2023_CBS_03315 - District Berchem. Statiestraat 135 - 2021228 - Vraag tot opname vergunningenregister wegens vermoeden vergunning - Kennisneming

Op datum van 18 augustus 2021 vroeg Biçer Yusuf Murat om het pand gelegen Statiestraat 135, district Berchem, op te nemen in het vergunningenregister wegens vermoeden van vergunning. 

De beoordeling van de aanvraag gebeurde aan de hand van volgende gegevens:

• aanvraagformulier met aanvullende extra informatie;
• plannen van de huidige toestand;
• foto’s van de huidige toestand;
• luchtfoto genomen door het  Nationaal Geografisch Instituut in 1977;
• bewonersgegevens en bewonersgrafiek;
• foto’s van Google Maps uit 2009, 2013, 2017, 2021 en 2022;
• kadastrale gegevens;
• 4 Energieprestatiecertificaten opgemaakt op 28 juni 2021 met referenties 
1. 20210628-0002433506-KNR-2;
2. 20210628-0002433517-RES-1;
3. 20210628-0002433524-RES-1;
4. 20210628-0002433534-RES-1;
• volgende archiefstukken:
1. goedgekeurde stedenbouwkundige toelatingen uit 1923; 1926; 1946 en 1954;
2. een foto uit 1954 afkomstig uit het stedenbouwkundige aanvraagdossier met inventarisnummer 957#3625 – Statiestraat 135 te Berchem.

1. Bestaande juridische toestand
Kadastrale gegevens:
Het pand, Statiestraat 135 district Berchem, met kadastrale ligging (afd. 21) sectie A 131 G6 is kadastraal gekend als handelspand en huis, met drie woongelegenheden.

Voor dit adres/pand werden de volgende toelatingen verleend:

• 25/05/1923 toelating (961#7013) voor het bouwen van een mansarde en zolder;
• 12/11/1926 toelating (961#8501) voor het bouwen van een verdieping en een uitstalraam;
• 24/01/1946 toelating (180#3956 en 180#1506) voor het uitvoeren van verbouwingswerken aan het pand;
• 22/09/1954 toelating (957#3625) voor het wijzigen van de voorgevel en het omvormen van een leefruimte naar een winkel.

Op het adres Statiestraat 135 werden in onze archieven bouwplannen teruggevonden uit de jaren 1923 en 1946. Uit nazicht van deze beide dossiers blijkt echter dat het bouwvolume en de inrichting van het opgetekende pand op deze bouwplannen niet in overeenstemming zijn met de huidige toestand van het pand. Het gearchiveerde bouwplan in het dossier van 1946, bevat de voorgevelaanzichten van drie naast elkaar gelegen woningen. Onder deze voorgevels werden de toenmalige huisnummers van de panden vermeld. Hieruit blijkt dat het huidige pand met huisnummer 135 in 1946 gekend was onder het adres Statiestraat 137.
Naar aanleiding van deze bevinding, werden eveneens de gearchiveerde bouwplannen van het pand met adres Statiestraat 137 opgevraagd. Uit nazicht van deze gearchiveerde bouwplannen, uit 1926, bleken deze te behoren bij de huidige woning met huisnummer 135. 

Verder werd er een stedenbouwkundige toelating gevonden uit het jaar 1954. Dit dossier heeft onder meer betrekking op het wijzigen van de voorgevel en het omvormen van de leefruimte achter deze voorgevel, tot een winkel. Dit dossier werd ingediend met als adres Statiestraat 135. Uit lezing van deze bouwplannen blijkt dat deze betrekking hebben op het pand dat tot op heden ook gekend is onder dit adres.

Op basis van het voorgaande kan in alle redelijkheid worden aangenomen, dat er tussen 1946 en 1954 een wijziging van het huisnummer 137 naar huisnummer 135 heeft plaatsgevonden. Navraag hierover bij de stedelijke diensten van het district Berchem, bracht echter geen bijkomende relevante informatie aan het licht.

