Op 22 november 2016 (jaarnummer 724) keurde de gemeenteraad de samenwerkingsovereenkomst betreffende de realisatie en exploitatie van een duurzame chemie-incubator op Blue Gate Antwerp nv goed.
In januari 2017 werd BlueChem Building nv opgericht door de publieke partners AG Vespa (24,5 %) en Participatiemaatschappij Vlaanderen ofwel PMV (24,5 %) en de private partners Bopro Sustainable Investments nv ofwel BSI (17 %) en Deme Environmental Contractors nv ofwel DEC (34 %). BlueChem Building nv had als taak de financiering en de bouw van de incubator.
Op 20 februari 2017 (jaarnummer 120) keurde de gemeenteraad de oprichtingsakte voor BlueChem nv goed.
In april 2017 werd BlueChem nv opgericht. Hierin zijn de publieke partners de stad Antwerpen (17 %), Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek ofwel VITO (16 %), Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Antwerpen ofwel POM Antwerpen (16 %) en de private partner essenscia vzw (51 %). BlueChem nv heeft als taak de exploitatie van de incubator. Bij de oprichting kreeg BlueChem nv een kapitaal mee van 61.500,00 EUR, waarvan 10.455,00 EUR (17 %) door de stad Antwerpen.
Op 15 mei 2019 sloten BlueChem Building nv en BlueChem nv een vruchtgebruiksovereenkomst, waarbij het gebouw voor een periode van 30 jaar in vruchtgebruik werd gegeven aan BlueChem nv tegen betaling van een jaarlijkse vergoeding.
Op 25 november 2019 (jaarnummer 700) keurde de gemeenteraad de kredietovereenkomst aan BlueChem nv goed, voor een totaal kredietbedrag van 733.927,00 EUR waarvan 17 % (ofwel 124.767,59 EUR) door de stad Antwerpen. Hiervan is tot nu toe 420.000,00 EUR opgenomen (met voor de stad Antwerpen een aandeel van 71.400,00 EUR).
Op 25 november 2019 (jaarnummer 694) keurde de gemeenteraad de kapitaalsverhoging deel één en op 28 januari 2020 (jaarnummer 71) de kapitaalsverhoging deel twee voor BlueChem nv goed. Dit voor een totaal bedrag van 245.806,00 EUR, waarvan 17 % (ofwel 41.787,02 EUR) door de stad Antwerpen.
Op 10 december 2021 (jaarnummer 9878) gaf het college van burgemeester en schepenen een principiële goedkeuring aan de uitbreiding van de incubator BlueChem, onder de roepnaam BlueChem XL, onder voorbehoud van het resultaat van een ontwerpende studie en een evaluatie van de definitieve financiële consequenties.
Op 1 april 2022 (jaarnummer 2432) gaf het college haar principiële goedkeuring voor een renteloze lening aan BlueChem nv van maximaal 1.000.000,00 EUR én een investeringstoelage aan BlueChem Building nv van maximaal 1.000.000,00 EUR onder voorbehoud van een gunstige business case.
In mei 2020 opende BlueChem, de incubator duurzame chemie, de deuren. Er werd gerekend op vijf jaar alvorens de incubator een volledige bezetting zou bereiken. Dat is echter veel sneller gegaan. Na 2,5 jaar is een bezetting van 90% bereikt (kantoren en labo’s samen) en de labo’s zijn 100% bezet. De contacten met kandidaat-bedrijven hebben bevestigd wat de stad Antwerpen bij aanvang vermoedde: er is in Europa geen gelijkaardige incubator voor duurzame chemie. Chemie-labo’s zijn fundamenteel verschillend van bio-labo’s (die er wel meer zijn).
Er is een uitbreiding van de incubator aan de orde om volgende redenen:
Deze uitbreiding heeft de werktitel “BlueChem XL” gekregen, maar wordt uitgevoerd binnen de bestaande BlueChem nv structuur.
