2021_CBS_10204 - Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Katwilgweg 2.0, district Antwerpen - Procesnota en startnota - Goedkeuring

Art. 2.2.18, §1 VCRO bepaalt dat het college gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen opmaakt en hiervoor de nodige maatregelen neemt.

In uitvoering van het strategisch Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen (s-RSA) werd begin 2006 opdracht gegeven om een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) op te maken in functie van de herstructurering van het bestaande bedrijventerrein aan de Katwilgweg, rekening houdend met de ruimte die vrijkomt na realisatie van de Oosterweelverbinding (Masterplan Mobiliteit Antwerpen 2020).

Op 20 december 2010 (jaarnummer 1705) besliste de gemeenteraad om het RUP 'Katwilgweg' definitief vast te stellen.

Enerzijds had het RUP de ambitie om de gronden die vrijkomen na de realisatie van de Oosterweelverbinding te benutten. Bij de heraanleg van de knoop Linkeroever wordt de bestaande infrastructuur immers sterk gecomprimeerd waardoor ruimte vrijkomt voor nieuwe ontwikkelingen: ca. 3ha ten noorden van de spoorlijn Gent-Antwerpen.

Anderzijds moest het RUP ruimte creëren voor (te herlokaliseren) lokale bedrijven. Het RUP voorziet een zone voor groen (Gr), drie zones voor bedrijven (Be1, Be2 en Be3) en een zone voor publiek domein (wegenis). Het RUP geeft de mogelijkheid om ca. 75.000m² kantoren te realiseren in bedrijvenzone Be1. 

Op 18 december 2017 (jaarnummer 763) keurde de gemeenteraad de beleidsnota '2016-2020 Atypische stadsbouwmeester' goed. Die zet Linkeroever terug op de agenda en herbevestigt dit stadsdeel als een uniek stukje stad aan het water. De hier aanwezige potenties kunnen uitgespeeld worden door in te zetten op ruimtelijke organisatie en het zoeken naar nieuwe verbindingen, zowel fysiek als sociaal.

Op 20 maart 2020 (jaarnummer 2681) keurde het college de gunning goed voor het afsluiten van een raamovereenkomst voor het opmaken van ruimtelijke instrumenten, ruimtelijke veiligheidsrapporten ter uitvoering van de Seveso-richtlijn en milieueffectenrapporten, op basis van bestek GAC_2019_00696, aan een pool van studiebureaus.

Op 25 januari 2021 (jaarnummer 29) keurde de gemeenteraad de beleidsnota Ruimtelijke Economie goed. Het bedrijventerrein Katwilgweg wordt aangeduid als bedrijventerrein in herontwikkeling. Het besluit stelt dat een gebiedsgericht planproces wordt opgezet, dat vanuit het beleidsdomein ruimtelijke ordening zal worden getrokken.

Het RUP Katwilgweg 2.0 wordt opgemaakt ter vervanging van het bestaande RUP Katwilgweg uit 2010. De stad wil het gebied Katwilgweg meer op de stad betrekken en de gebruiksmogelijkheden (werken, wonen, leren, ontspannen, …) vanuit het stedelijk gebied verhogen. Het gebied heeft een sterk potentieel om een volwaardig kwalitatief stadsdeel te worden, terwijl het momenteel grotendeels onbenut ligt en niet als onderdeel van de stad wordt beschouwd.

Linkeroever heeft een sterk potentieel waarbij nieuwe ontwikkelingen kunnen zorgen voor een nieuwe dynamiek. De perceptie van Linkeroever zal nog verbeteren wanneer inclusieve en duurzame stadsdelen gecreëerd worden waar mensen graag werken, wonen, leren en ontspannen.

Deze visie wordt ondersteund door de beleidsnota '2016-2020 Atypische stadsbouwmeester' en de beleidsintenties m.b.t. de Oosterweelverbinding en de leefbaarheidsprojecten ‘Ringpark West’.

Het gebied, gelegen op Linkeroever tussen de Blancefloerlaan en de E17, dient meer op de stad betrokken te worden en de gebruiksmogelijkheden (werken, wonen, leren, ontspannen, …) vanuit het stedelijk gebied te verhogen. 

De stad wil het sterke potentieel van de bedrijvenzone Katwilgweg benutten en een nieuwe dynamiek in het gebied brengen door ruimte te bieden voor een gemengde stedelijke ontwikkeling voor zowel bedrijven als kantoren en een ondergeschikt stedelijk programma van horeca, retail en wonen. Nieuwe fietspaden moeten het nieuwe stadsdeel verbinden met andere delen van Linkeroever.

Volgende plandoelstellingen worden vooropgesteld: 

1. Een uitstekend gelegen nieuw stadsdeel aan de ‘inkom’ van de stad

Het gebied is op alle schaalniveaus uitstekend gelegen aan de ‘inkom’ van de stad, maar is onderbenut en voelt aan als een ‘restgebied’. Met het RUP wil de stad deze uitstekende ligging naar waarde benutten door de realisatie van een nieuw stadsdeel.

