Terug
Gepubliceerd op 25/05/2023

2023_DRAN_00051 - Strategisch Ruimteplan Antwerpen - Voorontwerp. Advies - Goedkeuring

districtsraad Antwerpen
ma 22/05/2023 - 20:00 Provinciehuis Antwerpen
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Marita Wuyts, voorzitter districtsraad; Anne Poppe, districtsraadslid; Christophe Wuyts, districtsraadslid; Samuel Markowitz, districtsschepen; Nadine Peeters, districtsraadslid; Paul Cordy, districtsburgemeester; Tom Van den Borne, districtsschepen; Regina Verstraeten, districtsraadslid; Adrjen Boeckmans, districtsraadslid; Fauzaya Talhaoui, districtsraadslid; Maya Detiège, districtsraadslid; Charlien Van Leuffel, districtsschepen; Annelies Thoelen, districtsraadslid; Ebubekir Dogan, districtsraadslid; Sascha Luyckx, districtsraadslid; Laura Delmas, districtsraadslid; Babette Dehaen, districtsraadslid; Freek Niesten, districtsraadslid; Annemie Demeyer, districtsraadslid; Cedric Cornelissen, districtsraadslid; Stella Vansummeren, districtsraadslid; Simon Verreet, districtsraadslid; Marie Vrelust, districtsraadslid; Farid Darmach, districtsraadslid; Sah Gulhan, districtsraadslid; Bart Steyaert, districtsraadslid; Lutgardis van Craenenbroeck; Orry Van de Wauwer; Firuz Gohari; Herald Claeys, districtssecretaris

Afwezig

Morad Ramachi, districtsraadslid; Nana Touré, districtsraadslid

Verontschuldigd

Femke Meeusen, districtsschepen; Tannicka Bogaert, districtsraadslid

Secretaris

Herald Claeys, districtssecretaris

Voorzitter

Marita Wuyts, voorzitter districtsraad
2023_DRAN_00051 - Strategisch Ruimteplan Antwerpen - Voorontwerp. Advies - Goedkeuring 2023_DRAN_00051 - Strategisch Ruimteplan Antwerpen - Voorontwerp. Advies - Goedkeuring

Motivering

Gekoppelde besluiten

Aanleiding en context

Op 19 december 2014 (jaarnummer 13003) keurde het college het evaluatierapport over het strategisch Ruimtelijk Structuurplan Antwerpen (s-RSA) goed; de gemeenteraad nam er op 26 januari 2015 (jaarnummer 37) kennis van.

Op 22 februari 2016 (jaarnummer 109) keurde de gemeenteraad de doorstartnota van het s-RSA, met als titel “We geven de stad van morgen Ruimte” goed. De doorstartnota vormde de eerste fase van het totale vernieuwingsproces van het s-RSA zoals opgenomen in het evaluatierapport. De onderzoeksfase vormde de tweede fase en liep van 2016 tot en met 2018. De resultaten uit deze onderzoeksfase werden gebundeld in een inspiratienota. De derde en laatste fase bevat de effectieve opmaak van het nieuwe Strategische Ruimteplan Antwerpen (SRA).

Op 4 mei 2018 (jaarnummer 4144) keurde het college de Inspiratienota "Ruimte geven aan de stad van morgen" goed.

Op 5 juni 2020 (jaarnummer 4855) keurde het college de selectie-leidraad GAC_2020_01116 voor de opmaak van het SRA goed en keurde eveneens goed dat hiervoor een mededingingsprocedure met onderhandeling werd uitgeschreven met Europese bekendmaking.

Op 23 oktober 2020 (jaarnummer 8843) keurde het college de selectie van kandidaten en het bestek GAC_2020_01116 voor het opmaken van het SRA goed. 

Op 26 maart 2021 (jaarnummer 2493) keurde het college de gunning voor het Strategisch Ruimteplan, op basis van bestek GAC_2020_01116, aan TV BUUR cvba – Rebelgroup Advisory Belgium nv – Sweco Belgium nv, goed.

Op 20 december 2021 (jaarnummer 730) keurde de gemeenteraad de formele start van het planproces voor het SRA goed. 

Op 14 januari 2022 (jaarnummer 322) keurde het college de conceptnota voor het SRA en de kennisgevingsnota van het plan-MER voor het SRA goed.

Op 10 maart 2023 (jaarnummer 1175) keurde het college het voorontwerp SRA goed.

Juridische grond

Artikels 2.1.11, 2.1.12 en 2.1.13 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, die de procedure voor de opmaak van een gemeentelijk beleidsplan ruimte vastleggen.

