2022_VB_00239 - Fondsen. Eurodesk - Federale AMIF-oproep 54. Indiening projectvoorstel 'Tewerkstelling Oekraïense vluchtelingen'. Ondertekening - Goedkeuring

Op 14 september lanceerde de FOD Binnenlandse Zaken de AMIF oproep 54. Het AMIF is een fonds dat de Europese Unie heeft ingesteld om bij te dragen tot het efficiënte beheer van de migratiestromen. Om het hoofd te bieden aan de humanitaire crisis veroorzaakt door de invasie van Oekraïne door Russische troepen in februari 2022, heeft de Europese Unie beslist om financiering vanuit het AMIF programma 2014-2020 aan te wenden ter bevordering van de integratie Oekraïense vluchtelingen. Binnen de EU kunnen de vluchtelingen beroep doen op de richtlijn tijdelijke bescherming die hen het recht geeft om tot 3 jaar in de EU te wonen én te werken. De doelgroepen die in aanmerking komen voor de projecten zijn Oekraïners met een legaal verblijfsstatuut of, waar passend, legaal verblijf in België aan het verkrijgen zijn. Het statuut van tijdelijke bescherming valt onder de legale verblijfsstatuten.

De FOD Binnenlandse Zaken is binnen België aangeduid als de Verantwoordelijke Autoriteit voor het beheer van AMIF-oproepen die op nationaal niveau gepubliceerd worden. De FOD Binnenlandse Zaken werkt samen met de POD Maatschappelijke Integratie, die verantwoordelijk is voor de verdere inhoudelijke opvolging en begeleiding van de federale projecten onder het luik integratie, en van de verspreiding van de projectresultaten naar alle OCMW’s. Deze projectoproep staat open voor OCMW’s van gemeenten met meer dan 50.000 inwoners.

De projectoproep financiert projecten die volgende inhoudelijke acties zullen organiseren:

1. inzetten van interculturele bemiddelaars en/of tolken voor Oekraïners: interculturele bemiddelaars kunnen tussenkomen voor tolkopdrachten en/of collectieve onthaalsessies begeleiden in het Oekraïens, waarbij de deelnemers informatie ontvangen over hun rechten en plichten als nieuwe OCMW-cliënten en ingezoomd wordt op hun uitzonderlijk statuut van tijdelijke bescherming;
2. inzetten van brugfiguren (maatschappelijke werkers, vrijwilligers (via coördinatie), buddy’s) om Oekraïners te helpen wegwijs te raken in de maatschappij. Ze geven hierbij hulp bij administratieve procedures, maar vooral bij de uitvoering en toepassing van hun rechten. De brugfiguren kunnen helpen om de ‘take up’ van hun rechten als leefloner met een tijdelijke bescherming te garanderen;
3. langdurig groepstraject op maat voor Oekraïners die zeer ver verwijderd staan van de arbeidsmarkt door hun recente vlucht naar België (zogenaamde multilevelproblematieken naar analogie met de huidige AMIF-projecten sociale activering. Deze begeleiding is specifiek voor zeer kwetsbare Oekraïners (bv. alleenstaande moeders, ouderen, laagopgeleiden, mensen met oorlogstrauma’s). De projectindieners kunnen kiezen welke acties gefinancierd worden op basis van hun noden binnen het OCMW.

Het beschikbare budget vanuit het AMIF voor deze projectoproep bedraagt 1.350.000,00 euro. De AMIF-subsidie mag maximum 75% van de totale betoelaagbare kost bedragen. Het minimum subsidiebedrag per project bedraagt 200.000,00 euro. De projectpromotor is verplicht om zelf 25% van het projectbudget te voorzien.

Deze oproep financiert projecten die lopen tussen 1 november 2022 en 31 december 2023. Een project loopt maximaal 12 maanden.

Omwille van de hoge toestroom van Oekraïners in de stad Antwerpen in het voorjaar van 2022, werd geopteerd om het equivalent leefloon toe te kennen na een sociaal onderzoek 'light' zoals vooropgesteld in de richtlijnen van de POD MI. De doelgroep werd enkel bevraagd tijdens een gesprek aan het voor hen ingerichte socio-administratief loket, waar de aanvraag, het equivalent leefloon, samen met de aanvraag van het groeipakket en de inschrijving bij de mutualiteit werd opgenomen. Hierdoor is de informatie over het socio-economische profiel van elke klant onvoldoende gekend. 

