2022_RVBAGSO_00007 - Patrimonium vastgoedprojecten - SO/1289218 - Stedelijk Lyceum Expo - Boomsesteenweg 270 - Nieuwbouw - Ambitienota - Goedkeuring

Dit besluit heeft geen financiële gevolgen. De goedkeuring van deze ambitienota impliceert nog geen financieel engagement.

In de meerjarenplanning 2020-2025 van het AGSO werd een budget gereserveerd van € 9.870.360 incl btw voor de realisatie van een totaalrenovatie van het bestaande gebouw en het huidige leerlingenaantal (projectfiche 719). Dit budget blijkt onvoldoende omwille van de capaciteitsuitbreiding en de wijziging naar een nieuwbouwproject. 

Bij de goedgekeurde review van het masterplan 2020-2025 in 2021 werd Stedelijk Lyceum Expo opgenomen op de lijst met de te onderzoeken projecten voor een DBFM-procedure. Hierin werd nog geen beslissing genomen. 

De totale projectkost wordt ingeschat op € 28.436.312,18 incl btw, waarvan € 7.432.137,93 in meerjarenplanning 2020-2025 en € 21.004.174,25 in een volgende meerjarenplanning (2026-2031).

In een latere fase zullen de procedure, de timing en de financiële consequenties van de architectuuropdracht verder uitgewerkt worden. Het projectvoorstel zal op een later moment ter goedkeuring worden voorgelegd aan de raad van bestuur van het AG SO.

Agion

Dit project werd naar voor geschoven in de taskforce om in te dienen als capaciteitsproject om capaciteitssubsidies te kunnen bekomen.

Er is echter nog geen zekerheid omtrent deze subsidies.

Verder onderzoek zal uitwijzen of dit project ingediend zal worden als DBFM dossier. Indien dit project niet uitgevoerd wordt met de DBFM procedure, zal getracht worden om voor dit project agionsubsidies te bekomen: zowel op de capaciteitspot (voor de extra plaatsen) als op de reguliere pot 2024 (voor de huidige leerlingen).

Gezien het engagement met betrekking tot een investeringsproject met een projectkost >  € 250 000 excl. btw betreft heeft de raad van bestuur beslissingsbevoegdheid.

In voorbereiding op de ambitienota werden de directie, de netwerkdirecteurs en verschillende afdelingen van de ondersteunende diensten betrokken. Ook verschillende organisaties van de groep Antwerpen werden bevraagd en betrokken. Bij de opmaak van het projectvoorstel en het uitwerken van het project zal zowel het schoolteam als de buurt betrokken worden.

Situering

Stedelijk Lyceum Expo is een secundaire school in de wijk het Kiel aan de rand van het Kielpark. De school biedt momenteel plaats aan maximaal 264 leerlingen. Binnen dit nieuwbouwproject zal er een capaciteitsuitbreiding van 392 leerlingen gerealiseerd worden, waardoor de maximale capaciteit 656 leerlingen zal bedragen.

Stedelijk Lyceum Expo bevindt zich samen met de containerklassen voor basisschool Creatopia en de bibliotheek Kielpark op een perceel waarvan de oppervlakte 11.795 m² bedraagt. Zowel het nieuwbouwproject van de school, als de bibliotheek zullen in de toekomst op de site gepositioneerd blijven. AG Vespa heeft daarnaast ook de wens om op het perceel een woonprogramma te realiseren. Het perceel is op dit moment in eigendom van de stad Antwerpen. AG Stedelijk Onderwijs heeft geen zakelijk recht. Met de realisatie van dit nieuwbouwproject zal AG SO een gedeelte van het perceel in erfpacht krijgen. 

Het perceel is gelegen in het GRUP afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen en gewestplan Antwerpen. Er is geen specifiek RUP van toepassing op de site.

Masterplan Kielparkrand Oost

In 2003 werd een masterplan Kielparkrand Oost opgemaakt voor het oostelijke gedeelte van het Kielpark. Het focust zich in hoofdzaak op een verbeterde toegankelijkheid van het park, het openen van de begroeiing en het versterken en verbeteren van de aanwezige sportinfrastructuur. Het Stedelijk Lyceum Expo bevindt zich aan de rand van dit masterplan. De site van de school wordt in het masterplan Kielparkrand Oost aangeduid als perceel met ontwikkelingspotentieel. Binnen dit nieuwbouwproject ontstaat de opportuniteit om een verbinding te maken tussen de Camille Huysmanslaan en een fietsroute doorheen het Kielpark. 

