Op 28 februari 2022 werd door de heer Yves Van Damme, advocaat, met kantoor aan de Rijselstraat 274 te 8200 Brugge, een aanvraag gedaan om een convenant af te sluiten met de BV CIRAK (RPR 0817.047.925), met maatschappelijke zetel aan de Bredastraat 112, bus 11 te 2060 Antwerpen, voor de exploitatie van een kansspelinrichting klasse IV, gelegen aan de Sint-Bernardsesteenweg 1148 te 2660 Hoboken.
De BV CIRAK heeft op hogervermeld adres een vestigingseenheid voor een wedkantoor klasse IV sedert 17 december 2013. De BV CIRAK beschikt over een kansspelvergunning F2 voor de exploitatie van de kansspelinrichting klasse IV op dit adres. De BV CIRAK wenst deze kansspelvergunning F2 te hernieuwen op de eerstvolgende zitting van de kansspelcommissie.
De uitbating van een vaste kansspelinrichting klasse IV moet op grond van artikel 43/4, §1 en 43/5, 6° van de Kansspelwet geschieden krachtens een convenant dat voorafgaandelijk wordt gesloten tussen de gemeente van vestiging en de uitbater. Deze bepalingen werden ingevoerd door de wet van 7 mei 2019 tot wijziging van de Kansspelwet van 7 mei 1999. Artikel 36 van de wijzigingswet bepaalde dat de houders van een kansspelvergunning F2, die op het tijdstip van de inwerkingtreding van deze wet over een vergunning beschikten, hun activiteiten onder dezelfde voorwaarden konden voortzetten. Pas ten vroegste twee jaar na de inwerkingtreding van de wet moesten ze voldoen aan deze voorwaarde. De wetswijziging trad in werking op 25 mei 2019.
Thans moet bij de aanvraag om hernieuwing dus rekening gehouden worden met voormelde voorwaarden. Dit betekent eveneens dat de aanvrager ervoor dient te zorgen dat de kansspelinrichting klasse IV niet gevestigd wordt in de nabijheid van onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, plaatsen die vooral door jongeren bezocht worden, zulks behoudens met redenen omklede afwijking die door de gemeente wordt toegestaan.
Om de kansspelvergunning F2 te hernieuwen bij de kansspelcommissie is een convenant nodig tussen de BV CIRAK en de stad Antwerpen.
De BV CIRAK baat sinds 17 december 2013 de kansspelinrichting klasse IV gelegen aan de Sint-Bernardsesteenweg 1148 te 2660 Hoboken uit. Hiervoor beschikt zij over een kansspelvergunning F2 die nu hernieuwd moet worden. De hernieuwing van de kansspelvergunning F2 gebeurt driejaarlijks. Voorafgaandelijk moet nu een convenant afgesloten worden zoals bepaald in de wijzigingswet van 7 mei 2019.
De voorwaarden waar de aanvrager conform artikel 43/5 van de Kansspelwet aan moet voldoen om een kansspelvergunning F2 te kunnen verkrijgen, gelden eveneens voor het hernieuwen van dergelijke vergunning. Het gegeven dat er reeds een kansspelvergunning werd uitgereikt, doet geen afbreuk aan het feit dat er thans, na inwerkingtreding van de artikelen 43/4, §1 en 43/5, 6°, alsnog een convenant moet worden afgesloten. Aangezien deze wetswijziging pas in werking trad nadat de eerdere kansspelvergunning werd uitgereikt, behoudt de gemeente zijn discretionaire bevoegdheid te beslissen of en onder welke voorwaarden er thans een convenant wordt afgesloten. Het is immers pas na deze wetswijziging dat de gemeente door de convenantverplichting de bevoegdheid heeft gekregen daadwerkelijk een rol te spelen in de verkrijgingsprocedure voor een kansspelvergunning.
Artikel 43/5, 5° van de Kansspelwet bepaalt ondubbelzinnig dat ‘de aanvrager van het convenant ervoor moet zorgen dat een kansspelinrichting klasse IV niet gevestigd wordt in de nabijheid van onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht, zulks behoudens met redenen omklede afwijking die door de gemeente wordt toegestaan.’
