Terug
Gepubliceerd op 13/03/2023

2023_CBS_01404 - Stedelijk patrimonium. Talentontwikkeling en Vrijetijdsbeleving. Museum Vleeshuis. Vleeshouwersstraat 38, 2000 Antwerpen - Restauratie. Bijkomende opdracht vooronderzoeken. Vastlegging ereloon - Goedkeuring

college van burgemeester en schepenen
vr 10/03/2023 - 09:00 Stadhuis - contact: BZ_besluitvorming_mailbox@antwerpen.be
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Bart De Wever, burgemeester; Koen Kennis, schepen; Annick De Ridder, schepen; Nabilla Ait Daoud, schepen; Karim Bachar, schepen; Peter Wouters, schepen; Elisabeth van Doesburg, schepen; Erica Caluwaerts, schepen; Tom Meeuws, schepen; Sven Cauwelier, algemeen directeur; Glenn Verspeet, plaatsvervangend korpschef

Verontschuldigd

Jinnih Beels, schepen

Secretaris

Sven Cauwelier, algemeen directeur

Voorzitter

Bart De Wever, burgemeester
2023_CBS_01404 - Stedelijk patrimonium. Talentontwikkeling en Vrijetijdsbeleving. Museum Vleeshuis. Vleeshouwersstraat 38, 2000 Antwerpen - Restauratie. Bijkomende opdracht vooronderzoeken. Vastlegging ereloon - Goedkeuring 2023_CBS_01404 - Stedelijk patrimonium. Talentontwikkeling en Vrijetijdsbeleving. Museum Vleeshuis. Vleeshouwersstraat 38, 2000 Antwerpen - Restauratie. Bijkomende opdracht vooronderzoeken. Vastlegging ereloon - Goedkeuring

Motivering

Aanleiding en context

FaseBestuursorgaanDatumJaarnummer
Startfase: aanstelling architectenbureau en opmaak restauratiedossier 
Goedkeuring bestek en procedure bestek PO/2009/5034/2. Algemene offerteaanvraag.gemeenteraad25 mei 2009959
Gunning totale architectuuropdracht voor restauratie van gevels en daken, museum Vleeshuis aan Origin Architecture & Engineering.
college4 december 200917304
Goedkeuring  Selectieleidraad, bestek en procedure.college12 december 201412618
Goedkeuring stopzetting opdracht GAC/2014/2586.
college13 april 2018
3315
Vastlegging erelooncollege27 juli 20127776
Vastlegging erelooncollege13 juni 2014
 6296
Tussenfase: studie en onderzoeken
Goedkeuring  en gunning beheersplan. Aanvullende dienst.
college
10 juli 2015
5998
Goedkeuring en gunning beheersplan. Aanvullende opdracht haalbaarheidsstudie.college6 juli 20186284
Goedkeuring opmaak beheersplan en haalbaarheidsstudie. Wijziging opdracht.college27 maart 20202858
Goedkeuring beheersplan. Vastlegging ereloon.college19 februari 20211396
Goedkeuring Voorontwerp. Bijkomende opdracht. Vastlegging erelooncollege25 februari 20221531
Goedkeuring bijkomende opdracht. Vastlegging erelooncollege 8 juli 20225682


HISTORIEK EN AANLOOP

Het Vleeshuis, gebouwd in 1501-1503, vormt in meer dan één opzicht het symbool van de toenemende economische rol van de stedelijke middenstand en van de bloei van de Vleeshouwersgilde in het begin van een tijdsperiode die vaak de Gouden Eeuw van Antwerpen wordt genoemd. Het belang van het gebouw overstijgt echter het lokale. Zijn eerbiedwaardige ouderdom maakt van het Vleeshuis het oudste intact overgeleverde wereldlijke openbare gebouw van Antwerpen.  

De historische waarde van het Vleeshuis blijkt uit het beschermingsbesluit. Het gebouw werd op 6 februari 1936 beschermd samen met negen andere belangrijke Antwerpse gebouwen zoals het stadhuis, het Steen, de stadsbibliotheek, het Rubenshuis, het Hessenhuis en de Oude Beurs. Dit zijn stuk voor stuk zeer belangrijke gebouwen voor de geschiedenis van de stad Antwerpen en de opname van het Vleeshuis in deze lijst duidt op de waarde die er reeds in 1936 aan gegeven werd.  

Van 1904 tot 1913 werd het Vleeshuis volledig gerestaureerd door stadsbouwmeester Alexis Van Mechelen in functie van een herbestemming als museum. Hiermee is Museum Vleeshuis I Klank van de Stad een van de oudste musea van de stad Antwerpen. Ruim 100 jaar na deze laatste grote restauratiegolf is het monument dringend opnieuw aan restauratie toe. Hiertoe is in 2009 het studiebureau Origin Architecture & Engineering aangesteld dat samen met de stad Antwerpen en het agentschap Onroerend Erfgoed een lang traject heeft afgelegd met tal van studies, zoals beheersplan, haalbaarheidsonderzoek en stabiliteitsstudies als resultaat.  