Volumestudie

In nauw overleg deden AG SO, AG Vespa en team stadsbouwmeester onderzoek naar de te realiseren densiteit op het perceel. De dienst "ontwerpend onderzoek" van team stadsbouwmeester maakte hierbij een volumestudie op voor de volledige site (bibliotheek - wonen - school) passend binnen de krijtlijnen van het masterplan Kielparkrand Oost. Deze volumestudie werd teruggekoppeld met dienst vergunningen en dienst mobiliteit. 

De dienst mobiliteit gaf aan dat er 26 parkeerplaatsen ondergronds gerealiseerd moeten worden. AG SO wenst deze met het scholenfonds te realiseren in samenwerking met parkeerbedrijf Antwerpen. 

Op het strategisch overleg van AG Vespa dd. 09/09/2021 werd beslist dat het schoolprogramma primeert op het woonprogramma. De oppervlakte woonprogramma realiseerbaar op de site dient ontwerpmatig door de architect onderzocht te worden.
Op de plangroep van 29 oktober 2021 werd de volumestudie bovendien getoond aan de stadsbouwmeester. 

Beleidsvisie patrimonium 2020-2050 en programma aantrekkelijke schoolomgeving

Het Stedelijk Onderwijs bouwt mee aan de stad van morgen door het realiseren van voldoende, gezonde, duurzame en inspirerende leer- en werkomgevingen voor haar lerenden en medewerkers. Duurzame en inspirerende schoolgebouwen verhogen het welbevinden, wat bijdraagt tot betere leerprestaties. Aantrekkelijke schoolomgevingen en -gebouwen faciliteren het leerproces. Zo zorgen we ervoor dat schoolteams zich kunnen concentreren op hun kerntaak.

Deze uitdagingen vragen om een doordachte aanpak en een heldere richting.  AG SO expliciteerde hiervoor haar beleidsvisie op het onderwijspatrimonium. (2019_RVBAGSO_0016) De visienota biedt een inspirerend kader.  Ze geeft aan waar het Stedelijk Onderwijs op lange termijn (perspectief 2020-2050) met haar schoolgebouwen naar toe wil.  Ze geeft richting aan zowel grote nieuwbouwprojecten als renovaties, preventief onderhoud, kleine herstellingen en het dagelijks beheer van het patrimonium.

Binnen de ambitienota 2020-2025 van AG SO is de beleidsvisie patrimonium concreet vertaald in het programma Aantrekkelijke Schoolomgeving (PROG 4.1) en in het masterplan onderwijspatrimonium.

Strategisch kader onderwijsaanbod AG SO 

Ter voorbereiding van de concrete acties in de nieuwe bestuursperiode 2020-2025 en in uitvoering van de speerpuntennota heeft het AG Stedelijk Onderwijs Antwerpen zijn ambitie met betrekking tot het gewenste onderwijsaanbod uitgeschreven in de aanbodnota 'Een onderwijsaanbod voor de Antwerpenaar - een blik op de toekomst' en het programma Levenslang Leren (PROG31). (2020_RVBAGSO_00017)

Capaciteit secundair onderwijs

Volgens de capaciteitsmonitor wordt er in het secundair onderwijs stadsbreed een tekort van 7.555 plaatsen verwacht. Op basis van het marktaandeel heeft het AG SO de ambitie om 1.400 extra plaatsen te creëren om tegemoet te komen aan de capaciteitsuitdaging, waarvan 318 plaatsen in de aanbodzone Kiel - Expo - Hoboken - Valaar - Koornbloem.

Bovenop de capaciteitsuitdagingen willen we voor alle leerlingen secundair onderwijs die zich voorbereiden op het hoger onderwijs of willen gaan werken in het gewone arbeidscircuit na het secundair onderwijs, een passend studietraject bieden van hoge kwaliteit. Om dit te realiseren hanteren wij volgende leidende principes:  

• Een breed aanbod waarin elke leerling zijn gading vindt  

• Doorlopende leerlijnen (6-jarige structuren) 

• Streven naar volledige eerste graad (A-stroom + B-stroom)  

• Een duidelijke pedagogische visie  

• Focus op duaal leren en deeltijds beroepssecundair onderwijs (DBSO)  

• Innovatieve projecten  

Stedelijk Lyceum Expo 

Het schoolgebouw waarin Stedelijk Lyceum Expo vandaag gehuisvest is, bevindt zich in slechte staat. Het voornaamste probleem betreft de grote hoeveelheden koudebruggen en slechte raamaansluitingen waardoor het gebouw een algemene problematiek van vochtinfiltratie en schimmelvorming vertoont. Het gebouw is bovendien niet energetisch duurzaam en heeft weinig architecturale kwaliteiten. 

