Het Koninklijk Besluit van 22 mei 2019, en meer bepaald artikel 3. § 1 bepaalt dat de bevoegde overheden verantwoordelijk zijn voor de noodplanning op hun respectievelijk grondgebied. § 2. van datzelfde artikel specifieert dat de noodplanning zoals bedoeld in § 1 van dit artikel onder andere de volgende taken omvat:
Naar aanleiding van de actualisatie van het Koninklijk Besluit werd er ook een nieuw sjabloon voor het algemeen nood- en interventieplan (ANIP) ontwikkeld.
Op 17 mei 2021 verstuurde de federale diensten van de gouverneur van Antwerpen, dienst Noodplanning, de nieuwe sjablonen aan alle Antwerpse gemeenten. Er werd gevraagd om het gemeentelijk ANIP tegen midden 2022 te actualiseren en op te maken in de nieuwe sjablonen.
Op de gemeentelijke veiligheidscel (GEMVC) van september 2021 en januari 2022 is het vernieuwde ANIP aan bod gekomen, waarna alle leden van de GEMVC ook de mogelijkheid kregen om hun aanvullingen en opmerkingen over het ANIP te bezorgen. De definitieve bespreking van het ANIP op de GEMVC vond plaats in mei 2022.
Een algemeen nood- en interventieplan (ANIP) bevat de algemene richtlijnen en de informatie die nodig zijn om het beheer van om het even welke noodsituatie te garanderen en legt de organisatie van de beleidscoördinatie en de hoofdbeginselen van de multidisciplinaire interventie vast. Het doel is dat het gemeentelijk ANIP kan ingezet worden voor een brede waaier aan noodsituaties. Voor sommige risico’s is het echter nodig specifieke ongevallenscenario’s op te stellen onder vorm van een (multidisciplinair) bijzonder nood- en interventieplan (BNIP), bijvoorbeeld voor Sevesobedrijven of voor terugkerende massamanifestaties, of van een plaats- of infofiche (eigen ontwerp van dienst noodplanning stad Antwerpen in afstemming met de gemeentelijke veiligheidscel).
Artikel 5 §1 (Koninklijk Besluit van 22 mei 2019) somt de minimale inhoud van het algemeen nood- en interventieplan op. De ANIP bevatten minimaal:
1° de algemene inlichtingen betreffende de betrokken provincie of gemeente, namelijk:
a) de contactgegevens van de operationele en beleidsdiensten, de betrokken overheden, de gespecialiseerde diensten, de informatiecentra en alle andere personen waarop de bevoegde overheid denkt beroep te moeten kunnen doen in het kader van het beheer van een noodsituatie omwille van zijn of haar kennis of expertise als deskundige;
b) de identificatie van de risico’s;
2° de methodologie en de frequentie van de actualisering van de NIP;
3° de organisatie van de operationele en beleidscoördinatie, namelijk:
a) de modaliteiten van de afkondiging en de opheffing van de fases;
b) de alarmeringsprocedures van de bevoegde actoren;
c) de aan te wenden communicatiemiddelen en de informatiestroomtussen de verschillen de actoren, alsook de manier waarop een voortdurende telecommunicatie wordt gegarandeerd;
d) de organisatie van de informatie aan de bevolking en de getroffen personen door, indien nodig, te verwijzen naar de betrokken monodisciplinaire plannen;
e) de modaliteiten en middelen met betrekking tot de maatregelen ter bescherming van de bevolking en goederen, onder meer het vervoer en de onthaal- en huisvestingscentra;
f) de documenten die nuttig zijn voor het beheer van noodsituaties;
g) de procedures voor de terugkeer naar de normale situatie en/of het herstel.
De nood- en interventieplannen worden bijgehouden op de beperkt toegankelijke veiligheidswebsite ICMS (onder beheer van het nationaal crisiscentrum of NCCN). Om alle nood- en interventieplannen van alle gemeenten en provincies van België gemakkelijker te raadplegen en te vergelijken, werd er door het NCCN ook een canvas ontwikkeld voor de structuur van alle ANIP's. Alvorens dit canvas (met bijhorende fiches) te bezorgen aan alle gemeenten van de provincie Antwerpen, heeft de dienst noodplanning van de federale diensten van de gouverneur van de provincie Antwerpen een aantal fiches van dit canvas reeds opgemaakt, zodat de tekst identiek is voor alle gemeenten in de provincie Antwerpen.
