteraad de beheersovereenkomst 2019-2024 tussen de stad Antwerpen en AG Vespa goed.   

Op 17 december 2019 (jaarnummer 736) keurde de gemeenteraad het meerjarenplan 2020-2025 van AG Vespa goed, dat werd opgemaakt in overeenstemming met het meerjarenplan 2020-2025 van de stad Antwerpen. Het meerjarenplan 2020-2025 bevat onder andere een overzicht van gebudgetteerde stadsprojecten en bouwprojecten die AG Vespa zal begeleiden tot realisatie. Bij de aanvang van deze projecten wordt de bijhorende projectbeschrijving en projectbudget ter goedkeuring voorgelegd aan het college. Met deze goedkeuring geeft de stad Antwerpen aan AG Vespa de opdracht om de projecten volgens de afspraken in de beheersovereenkomst op te starten of verder uit te voeren. In het meerjarenplan 2020-2025 wordt 697.347,00 euro gebudgetteerd voor de Stuivenbergsite.

Op 3 april 2020 (jaarnummer 3084) keurde het college, in overeenstemming met de beheersovereenkomst, de opdracht aan AG Vespa voor de begeleiding van de Stuivenbergsite goed.  

Op 19 juni 2020 (jaarnummer 5317) keurde het college de indiening van het voorstel voor de projectsubsidie ‘Stuivenbergsite’ bij het Vlaams Stadsvernieuwingsfonds goed voor de versnelde realisatie van de publieke tuinen via de ontpitting van het ‘jaren ’80-gebouw’.  

Op 11 december 2020 (jaarnummer 348) keurde het vast bureau van het OCMW, als eigenaar van de site, het algemeen kader van het stadsproject 'Plan Stuivenberg' goed. Voor de overkoepelende ontmantelingskosten en de vier stedelijke bouwprojecten (kinderopvang, Huis van het Kind, tandartspraktijk, Jeugd) werden budgetten in de begroting voorzien, voor een bedrag van 7.803.500,00 euro bijkomend op het beschikbaar projectbudget. 

Op 18 december 2021 besliste de Vlaamse regering om 2.595.000,00 euro toe te kennen aan de stad Antwerpen voor de realisatie van het stadsproject 'Plan Stuivenberg'.

Op 8 oktober 2021 (jaarnummer 8187) keurde het college de bijkomende investeringsdotatie voor een totaalbedrag van 8.274.088,00 euro inclusief btw goed voor de realisatie van het project HBO5 Verpleegkunde en het zorglab op de Stuivenbergsite  in deze legislatuur. Op de raad van bestuur van AG SO van 17 december 2021 wordt  9.573.647,00 euro inclusief btw goedgekeurd als totaal legislatuuroverschrijdend projectbudget. 

Op 27 november 2021 keurde de raad van bestuur van AG Vespa het projectbudget goed, onder voorbehoud van vastlegging van het budget door het college, hetgeen hier voorligt. 

Het huidige projectbudget voor het project Stuivenberg, Lange Beeldekensstraat 267, 2060 Antwerpen is gebudgetteerd op 20.170.108,00 euro inclusief btw. 

De budgetten van de stedelijke klanten en AG SO zijn gebudgetteerd door respectievelijk de stad Antwerpen en AG SO en voorzien in het meerjarenplan 2020-2025.

De projectkosten zullen verrekend worden op volgende boekingsadressen:

AG Vespa zal de projectvoorbereidende werken in opdracht opnemen. Dit omhelst allereerst de erelonen en studiekosten van alle deeldossiers en de bijhorende begeleidingskosten van AG Vespa. 

Het opdrachthouderschap voor de volledige bouwopdracht zal later voorgelegd worden aan het college, na opmaak van het schets- of voorontwerp, wanneer de raming van het projectbudget van de deelprojecten op punt staat.

AG Vespa voert de opdracht uit in eigen naam en voor rekening van de stad Antwerpen. Het project zal maar door AG Vespa worden opgenomen voor zover er door de stad Antwerpen tijdig voldoende middelen worden voorzien.

Met dit besluit worden de voorziene budgetten vastgelegd voor het volledige ereloon van de architecten, de begeleidingskosten van 2022 en de studiekosten van 2022. 

Toekomstige vastleggingen zullen later voorgelegd worden aan het college.