2022_CBS_00552 - Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan M HKA, district Antwerpen - Proces- en startnota - Goedkeuring

Procedure

RUP M HKA volgt de nieuwe geïntegreerde procedure waarbij het planmilieueffectrapport en andere effectbeoordelingen in het planningsproces van een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) geïntegreerd worden. 

Het geïntegreerde planningsproces voorziet in de opmaak van een procesnota en een startnota als de eerste stappen.

De procesnota is een aparte, op zichzelf staande nota die het volledige planningsproces en de doorlopen participatie omschrijft, zowel hoe het proces wordt gepland als hoe het effectief werd uitgevoerd. Het is een evolutief document. Het heeft louter toelichtende waarde.

De startnota beschrijft de doelstellingen van het RUP voor het geselecteerde gebied, de relatie met de planningscontext, de reikwijdte en detailleringsgraad van het RUP en van de te onderzoeken effecten met inbegrip van de methodieken. Het college vraagt advies over de startnota en raadpleegt de bevolking hierover. 

Adviezen en reacties moeten binnen de zestig dagen na ontvangst van de adviesvraag of start van de raadpleging toekomen. Voor dit RUP wordt de publieke consultatie gehouden in de periode van 7 februari 2022 tot en met 7 april 2022. Het participatiemoment wordt georganiseerd op 14 februari 2022. 

Afbakening plangebied

Het plangebied wordt in de startnota gevormd door het huidige bouwveld met omliggende straten, meer bepaald De Gerlachekaai, de Vlaamsekaai, de IJzerenpoortkaai en de Visserskaai.

Ruimtelijke visievorming

Het plangebied werd in 2018 geselecteerd als voorkeurslocatie voor de realisatie van een ambitieus nieuwbouwgebouw voor het M HKA. Hiermee willen de Vlaamse Overheid, de stad Antwerpen en het M HKA een belangrijke impuls geven aan het toekomstig Vlaams cultuurbeleid. De stad Antwerpen koos voor het behoud van het nieuwe museum binnen de huidige ‘Zuidwijk’ gedefinieerd als een kunst- en cultuurwijk. Het nieuwe M HKA wordt een volwaardig nieuw stadsproject dat omwille van zijn betekenis, ambitie en schaal op zichzelf mee bepalend is voor de stedenbouwkundige context, evenwaardig aan andere stadsprojecten zoals de Scheldekaaien en de Gedempte Zuiderdokken. Het is een versterking van de culturele kern op het Antwerpse Zuid in relatie met de omliggende musea en cultuurhuizen zoals het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA), Foto Museum (FoMu), Zuiderpershuis en de Zuiderkroon.

Zowel de stad, de Vlaamse Overheid als het M HKA streven naar een open, uitnodigend en toegankelijk gebouw dat een breed publiek zal aanspreken en zich zal onderscheiden in hoogte en verschijningsvorm ten opzichte van de omgeving. In 2022 wordt in samenwerking met de Vlaams bouwmeester een nieuwe procedure opgestart voor de aanstelling van een ontwerper.

Ruimtelijke concepten

Volgende ruimtelijke concepten worden meegenomen voor het plangebied:

• Schakelfunctie tussen Scheldekaaien en Gedempte Zuiderdokken
• Beeldbepalend gebouw
• Inzetten op maatschappelijke functies als meerwaarde voor de omgeving
• Duurzame ontsluiting
• Het zichtbaar maken van de onderliggende Zuidersluis

Reikwijdte en detailleringsgraad 

Het plangebied heeft volgens het huidige bestemmingsplan RUP Binnenstad onvoldoende mogelijkheden om architecturale en ruimtelijke meerwaarde te bieden aan een nieuw museum in de omgeving. Het RUP M HKA heeft als doel een robuust architecturaal, beeldbepalend museumgebouw toe te laten dat zich zal onderscheiden in hoogte ten opzichte van de omgeving.

Daarom zullen er met de invoering van dit RUP bijkomende bouwmogelijkheden geboden worden aan maatschappelijke functies, zoals cultuur, vrijetijdsvoorzieningen, dienstverlening of onderwijs alsook aan ondersteunende functies voor deze maatschappelijke functies, meer bepaald reca en kleinschalige detailhandel. 

Art. 2.2.18 en volgende van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) die de procedure vastleggen voor de opmaak van de gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen.

Op 27 februari 2012 stelde de gemeenteraad het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) Binnenstad, district Antwerpen, definitief vast (jaarnummer 244).

Op 20 maart 2020 keurde het college gunning goed voor het afsluiten van een raamovereenkomst voor het opmaken van ruimtelijke instrumenten, ruimtelijke veiligheidsrapporten ter uitvoering van de Seveso-richtlijn en milieueffectenrapporten, op basis van bestek GAC_2019_00696 (jaarnummer 2681).

Op 15 oktober 2021 keurde het college de opmaak en de gunning van de deelopdracht gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan M HKA goed (jaarnummer 8364).

Het museum verhuist naar een locatie vlak bij zijn huidige ligging. Het nieuwbouwmuseum is gepland op de Zuidersluissite: de locatie van het voormalige hof van beroep. Het bouwblok van het voormalige hof van beroep wordt begrensd door de Waalse Kaai, de Cockerillkaai, de Visserskaai en IJzerenpoortkaai.

De site is gelegen in het gemeentelijk RUP “Binnenstad” (GR 5 maart 2012 - jaarnummer 244) waar volgende artikels van toepassing zijn:

Artikel 5: Zone voor centrumfuncties - Publieksgerichte gebouwen (Ce5)

Artikel 9: Overdruk - Detailhandel (dh)

Artikel 10: Overdruk - Reca (r)

Een herziening van een deel RUP Binnenstad is nodig omdat de voorschriften onvoldoende mogelijkheden bieden om een architecturale en ruimtelijke meerwaarde te bieden aan een nieuw museum.