Er werd bij de Vlaamse Regering of de gewestelijke omgevingsambtenaar een aanvraag voor een projectvergadering ingediend op 9 maart 2023. De gewestelijke omgevingsambtenaar verzoekt het college of de gemeentelijke omgevingsambtenaar om advies uit te brengen.
Intern dossiernummer: | 2023165 |
Gegevens van de aanvrager: | Agentschap Wegen en Verkeer Antwerpen |
Ligging van het project: | Kruispunt/Wegvak: N173 Prins Boudewijnlaan + R11 Frans Van Dunlaan |
Vergunningsplichten: | stedenbouwkundige handelingen, exploitatie van ingedeelde inrichtingen of activiteiten |
Voorwerp van de aanvraag: | Aanleg van buurtparkings op het kruispunt van de N173 (Prins Boudewijnlaan) met de R11 (Krijgsbaan – Frans van Dunlaan) |
Inhoud van de aanvraag
Voorliggende projectstudie gaat over de aanleg van 2 buurtparkings op het kruispunt van de N173 (Prins Boudewijnlaan) met de R11 (Krijgsbaan – Frans van Dunlaan). De aanleg van de buurtparkings kadert binnen de volledige herinrichting van het kruispunt waarbij AWV de veiligheid van vooral de actieve weggebruikers wil verhogen en de doorstroming van het verkeer verbeteren. Het kruispunt kende in het verleden geregeld ongevallen met fietsers en voetgangers en is opgenomen in de ‘dynamische lijst Gevaarlijke punten (december 2022)’ met als knelpuntnummers KP/000251 en score 41,7.
De buurtparkings worden (gedeeltelijk) ingepland in parkgebied en zijn daardoor in strijd met de bestemming van het gewestplan. Voorliggende projectstudie werd opgemaakt met het oog op de projectvergadering die als doel heeft de ruimtelijk beperkte impact van de handeling van algemeen belang vast te stellen conform §3 van het besluit van de Vlaamse Regering tot aanwijzing van de handelingen in de zin van artikel 4.1.1, 5°, artikel 4.4.7, § 2, en artikel 4.7.1, § 2, tweede lid, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening.
Vergunde en bestaande toestand
Aan de westzijde van het kruispunt ligt momenteel een carpoolparking (144 parkeerplaatsen). Deze werd in 2004 gerealiseerd als tijdelijke minderhinder maatregel van AWV ten behoeve van de werken aan de R1. Na het beëindigen van de werken aan de R1 bleef de carpoolparking behouden. Deze is vandaag niet meer vergund.
De huidige, niet vergunde parking kent vandaag een gemengd gebruik van bewoners, bezoekers, carpooling, enz.
Nieuwe toestand
Om tegemoet te komen aan het verlies van parkeerplaatsen in de buurt (zowel langsparkeren in de straten omliggend aan het kruispunt als de niet vergunde carpoolparking die verdwijnt), worden in het ontwerp 2 parkeerpockets voorgesteld: 1 ten westen van de N173 (Prins Boudewijnlaan) aansluitend op de R11 Krijgsbaan met 52 parkeerplaatsen en 1 ten oosten van de N173 (Prins Boudewijnlaan) aansluitend op de R11 Frans van Dunlaan met 58 parkeerplaatsen.
Voor de inrichting van de parkings wordt ingezet op een landschappelijke inpassing (bomen tussen rijweg en parking, aanleg buffergrachten en wadi’s, wintergroene beplanting met grote plantmaten tussen parking en woonwijk) en een duurzaam parkeerbeleid (fietsenstalling, dropzones voor deelfietsen, parkeerplaatsen voor mindervaliden, deelwagens en elektrisch laden).
De 2 buurtparkings worden veilig ontsloten op de gewestweg waarbij alle richtingen op een veilige en leesbare wijze kunnen gebeuren. Tevens zijn er wandelverbindingen vanuit deze 2 pockets naar alle richtingen voorzien. Hierdoor blijft het bestaande parkeerareaal beschikbaar voor de buurt en wordt foutparkeren in de bermen vermeden, wat nefast is voor de verkeersveiligheid. Ook wordt vermeden dat de parkeernood van de bebouwing rondom het projectgebied verschuift naar de omliggende woonwijk en daar zorgt voor overlast en onveiligheid door foutief parkeren op straathoeken, in groenbermen, op zebrapaden, deels op voetpaden, ...
Van de westelijke parking valt enkel een deel van de afrit naar de R11 in parkgebied, de parking zelf ligt in woongebied. De oostelijk parking ligt volledig in parkgebied.
Tijdens de projectvergadering op 19 april werd het advies van stad Antwerpen mondeling toegelicht. De gewestelijke omgevingsambtenaar verzocht alsnog een schriftelijk geïntegreerd advies van de stad te bezorgen.
