Terug
Gepubliceerd op 18/01/2022

2022_CBS_00245 - Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen (M HKA) - Principeovereenkomst - Goedkeuring

college van burgemeester en schepenen
vr 14/01/2022 - 09:00 Hofstraat
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Bart De Wever, burgemeester; Koen Kennis, schepen; Annick De Ridder, schepen; Nabilla Ait Daoud, schepen; Karim Bachar, schepen; Peter Wouters, schepen; Elisabeth van Doesburg, schepen; Erica Caluwaerts, schepen; Tom Meeuws, schepen; Sven Cauwelier, algemeen directeur

Afwezig

Serge Muyters, korpschef

Verontschuldigd

Jinnih Beels, schepen

Secretaris

Sven Cauwelier, algemeen directeur

Voorzitter

Bart De Wever, burgemeester
2022_CBS_00245 - Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen (M HKA) - Principeovereenkomst - Goedkeuring 2022_CBS_00245 - Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen (M HKA) - Principeovereenkomst - Goedkeuring

Motivering

Gekoppelde besluiten

Regelgeving: bevoegdheid

Op grond van artikel 40 van het decreet over het lokaal bestuur van 22 december 2017 beschikt de gemeenteraad over de volheid van bevoegdheid en is de gemeenteraad bevoegd voor het goedkeuren van een beheersovereenkomst zoals vermeld in artikel 234 van het decreet over het lokaal bestuur.

Op grond van artikel 234 van het decreet over het lokaal bestuur van 22 december 2017 wordt tussen de stad en het autonoom gemeentebedrijf na onderhandeling een beheersovereenkomst gesloten. 

In zitting van 25 november 2019 (jaarnummer 652) keurde de gemeenteraad de beheersovereenkomst 2019-2024 met AG Vespa goed.

In artikels 6 en 7 van deze beheersovereenkomst wordt de bevoegdheid van AG Vespa voor onderhavige opdracht geregeld:

ARTIKEL 6 – OPDRACHTEN VAN AG VESPA

3. Het patrimoniumbeheer van het Stedelijk patrimonium

3.2. AG Vespa staat in voor de uitvoering en afhandeling van alle in- en uitgaande overdrachten van zakelijke rechten met betrekking tot het Stedelijk patrimonium. De beleidsbeslissing hiertoe ligt bij de stad Antwerpen.

ARTIKEL 7 – LASTGEVING STEDELIJK PATRIMONIUM

Met name verleent de Stad aan AG Vespa een volmacht om, binnen het door de stedelijke bevoegde organen goedgekeurde beleidskader, de hierna volgende handelingen te stellen. - De stad Antwerpen geeft volmacht aan AG Vespa om in het kader van (de organisatie van) het vervreemden en verwerven van zakelijke rechten op het Stedelijk patrimonium, alle daden van beschikking en beheer te stellen, hierbij uitvoering gevend aan de beleidsbeslissing van de stad Antwerpen. AG Vespa treedt bij overdrachten (vervreemden en verwerven) van zakelijke rechten op het stedelijk patrimonium op in naam en voor rekening van de stad Antwerpen.

Op grond van artikel 56 § 3 van het decreet lokaal bestuur van 22 december 2017 is het college van burgemeester en schepenen bevoegd voor:
1° de daden van beheer over de gemeentelijke inrichtingen en eigendommen, in voorkomend geval binnen de door de gemeenteraad vastgestelde algemene regels;

Argumentatie

In uitvoering van deze opdracht vonden een reeks onderhandelingen plaats waaruit bleek dat er geen definitieve en/of juridisch sluitende standpuntinnames konden genomen worden vooraleer de waarde van de bij de overeenkomst betrokken onroerende goederen op tegenstelbare wijze zou zijn bepaald en de kostprijs van een reeks werken en onderzoeken welke noodzakelijkerwijs verbonden zijn aan de vooropgezette zakelijke transacties, gekend zouden zijn.