In het najaar van 2021 werd het beheersplan, inclusief toekomstvisie, voor het Vleeshuis dan ook goedgekeurd door het agentschap Onroerend Erfgoed. Dit goedgekeurde beheersplan vormt een kader en formuleert uitgangspunten voor de verdere ontwikkeling van het prachtige monument. 

Op 25 februari 2022 (jaarnummer 1531) keurde het college het voorontwerp van Origin Architecture & Engineering goed. Dit voorontwerp legt een solide basis voor een flexibel en duurzaam gebruik op lange termijn van dit prachtige monument. Hiernaast werden door het college op 25 februari 2022 (jaarnummer 1531) ook een aantal bijkomende opdrachten goedgekeurd die momenteel in uitvoering zijn (opmeting, energieaudit, akoestisch onderzoek en balkkopboringen, brand- en stabiliteit-technisch onderzoek).

Argumentatie

In het kader van de opmaak van het restauratiedossier voor het Vleeshuis, moeten enkele bijkomende vooronderzoeken plaatsvinden. Het doel van deze vooronderzoeken is het aanvullen van ontbrekende informatie, om tijdens de verdere uitwerking van het restauratiedossier een juiste inschatting te kunnen maken van de werkzaamheden betreffende bouwfysica, stabiliteit, installaties en akoestiek.

Deze vooronderzoeken zijn gericht op het verkennen en analyseren van: 

  • stabiliteits-technisch onderzoek: bijkomende sonderingen; 
  • uitbreiding opdracht energie-audit; 
  • uitbreiding opdracht akoestiek; 
  • controle goudleder in opslag. 

Stabiliteits-technisch onderzoek: bijkomende sonderingen 

Deze bijkomende onderzoeken zijn drieledig. Ze hebben als doel meer informatie te bekomen over (1) het draagvermogen van de vloer van de eerste verdieping, (2) de kwaliteit van de dragende metselwerk wanden en (3) de authenticiteit van de metselwerkgewelven ter hoogte van de toekomstige trap en liftkoker. Het eerste onderzoek bouw verder op de bevindingen van de voorgaand uitgevoerde onderzoeken. Hierbij werd vastgesteld dat er tijdens de restauratiewerken van Alexis van Mechelen begin vorige eeuw, een nieuwe betonvloer werd aangebracht boven de historische baksteengewelven. Het tweede luik heeft als doel meer inzicht te geven over de isolatie- en restauratiemogelijkheden van de buitenmuren (zoals ook aangehaald in de energie-audit). Het laatste deelonderzoek gebeurt op vraag van het agentschap Onroerend Erfgoed. 

Het ontwerpteam heeft voor deze onderzoeken minimum drie prijsvragen gelanceerd bij firma’s en hieruit de economisch meest voordelige regelmatige aangeduid volgens kwalitatieve criteria. De nota van het ontwerpbureau betreffende de vergelijking van deze offertes werd als bijlage toegevoegd aan dit besluit.

De kostprijs van deze studie bedraagt  31.914,35 EUR exclusief btw

De coördinatievergoeding voor deze studie bedraagt bijkomend  € 4.830,00 EUR exclusief btw

De coördinatievergoeding wordt analoog het in het bestek PO/2009/5034/2, artikel 3.3. opgenomen uurloon bepaald per deelonderzoek. Globaal ligt deze coördinatievergoeding op ongeveer 15%. AG Vespa oordeelt dat dit bedrag marktconform is voor de coördinatie van deze drie deelonderzoeken. 

Uitbreiding opdracht energieaudit

De opdracht voor de energieaudit is een uitbreiding op de studie die voorgaand gemaakt werd. Deze studie werd door het college gegund op 25 februari 2022 (jaarnummer 1531) voor een bedrag van 10.400,00 EUR exclusief btw aan de firma Gevelinzicht.  Hierin voorziet de firma Gevelinzicht een aantal bijkomende studie-uren.

Uit doctoraatsonderzoek van Giovanni Litti (Methods and Criteria for Energy Environmental Retrofitting of Historic and Heritage Buildings, Universiteit Antwerpen, 2018) blijkt duidelijk dat het vochtgehalte van buitenmuren een zéér belangrijke parameter is die de isolatiewaarde van buitenwanden beïnvloedt. Bovendien worden belangrijke verschillen gemeten en is het onduidelijk in hoeverre het voorzien van (tijdelijke) dakgoten gezorgd heeft voor een uitdrogen van deze muren. Daarenboven wijst de warmteverliesberekening uit de uitgevoerde energie-audit uit dat de U-waarde van de buitenmuren de grootste onbekende is in het correct inschatten van de warmteverliezen en vergroot dit derhalve de onzekerheid met betrekking tot het beoordelen van de renovatie-opties. 