De parlementaire voorbereiding stipuleert verder dat: ‘Dat convenant bepaalt waar de kansspelinrichting wordt gevestigd, inzonderheid rekening houdend met onderwijsinstellingen, ziekenhuizen, plaatsen die vooral door jongeren worden onderzocht, plaatsen waar erediensten worden gehouden of gevangenissen.’ De concrete omstandigheden die een weigering om een convenant te kunnen sluiten, kunnen verantwoorden zijn derhalve niet beperkt tot de inrichtingen die uitdrukkelijk vermeld staan in hoger geciteerd artikel uit de Kansspelwet. Dit werd bevestigd door een arrest van het Grondwettelijk Hof van 9 december 2021 (arrest nr. 177/2021).
Er moet bij de beoordeling om al dan niet over te gaan tot het afsluiten van een convenant nagegaan worden of de voorgestelde locatie al dan niet in de nabijheid van dergelijke inrichtingen gelegen is. De ingevoerde bepaling strekt ertoe om de risico’s in verband met de ligging van een vaste kansspelinrichting klasse IV te beperken en de spelers te beschermen. Dergelijk nabijheidsonderzoek is een determinerend motief in de afweging van de gemeente om in een individueel dossier te beslissen om al dan niet het convenant af te sluiten.
De stad Antwerpen investeert in een coherent en geïntegreerd drugbeleid. Naast middelenverslavingen wordt binnen dit beleid ook aandacht geschonken aan gedragsverslavingen, zoals gamen en gokken. Het is daarbij belangrijk om preventief en voor aanvang van de problematiek in te grijpen. Bijgevolg zijn uiterst belangrijke doelgroepen voor verslavingspreventie jongeren en kwetsbare personen.
Onderzoek toont aan dat het in contact komen met middelen of verslavende gedragingen op jonge leeftijd, het risico op verslaving op latere leeftijd verhoogt. Dit heeft te maken met de ontwikkeling van de hersenen: ‘Hoe eerder iemand begint, hoe meer invloed dit heeft op de ontwikkeling van de hersenen, hoe impulsiever iemand wordt, wat dan weer de kans op verslaving verhoogt. Dit is voor gokken net zo: problematische gokkers bleken telkens vroeger te zijn gestart met gokken - vaak al rond de leeftijd van 10 jaar - dan leeftijdsgenoten die (niet problematisch) gokken.’ (Shead, Derevensky & Gupta, 2010, Geel en Fisher in Bowden-Jones & Georges, 2015).
Antwerpen is een bruisende studentenstad en heeft ook heel wat (middelbare) scholen op het grondgebied. Geld inzetten op sportwedstrijden is de gokvorm die het meest frequent wordt beoefend door de Vlaamse studenten, zo blijkt uit onderzoek van de VAD. (Van Damme et al., 2022). Nog problematischer, hoewel gokken onder de 18 jaar verboden is, is de vaststelling dat 0,9% van de middelbare school jongeren een regelmatiger speler is bij sportweddenschappen en 7,7% aangeeft ooit te hebben gespeeld. (Rossiers, VAD Webinar, 2021, 19:38) Er kan bijgevolg niet aan voorbijgegaan worden dat hier zeer strikt op moet toegezien worden.
Het wedkantoor ‘CIRAK’ is gevestigd sedert 17 december 2013 aan de Sint-Bernardsesteenweg 1148 te 2660 Hoboken.
Concreet onderzoek toont aan dat het wedkantoor ‘CIRAK’ zich in de nabijheid van diverse onderwijsinstellingen bevindt.
De Freinet Middenschool ‘De Pluim’ is gelegen aan de Distelvinklaan 22 te 2660 Hoboken. Dit is een vestiging van ‘GO!’ Koninklijk Atheneum Hoboken. Deze middenschool biedt secundair onderwijs aan aan leerlingen van de eerste graad. Deze school ligt op een wandelafstand van 280 meter, een drietal minuten wandelen, van het wedkantoor. De scholieren nemen het openbaar vervoer aan de dichtstbijzijnde halte, ‘P&R Schoonselhof’, die gelegen is quasi voor de deur van het wedkantoor (62 meter wandelafstand).
De middelbare school ‘Don Bosco Hoboken’ is gelegen aan de Salesianenlaan 1 te 2660 Hoboken. Dit is een secundaire school met een lesaanbod voor leerlingen van de eerste tot en met de derde graad, en biedt zowel technisch als beroeps secundair onderwijs aan. Deze school ligt op een wandelafstand van 550 meter van het wedkantoor. Op weg naar de dichtstbijzijnde halte van het openbaar vervoer, ‘P&R Schoonselhof’, die gelegen is quasi voor de deur van het wedkantoor (62 meter wandelafstand), passeren deze leerlingen het wedkantoor.
