2022_DCAN_00426 - Vrijdagmarkt. SWOU13283 - Projectdefinitie en concept - Goedkeuring

Het districtscollege wenst toekomstbomen te planten op de Vrijdagmarkt. Omdat hiervoor een volledige heraanleg noodzakelijk is, wenst het districtscollege van deze opportuniteit gebruik te maken om de inrichting van het plein beter af te stemmen op het gebruik als verblijfs-, horeca- en marktplein.

Ambitie
De ambitie is om van de Vrijdagmarkt een kwaliteitsvol marktplein te maken waar de verblijfsruimte optimaal kan worden benut met de focus op een klimaatrobuust ontwerp.

Het college wenst toekomstbomen te voorzien op de Vrijdagmarkt. Voor het plaatsen van de toekomstbomen is er voldoende ondergrondse ruimte nodig. Daarom dient het plein vrijwel volledig opgebroken en heraangelegd te worden. Het nieuwe ontwerp houdt rekening met de aanwezige kwaliteiten van het plein en zal inzetten op het optimaal benutten van de verblijfsruimte aan de hand van klimaatrobuuste ingrepen. Volgende zaken typeren het ontwerp:

• Het plein wordt aangelegd als woonerf.
• De huidige indeling met een centraal deel omringd door een brandweg en terrassenzone blijft behouden. De maatvoering verandert: langs de gevels komen een zone van vier meter voor gevelterrassen en een zone van vier meter voor de brandweg. De parkeerplaatsen maken plaats voor horecaterrassen.
• Gezien de historische waarde en de huidige kwaliteit moet de centrale ruimte bruikbaar blijven voor de marktfunctie. Daarom worden de bomen aan de rand van het centrale deel ingeplant, zoals momenteel ook al het geval is. Momenteel liggen er twee schuilkelders onder het plein. Deze beperken de groeikansen van de toekomstbomen en daarom wordt er voorzien ze te verwijderen. Gezien het intensieve gebruik van het plein, wordt geopteerd voor een betonnen groeiplaatsconstructie. Daardoor blijven de boomwortels maximaal gevrijwaard van belasting en is er een optimale aanvoer van lucht.
• Op de dagen dat er geen markt is, kan het centrale gedeelte gebruikt worden voor horecaterrassen.
• Straatmeubilair wordt ingeplant tussen de bomen en langs de brandweg om het foutparkeren tegen te gaan.
• Er wordt nog onderzocht of het plein autovrij gemaakt kan worden, maar dit heeft geen invloed op het ontwerp van het plein zelf.
• De bestaande pomp (beschermd monument) zal mogelijks terug actief worden gemaakt. 
• De gevel van het museum (beschermd monument) dient volledig vrij te blijven naar zichtbaarheid toe.  

Mobiliteitsvoorwaarden

• woonerf;
• snelheidsregime: 20 km/u;
• snelheidsremmers zijn nodig, er moet een asverschuiving gecreëerd worden om het statuut van woonerf te kunnen afdwingen;
• C3 (toegang verboden) op vrijdag van 7 uur tot 15 uur, uitgezonderd plaatselijk verkeer (in functie van de markt);
• voorrangsregeling: voorrang van rechts;
• rijrichting: enkelrichting rond het plein;
• fietsen en speedpedelecs in beide richtingen toegelaten;
• voldoende fietsbeugels voorzien;
• dropzones voor deelmobiliteit voorzien.

Parkeerbalans
Het concept resulteert in een parkeerbalans van acht plaatsen in de bestaande toestand naar 0 plaatsen in de nieuwe toestand.
De bestaande parkeerplaatsen worden nu reeds grotendeels gebruikt als uitbreidingsterrassen.

Bomenbalans
Het concept resulteert in een negatieve bomenbalans.
Er zijn 13 bestaande bomen rond de centrale zone. In de nieuwe toestand zullen er 12 toekomstbomen zijn. De parkeerstrook van de Drukkerijstraat loopt nu door op het plein. Deze zal worden ingekort waardoor er één boom verdwijnt. 

Hemelwaterplan
Op 19 januari 2018 (jaarnummer 501) keurde het college het hemelwaterplan goed.
De Vlaamse wetgeving en het hemelwaterplan van de stad Antwerpen stellen dat maximaal moet worden gestreefd naar bronmaatregelen om hemelwater op te vangen en te verwerken.

De Vrijdagmarkt ligt in een zone waar het rioleringsstelsel optimaal gemengd aangelegd is en moet worden. Voor deze zone wordt een gemengd systeem in combinatie met doorgedreven bronmaatregelen (hergebruik, infiltratie, buffering ) voorgesteld. De gemengde riolering zal worden omgevormd naar een DWA. RWA wordt toegevoegd, mogelijk met infiltratie.
In de volgende fase zullen de ontwerpmaatregelen opgenomen worden die nodig zijn om de infiltratie en buffering toe te passen die nodig zijn volgens de berekeningen en regels zoals beschreven in het hemelwaterplan.

Met de collegebeslissing van 12 mei 2017 (jaarnummer 4463) werden de bevoegdheden van de districtscolleges vastgelegd. Artikel 11 bepaalt dat het districtscollege bevoegd is voor lokale straten en pleinen.

In het gemeenteraadsbesluit van 31 mei 2021 (jaarnummer 309) werden de bovenlokale locaties vastgesteld. De Vrijdagmarkt is een lokaal plein.

Het voor deze opdracht vereist budget is voorzien op SUB_NR/INTERN/2400/5002500000/224/2ANT011101M02534/2AN090200.