Om de U-waarde van de bestaande massieve wanden beter in kaart te kunnen brengen is een in-situ meting van de U-waarde aangewezen. Op deze manier kan nadien de warmteverliesberekening nauwkeuriger gemaakt worden, waardoor de dimensionering van warmte-opwekker en warmteafgifte elementen veel nauwkeuriger kan gebeuren en is een correctere evaluatie van mogelijke renovatie-scenario’s mogelijk. Bovendien laat een vergelijking met eerdere metingen (G. Litti, 2014) toe om een vergelijking te maken tussen de situatie vóór en na plaatsing dakgoten.

De kostprijs van deze studie bedraagt  4.250,00 EUR exclusief btw

Een coördinatievergoeding voor deze studie is niet van toepassing.

De initiële offerte van de firma Gevelinzicht was opgemaakt in augustus 2021, maar werd door het college pas goedgekeurd in het voorjaar van 2022. Gevelinzicht maakte een herziening van zijn initiële offerte. 

De kostprijs van deze indexering bedraagt  520,00 EUR exclusief btw

Een coördinatievergoeding voor deze studie is niet van toepassing.

Uitbreiding opdracht akoestiek

De opdracht akoestiek is een uitbreiding op de studie die voorgaand gemaakt werd. Deze studie werd door het college gegund op 25 februari 2022 (jaarnummer 1531) voor een bedrag van 2.750,00 EUR exclusief btw aan de firma D2S. Hierin voorziet de firma D2S een aantal studie-uren ter begeleiding van het ontwerpteam voor de uitwerking van de stadshal, museumruimtes en de kantoren. Akoestische studies vallen buiten de competenties van Origin maar zijn noodzakelijk om de akoestische kwaliteit van de verschillende ruimtes in het museum te behouden en of te verbeteren.

De kostprijs van deze studie bedraagt  2.400,00 EUR exclusief btw

Een coördinatievergoeding voor deze studie is niet van toepassing.

Controle goudleder

De firma Cordovano heeft in 2014 - 2015 de demontage van het goudleder in de raadzaal van het museum begeleid. In hun rapport betreffende deze demontagewerken werden op dat moment enkele kritische bedenkingen geformuleerd over de staat van het goudleer. Bovendien werd in dit rapport gevraagd om de staat van het leder regelmatig te controleren na demontage. Dit is nooit gebeurd. Het is van belang om de huidige staat van het goudleder in kaart te brengen, vooraleer er in het restauratiedossier een uitspraak gedaan kan worden over de herplaatsingsmogelijkheden van dit goudleder.

De kostprijs van deze studie bedraagt  € 1.539,00 EUR exclusief btw

De deze bijkomende opdracht wordt analoog het in het bestek PO/2009/5034/2, artikel 3.3. opgenomen uurloon bepaald per deelonderzoek. AG Vespa oordeelt dat dit bedrag voor deze studie marktconform is. 

De aanvullende opdracht bedraagt in totaal 45.453,35 EUR+ 9.545,20 EUR(21% btw) = 54.998,55 EUR inclusief btw

Voor het stabiliteits-technisch onderzoek kan een onderzoekpremie ten bedrage van 80% van de aanvaarde kostenraming, exclusief btw aangevraagd worden bij het agentschap Onroerend Erfgoed.

Deze vooronderzoeken worden het eerste en tweede kwartaal van 2023 uitgevoerd zodat de resultaten worden opgenomen in het restauratiedossier dat volgens de huidige planning in het laatste kwartaal van 2023 aan het college voorgelegd zal worden. Deze bijkomende vooronderzoeken zijn nog niet gestart.

Juridische grond

In toepassing van artikel 38/2 van het Koninklijk Besluit van 14 januari 2013 tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels van de overheidsopdrachten, gewijzigd bij Koninklijk Besluit van 22 juni 2017, is de aanbesteder gerechtigd de oorspronkelijke opdracht te wijzigen wanneer de wijziging het noodzakelijk gevolg is van omstandigheden die een zorgvuldige aanbesteder niet kon voorzien en de wijziging geen verandering in de algemene aard van de opdracht of raamovereenkomst brengt. De wijziging blijft beperkt tot 50% van het oorspronkelijke opdrachtbedrag.

Regelgeving: bevoegdheid

Artikel 56 §3, 4° van het Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017 stelt dat het college van burgemeester en schepenen bevoegd is voor het voeren van de plaatsingsprocedure, de gunning en de uitvoering van overheidsopdrachten.