Als onderdeel van het algemeen nood- en interventieplan moet elke gemeente ook een inventarisatie en analyse maken van de risico's op het eigen grondgebied. Zo moet er bepaald worden op welke plaatsen (= risico-objecten, bijvoorbeeld hotels, Sevesobedrijven, onderwijsinstellingen, tunnels of luchthaven) bepaalde risicohoudende gebeurtenissen of ongevalscenario's (= risicotypes, bijvoorbeeld ziektegolf, extreme weersomstandigheid, terrorisme of brand in gebouw) kunnen voorvallen.
Voor een grootstad als Antwerpen is het onmogelijk om de lijst van risico-objecten steeds helemaal actueel en volledig ingevuld te houden (in bijvoorbeeld ICMS). Er is bovendien veel recente en correcte informatie beschikbaar via andere kanalen, bijvoorbeeld gegevens bijgehouden door andere diensten binnen de stad, andere websites, applicaties en databanken. De gemeentelijke veiligheidscel van de stad Antwerpen heeft er dan ook voor gekozen om een extra risicotabel op te maken waarin een overzicht gegeven wordt van alle risico-objecten in Antwerpen en waarbij duidelijk beschreven staat waar de informatie kan teruggevonden worden. Deze tabel zal als een afzonderlijke bijlage bij het algemeen nood- en interventieplan van de stad Antwerpen toegevoegd worden.
Het canvas van de risicotabel werd goedgekeurd door de gemeentelijke veiligheidscel. Deze tabel zal continu aangevuld en geactualiseerd worden met de nodige verwijzingen naar andere moederbestanden en basisdatabestanden. De huidige versie (versie mei 2022) van de risicotabel wordt als bijlage bij dit besluit toegevoegd. Deze tabel moet als een dynamisch, voortdurend veranderend document gezien worden.
Wet van 28 maart 2003 tot wijziging van de wet van 31 december 1963 betreffende de civiele bescherming, meer bepaald artikel 2ter waarin staat dat in elke gemeente de burgemeester een algemeen rampenplan voor hulpverlening opstelt dat de te treffen maatregelen en de organisatie van hulpverlening bevat in geval van rampspoedige gebeurtenissen, catastrofen of schadegevallen.
Koninklijk Besluit van 22 mei 2019 betreffende de noodplanning en het beheer van noodsituaties op het gemeentelijk en provinciaalniveau en betreffende de rol van de burgemeesters en de provinciegouverneurs in geval van crisisgebeurtenissen en -situaties die een coördinatie of een beheer op nationaal niveau vereisen.
Artikel 135 §2 van de Nieuwe Gemeentewet bepaalt dat de gemeenten ook tot taak hebben het voorzien, ten behoeve van de inwoners, in een goede politie, met name over de zindelijkheid, de gezondheid, de veiligheid en de rust op openbare wegen en plaatsen en in openbare gebouwen. Meer bepaald worden volgende zaken aan de waakzaamheid en het gezag van de gemeenten toevertrouwd:
[...]
5° het nemen van passende maatregelen om rampen en plagen, zoals brand, epidemieën en epizoötieën te voorkomen en het verstrekken van de nodige hulp om ze te doen ophouden.
Wet van 15 mei 2007 betreffende de civiele veiligheid, en meer bepaald artikel 9 §4 dat stelt dat in elke gemeente de burgemeester een algemeen nood- en interventieplan opstelt dat de algemene richtlijnen en de noodzakelijke informatie bevat om het beheer van de noodsituatie te verzorgen, hierin inbegrepen de te treffen maatregelen en de organisatie van de hulpverlening. De in het eerste lid bedoelde nood- en interventieplannen worden, na aanneming door de gemeenteraad, ter goedkeuring voorgelegd aan de gouverneur.
Koninklijk besluit van 22 mei 2019 betreffende de noodplanning en het beheer van noodsituaties op het gemeentelijk- en provinciaalniveau en betreffende de rol van de burgemeesters en de provinciegouverneurs in geval van crisisgebeurtenissen en -situaties die een coördinatie of een beheer op nationaal niveau vereisen.
De gemeenteraad keurt het algemeen nood- en interventieplan van stad Antwerpen goed.