Gelet op bovenstaande informatie zal de beoordeling van deze aanvraag dan ook gebeuren op basis van de gearchiveerde bouwplannen van het pand uit 1926 met als adres Statiestraat 137 en de gearchiveerde bouwplannen van het pand uit 1954 met als adres Statiestraat 135.

2.Bestaande feitelijke toestand
Omschrijving van de bestaande toestand:
Het pand betreft een rijwoning met vier bouwlagen onder een plat dak. 

Het huidige pand is als volgt ingedeeld:

• benedenverdieping: handelspand;
• eerste verdieping: één woonentiteit (appartement A.1);
• tweede verdieping: één woonentiteit (appartement A.2);
• derde verdieping: één woonentiteit (appartement A.3).

Overtredingen:
Er werd geen proces-verbaal van overtreding teruggevonden.

Iedere constructie waarvan aangetoond is dat ze gebouwd werd vóór 22 april 1962 ofwel tussen deze en vóór de eerste invoering van het gewestplan Antwerpen (3 oktober 1979, van kracht 9 november 1979), dient te worden opgenomen in het vergunningenregister als “vergund geacht” in toepassing van artikel 5.1.3. §1 en §2 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke ordening.

Regelgeving: bevoegdheid:

Het college is bevoegd in het kader van de opmaak van het vergunningenregister en de actieve onderzoeksplicht in toepassing van  artikel 5.1.3 §1 en §2, en artikel 7.6.2. §1 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening.

Het voorwerp
De aanvraag betreft de vraag tot opname in het vergunningenregister van een constructie met de functie van handel en wonen met drie woonentiteiten (appartementen).

De bewijsvoering

Volgens de kadastrale gegevens dateert de eerste ingebruikneming van het gebouw van tussen 1900 en 1918. Uit de kadastergegevens blijkt verder dat het pand reeds vóór de eerste inwerkingtreding van het gewestplan-Antwerpen op 9 november 1979, gekend was als een huis met een handelsbestemming en dat er toen reeds drie woonentiteiten aanwezig waren het pand.

In het archief werden goedgekeurde bouwplannen teruggevonden van 1926 en 1954. Na controle van deze bouwplannen blijken volgende stedenbouwkundige handelingen te zijn toegelaten:

• gebruik /functie
1. handel;
2. wonen met drie afzonderlijke woonentiteiten;
• bouwvolume
1. benedenverdieping:
• een getande achterbouw met een bouwdiepte van respectievelijk circa 14 m en circa 16,50 m;
• deze getande achterbouw bezit langsheen de rechterperceelsgrens een breedte van circa 2,60 m en is ingericht als pomphuis met toilet;
• naast deze getande achterbouw is er een overdekte koer, afgewerkt met een dakconstructie tot op een bouwdiepte van circa 16 m;
2. eerste verdieping en tweede verdieping
• een getande uitbouw langsheen de rechterperceelsgrens met een breedte van circa 2,60 m met een bouwdiepte van circa 18 m;
• achteraan binnen dit getande bouwvolume hebben beide bouwlagen een open overdekt terras van circa 2 m²;
3. derde verdieping
• een bouwvolume over de ganse perceelsbreedte met een bouwdiepte van circa 9,75 m;
• dak- en gevelafwerking
1. gelijkvloerse voorgevel: afgewerkt met ivoorkleurige keramische tegels;
    de overige delen van de voorgevel: een geschilderde gevelbezetting in ivoorkleur;
2. de goedgekeurde bouwplannen geven verder geen indicatie van de gebruikte bouw- en gevelmaterialen van het pand;
• inrichting
1. op de benedenverdieping een winkel met achterliggende woonentiteit;
2. één afzonderlijke woonentiteit op de eerste verdieping;
3. één afzonderlijke woonentiteit die zich uitstrekt over de tweede en derde verdieping van het pand.

