2022_CBS_05673 - Stedelijk patrimonium. Stadsbeheer. Administratief centrum den Bell, Francis Wellesplein 1, 2018 Antwerpen - Architectuuropdracht voor ontwerp en realisatie van groendaken en groene gevels. Voorontwerp - Goedkeuring

Na een overleg- en ontwerpproces van maart 2022 tot en met juni 2022 ligt het voorontwerp voor het project ontwerp en realisatie van groendaken en groene gevels voor het administratief centrum Den Bell ter goedkeuring voor.

Met het collegebesluit van 11 maart 2022 (jaarnummer 1529) werd het schetsontwerp voor het ontwerp en de realisatie van groendaken en groene gevels voor het administratief centrum Den Bell goedgekeurd. Het schetsontwerp en voorliggend voorontwerp zijn opgemaakt door extern studiebureau Omgeving Multiprofessionele ontwerpers- en architectenvennootschap CVBA, Uitbreidingstraat 390, 2600 Antwerpen met ondernemingsnummer 0462.080.482.

Het studiebureau Multiprofessionele ontwerpers- en architectenvennootschap CVBA verfijnde het schetsontwerp tot voorliggend voorontwerp binnen dezelfde krijtlijnen die in het schetsontwerp en wedstrijdontwerp uitgezet werden. Zo wordt er sterk ingezet op de ruimtelijke en klimaatrobuuste samenhang tussen het binnenplein en de daken waarbij de koppelkansen tussen vergroening (plantvakken en gevelgroen), verblauwing (waterretentiedaken) en hittereductie (maximale ontharding, bomen en pergola) maximaal zijn en de maatschappelijke meerwaarde door voornamelijk te focussen op het binnenplein optimaal is.

Multifunctioneel

Het voorliggende voorontwerp zet sterk in op multifunctionaliteit zowel op ruimtelijk vlak als gebruik: het binnenplein wordt een plein waarbij ontharding plaatsvindt om een groene oase te realiseren; 

• Een multisportveld zorgt voor voldoende ruimte voor sport en buurtevenementen;
• Gebruiksgroen zorgt voor extra speelruimte; 
• Ruimte wordt voorzien om elkaar te ontmoeten, te lunchen of  rustig te verpozen tussen het groen via toegenomen zitmeubilair; 
• De bestaande looplijnen blijven behouden en worden versterkt door stapstenen doorheen het groen; 
• In het totaal blijft 63,9 % van het binnenplein verhard in functie van looplijnen naar en van ingangen, het speelterrein (buurtplein) en met aandacht om te kunnen dwalen, fietsen en skaten rond het plein. Tevens garandeert deze verharding ook het noodzakelijke onderhoud aan de gevels.
• Via een pergola wordt ingezet op verticaal groen dat zorgt voor beschutting en schaduw maar ook voor nodige ophangpunten bij evenementen en mogelijkheden voor verlichting. 

 Vergroening

Het voorliggend schetsontwerp onthardt maximaal en voegt 31% groen toe. Daardoor ontstaat ruimte voor natuur en biodiversiteit en wordt de verblijfskwaliteit verhoogd. Daarnaast zorgen bijkomende bomen, struiken en een pergola begroeid met klimplanten, voor de noodzakelijke extra schaduw en verticaal groen.

• Er wordt beplanting op het binnenplein voorzien in de vorm van bloeiende vaste planten zones. De zes bestaande bomen blijven in het voorontwerp behouden en hun doorwortelbare ruimte wordt vergroot zodat het groenvolume kan toenemen. 
• De ontworpen pergola over het multisportveld zorgt voor verkoeling op deze noodzakelijke verharding. De pergola bestaat uit dwarsverbindingen om extra beschaduwing te realiseren en bovendien vergroten de klimplanten de groene aanblik van het plein vanuit de hoger gelegen kantoren.
• In de verhoogde plantvakken aan het bedrijfsrestaurant komt een eetbare border. 

Verblauwing

De pleinverharding bestaande uit betonstraatstenen wordt hergebruikt in het kader van duurzaamheid en circulariteit. 

Gevels

Gevelgroen (verticaal groen) creëert naast een sterke visuele beleving ook een akoestische meerwaarde op het binnenplein. Zes locaties komen in aanmerking voor vergroening van de gevel omdat er enerzijds weinig raampartijen zijn en er anderzijds ook mogelijkheden bestaan om groene plantvakken voor de klimplanten op maaiveld of bovenop de daken te voorzien. Op deze locaties zal gevelgroen toegepast worden waarbij klimplanten via klimhulpsysteem op basis van spandraden langs de gevel omhoog worden geleid. In het totaal zorgt dit voor 335 m² gevelgroen (met minstens vijf verschillende klimsoorten).

Daken

Grote oppervlakten van de platte daken op hoogte van den Bell krijgen een groene isolatielaag van extensieve natuursedumdaken. Deze groene daken dragen bij tot een aangenamer binnenklimaat tijdens warme zomerdagen.