De Karel de Grote Campus ‘Wetenschappen en technologie’ en het Karel de Grote ‘Fab Lab’ zijn gelegen aan de Salesianenlaan 90 te 2660 Hoboken. Op deze campus wordt les gegeven aan verschillende groepen bachelorstudenten, terwijl het ‘Fab Lab’ een maakplaats is dewelke toegankelijk is voor iedereen en diverse ateliers aanbiedt. Beiden zijn gelegen op een wandelafstand van 800 meter, welke te voet op 10 minuten kan afgelegd worden.
Het wedkantoor is gelegen nabij diverse onderwijsinstellingen voor middelbaar en hoger onderwijs, wat op zich volstaat om het convenant te weigeren op grond van artikel 43/5, 5° van de Kansspelwet.
Dit wordt tevens bevestigd door rechtspraak van de Raad van State: “Te dezen vermeldt de bestreden beslissing de afstanden van de onderwijsinstellingen tot de kansspelinrichting en aldus doet zij blijken van een in concreto onderzoek. Het nabijheidsverbod voor onderwijsinstellingen wil de scholieren behoeden voor de verleiding om een speelautomatenhal op te zoeken omdat zij de inrichting niet ver verwijderd weten of omdat het slechts een minimale inspanning vergt om ze te bereiken. De concrete beoordeling van de nabijheid betreft ipso facto de aantrekkingskracht van de kansspelinrichting en van de inspanning om er te geraken. De gedetailleerde opgave van de afstand tot de kansspelinrichting voor wat onder meer een aantal onderwijsinstellingen betreft, volstaat om te gewagen van een aantrekkingskracht die van de kansspelinrichting op die scholieren uitgaat.
(…)
De verzoekende partij maakt ook niet aannemelijk dat de vermelde afstanden voldoende ruim zijn opdat de scholieren een zekere inspanning moeten doen om de kansspelinrichting te bereiken.
Het motief betreffende de nabijheid van onderwijsinstellingen, dat de wettigheidstoetsing heeft doorstaan, volstaat op zich om de weigering van het gevraagde convenant te verantwoorden. (RvS, nr. 208.789 van 9 november 2010).”
Verder dient er op toegezien te worden dat de vooropgestelde locatie niet in de nabijheid gelegen is van plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht.
Verder onderzoek toont aan dat het wedkantoor ‘CIRAK’ gelegen is in de nabijheid van het grote Hobokense park ‘Sorghvliedt’ waar een atletiekpiste en voetbalveld gelegen zijn. Naast een grote vijver met fontein vinden de bezoekers in het park ook een grote speeltuin. In het park worden ook bossafari's georganiseerd voor gezinnen met kleine en grotere kinderen. Een ingang van het park bevindt zich op 700 meter wandelafstand (een achttal minuten wandelen) van het wedkantoor. Ook het aan het park gelegen zwembad ‘Sorghvliedt’, met een 25-meterbad, een instructiebad met massagejets, een peuter- en kleuterbad met fonteinen, jacuzzi's en een grote glijbaan, waar ook regelmatig zwemlessen worden georganiseerd, bevindt zich op minder dan een kilometer van het wedkantoor. Dit zwembad is een populaire trekpleister voor kinderen en jongeren.
De speeltuin met buurtpark aan het Majoor Malfaitplein ligt op 500 meter wandelafstand van het wedkantoor. Hier ligt ook een voetbalveldje met kunstgras, wat jongeren aantrekt.
Aan de aanwezigheid van hogervermelde parken en het zwembad kan dus niet voorbijgegaan worden. De nabijheid van elk van deze plaatsen, waar tevens veel jongeren samenkomen, volstaat om het sluiten van het convenant te weigeren.
Vanwege de nagestreefde sociale bescherming van jongeren betreft de aangevraagde vestigingsplaats aldus een ongeschikte locatie gezien de wet uitdrukkelijk verbiedt dat kansspelinrichtingen gelegen zijn in de buurt van plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht. Dit wordt ook uitdrukkelijk door de Raad van State bevestigd:
“Tevergeefs brengt verzoekster tegen die beoordeling in dat er dan blijkbaar geen enkele locatie in het centrum van Kortrijk aan de voorwaarden voor XII-3866-13/21het sluiten van een convenant kan voldoen. Daargelaten de feitelijke juistheid hiervan, gaat verzoekster er blijkbaar van uit dat een kansspelinrichting in het centrum mogelijk moet zijn. De Raad van State is geen dergelijk voorschrift bekend. Daarentegen bestaat er wel een wetsvoorschrift dat kansspelinrichtingen in de buurt van plaatsen die vooral door jongeren worden bezocht, verbiedt.