Na controle van de opgevraagde documenten en de ingediende dossierstukken blijkt het volgende:

• Het goedgekeurde bouwplan uit 1926 bevat voldoende informatie waaruit blijkt dat het pand in oorsprong bedoeld was voor het huisvesten van drie gezinnen. De opgevraagde bevolkingsgegevens bevestigen eveneens dat, er tijdens de meest relevante periode, in hoofdzaak drie gezinnen tegelijkertijd waren ingeschreven op dit adres.
  Voorgaande bewijst voldoende dat de huidige functie ‘wonen’ op de verdiepingen en de aanwezigheid van drie woonentiteiten in het pand, dateren van vóór de eerste inwerkingtreding van het gewestplan-Antwerpen op 9 november 1979. 
• Uit de goedgekeurde bouwplannen blijkt dat de gelijkvloerse leefruimte achter de voorgevel, reeds in 1954 werd omgevormd tot winkel. De overige gelijkvloerse ruimtes bleven hun woonfunctie behouden. Uit de aangeleverde bouwplannen van de huidige gelijkvloerse verdieping blijkt dat zowel de functie ‘detailhandel’ als ‘wonen’ behouden bleef op de benedenverdieping van het pand. De bijgeleverde foto’s in het dossier tonen echter aan dat de volledige benedenverdieping werd omgevormd in functie van de gelijkvloerse handelsactiviteit en dat de toenmalige woonentiteit (die zich oorspronkelijk achter de winkel bevond) intern werd verhuisd naar de derde verdieping van het pand.
  Voorgaande bewijst voldoende dat de huidige functie ‘detailhandel’ op het gelijkvloers, dateert van vóór de eerste inwerkingtreding van het gewestplan-Antwerpen op 9 november 1979.
• Bij het omvormen van de gelijkvloerse leefruimtes naar een handelsgelijkvloers werd een reeds bestaande opening in een dragende binnenmuur vergroot van circa 1,5 meter naar circa 3 meter. Dit is een constructieve wijziging, uitgevoerd aan de dragende constructie van het gebouw. Er werden binnen dit dossier geen concrete bewijzen aangeleverd die aantonen dat deze werkzaamheden werden uitgevoerd en voltooid voor de eerste inwerkingtreding van de wet op stedenbouw van 22 april 1962. Het vergroten van de opening in deze dragende binnenmuur (zoals in het rood aangeduid op de bouwplannen), zal dan ook uitgesloten worden van opname in het vergunningenregister.  
• Het bouwvolume van het pand werd -ten opzichte van de laatst goedgekeurde stedenbouwkundige toelatingen-  vergroot. Deze uitbreidingen zijn echter reeds zichtbaar op de luchtfoto genomen door het Nationaal Geografisch Instituut in het jaar 1977. Gelet op dit feit dient geoordeeld dat deze uitbreidingswerken werden aangevat en voltooid, vóór de eerste inwerkingtreding van het gewestplan-Antwerpen op 9 november 1979. Het huidige bouwvolume van het pand zal dan ook wegens vermoeden van vergunning, opgenomen worden in het vergunningenregister.

• de gelijkvloerse voorgevelafwerking werd gewijzigd. Zo werden onder meer de ivoorkleurige keramische tegels vervangen door een grijskleurige gevelbekleding (steenstrips) en werd er nieuw buitenschrijnwerk/vitrine geplaatst. Uit de foto’s van google Maps blijkt dat het wijzigen van dit voorgeveluitzicht heeft plaatsgevonden tussen de jaren 2009 en 2013. Het wijzigen van voorgevelmaterialen die het uitzicht van de woning wijzigen is een vergunningsplichtige stedenbouwkundige handeling. Gezien duidelijk is aangetoond dat deze voorgevelwijzing heeft plaatsgevonden na de eerste inwerkingtreding van het gewestplan-Antwerpen op 9 november 1979, zal deze bijgevolg uitgesloten worden van opname in het vergunningenregister.

Voorgaande bewijst voldoende dat de huidige constructie, inclusief de functies van detailhandel en wonen met 3 woonentiteiten, dateert van voor het van kracht zijnde gewestplan-Antwerpen (9 november 1979), met uitsluiting van (zoals in rood aangeduid op de plannen):

• het vergroten van de opening in de dragende binnenmuur op de benedenverdieping;
• de gewijzigde gelijkvloerse voorgevelafwerking van het pand.