Regelgeving: bevoegdheid

Artikel 138 van het decreet lokaal bestuur: naast de beslissingsbevoegdheden waarover de districtsraad beschikt op grond van dit decreet, heeft de districtsraad een algemene adviesbevoegdheid voor alle aangelegenheden die betrekking hebben op het district. De districtsraad kan bij reglement die algemene adviesbevoegdheid of delen ervan overdragen aan het districtscollege.

Argumentatie

Begin 2022 werden de conceptnota en de kennisgevingsnota van het plan-MER voor het SRA goedgekeurd. De conceptnota bevat de krijtlijnen van het toekomstig ruimtelijk beleid dat Antwerpen wil vastleggen in het SRA. 

De drie stedelijke lagen Levendige Woonstad, Veerkrachtig Landschap en Slimme Netwerkstad uit de Inspiratienota "Ruimte geven aan de stad van morgen" werden in de conceptnota verder uitgewerkt. De centrale ambitie van de conceptnota is om de meest leefbare stad te zijn met een hoge levenskwaliteit. 

De conceptnota bevat de strategische visie met een tijdshorizon tot 2040. Ook werd een blik op twee beleidskaders gegeven: een onderzoek naar het ruimtelijk instrumentarium ter uitvoering van het SRA en een onderzoek over de stedelijke ruimte rond het Albertkanaal. 

Gedurende 2022 werd de conceptnota verder uitgewerkt in een voorontwerp SRA. 

Inhoud van het voorontwerp SRA
De grote inhoudelijke lijnen die in de conceptnota werden uitgezet, bleven behouden in het voorontwerp, maar werden aangevuld en aangepast op basis van de adviesronde begin 2022 en bijkomend onderzoek ter onderbouwing van het SRA.

De strategische visie in het voorontwerp SRA is een verdere uitwerking van de strategische visie in de conceptnota SRA en vertrekt vanuit de ambitie van Antwerpen als meest leefbare stad van Vlaanderen met een hoge levenskwaliteit voor haar bewoners en bezoekers. De thematische en gebiedsgerichte benadering is behouden in de drie stedelijke lagen Levendige Woonstad, Veerkrachtig Landschap en Slimme Netwerkstad en de zeven deelgebieden: Schelde, Over de Ring, Intra Muros, Linkeroever, de 20ste-eeuwse gordel, de Noordelijke districten en de Kanaalzone.

In de uitwerking van het voorontwerp is gekozen om één beleidskader uit te werken, het beleidskader "Ruimte geven aan de Stad van Morgen".
In dat beleidskader worden de zes krachtlijnen van de strategische visie uitgewerkt.

Het betreft de krachtlijnen:

  • De Antwerpse bouwshift: transformatie als hefboom voor vernieuwing;
  • Sterke wijken met een hoge leefbaarheid;
  • Van stadsbrede tot lokale groenblauwe en duurzame versterking;
  • Ringstad met Ringparken als complementen op de werf van de eeuw;
  • Gerichte verdichting rond multimodale knopen;
  • Verweven waar het kan, scheiden waar nodig.

Door het SRA op te bouwen rond de strategische visie en dat beleidskader is er een duidelijk verband tussen de visie op de ruimtelijke ontwikkeling van de stad voor de lange termijn en de operationalisering van die visie op de middellange termijn.

De keuze om slechts een beleidskader uit te werken komt voort uit voortschrijdend inzicht in de inhoudelijke en procedurele mogelijkheden van een ruimtelijk beleidsplan en de adviesronde over de conceptnota.

Het voorontwerp SRA wordt  aan een adviesronde onderworpen. In het najaar van 2023 wordt het ontwerp SRA voorlopig vastgesteld en wordt het plan aan een openbaar onderzoek onderworpen. Begin 2024 wordt het SRA definitief opgeleverd.

Beleidsdoelstellingen

5 - Woonstad
2WNS03 - Ruimtelijke ordening
2WNS0302 - Plannen
2WNS030201 - Strategisch ruimteplan Antwerpen

Besluit

De districtsraad Antwerpen keurt het volgende besluit eenparig goed.