Toetsing aan milieutechnische aspecten
Advies: Het project komt in aanmerking voor vergunning.
Milieutechnisch zullen de civiele werken (met inbegrip van constructies RWA en DWA, verbinding met en aanleg van grachten en bufferbekken) gepaard gaan met een ontwatering tot 0,50 m onder de bodem van de verschillende bouwputten en bouwsleuven. Voor de geplande werken is er reeds een bemalingsstudie uitgevoerd. Hierin wordt geopteerd om verticale filterbemaling (circa 1500 filters) te gebruiken. De totale duur van de bemaling wordt op 275 dagen geraamd voor een waterbezwaar van circa 174.252 m³. Het dagelijks debiet -conform het bemalingsconcept-blijft onder het peil van 2.000m³ per dag.
Toetsing aan mobiliteitsaspecten (Algemeen belang)
Advies: Vanuit mobiliteitsoogpunt is een buurtparking nodig in het algemeen belang. De parkeerdruk zonder buurtparkings zou de verkeersleefbaarheid in de omliggende woonwijk ernstig onder druk zetten. Er wordt gunstig advies verleend voor een buurtparking.
Op statistisch niveau blijkt dat alle huishoudens in de wijk Oosterveld – Elsdonk samen beschikken over ongeveer 3870 voertuigen. Uit hetzelfde statistische onderzoek blijkt dat het aantal parkeerplaatsen op privéterrein 3141 plaatsen bedraagt. Er is dus een afwikkeling van ongeveer 730 voertuigen op het openbaar domein. (Basisgegevens afkomstig uit Statbel). Om te onderzoeken of die afwikkeling van dit aantal voertuigen op het openbaar domein problematisch is, hebben we een parkeeronderzoek laten uitvoeren in de onmiddellijke omgeving van het kruispunt.
Het gevoerde parkeeronderzoek (27/03, 28/03 en 03/04/2023, 5 meetmomenten per dag) geeft ons inzicht in de parkeerdruk, de parkeerduur en de parkeermotieven in de direct aanliggende straten en op de bestaande parking.
De parkeerdruk in de direct aan het kruispunt grenzende straten bedraagt nu gemiddeld 100%, het parkeren op de bestaande parking in de middenberm is ongeveer 60%. Gemiddeld over het gebied heen komt de parkeerdruk uit op 79% bezetting op een weekdag niet in de vakantie. Op dit moment is er gemiddeld gezien geen probleem aangezien een bezettingspercentage tussen 66% en 85% een goede bezetting is.
Slechts 10 à 15% van de geparkeerde voertuigen in de straat staan er voor een korte periode. Een kleine helft staat er middellang (2 tot 4 telmomenten geregistreerd) en ongeveer 40% van de voertuigen staat er lang geparkeerd. Hierbij is er geen verschil tussen normale en vakantiesituatie. In de normale (week)situatie is de verdeling op de parking nagenoeg gelijk als in de straat. In de vakantiesituatie staan op de parking de wagens er iets minder ‘heel lang’, en meer ‘middellang’.
Het parkeermotief op straat is voor het grootste deel aan bewoners toe te schrijven (gemiddeld 55% van de beschikbare plaatsen zijn ingenomen door bewoners). Ongeveer 10% van de capaciteit wordt gebruikt door mensen die daar werken, of zich er parkeren om verder te gaan met het openbaar vervoer. Gemiddeld 20% van de bezette plaatsen is toe te schrijven aan bezoekers.
Het parkeermotief op de parking verschilt wel van de straat. Van de 60% plaatsen die bezet zijn wordt ongeveer 20% ingenomen door bewoners, een 10% door carpoolers en ook 10% door bezoekers. Ongeveer 15% wordt ingenomen door wagens met uiterlijke kenmerken van bedrijven. De parkeermotieven van deze wagens met een uiterlijk kenmerk (15%) is divers. Een deel hiervan is toe te schrijven aan Valko, het verhuurbedrijf (hierop kan in overleg met het bedrijf gewerkt worden naar een verschuiving naar hun privédomein). Andere zijn dan weer niet eenduidig naar parkeermotief toe te wijzen bv. Camionette DHL kan van een bewoner zijn die met het dienstvoertuig rijdt. Een deel van de 15% kan dus toebedeeld worden aan het aandeel bezoekers, bewoners of carpoolers omdat ze niet louter het stallen van bedrijfsvoertuigen op het openbaar domein betreffen.
Hieruit leren we dat bewoners hoofdzakelijk dicht bij hun woning gaan staan, maar dat er ook uitgeweken wordt naar de (niet-vergunde) parking wanneer er geen of weinig plaats in de straat is.