Anderzijds beoogden de partijen aan de Vlaamse Gemeenschap in afwachting van de uitvoering van deze waarderingen en kostprijsberamingen nu reeds een genoegzaam draagvlak te geven om de open oproep voor de selectie van een ontwerpbureau te kunnen lanceren.

De principeovereenkomst dewelke ter goedkeuring aan het college wordt voorgelegd geeft vooreerst een nauwgezette opsomming van de uit te voeren waarderingen en kostprijsberekeningen en de werkwijze om hiertoe te komen.

Vervolgens legt de overeenkomst in artikel 2 vast tot welke feitelijke situatie de verdere onderhandelingen, met kennis van waardes en kostprijzen, moet leiden. Zo wordt overeengekomen dat het gebouw van het huidige Hof van Beroep van Antwerpen moet worden afgebroken, dat de Vlaamse gemeenschap de grond waarop het huidig Hof van Beroep is gebouwd in volle eigendom zal verwerven, dat de Vlaamse Gemeenschap op deze grond het gebouw voor de huisvesting van het toekomstig Museum van Hedendaagse Kunst zal oprichten en dat de stad Antwerpen de grond onder en het gebouw waarin het huidige M HKA is gehuisvest in volle eigendom zal verwerven. Dit alles onder de opschortende voorwaarde van de inwerkingtreding van het RUP M HKA.

De overeenkomst waakt erover dat de overdracht van de grond (waarop het Hof van Beroep is gebouwd) aan Vlaanderen en de overdracht door Vlaanderen aan de stad Antwerpen van de grond en het gebouw (waarop het huidige M HKA is gebouwd) niet als een één op één ruil wordt gestipuleerd, maar niettegenstaande definitief verankerd wordt. De overdrachten van deze gronden vormen immers maar een onderdeel in het  geheel van overeenkomsten waarbij beide partijen, samen met de Regie der Gebouwen zullen moeten uitmaken wat ieders bijdrage zal en moet zijn en waarbij uiteraard ieders bijdrage  evenwaardig behoort te zijn. Het nu reeds vastleggen van de overdracht van de grond aan Vlaanderen is cruciaal voor de stad Antwerpen om zich zeker te stellen van het engagement van Vlaanderen om de multi-miljoenen investering aan te vatten op de genoemde locatie. Het nu reeds vastleggen van de overdracht van de grond/het gebouw van het huidige M HKA aan de stad Antwerpen is eveneens belangrijk voor de stad Antwerpen om zich zeker te kunnen stellen van het behoud van een uitgesproken grondpositie op genoemde locatie die een verbinding vormt tussen de heraangelegde Scheldekaaien en de heraangelegde gedempte Zuiderdokken.

Aanleiding en context

In zitting van 23 december 2016 (jaarnummer 10522) besliste het college om de vier volgende locaties over te maken aan de Vlaamse gemeenschap als zoeklocaties voor de oprichting van een toekomstig Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen: 1. M HKA huidige locatie 2. Zuidersluis (Hof van Beroep) 3. Kop Nieuw Zuid 4. Stuivenbergziekenhuis. Deze locaties werden geselecteerd niet alleen op basis van de technische en infrastructurele noden voor het toekomstig kunstmuseum. De Vlaamse gemeenschap als opdrachtgever heeft bovendien aangegeven dat het project een stedenbouwkundige betekenis en meerwaarde moet bieden voor de omgeving.

Op 18 mei daaropvolgend werd de studieopdracht voor het onderzoek naar de infrastructurele noden van het toekomstig Vlaams Hedendaags Kunstenmuseum gepubliceerd.

In zitting van 23 februari 2018 (jaarnummer 1701) adviseerde het college op basis van de resultaten van dit onderzoek aan de minister voor Jeugd, Cultuur en Media van de Vlaamse gemeenschap om de locatie “Zuidersluis” als voorkeurslocatie voor de inplanting van het nieuwe M HKA te adviseren.