De districtsraad antwerpen beslist:

Artikel 1

De districtsraad adviseert het voorontwerp Strategisch Ruimteplan Antwerpen gunstig, op voorwaarde dat:

  • Er wordt terecht gekozen om bouwblokken te "ontpitten". Deze ontpitting moet ook consequent doorgetrokken worden naar de ondergrond, elk bouwblok hoort een substantieel aandeel volle grond te hebben (infiltratie, aanplant hoogstambomen, ... );
  • De mate waarin boomkruinen schaduw werpen blijkt zeer bepalend te zijn voor de leefbaarheid van steden. Internationaal wordt 30% boomkruindekking (canopy cover) vooruit geschoven als haalbaar en ook zeer effectief (koeling, wateropvang, gezondheidsvoordelen, ...) . Deze internationale norm moeten we in Antwerpen ook halen. Zorg ervoor dat de normen rond ontharding en vergroening duidelijk en afdwingbaar zijn;
  • Verdichting is nuttig en nodig maar moet samengaan met de nodige ambitieuze normen qua collectieve voorzieningen (spelen, sporten, scholen, kinderopvang, groen, dienstencentra, ...). Als district Antwerpen achten we de grenzen qua verdichting intra muros bereikt, zeker ook in verhouding tot de aanwezige voorzieningen, en pleiten we om sterk in te zetten op verdichting in de 20° eeuwse gordel;
  • Bij de groennormen hoort een extra norm te worden voorzien die focust op een effectief aantal m² groen per inwoner per wijk. De huidige afstandsnormen qua groen gaan namelijk compleet voorbij aan de bevolkingsdichtheid van wijken;
  • De bouwshift moet ook sociaal zijn. Grote bouwprojecten voorzien in een substantieel aandeel sociale huisvesting. Hierbij wordt ook het aanbod aan sociale woningen beter verspreid over alle districten. Ook een mix afgestemd op verscheiden gezinsgroottes en mogelijke alternatieve samenhuisvormen is essentieel, ook wat betreft grondgebonden woningen;
  • Er is een tekort aan studentenhuisvesting, tegelijkertijd zien we ook een grote druk op de woningmarkt door het stijgend aandeel studentenhuisvesting in een aantal buurten en die druk zien we recent ook verschuiven. Er is een duidelijke en meer stadsbrede visie op nodig;
  • De verdichting op locaties voorzien in de "Ringstad" bevindt zich vooral nabij stations en andere (eventueel nog te ontwikkelen) openbaar vervoerclusters. Er wordt daarbij gestreefd naar een maximaal en divers aanbod aan vervoersmodi die de druk van mogelijke extra automobiliteit wegneemt aangezien deze locaties nu reeds een te grote intensiteit aan autoverkeer kennen;
  • De verdichting op locaties voorzien in de "Ringstad" moet gericht zijn op effectief levendige en gemengde functies, (grotendeels) monofunctionele invullingen als kantoorlocaties zijn niet wenselijk;
  • Bij de gebiedsgerichte projecten worden ook projecten in de binnenstad opgenomen, met name in die wijken die reeds overbevraagd zijn omwille van allerhande functies, en dit met het oog op het bevorderen van de woon- en leefkwaliteit;
  • Er wordt bij het ontwerpen van de plannen rekening gehouden met de bestaande districtsgrenzen;
  • Er een duidelijke participatie van de districtsbesturen in de verdere besluitvorming is die groter is dan een loutere adviesrol. De strategische keuzes genomen in het SRA hebben ook een grote impact op het beleid van de districten. Het normerend karakter van het SRA op het districtsbeleid wordt in overeenstemming met de districten vastgelegd en ter goedkeuring voorgelegd aan de districtsbesturen;
  • Een aantal treinstations liggend op het bestaande spoorwegnet in en rond Antwerpen (het Ringspoor) is momenteel niet in gebruik voor personenvervoer, zijnde stations Galgenweel, Antwerpen-Oost en Antwerpen-Dam. In het kader van de modal shift wordt samen met de NMBS en Infrabel bekeken om deze stations maximaal open te stellen. Zeker tijdens de werken aan de Oosterweelverbinding biedt dit reizigers heel wat extra mogelijkheden om zich te verplaatsen in en rond Antwerpen;
  • Momenteel biedt het Antwerpse tramnetwerk enkel verbindingen aan van intra-muros naar extra-muros en vice versa. Heel wat mensen verplaatsen zich echter tussen de Antwerpse districten. Zij zijn nu verplicht om via het centrum te pendelen, wat hen veel onnodige extra tijd kost. In het kader van de modal shift wordt samen met De Lijn bekeken om een districtentram in te richten. 

Artikel 2

Dit besluit heeft in principe geen financiële gevolgen.

Bijlagen

  • 20230310 SRA_Voorontwerp_FV goedgekeurd_low res_FINAL.pdf