De stad Antwerpen heeft de afgelopen jaren sterk geïnvesteerd in de aanpak van dak- en thuisloosheid. Vooral voor wat betreft de doelgroep dak- en thuislozen met complexe problemen (zoals verslaving, psychiatrische problemen, mentale beperking, problemen met justitie of financiële problemen) blijkt het bestaande aanbod immers volstrekt ontoereikend.
Omwille van de grote noden op het terrein heeft de stad daarom zelf initiatief genomen.
Zo is er vanaf 2015 een ketensamenwerking - genaamd ‘KADANS’ (KetenAanpak Daklozen Antwerpen Stad) - uitgebouwd, om deze complexe problematiek op een integrale wijze aan te pakken. Binnen KADANS werkt de lokale overheid samen met 15 ketenpartners uit de zorg (verslavingszorg, geestelijke gezondheidszorg, daklozenwerkingen) en politie en justitie.
Naast het uitbouwen van deze ketensamenwerking heeft de stad bijkomend geïnvesteerd in innovatieve woonvormen gekoppeld aan multidisciplinaire begeleiding, waaronder het ‘Zorghostel Trappenhuis’ dat in 2017 werd opgestart.
Het Zorghostel dat 22 cliënten huisvest en begeleidt, is nu vijf jaar operationeel. Deze woonvorm is uniek voor Vlaanderen. De doelgroep die in het Zorghostel woont, kent een vaak lange geschiedenis van mislukte hulpverleningstrajecten en uithuiszettingen. De cliënten combineren een zeer hardnekkige verslavingsproblematiek met psychiatrische problemen (dubbele diagnose). Een derde van de bewoners heeft daarbovenop een mentale beperking. Alle bewoners zijn gekend bij politie en justitie voor het plegen van druggerelateerde feiten of het veroorzaken van overlast. Het leeuwendeel van de bewoners kampt met ernstige lichamelijke gezondheidsproblemen door het leven op straat in combinatie met middelengebruik.
In het Zorghostel - dat uitgebaat wordt door vzw CAW Antwerpen - wordt aanklampende zorg geboden, 24 uur op 24 uur, zeven dagen op zeven. Het project biedt, naast woonbegeleiding, multidisciplinaire begeleiding op het vlak van verslaving (vzw Free Clinic) en psychiatrische zorg (ZNA Stuivenberg). De meerwaarde van dit concept is duidelijk, zowel wat het welzijn van de bewoners betreft als de positieve impact op het aantal incidenten waarbij politie en justitie betrokken zijn. De evaluaties wijzen uit dat de levenskwaliteit van de cliënten is verbeterd én het aantal strafrechtelijke feiten en GAS pv’s is gedaald sedert de huisvesting van deze cliënten.
De exploitatiekost van dit Zorghostel overstijgt de financieringsmogelijkheden van de stad Antwerpen.
Het Zorghostel situeert zich op het snijvlak van de Vlaamse bevoegdheden inzake Welzijn, Wonen en Justitie en de federale bevoegdheden inzake Justitie en Sociale Zaken.
Daarom vraagt de stad Antwerpen aan de Vlaamse ministers van Welzijn, Wonen en Justitie en de federale ministers van Justitie en Sociale Zaken om vanuit hun bevoegdheid rond deze materie domeinoverstijgend de krachten te bundelen en gezamenlijk het tweede Zorghostel te financieren. De exploitatiekost van het Zorghostel 2 bedraagt 1.200.000,00 EUR op jaarbasis (voornamelijk personeelskosten: 24/24 – 7/7 permanentie)
Het college keurt de collegiale brief aan de Vlaamse ministers van Welzijn, Wonen en Justitie en de federale ministers van Justitie en Sociale Zaken betreffende de financiering van een tweede Zorghostel in de stad Antwerpen goed.