Bij de heraanleg van het kruispunt verdwijnen er 52 parkeerplaatsen in de omliggende straten. De bestaande parkeercapaciteit op de parking daalt met 34 plaatsen. Bij een gelijke vraag en met minder parkeerplaatsen stijgt de bezettingsgraad tot 110%. Ook wanneer we de wagens die oneigenlijk gebruik maken van de parking in de toekomst op een manier weren van de parking blijft de bezettingsgraad erg hoog.
Wanneer de vraag gelijk blijft en de buurtparkings niet gerealiseerd zouden worden stijgt de bezettingsgraad naar 218%.
Er blijkt uit het onderzoek dat de buurtparkings absoluut noodzakelijk zijn om de leefbaarheid in de wijk te garanderen.
Conclusie: Het algemeen belang van de buurtparkings wordt beschouwd als aangetoond.
Toetsing aan de ruimtelijke ordening
Advies: De impact op het ruimtelijk kwetsbaar gebied ten opzichte van de vergunde toestand wordt beperkt en aanvaardbaar geacht. De heraanleg heeft een positief effect op het ruimtelijk kwetsbaar gebied ten opzichte van de feitelijke toestand. Er wordt daarom een gunstig advies verleend.
Motivering handeling van algemeen belang.
De aanleg van buurtparkings kadert binnen de doelstellingen van het mobiliteitsplan van stad Antwerpen om in te zetten op parkeerfaciliteiten op bovenlokale tangenten. De nieuwe parkings zijn goed bereikbaar, publiek toegankelijk en worden voorzien van alle faciliteiten om in te zetten op duurzaam parkeerbeleid. Ze dragen zo ook bij tot een vermindering van de CO2-uitstoot.
De projectstudie en bijhorende parkeerstudie (toegelicht tijdens de projectvergadering) tonen aan dat de huidige, niet vergunde carpoolparking een intensief divers gebruik kent. Indien deze parkeerplaatsen, samen met de parkeerplaatsen die moeten verdwijnen in de omliggende straten, niet gecompenseerd worden binnen de heraanleg van het kruispunt, tonen de cijfers een zeer hoge parkeerdruk in de omliggende woonwijken wat zal zorgen voor overlast en onveiligheid door foutief parkeren. Dit legt bijkomend een grote druk op de noodzaak tot handhaving en aantasting van de leefbaarheid in de woonwijken. Stad Antwerpen beschouwt het voorzien van 2 buurtparkings binnen de herinrichting van het kruispunt daarom als een handeling van algemeen belang.
Motivering beperkte impact op ruimtelijk kwetsbaar gebied.
Het project werd getoetst aan de relevante ruimtelijke beleidsplannen van de stad en is hier niet mee in strijd. Het Groenplan Antwerpen onderstreept het belang van lineaire groenstructuren langs infrastructuur, zowel op vlak van beleving, verkoeling, ecologie, ea. Zoals overal toegepast op het grondgebied van stad Antwerpen, wordt deze ambitie ook hier toebedeeld in het ontwerp en de planbestemming parkgebied. Het plan voorziet een doorgedreven vergroening en grachten/wadi’s waardoor de lineaire groenstructuur maximaal gerealiseerd wordt.
Gezien de westelijke parking geheel in woongebied ligt (uitgezonderd een deel van de afrit richting R11) wordt de impact op ruimtelijk kwetsbaar gebied minimaal geacht. Enkel de uitrit van de parking, wat een wegenis is en dus aanhorigheid van de weg, valt in het parkgebied en behoort toe aan de R11. Daarnaast valt ook op te merken dat buurtparkeerplaatsen elders langs dit lineair parkgebied voorzien zijn op de scheidingslijn alsook volledig in het parkgebied. Hiermee is aangetoond dat dit parkgebied ook in het verleden gecombineerd werd met parkeren aan de rand.
De oostelijke parking ligt volledig in parkgebied. De infrastructuur van R11 ligt zelf ook volledig in parkgebied en hypothekeert door zijn ruimtebeslag, ligging en kruispunten een continu park zoals beoogt in het gewestplan. Er worden in het ontwerp verscheidene maatregelen getroffen om de buurtparkings landschappelijk in te passen, dit door maximaal gebruik te maken van waterdoorlatende materialen, ontharding waar mogelijk, bomen, buffergrachten en wadi’s en het voorzien van een volwaardig groenscherm tov de omliggende bebouwing.
Ten opzichte van de huidige situatie wordt hierdoor:
De stad oordeelt dat de impact van de oostelijke parking op het ruimtelijk kwetsbaar gebied beperkt is.
Procedurestap | Datum |
Ontvangst adviesvraag | 23 maart 2023 |
Uiterste adviesdatum | 19 april 2023 (projectvergadering) |
Het college neemt kennis van het gunstig advies, zoals geformuleerd in de argumentatie, op de projectnota 'Inrichting buurtparkings op kruispunt N173 Prins Boudewijnlaan x R11 Frans Van Dunlaan' opgemaakt in kader van de projectvergadering.