Door de slechte staat van het gebouw dringt een nieuwbouwproject zich op. Een nieuwbouwproject heeft het bijkomende voordeel dat de positionering van het schoolgebouw op de site herbekeken kan worden en een minder versnipperd binnengebied zal opleveren. 

Tijdelijke huisvesting

Het AG SO wenst de huidige leerlingen van Stedelijk Lyceum Expo tijdelijk onderwijs aan te bieden in de bestaande klascontainers. Basisschool Creatopia verhuist in het voorjaar van 2024 naar hun locatie in de Van Peenestraat. Het verlengen van de vergunning van de containers dient verder opgenomen te worden met stedenbouw.

Het volledige schoolprogramma is echter niet realiseerbaar op de oppervlakte van de bestaande school (omwille van densiteit van de site). De toekomstige school zal zich ook ter hoogte van de containers situeren. Om deze reden zal het nieuwbouwproject uitgevoerd worden in 2 fasen. 

Programma aanbod

Het huidig aanbod (na modernisering) van de school situeert zich voornamelijk in het domein 'economie en organisatie' (en beperkte mate in het domein STEM). AG SO wenst enerzijds een uitbouw te realiseren naar een volledige domeinschool economie en organisatie en anderzijds het bestaande aanbod uit te breiden met de richtingen 'beweging en sport' - arbeidsmarkgericht en 'sport' - dubbele finaliteit. 

Hieronder een overzicht van het huidig aanbod (na modernisering) en het nieuwe aanbod: 

Ruimtevraag

Binnen de sportinfrastructuur van de school is er geen ruimte voor uren atletiek en zwemmen. Deze sporturen vereisen immers een specifieke infrastructuur. Er zal een ruimtevraag uitgeschreven worden, waarbij AG Vespa gevraagd wordt te zoeken naar beschikbare ruimte voor atletiek en zwemmen, zowel binnen eigen patrimonium als bij externe partijen. De ontwikkeling Emiel Vloorstraat - August Leyweg is hierbij verder te onderzoeken. Ook Sport Antwerpen heeft binnen het vooronderzoek van deze ontwikkeling interesse getoond in een nieuwe atletiekpiste. 

De opleiding 'logistiek assistent magazijn' heeft nood aan ruimte voor interne transportmiddelen. Dit is tevens niet mogelijk binnen de infrastructuur van de school. Stedelijk Lyceum Expo zal hiervoor uitwijken naar campus Blue Gate. In samenspraak met alle betrokken directies (Stedelijk Lyceum Expo, campus Blue Gate, Werkend Leren Antwerpen Zuid en Encora) zullen hiervoor de nodige afspraken gemaakt worden.  

Gevraagde oppervlaktes

Deze ambitienota is de basis voor de opdracht aan AG Vespa tot het opstarten van het nieuwbouwproject voor Stedelijk Lyceum Expo.  AG Vespa zal dan ook aan de hand van het programma van eisen een budget, timing en procedure voorstellen.

Een definitief ruimtelijk programma en de opdeling ervan in fasen, de timing en het budget zullen bij de opmaak van het projectvoorstel ter goedkeuring voorgelegd worden.

In uitvoering van het meerjarenplan 2020-2025 en in functie van :

• de ambitie van het Stedelijk Onderwijs om gezonde en aantrekkelijke schoolomgevingen te realiseren;
• de ambitie van het Stedelijk Onderwijs om scholen te realiseren met een 6-jarige structuur en helder profiel
• de verwachte capaciteitstekorten in aanbodzone Kiel - Expo - Hoboken - Valaar- Koornbloem
• de uitbouw van Stedelijk Lyceum Expo tot een domeinschool 'economie en organisatie' en het beantwoorden aan een blinde vlek in het aanbod (BSO sport); 
• de urgentie omwille van de slechte toestand van het bestaande gebouw op gebied van bewoonbaarheid, veiligheid en hygiëne;

is het aangewezen dat het AG SO zich engageert om het nieuwbouwproject voor Stedelijk Lyceum Expo op te starten in de Boomsesteenweg 270 voor een maximale capaciteit van 656 leerlingen.