2022_CBS_01077 - Omgevingsvergunning - OMV_2021178898. Stenenbrug 163. District Borgerhout - Weigering

Conform artikel 15 van het Omgevingsvergunningsdecreet is het college van burgemeester en schepenen voor zijn ambtsgebied in eerste administratieve aanleg bevoegd voor volgende aanvragen van:

1. de gemeentelijke projecten;
2. andere gevallen dan deze waarvoor de Vlaamse regering of de deputatie bevoegd is.

Er werd een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend bij het college van burgemeester en schepenen, die behandeld wordt volgens de vereenvoudigde procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

Omschrijving stedenbouwkundige handelingen

Relevante voorgeschiedenis 

-          23/01/1984: vergunning (179#8528) voor het bouwen van een flatgebouw.

Vergunde/vergund geachte toestand 

-          functie: 

• appartementsgebouw met handelsgelijkvloers;
• 3 appartementen op de verdiepingen;

-          bouwvolume:

• gesloten bebouwing met hoofdbouw van 4 bouwlagen onder plat dak;
• gelijkvloers bijna volledig dichtgebouwd buiten kleine open koer;

-          voorgevelafwerking:

• ruwe gevelsteen in “heidebloem” kleur met plint in arduin;
• schrijnwerk in aluminium met bruine kleur;
• 3 ingangen: voor de bovenliggende wooneenheden, voor de winkel en de doorgang naar de achterliggende bakkerij.

Huidige toestand 

-          voorgevelafwerking: de ingang naar de winkel staat aan de linkerzijde van het winkelraam.

Gewenste toestand 

-          functie: 

• appartementen op de verdiepingen;
• winkel vooraan op het gelijkvloers;
• achterliggende garage met 11 autostaanplaatsen en fietsenberging;

-          voorgevelafwerking:

• aluminium plooipoort aan de rechterzijde;
• kleiner winkelraam in het midden;

-          inrichting: de doorgang wordt vergroot doordat de winkel wordt verkleind.

Inhoud van de aanvraag 

-          wijzigen van de functie van bakkerij tot handel vooraan en autogarage (11 autostalplaatsen) achteraan op het gelijkvloers;

-          interne wijzigingen van het gelijkvloers;

-          wijzigen van de gelijkvloerse voorgevel;

-          de bovenliggende woongelegenheden maken geen deel uit van de aanvraag.

Voorafgaand aan zijn beslissing neemt het college kennis van het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar.

Het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar luidt:

Adviezen

Externe adviezen

Interne adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan GRUP Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen, goedgekeurd op 19 juni 2009.

Het eigendom is gelegen in het gewestplan Antwerpen (Koninklijk Besluit van 3 oktober 1979 en latere wijzigingen). Het eigendom ligt, volgens dit van kracht zijnde gewestplan, in een woongebied. De woongebieden zijn bestemd voor wonen, alsmede voor handel, dienstverlening, ambacht en kleinbedrijf voor zover deze taken van bedrijf om redenen van goede ruimtelijke ordening niet in een daartoe aangewezen gebied moeten worden afgezonderd, voor groene ruimten, voor sociaal-culturele inrichtingen, voor openbare nutsvoorzieningen, voor toeristische voorzieningen, voor agrarische bedrijven. Deze bedrijven, voorzieningen en inrichtingen mogen echter maar worden toegestaan voor zover ze verenigbaar zijn met de onmiddellijke omgeving. (Artikel 5 van het Koninklijk Besluit van 28 december 1972 betreffende de inrichting en toepassing van de ontwerpgewestplannen en de gewestplannen).

(Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (GRUP's) kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/grup. Het gewestplan kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/gewestplan.)

De aanvraag ligt niet in een verkaveling.

De aanvraag is in overeenstemming met de bepalingen van het gewestplan.

Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Hemelwater: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater (verder genoemd verordening hemelwater).
(De verordening hemelwater kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening hemelwater)

De verordening hemelwater is niet van toepassing op de aanvraag.

-          Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid (verder genoemd verordening toegankelijkheid).
(De verordening toegankelijkheid kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening toegankelijkheid)

De aanvraag is in overeenstemming met de bepalingen van de verordening toegankelijkheid.

Algemene bouwverordeningen

-          Voetgangersverkeer: het besluit van de Vlaamse regering van 29 april 1997 houdende de vaststelling van algemene bouwverordeningen inzake wegen voor voetgangersverkeer (verder genoemd verordening voetgangersverkeer), en de omzendbrief RO/98/2 van 23 maart 1998 betreffende de algemene bouwverordening inzake wegen voor voetgangersverkeer.
(De verordening voetgangersverkeer kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening wegen voor voetgangersverkeer)

De verordening voetgangersverkeer is niet van toepassing op de aanvraag.
 

Gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Bouwcode: de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening (verder genoemd bouwcode), definitief vastgesteld door de gemeenteraad in zitting van 28 april 2014 en goedgekeurd bij besluit van de deputatie van de provincie Antwerpen van 9 oktober 2014.
(De bouwcode kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘regelgeving bouwen in Antwerpen’)

De aanvraag wijkt af van de bepalingen van de bouwcode op volgend punt:

• artikel 27 Open ruimte:

er wordt geen open ruimte van 20% van het perceel voorzien.

Sectorale regelgeving

-          MER-screening: de overheid die beslist over de ontvankelijkheid en volledigheid van de vergunningsaanvraag, beslist of er een project-MER moet worden opgesteld. De betrokken overheid doet dat op het ogenblik van de beslissing over de ontvankelijk- en volledigheid van de vergunningsaanvraag of, bij gebreke daaraan, binnen 90 dagen na de datum van ontvankelijk- en volledigheid.

Rekening houdend met de kenmerken van de aanvraag en zijn omgeving wordt geoordeeld dat de mogelijke milieueffecten van het project niet aanzienlijk zijn.

-          Watertoets: overeenkomstig artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid dient een vergunningsaanvraag onderworpen te worden aan de zogenaamde watertoets.

Het voorliggende project heeft een beperkte oppervlakte en ligt niet in een overstromingsgevoelig gebied, zodat in alle redelijkheid dient geoordeeld dat geen schadelijk effect wordt veroorzaakt.

-          Vlaamse codex Wonen van 2021: Gecodificeerde decreten over het Vlaamse woonbeleid, gecodificeerd op 17 juli 2020.
(De kwaliteitsnormen voor woningen, die in uitvoering van de Vlaamse codex Wonen van 2021 zijn opgemaakt, kan u raadplegen via www.wonenvlaanderen.be, zoek op “besluit Vlaamse codex van 2021”)

De aanvraag valt niet onder het toepassingsgebied van de Vlaamse codex Wonen van 2021.

-          Rooilijndecreet: het decreet van 8 mei 2009 houdende vaststelling en realisatie van de rooilijnen.
(Het Rooilijndecreet kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Decreet houdende vaststelling en realisatie van de rooilijnen)
 

Het Rooilijndecreet is niet van toepassing op de aanvraag.

Omgevingstoets

Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening

Functionele inpasbaarheid

De aanvraag betreft een functiewijziging van de gelijkvloerse verdieping van een meergezinswoning. De gelijkvloerse bakkerij wordt gewijzigd naar een parkeergarage met 11 autostalplaatsen, een fietsenberging en een handelsruimte aan de straatzijde. Het aantal woongelegenheden op de verdiepingen blijft ongewijzigd.

De functiewijziging naar een handelspand aan de straatzijde is op zich toelaatbaar. Vanuit de stedelijke dienst Ondernemen en Stadsmarketing/Business en Innovatie is ook een gunstig advies verleend voor het behoud van een commerciële functie op het gelijkvloers omwille van de locatie in het buurtwinkelgebied ‘Stenenbrug’. Er zijn volgens deze dienst evenwel maatregelen nodig om het in- en uitrijden van deze parkeergarage op een veilige manier te laten verlopen, aangezien er conflicten zijn met voetgangers en fietsers op deze locatie. Alsook moet het in- en uitrijden op de Stenenbrug veilig kunnen verlopen.

De wijziging naar een parkeergarage met 11 autostalplaatsen is vanuit stedenbouwkundig oogpunt niet te verantwoorden. Dit wordt verder besproken.

Schaal – ruimtegebruik – bouwdichtheid

Het betreft een pand van vier bouwlagen onder een plat dak. Het perceel is circa 55,20 m diep. Het hoofdvolume heeft een bouwdiepte van 15 m. De gelijkvloerse verdieping neemt het volledig perceel in, met uitzondering van een beperkte open ruimte van circa 18 m² achter het hoofdvolume.

In de nieuwe toestand blijft het volume ongewijzigd, er worden voornamelijk interne wijzigingen doorgevoerd om een parkeergarage te voorzien. 

Er wordt geen bijkomende open ruimte voorzien op maaiveld. Dit is strijdig met artikel 27 van de bouwcode. In toepassing van dit artikel dient de open ruimte op het perceel bij een functiewijziging minimaal 20% van de perceelsoppervlakte te bedragen. De bestaande open ruimte heeft een oppervlakte van 18 m². Dit is ongeveer 3,4 % van de totale perceelsoppervlakte van zo’n 531,5 m².

Vooraan wordt de bestaande winkel verkleind en een garagepoort voorzien naar de autostalplaatsen achteraan.