BlueChem nv wil een ruimte van circa 1.350 m² huren in het bedrijfsverzamelgebouw Blue Gate Antwerp Terminal (70.000 m²) dat in 2023-2024 gebouwd zal worden op Blue Gate Antwerp. Deze casco bedrijfshal van 8 meter hoog zal verder worden ingericht met een tussenvloer, tussenwanden en technieken. De invulling zal de bedrijfshal transformeren in een labogebouw met twee bouwlagen en een oppervlakte van circa 2.500 m² (waarvan 1.500 m² verhuurbaar). Kostprijs van deze investering bedraagt 6.300.000,00 EUR (rekening gehouden met 5% voor onverwachte kosten en 5% marge voor toekomstige indexaanpassingen en inclusief de werfopvolging). De inrichting is gepland tijdens en na de bouw van het bedrijfsverzamelgebouw.
Op 18 november 2022 heeft BlueChem nv een niet bindende vooraankondiging gedaan binnen de door Vlaio net geopende EFRO-oproep. Op 31 januari 2023 moet een definitief en bindend dossier worden ingediend.
Het huidige BlueChem gebouw werd gerealiseerd door BlueChem Building nv (met aandeelhouders Bopro, DEME, PMV en AG Vespa). BlueChem Building nv sloot daarvoor een vruchtgebruiksovereenkomst met BlueChem nv (met als aandeelhouders essenscia, POM Antwerpen, VITO en de stad Antwerpen). Het project verkreeg toen EFRO-subsidies, die op vraag van Vlaio aangevraagd werden door BlueChem nv en dan op voorlegging van facturen doorgestort werden naar BlueChem Building nv. Vlaio heeft in de officiële feedback op de vooraankondiging laten weten dat deze constructie niet meer aanvaard wordt. De investeringen én de subsidievraag moeten door de “uitbater van de cluster” gebeuren (lees BlueChem nv). Er kan slechts één vennootschap optreden.
Op basis van deze informatie is gekozen voor een andere structurering die bovendien financieel voordeliger is voor BlueChem nv. Voor het investeringsbedrag van 6.300.000,00 EUR wordt 40% EFRO-steun gevraagd en 10% aanvullende steun van het Fonds voor Innoveren & Ondernemen (opvolger van het vroegere Hermes). De maximaal nog beschikbare subsidie voor BlueChem nv is 3.000.000,00 EUR (er is in kader van de staatssteunregels immers een maximum van 7.500.000,00 EUR op een periode van 10 jaar en BlueChem nv heeft al 4.500.000,00 EUR steun ontvangen). Blijft een bedrag van 3.300.000,00 EUR dat BlueChem nv zelf moet financieren. Er is ook nood aan 100.000,00 EUR om aanloopverliezen in de eerste jaren te kunnen dekken. Samen is dit 3.400.000,00 EUR.
Hiervoor worden twee leningen aangegaan: een van 3.100.000,00 EUR bij de stad Antwerpen en een aandeelhouderslening van 300.000,00 EUR bij de aandeelhouders van BlueChem nv (waarin de stad Antwerpen een aandeel heeft van 17%, oftewel 51.000,00 EUR). Beide leningen worden gegeven aan een marktconforme rente (wijzigt dagelijks rond de 3%). De lening van de stad Antwerpen wordt op 20 jaar terugbetaald met vaste kapitaalsaflossingen. De aandeelhouderslening wordt terugbetaald van zodra de financiën van BlueChem nv dat toestaan. In het financieel plan dat werd opgemaakt, is dit voorzien in de periode 2033-2034 (de in 2019 gegeven aandeelhouderslening voor de huidige BlueChem nv wordt terugbetaald in de periode 2030-2032. Deze financiering met marktconforme leningen is voor de stad Antwerpen evenzeer financieel voordeliger dan een financiering via een renteloze lening en investeringstoelage zoals op 1 april 2022 principieel goedgekeurd werd door het college. Deze beslissing van 1 april 2022 wordt dan ook door het college ingetrokken.