In zitting van 7 december 2018 (jaarnummer 10902) keurde het college de procesaanpak van de open oproep voor de selectie van en gunning aan een ontwerpbureau voor de vormgeving van het nieuwe museum goed.

Het college overwoog op dezelfde zitting dat de beslissing om het M HKA op de Zuidersluis te onderzoeken impliceert dat de grond, die nu eigendom van de stad Antwerpen is, dient overgedragen te worden aan de Vlaamse overheid. Deze overdracht vooronderstelt in de eerste plaats dat er een overeenkomst dient te worden gesloten met de huidige gebruiker van de opstallen, met name de Regie der Gebouwen. Op 20 juli 2018 gaf de Vlaamse regering de opdracht aan minister Gatz bevoegd voor Cultuur, Jeugd, Media en Brussel om deze overdracht verder uit te werken. In deze context dient ook een financieel kader te worden uitgewerkt voor de valorisatie van de huidige site van het M HKA. Het is de bedoeling dat dit financieel kader de modaliteiten van de overdracht vastlegt, waarbij de stad Antwerpen zal gecompenseerd worden voor de waarde van de grond van het huidige Hof van Beroep. In dat opzicht is het aangewezen dat AG Vespa een mandaat krijgt om de onderhandeling hieromtrent op te starten met zowel de Regie der Gebouwen als Vlaanderen.

In dit kader gaf het college de volgende opdracht aan AG Vespa om in overleg met Financiën:

  • de huidige juridische situatie van de opstallen in beeld te brengen, de waardering ervan en onderhandelingen te voeren met de Regie der Gebouwen omtrent de beëindiging van de huidige opstal: reikwijdte van de huidige overeenkomst, modaliteiten van de beëindiging ervan (timing, waardering,,…);
  • onderhandelingen te voeren met Vlaanderen met betrekking tot de zakelijke overdracht van deze grond aan Vlaanderen (juridisch formule, modaliteiten, waardering, ….). 

In zitting van 15 oktober 2021 (jaarnummer 8364) keurde het college principieel de opdracht tot opmaak van het RUP M HKA goed.

Algemene financiële opmerkingen

Dit besluit handelt enkel over de principiële beslissing om via de in de principeovereenkomst uiteengezette piste de vereiste overdrachten van het stedelijk patrimonium voor te bereiden. De financiële gevolgen van de overdrachten maken deel uit van afzonderlijke besluitvorming.

Uit de inhoud van het besluit en de principeovereenkomst blijkt dat dit een complex dossier is waar, na de bijkomende berekeningen (waarderingen, ramingen, …), nog de nodige besprekingen tussen de betrokken partijen (waaronder stad Antwerpen) zullen plaatsvinden om tot een akkoord in verband met het beoogde eindresultaat te komen.
Indien er uit het uiteindelijke akkoord eventuele financiële gevolgen zouden zijn voor stad Antwerpen, dan zijn hiervoor momenteel nog geen middelen voorzien in het meerjarenplan 2020-2025. In dat geval zullen er dus middelen moeten gezocht worden in het huidige meerjarenplan en/of middelen moeten voorzien worden in het meerjarenplan van de volgende legislatuur.

Beleidsdoelstellingen

5 - Woonstad
2WNS02 - Stadsontwikkeling

Besluit

Het college van burgemeester en schepenen beslist:

Artikel 1

Het college keurt de principiële overeenkomst met betrekking tot de locatie van het nieuwe M HKA en de waardering van de gronden en gebouwen goed.

Artikel 2

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.

Artikel 3

Het college geeft opdracht aan:

DienstTaak
AG Vespa

* uitvoering van de waarderingen en kostprijsberekeningen zoals uiteengezet in de principeovereenkomst

* om de overdracht van de Zuidersluis van de stad Antwerpen aan de Vlaamse Gemeenschap voor te bereiden en voor te leggen aan de gemeenteraad



Bijlagen

  • MHKA_Principeovereenkomst(def).docx