Het perceel is gelegen aan de Stenenbrug op circa 30 m van een groot kruispunt met de Morckhovenlei. Bijkomend is in de straat een fietspad aanwezig. Vanuit stedenbouwkundig oogpunt wordt het voorzien van een parkeergarage voor 11 autostalplaatsen ongunstig geadviseerd. De in- en uitrijdende auto’s dichtbij het kruispunt zullen voor gevaarlijke verkeerssituaties zorgen. Bovendien zal er ook een onaanvaardbare hinder veroorzaakt worden voor de zwakke weggebruiker. Gelet op de ligging van het perceel aan een gewestweg oordeelt het Agentschap Wegen en Verkeer ongunstig hierover.

Hinderaspecten – gebruiksgenot – gezondheid – veiligheid in het algemeen

Naast het feit dat er onveilige (verkeers)situaties gecreëerd worden door het voorzien van de parkeergarage, zijn er ook problemen met de brandveiligheid. Het advies van de brandweer is eveneens ongunstig.

De aanvraag is niet in overeenstemming met de goede ruimtelijke ordening van de plaats en dient bijgevolg geweigerd te worden.

Mobiliteitsimpact (onder andere toetsing parkeerbehoefte)

Het algemene principe is dat elke omgevingsvergunningsaanvraag een parkeerbehoefte genereert. Om te vermijden dat de parkeerbehoefte (geheel of gedeeltelijk) wordt afgewenteld op het openbaar domein, is het de bedoeling om parkeren maximaal op eigen terrein te voorzien. Dit is het zogenaamde POET principe (Parkeren Op Eigen Terrein).

De stedelijke dienst Mobiliteit adviseert het volgende:

“De parkeerbehoefte van het project wijzigt niet. Er worden 11 autostaanplaatsen voorzien en 12 fietsstalplaatsen voorzien. Er is echter slechts 4,63 m vrije ruimte achter de autostaanplaatsen, waar dit volgens de bouwcode minstens 6 m zou moeten zijn om veilig te kunnen manoeuvreren.

Om veilig te kunnen inrijden dient er een lichtensysteem aangebracht te worden zodat er geen conflicten kunnen ontstaan tussen in- en uitrijdend verkeer.

De dienst Mobiliteit geeft advies met volgende voorwaarden:

-          De autostaanplaatsen dienen ingericht te worden volgens de voorwaarden zoals beschreven in de bouwcode.

-          Indien er autostaanplaatsen wordt ingericht is er aanpassing nodig aan het openbaar domein om de veilige in- en uitrit te kunnen garanderen. Men dient immers een druk fietspad te kruisen alsook een drukke gewestweg op/af te rijden. Hiervoor is een maximale zichtbaarheid nodig zowel met fietsers op het fietspad als met aankomend gemotoriseerd verkeer.

-          Indien er autostaanplaatsen worden ingericht, dient er een verkeerslichtengeregeld  systeem geïnstalleerd te worden zodat er geen conflicten kunnen ontstaan tussen in- en uitrijdend verkeer.

-          Er mag zeker ook geen poort geplaatst worden aan de zijde van het voetpad omdat anders inrijdend verkeer het fiets- en voetpad zal versperren.”

Deze voorwaarden moeten samengelezen worden met het ongunstig advies van het Agentschap voor Wegen en Verkeer:

“1. In casu moet de vergunningsaanvraag worden geweigerd, aangezien volgende direct werkende normen geschonden worden, namelijk de schending van het Besluit van de Vlaamse Regering van 29 maart 2002 betreffende het toekennen van vergunningen, het vaststellen en innen van retributies voor het private gebruik van het openbaar domein van de wegen, de waterwegen en hun aanhorigheden, de zeewering en de dijken:

Artikel 2 van dit besluit bepaalt dat voor ingebruiknemingen van het domeingoed vooraf een domeinvergunning verkregen moet worden van de domeinbeheerder of dat er vooraf een overeenkomst moet afgesloten worden omtrent de aanpassingen van het openbaar domein en de kosten inherent aan deze aanpassing. De aangevraagde constructie maakt aanpassingen van het openbare domein van de gewestwegen noodzakelijk. Een privatieve ingebruikneming van het openbaar domein is dus niet toegelaten zonder hiervoor een overeenkomst te bekomen van het Agentschap. Er werd nog geen overeenkomst afgesloten hieromtrent.

Door het toelaten van deze toegang zouden minimum 2 parkeerplaatsen op het openbaar domein geschrapt moet worden. Om foutparkeren tegen te gaan zou bovendien een groenvak moeten ingericht worden. Dergelijke aanpassingen kunnen niet uitgevoerd worden zonder overeenkomst. Het Agentschap kan deze nieuwe toegang niet toestaan zoals hieronder uitgebreid zal worden gemotiveerd. Er kan dus ook geen overeenkomst afgesloten worden voor deze aanpassingen aan het openbaar domein. Ook de omgevingsvergunning moet dus geweigerd worden, aangezien deze onuitvoerbaar zou zijn.