In Antwerpen ontvangt momenteel een groep van 1660 Oekraïners een equivalent leefloon. Voor alle klanten die leefloon of equivalent leefloon bekomen wordt bekeken of activering naar werk mogelijk is. Het OCMW en de stad Antwerpen willen maximaal inzetten op tewerkstelling van wie wil en kan werken vanuit de overtuiging dat werk een sterke hefboom naar welzijn is en daarnaast een belangrijke sleutel naar eigenwaarde, inkomen, integratie, de opbouw van een sociaal netwerk,...

Omwille van het hoge aantal Oekraïners in de stad Antwerpen is de dossierlast binnen de dienst Ondernemen en Stadsmarketing/ Activering hoog. Ondanks de onmiddellijke focus en inzet op werk blijven de resultaten van Oekraïners die werk vinden, eerder beperkt. Mogelijk redenen hiervoor zijn hun onduidelijke toekomst in België, een gebrek aan contacttaal, een gebrek aan vertrouwensfiguren, en een gebrek aan kinderopvang. 

Het OCMW en de stad Antwerpen wensen met de AMIF-ondersteuning 3 verschillende profielen voor 1 jaar aan te stellen om de beschreven problemen aan te pakken zodat deze vluchtelingen zo adequaat mogelijk ondersteund worden en de weg naar werk vinden. Daartoe worden de volgende profielen ingezet:  

• 2 Oekraïense brugfiguren: zij worden ingezet voor de screening en de opmaak van het socio-economisch profiel van Oekraïners met een equivalent leefloon. Door de gesprekken te voeren in de moedertaal, kan er een correct en volledig profiel opgemaakt worden. Naast het opmaken van de profielen, staan de brugfiguren ook in voor de vertaling tijdens contactmomenten met de trajectbegeleider op de dienst Activering.

• 2 trajectbegeleiders: op basis van het socio-economisch profiel wordt door de dienst Activering een gepast traject bepaald. Klanten met een afstand tot het werken in het normaal economisch circuit, worden intensief begeleid door een trajectbegeleider om drempels naar werk weg te werken.

• 1 coördinator (25%): de coördinator staat in voor de coördinatie, de rapportage, deelname aan het lerend netwerk en fungeert als aanspreekpunt ten aanzien van de federale overheid. 

Op basis van de beheersovereenkomst tussen de stad en het OCMW (2018_GR_00180) is de bedrijfseenheid Ondernemen en Stadsmarketing, afdeling Werk bevoegd voor het streven naar een meer geïntegreerd arbeidsmarktbeleid en een doelgericht activeringsbeleid. De afdeling WERK-ervaring organiseert activeringstrajecten op maat, voor leefloonklanten die moeilijk een job kunnen vinden op de reguliere arbeidsmarkt. De sociale centra op het grondgebied van de stad Antwerpen verwijzen professioneel activeerbare klanten door naar de afdeling WERK-ervaring die het meest geschikte traject opstart. 

Indien het project goedgekeurd wordt zal Ondernemen en Stadsmarketing afdeling Werk instaan voor de uitvoering van het project. Het project zal gedeeltelijk uitgevoerd worden met reeds bestaand personeel (de trajectbegeleiders en de coördinator). Indien het project goedgekeurd wordt, zullen twee brugfiguren aangeworven worden door een tijdelijke verhoging van het personeelsbestand gedurende de looptijd van het project. 

De looptijd van het project wordt voorzien van 1 januari 2023 tot 31 december 2023. 

Art. 7 van het besluit van de raad voor maatschappelijk welzijn van 25 maart 2019 (jaarnummer 27): het vast bureau is bevoegd om namens het OCMW Antwerpen in te tekenen op projectoproepen die worden georganiseerd door een hogere overheid en om met diezelfde overheid daarover overeenkomsten te sluiten.

Het totale projectbudget wordt geraamd op 343.678,07 euro. Deze kost bestaat hoofdzakelijk uit een personeelskost (298.850,50 euro). Daarnaast wordt een overheadkost berekend van 15% op de personeelskost (44.827,57 euro). De Europese subsidie bedraagt max. 75% van de projectkost (257.758,55 euro). Het OCMW Antwerpen co-financiert 25% of 85.919,52 euro. De cofinanciering wordt volledig gedragen door de inzet van reeds gebudgetteerd personeel. 

Indien het projectvoorstel wordt goedgekeurd, zullen de subsidieontvangsten en -uitgaven via een subsidiefiche opgenomen worden in het budget.