• Op een beperkt aantal daken (vaste daklast tussen 300 en 500 kg/m²) kunnen intensieve groendaken worden gerealiseerd.  Dit zijn voornamelijk de lager gelegen en bijgevolg de goed zichtbare daken. 
• De intensieve groendaken op lager gelegen daken zorgen, samen met het verticaal gevelgroen en de begroeide pergola voor een hogere belevingswaarde voor de medewerkers van den Bell en pleingebruikers. 
• De extensieve daken kunnen op jaarbasis 50% van het hemelwater bufferen en de intensieve daken kunnen op jaarbasis 60% van het hemelwater bufferen. 
• 27% van het water wordt hergebruikt voor de beplanting en 18% wordt gebufferd in de hemelwaterput. Indien deze vol is wordt het water vertraagd afgevoerd.  
• De hemelwaterput van 20.000 m³ wordt gekoppeld aan het waterretentiedak op het binnenplein om tijdens een droge periode via een pompsysteem de beplanting water te geven. 

Participatie en communicatie

Het binnenplein van den Bell is het grootste semipublieke plein in de Brederodewijk. Daarom is het schetsontwerp voorgesteld tijdens een doorlopend infomoment op 30 maart 2022 van 12u-18u voor buurtbewoners, medewerkers en pleingebruikers. Ook worden verschillende stadsinterne actoren zoals de jeugddienst, maatschappelijke veiligheid, groen, onderhoud en klimaat en leefmilieu betrokken via de twee werkgroepen tijdens de fase van het voorontwerp. Op basis van hun input is het voorontwerp uitgewerkt en integreert het maximaal het huidige gebruik zoals basketten, voetballen en skaten en stimuleert ander gebruik zoals spelen, ontspannen en ontmoeten om nieuwe doelgroepen, van jong tot oud aan te trekken. 

Raming

De totale bouwkost voor de realisatie van groendaken en groene gevels voor het administratief centrum den Bell wordt door Multiprofessionele ontwerpers- en architectenvennootschap CVBA geraamd op 1.832.021,50 euro (exclusief btw, erelonen, bijkomende onderzoeken, onvoorziene omstandigheden en indexering).

Ingediende stukken

De ingediend stukken fase schetsontwerp door studiebureau Multiprofessionele ontwerpers- en architectenvennootschap CVBA zijn in overeenstemming met de bepalingen in het bestek GAC/2020/01404.

Erfpacht

Bij aanvraag van de projectsubsidie van de Vlaamse Overheid kregen we reeds een verklaring voor akkoord voor de aanleg van groendaken/gevels van de eigenaar ACA Werkruimte NV. Deze verklaring werd ter volledigheid in bijlage toegevoegd.

Artikel 56 §3, 4° van het Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017 stelt dat het college van burgemeester en schepenen bevoegd is voor het voeren van de plaatsingsprocedure, de gunning en de uitvoering van overheidsopdrachten.

De bouwkostenraming voor het schetsontwerp voor het project ontwerp en realisatie van groendaken en groene gevels voor het administratief centrum den Bell door studiebureau Omgeving Multiprofessionele ontwerpers- en architectenvennootschap CVBA bedraagt 1.832.021,50  euro + 21% btw = 2.216.746,01 euro, exclusief erelonen, vooronderzoeken, onvoorziene omstandigheden en indexeringen.

Er zijn voldoende kredieten beschikbaar daar voor het totale investeringskrediet voor het project ontwerp en realisatie van groendaken en groene gevels voor het administratief centrum den Bell  2.723.659,19 euro, inclusief 21% btw, erelonen, vooronderzoeken, onvoorziene omstandigheden en indexeringen is voorzien in de meerjarenplanning.

Een bedrag van 2.723.659,19 euro, inclusief 21% btw is beschikbaar op volgende budgetadressen: 

• 2LMS040201M02024/SUB_NR/INTERN/5153000000/221/SA020390
• SBT11197/INTERN/2200/5322000000/221/2SBS070102P09880/2SA080119

Het ereloon bedraagt 177.624,03  euro, inclusief 21% btw en werd vastgelegd met het collegebesluit van 06 augustus 2021 (jaarnummer 6423) op budgetadres 

• SBT11197/INTERN/2200/5322000000/221/2SBS070102P09880/2SA080119 (bestelbonnummer 4005461420). 

De bepalingen omtrent het ereloon voor het project ontwerp en realisatie van groendaken en groene gevels voor het administratief centrum den Bell en de betalingsschijven werden opgenomen in het bestek GAC/2020/01404 als bijlage bij het collegebesluit van 6 augustus 2021 (jaarnummer 2721). Deze opdracht betreft een opdracht tegen globale prijs. Volgens het bestek mag 'na evaluatie participatiemomenten gebruikers en klankbordgroep na voorontwerpfase' 10% van het ereloon worden gevorderd. 

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.