2022_CBS_07337 - Sport. Motorische ontwikkeling - Engagementsverklaring medewerking aan onderzoeksproject "1-2-3 move". Ondertekening - Goedkeuring

De vakgroepen Bewegings- en Sportwetenschappen van de Universiteit Gent en de Vrije Universiteit Brussel dienen een onderzoeksvoorstel in bij het Fonds voor wetenschappelijk onderzoek onder het programma Strategisch basisonderzoek (SBO). Het onderwerp van het onderzoek is de motorische ontwikkeling van peuters en kleuters van één tot drie jaar.  Zij vragen de stad om een engagementsverklaring te ondertekenen waarmee de bereidheid tot medewerking wordt getoond.    

In 2016 keurde het college de opmaak van een stedelijk beweegplan met een intersectorale en omgevingsgerichte aanpak goed. Het onderzoeksproject "1-2-3 move" zet in op twee van de drie prioritaire thema’s, namelijk: kinderopvang en kansengroepen en draagt dus bij tot de uitvoer van het stedelijk beweegplan.

Het college besliste op 18 juni 2021 (jaarnummer 4988) principieel om stadsbreed én met de stakeholders (zowel binnen als buiten onderwijs) via het A’REA UP programma structureel in te zetten op het verhogen van gekwalificeerde uitstroom. Starten zonder motorische achterstand in de instapklas is hiervoor een belangrijke basis en maakt deel uit van het A'REA UP programma.

Daarnaast kan het onderzoekproject ook bijdragen aan een 'Gezonde Gemeente', waarvoor het charter in 2019 ondertekend werd.

Het bereiken van een adequate motorische competentie (MC) speelt een sleutelrol in de algemene ontwikkeling van kinderen (motorisch, cognitief, sociaal-emotioneel, psychologisch) en is cruciaal voor het zich aanmeten van een actieve en gezonde levensstijl. Recent werd aangegeven dat impactvolle actie essentieel is om de aanhoudende achteruitgang in de MC, die op steeds jongere leeftijd al duidelijk wordt, tegen te kunnen gaan. Ondanks de nood aan gerichte stimulatie bij elk kind en een vroege identificatie van eventuele motorische vertraging, is de wetenschappelijke evidentie over MC ontwikkeling en de daarop inwerkende factoren zeer schaars bij 1 tot 3 jarigen en is er tevens een gebrek aan hedendaagse referentiewaarden bij deze specifieke leeftijdsgroep. In nauwe samenwerking met alle partijen en stakeholders die betrokken zijn bij de opvoeding/ontwikkeling van jonge kinderen (o.a. georganiseerde en private kinderopvang, kindbegeleiders, beleidsverantwoordelijken, ouders, opleidingen, onderzoekers), beoogt dit project: 

(1) het in kaart brengen van de huidige status en ontwikkeling van MC (en de beïnvloedende factoren) bij vlaamse 1 tot 3 jarige peuters vanuit een kind-gericht perspectief; 

(2) de noden en competenties van kindbegeleiders te onderzoeken;

(3) co-creatie van contextgerichte kind- en verzorgerinitiatieven;

(4) testen en uitvoeren van contextgerichte kind- en verzorgerinitiatieven.

Via de organisaties Wiegewijs vzw en Sportaround vzw wordt extra aandacht besteed aan kinderen in kwetsbare situaties.

De resultaten van de eerste fase van het project zullen ruim gecommuniceerd worden om het bewustzijn te verhogen van het belang en de huidige status van MC bij vlaamse peuters over de verschillende kinderopvangcontexten heen. De gegevens zullen deel uitmaken van de publicatie van de referentiewaarden.

• Publicatie van actuele en regiospecifieke referentiewaarden voor MC bij 1 tot 3 jarigen in Vlaanderen voor gebruik door beleidsmakers, zorgverstrekkers en wetenschappers;
• Communicatie van resultaten over MC (en het belang ervan voor de algemene ontwikkeling en algemene gezondheid van peuters) naar de stakeholders, inclusief individuele en omgevingsfactoren die positief of negatief geassocieerd zijn met MC (ontwikkeling).

Talentonwikkeling en Vrijetijdsbeleving/Sport, Talentontwikkeling en Vrijetijdsbeleving/Stedelijke kinderopvang, Talentontwikkeling en Vrijetijdsbelevering/Regie kinderopvang en Talentontwikkeling en Vrijetijdsbeleving/Onderwijs en Sociale Dientsverlening/Huizen van het Kind engageren zich om het project te ondersteunen door:

• het onderzoeksteam toegang te verlenen tot onze professionals, peuters en hun ouders die naar kinderdagverblijven in de stad Antwerpen gaan (georganiseerde en privé kinderdagverblijven);
• het onderzoeksteam toegang te verlenen tot onze netwerkpartners die contact hebben met ouders van wie de peuters niet naar een kinderdagverblijf gaan;
• inzichten te verschaffen aan de onderzoekers door actief deel te nemen aan de co-creatie fase van het project;
• informatie te verspreiden over het project en de resultaten via onze communicatiekanalen; 
• de instrumenten die tijdens en na de projectfase worden geleverd, te promoten; 
• het effectieve gebruik van de instrumenten en hulpmiddelen te ondersteunen die via het project in onze professionele context worden aangereikt.

Het onderzoek biedt een waardevolle aanvulling op de inspanningen van de stad Antwerpen rond motorische ontwikkeling. Dit initiatief bevindt zich in de opstartfase met focus op de proefgebieden Merksem en Linkeroever en wordt uitgewerkt in nauwe samenwerking met relevante interne en externe partners.

Als het dossier wordt goedgekeurd en uitgevoerd, beschikt de stad Antwerpen over tools en methodieken om in te zetten op de noden rond motorische ontwikkelingen op deze jonge leeftijd, afgestemd op de grootstedelijke context en de mogelijkheden van de partners.

• Call FWO-SBO open: 18 mei 2022;
• Deadline transfer project-in-opmaak: 15 september 2022 (17.00 uur);
• Deadline indiening finaal project voorstel: 30 september 2022 (17.00 uur);
• Bekendmaking resultaten: eind mei 2023;
• Start project: 1 oktober 2023;
• Looptijd SBO project van vier jaar: tot september 2027.