Op basis van een door BlueChem nv gemaakte business case (toegevoegd in bijlage) is een financieel plan van BlueChem nv (huidige BlueChem + XL) opgemaakt, dat tot positieve kasstromen zal leiden. De eerste vijf jaar wordt er een gecumuleerd verlies gemaakt, dat opgevangen wordt door de aandeelhouderslening. Er is daarbij nog een marge om een negatief resultaat op te vangen. Ook werkt BlueChem nv momenteel aan financiële maatregelen die moeten zorgen voor meer inkomsten (die maatregelen zijn nog niet verwerkt in het financieel plan). Er zal dus op elk moment voldoende ruimte zijn om de lening van de stad Antwerpen terug te betalen. Vanaf het zesde jaar zijn de aanloopverliezen weggewerkt en draait BlueChem nv winst. Vanaf dat moment kan de aandeelhouderslening terugbetaald worden. Uiteraard is er dan ook zekerheid over het terugbetalen van de lening van de stad Antwerpen.
De leningsovereenkomst heeft verschillende voordelen ten opzichte van het vruchtgebruik voor het huidige BlueChem nv. De lening wordt afbetaald op 20 jaar tegenover een canon voor het vruchtgebruik dat 30 jaar doorloopt. Bovendien wordt een lening niet geïndexeerd in tegenstelling tot de canon (waardoor het relatieve gewicht van de lening afneemt over de tijd heen). Over de totale periode van 30 jaar is deze optie circa 3.500.000,00 miljoen EUR gunstiger.
Ten laatste op 31 januari 2023 moet een bindend aanvraagdossier voor EFRO-subsidies ingediend worden. Voor de aandeelhouderslening zal met een addendum gewerkt worden bij de huidige aandeelhouderslening die op 25 november 2019 door het college werd goedgekeurd. Voor de gewone lening van de stad Antwerpen wordt een nieuwe overeenkomst opgemaakt. Na toekenning van de EFRO-subsidies en de start van de uitgaven zal de concrete leningsovereenkomst en het addendum aan de aandeelhouderslening aan de gemeenteraad voorgelegd worden.
Zowel de lening van 3.100.000,00 EUR als de aandeelhouderslening (met een aandeel van de stad Antwerpen van 51.000,00 EUR) worden afgesloten aan een marktconforme rente. Ze leveren dus aan de stad Antwerpen een jaarlijkse rente op die in de algemene stadskas terecht komt.
Overzicht middelen:
| Jaar | Bedrag | Budgetplaats |
| 2023 | 1.051.000,00 EUR | 5318500000/664600/2LWS040207A00000 |
| 2024 | 1.000.000,00 EUR | 5318500000/2903600/2LWS040207A00000 |
| 2023 | 1.100.000,00 EUR | 5318400000/664800/2LWS05030200000 |
Met de middelen die hier voorzien worden gecombineerd met de middelen voorzien in het BlueChem Kickstart Fund, wordt de limiet van vier miljoen EUR, die benoemd werd in de samenwerkingsovereenkomst (jaarnummer 724), overschreden. Deze overschrijding zal voorgelegd worden aan de gemeenteraad. Ze is het logische gevolg van de uitbreiding van het BlueChem-project met de XL uitbreidin
Het college gaat principieel akkoord met de uitbreiding van BlueChem en de indiening van een EFRO-dossier door BlueChem NV voor een investering van 6.300.000,00 EUR.
Het college gaat principieel akkoord met een lening aan BlueChem NV van 3.100.000,00 EUR waarvan de financieringsmodaliteiten later ter goedkeuring zullen worden voorgelegd.
Het college gaat principieel akkoord met een aandeelhouderslening aan BlueChem NV voor een bedrag van 300.000,00 EUR met als stedelijk aandeel 51.000,00 EUR.
Het college trekt de beslissing van 1 april 2022 jaarnummer 2432 in.