Het gebied Katwilgweg is centrumstedelijk gelegen, op Linkeroever, binnen de ring van Antwerpen, op een fietsafstand van 15 minuten van het stadscentrum. Het maakt deel uit van het aaneengesloten stedelijk gebied en wordt door de recente Regattawijk geschakeld aan het feitelijke voorzieningencentrum van Linkeroever.

Rechtstreeks omsloten door het westelijke gedeelte van de Ring rond Antwerpen (R1) én gelegen langs de historisch (en huidig) belangrijke invalsweg N70-Blancefloerlaan (die verder westelijk de belangrijkste steden van het Waasland Beveren-Sint-Niklaas-Lokeren verbindt), is het gebied letterlijk gelegen aan de poort naar het Waasland. In de huidige situatie toont zich dit door de ligging aan één van de belangrijkste openbaar vervoer-assen te Antwerpen.

Het is tevens een gepland knooppunt van fietssnelwegen binnen het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk, een netwerk van gemeentegrensoverschrijdende fietsinfrastructuur dat woonkernen en attractiepolen verbindt.

2. Een verbindend stadsproject als sluitpunt van een gebied in volle transformatie

De omgeving van het plangebied is in volle transformatie wat enorme kansen creëert voor de stad, maar het oude RUP Katwilgweg beperkt de mogelijkheden aanzienlijk.

Rondom het plangebied is de stad in volle ontwikkeling. Met verschillende plannen en projecten wordt er ‘stad gemaakt’, wordt de ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid van de stad verbeterd en wordt de stad klaargestoomd voor een meer duurzame toekomst.

Het plangebied Katwilgweg kan hier momenteel onvoldoende op inspelen, terwijl het net bij uitstek goed gelegen is om een verbindend project te zijn tussen de verschillende projecten. Net door nu ook voor dit gebied een nieuwe visie te ontwikkelen, kunnen alle plannen en projecten voor de omgeving ten volle op elkaar afgestemd worden. Meer nog, er kunnen onderlinge meerwaarden bedacht worden, die anders wellicht gemiste kansen zouden blijven.

De ruimtelijke kwaliteit die rondom het plangebied zal ontstaan, is bijgevolg geenszins te vergelijken met de situatie die eraan vooraf ging. De stad wil deze opportuniteit dan ook niet mislopen, en wil de reeds ingezette transformatie naar een kwaliteitsvolle stedelijke ruimte verder versterken met dit nieuwe RUP voor het plangebied Katwilgweg.

3. Stedelijkheid in de stad: een multifunctioneel ontwikkelingsperspectief 

Met een oppervlakte van ca. 21,5 ha heeft het gebied de grootte van een volwaardig stadsdeel, maar toch heeft het momenteel slechts een éénzijdige bestemming.

De toegelaten functies onder de huidige bestemming ‘bedrijvigheid’ (in hoofdzaak productie, opslag en verwerking) zijn beperkt in hun mogelijkheden om ‘stad te maken’. Een haast monofunctioneel gebied van een dergelijke omvang kan moeilijk deel uitmaken van het stadsleven. Het gebied is nu dan ook erg afgezonderd van de stad, en er is weinig tot geen stedelijke interactie met het centrum van Linkeroever, met de Regattawijk, de Middenvijver, …

De stad wil met het RUP nieuwe bestemmingen uitwerken voor dit gebied, die tot een betere benutting van de ruimte moeten leiden, het gebied multifunctioneel maken, en uit zijn huidige isolement halen.

De stad wenst met het RUP een nieuw perspectief te bieden aan de goed ontwikkelbare, nog onbebouwde terreinen in dit oostelijk deel van het plangebied, als “kloppend hart” van het plangebied, waarbij de bestemming een nieuwe invulling krijgt en de nadruk op de kantoorfunctie komt te liggen in combinatie met kmo.

Daarnaast wordt een ondersteunend en beperkt stedelijk programma onderzocht. Er wordt een functievermenging beoogd die stedelijkheid toevoegt aan het ‘kloppend hart’.  Onder meer wonen, horeca en retail, maar ook leisure en ontspanning, opleiding, gemeenschapsvoorzieningen, … worden onderzocht als onderdeel van het nieuwe stedelijke programma.

Daarnaast wordt een gezamenlijk perspectief voor de reeds ontwikkelde én de nog te ontwikkelen gebieden beoogd.

Parallel met de herziening van het bestaande RUP Katwilgweg, zal de stad nagaan wat de mogelijkheden zijn voor KMO-ontwikkeling op de site ten westen van Katwilgweg, ten zuiden van de nieuwe Park & Ride. Momenteel is de site in gebruik als werfzone voor de Oosterweelwerken. Op lange termijn biedt deze site mogelijks opportuniteiten voor KMO-ontwikkeling.

Art. 2.2.18 en volgende van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) die de procedure vastleggen voor de opmaak van de gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP).

Data in vet cursief zijn ramingen.