2. In casu is de vergunningsaanvraag onwenselijk omwille van volgende doelstellingen en zorgplichten van het Agentschap, namelijk de onwenselijkheid omwille van verkeersveiligheid:

Het Agentschap Wegen en Verkeer streeft de beperking van de toegangen tot een gewestweg, zoals de N116, na met het oog op het vergroten van de vlotte verkeersdoorstroming, het bevorderen van de verkeersveiligheid en het verlagen van de conflictpunten met de zwakke weggebruiker.

De algemene richtlijnen hieromtrent werden gebundeld in het dienstorder MOW/AWV/2012/16 van 16/10/2012 (betreffende de Reglementering van de toegangen tot gewestdomein), die onder meer de volgende voorwaarden oplegt:

-          De locatie van de toegangen, ramen en deuropeningen is steeds ondergeschikt aan de bestaande weginfrastructuur (incl. straatmeubilair, verhoogde inrichtingen, bushaltes, grachten, openbare verlichting, kasten nutsmaatschappijen, …).

-          De toegang dient op minstens 70 m van het kruispunt te worden voorzien.

-          Er is te weinig plaats op het perceel voor draaimanoeuvres zodat deze op een gevaarlijke manier op de gewestweg zullen uitgevoerd worden.

-          De zichtbaarheid voor het verkeer wordt gehinderd door een constructie.

De vergunningsaanvraag is onwenselijk om volgende redenen:

Er kan op deze locatie geen nieuwe toegang toegelaten worden. Langs de N116 en op de locatie van de vergunningsaanvraag moet het aantal toegangen worden beperkt want:

-          Er wordt een nieuwe toegang ingericht en dit op een afstand van minder dan 70 m van het kruispunt met de Morckhovelei en de Luitenant Lippenslaan. Dit kan niet toegelaten worden aangezien dergelijke bijkomende conflictpunten een negatieve invloed kunnen hebben op de doorstroming van het kruispunt. Dit kruispunt werd opgenomen in de dynamische lijst "gevaarlijke punten". De volledige lijst kan hier geraadpleegd worden: https://wegenenverkeer.be/veilig-op-weg/gevaarlijke-punten. Tussen de periode 2014 en 2019 gebeurde op dit kruispunt 17 geregistreerde ongevallen.

-          De Stenenbrug maakt, op deze locatie, deel uit van de Slimme Fietsroute door de stad Antwerpen. Deze fietsroutes kunnen terug gevonden worden op volgende locatie: https://www.vlaanderen.be/met-de-fiets-naar-school. Daarnaast wordt er rekening gehouden met de nabijheid van het Xaveriuscollege waardoor veel kinderen en jongeren gebruik maken van het fietspad langs de Stenenbrug. Bijkomende conflictpunten zijn dan ook niet wenselijk.

-          Door deze nieuwe toegang zullen ten minste 2 parkeerplaatsen op het openbaar domein moeten opgeheven worden. Het is niet wenselijk dat er openbare parkeerplaatsen worden opgeofferd voor private inritten. De openbare parkeerplaatsen kunnen immers door iedereen gebruikt worden.

-          Sommige parkeerplaatsen zijn zo ingericht dat er geen garantie is dat alle keerbewegingen op eigen terrein kunnen verwezenlijkt worden. Het achterwaarts in- of uitrijden van deze toegang wil zeggen dat er blind het voet- en fietspad wordt opgereden. Er is onvoldoende zicht op de fietsers, voetgangers en de weggebruikers bij het achterwaarts verlaten van de toegang.

-          De beide gevels waartussen men de parking moet verlaten verhinderen eveneens het zicht op de zwakke weggebruiker bij het voorwaarts verlaten van de parking. De zichtbaarheid wordt m.a.w. gehinderd door een constructie die niet aangepast kan worden.”

Er bestaat geen mogelijkheid om in functie van de verkeersveiligheid de noodzakelijke aanpassingen te doen aan het openbaar domein, waardoor ook niet kan voldaan worden aan de voorwaarden uit het advies van de stedelijke dienst Mobiliteit.

Advies aan het college

Advies over de stedenbouwkundige handelingen 

Aan het college wordt voorgesteld om voor de stedenbouwkundige handelingen de omgevingsvergunning te weigeren, omwille van onverenigbaarheden met stedenbouwkundige voorschriften en een goede ruimtelijke ordening, en het ongunstig advies van de brandweer.

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, het decreet betreffende het integraal handelsvestigingsbeleid, het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

Er zijn geen aanpalende eigenaars waarvan de scheidingsmuren met het project zouden worden opgericht, uitgebreid of afgebroken, die om hun standpunt gevraagd moesten worden.