(…)
Wanneer dan ook de weigering op dat motief berust volstaat het ten aanzien van de formele-motiveringseis dat de prohibitieve nabijheid afdoende met redenen wordt omkleed. Te dezen is daaraan voldaan. Immers preciseert de bestreden beslissing welke door het voorschrift bedoelde inrichtingen of plaatsen te dicht bij de vestigingsplaats van verzoekster gelegen zijn en waarom, namelijk op welke afstand ze zich ten opzichte van de kansspelinrichting (slechts) bevinden.” (RvS nr. 197.781 van 13 november 2009)
De nabijheid van elk van bovengenoemde plaatsen, waar tevens veel jongeren samenkomen, volstaat derhalve om het sluiten van het convenant te weigeren op grond van artikel 43/5, 5° van de Kansspelwet.
In dit verband dient ook gewezen te worden op eerdere bekommernissen van de Bestendige Deputatie (PSTV-2018- 00) inzake de geografische ligging van het wedkantoor in het licht van de doelstellingen van de Kansspelwet. In deze beslissing werd ook verwezen naar de aanwezigheid van verschillende scholen en de deontologische bezwaren inzake de inplanting van een wedkantoor in een buurt waar veel kwetsbare mensen verblijven.
Het feit dat de tramterminus ‘Schoonselhof’ quasi voor de deur van het wedkantoor gelegen is, maakt dat de verleiding van scholieren, studenten en andere kwetsbare groepen die op de tram staan te wachten om het wedkantoor te frequenteren alleen maar toeneemt.
De fysieke nabijheid of makkelijke beschikbaarheid van gokgelegenheden verhoogt de participatie aan gokken bij de bewoners uit de buurt. Zij zullen meer geld uitgeven aan gokspelen, alsook de prevalentie van problematisch gokgedrag neemt toe. (Vasiliadis, Jackson, Christensen & Francis, 2013; St-Pierre, Walker, Derevensky & Gupta, 2014). De aanwezigheid van tal van kwetsbare inrichtingen in de omgeving van het wedkantoor betreffen concrete lokale omstandigheden die de stad Antwerpen ertoe dwingen om het afsluiten van een convenant met BV CIRAK (RPR 0817.047.925, met maatschappelijke zetel aan de Bredastraat 112, bus 11 te 2060 Antwerpen, voor de exploitatie van een kansspelinrichting klasse IV, gelegen aan de Sint-Bernardsesteenweg 1148 te 2660 Hoboken, te weigeren.
Kansspelinrichtingen klasse IV zijn, op basis van artikel 43/4 §1 van de Kansspelwet, plaatsen die uitsluitend bestemd zijn voor het aannemen van weddenschappen. Het aannemen van weddenschappen vereist een kansspelvergunning F2. Behoudens de uitzonderingen bepaald in §5, is het verboden weddenschappen aan te nemen buiten een kansspelinrichting klasse IV. De uitbating van een vaste kansspelinrichting klasse IV moet geschieden krachtens een convenant dat voorafgaandelijk wordt gesloten tussen de gemeente van vestiging en de uitbater. Het convenant bepaalt waar de kansspelinrichting wordt gevestigd alsook de nadere voorwaarden. In het convenant worden de openings- en sluitingsuren én de openings- en sluitingsdagen bepaald van de kansspelinrichtingen klasse IV en wordt vastgelegd wie het gemeentelijk toezicht waarneemt.
Om een kansspelvergunning klasse F2 te kunnen verkrijgen moet de aanvrager volgens artikel 43/5 van de Wet van 7 mei 1999 op de kansspelen, de kansspelinrichtingen en de bescherming van de spelers:
Artikel 43/4 van de wet van 7 mei 1999 op de kansspelen, de kansspelinrichtingen en de bescherming van de spelers (Belgisch Staatsblad 30 december 1999).
De gemeenteraad heeft een algemene regelgevende bevoegdheid voor zaken van gemeentelijk belang tenzij de bevoegdheid is toegewezen aan een ander orgaan van de gemeente (artikel 40 Decreet Lokaal Bestuur).De gemeenteraad weigert om met de BV CIRAK (RPR 0817.047.925), met maatschappelijke zetel aan de Bredastraat 112, bus 11 te 2060 Antwerpen, een convenant af te sluiten voor de exploitatie van een kansspelinrichting klasse IV, gelegen aan de Sint-Bernardsesteenweg 1148 te 2660 Hoboken.