Algemene financiële opmerkingen

Het ereloon voor de bijkomende opdracht vooronderzoeken bedraagt 45.453,35 EUR+ 9.545,20 EUR (21% btw) = 54.998,55 EUR inclusief btw. en zal verrekend worden op investeringsbudget 2023. Er is voldoende krediet beschikbaar.

Voor deze opdracht werden volgende bestelbonnen vastgelegd:

Bestelbon

Vastgelegd inclusief btw

Betaald inclusief btw

Restbudget inclusief btw

DV107308475.676,64 EUR75.676,64 EUR0,00 EUR
CS1073084 (afgesloten)
166.323,36 EUR
124.597,37 EUR
0,00 EUR
4005037765
64.426,53 EUR
64.426,53 EUR
0,00 EUR
4005100555 (afgesloten)
88.603,00 EUR
88.602,25 EUR
0,00 EUR
4005435804 (10)
269.729,07 EUR
269.729,08 EUR
0,00 EUR
4005435804 (20)
291.489,17 EUR
291.489,17 EUR
0,00 EUR
4005435804 (30) 113.104,45 EUR0,00 EUR113.104,45 EUR
4005491133 (10) 
311.942,96 EUR
                  138.460,57 EUR
                                  173.482,39 EUR
4005491133 (20) 154.396,01 EUR
0,00 EUR
154.396,01 EUR
4005491133 (30) 58.124,96 EUR
0,00 EUR
58.124,96 EUR
4005491133 (40) 51.929,79 EUR
46.613,25 EUR
5.316,54 EUR
400551606754.365,30 EUR0,00 EUR54.365,30 EUR


Voor het opmaken voor het beheersplan werden volgende bestelbonnen vastgelegd:

Bestelbon
Vastgelegd inclusief btw
Betaald inclusief btwRestbudget inclusief btw
4005120459 
33.970,00 EUR
7.925,50 EUR
0,00 EUR
4005137167 
15.851,00 EUR
7.925,50 EUR
0,00 EUR
4005275541 
40.232,96 EUR
40.232,50 EUR
0,00 EUR
4005394987
15.669,26 EUR
15.669,26 EUR
0,00 EUR


Beleidsdoelstellingen

7 - Bruisende stad
2BRS01 - Cultuur
2BRS0102 - Investeren in internationale kunst- en cultuurinfrastructuur
2BRS010201 - Restauratie historische panden
2BRS010201P04686 - Vleeshuis_Totaalrestaurat

Besluit

Het college van burgemeester en schepenen beslist:

Artikel 1

Het college keurt de uitbreiding van de opdracht aan Origin Architecture & Engineering cvba, Kartuizersstraat 17 bus 7, 1000 Brussel, ondernemingsnummer 0476.282.866 goed, voor de bijkomende opdrachten: stabiliteits-technisch onderzoek, uitbreiding opdracht energie-audit, uitbreiding opdracht akoestiek en controle goudleder in opslag tegen 45.453,35 EUR + 9.545,20 EUR (21% btw) = 54.998,55 EUR. 

Artikel 2

Het college keurt goed om het bedrag van 54.998,55 EUR, inclusief btw vast te leggen op naam van hoger vermeld studiebureau.

Artikel 3

Het college keurt goed dat de aanvraag van een onderzoekpremie bij het agentschap Onroerend Erfgoed Vlaanderen voor stabiliteits-technisch onderzoek wordt ingediend.

Artikel 4

De financieel directeur verleent zijn visum en regelt de financiële aspecten als volgt:
Omschrijving
Bedrag
Boekingsadres
Bestelbon
Vastlegging ereloon

Museum Vleeshuis
Origin Architecture & Engineering cvba
Kartuizersstraat 17
1000 Brussel
Ondernemingsnummer: 0476.282.866
Rekeningnummer: BE02 6451 4400 6740
54.998,55 EUR, inclusief btw
budgetplaats: 5322000000 
budgetpositie: 221
functiegebied: 2BRS010201P04686
subsidie: SUB_NR
fonds: INTERN
begrotingsprogramma: 2SA070720
budgetperiode: 2400
4005546793



Bijlagen

  • 0392-01_20221223_FA_2022-xxx_Gevelinzicht_2022-144.pdf
  • 392-01_verslag offerte bijkomende sonderingen_20230206.pdf
  • 392-01_verslag offerte bijkomende sonderingen_20230206_bijlage_1.pdf
  • 392-01_verslag offerte bijkomende sonderingen_20230206_bijlage_2.pdf
  • 392-01_verslag offerte bijkomende sonderingen_20230206_bijlage_3.pdf
  • 392-01_verslag offerte bijkomende sonderingen_20230206_bijlage_4.pdf
  • 392-01_verslag offerte bijkomende sonderingen_20230206_bijlage_5.pdf
  • Offerte_D2S_K4793Q02.pdf