2023_CBS_04717 - Stedelijk patrimonium. Brandweer en Sociale Dienstverlening. Emiel Vloorsstraat, 2020 Antwerpen - Alternatieve locatie Brandweerkazerne Post Zuid en daklozenwerking. Principebeslissing - Goedkeuring

Op 16 juli 2021 (jaarnummer 5963) besliste het college om zo spoedig mogelijk een alternatieve locatie te zoeken voor de daklozenopvang en de onderwijsfuncties gevestigd in Desguinlei 33. De exploitatie werd tijdelijk verdergezet met beperkte bezetting.

Op 1 april 2022 (jaarnummer 2613) keurde het college de opdracht goed om voor de daklozen nacht- en winteropvang verschillende scenario's voor zowel de tijdelijke als de definitieve locatie uit te werken.

Op 1 juli 2022 (jaarnummer 5442) keurde het college het principe goed om een nieuwbouwontwikkeling te voorzien voor de daklozenwerking op de site Digipolis, gelegen in de Generaal Armstrongweg 1, 2020 Antwerpen.

Op 3 maart 2023 (jaarnummer 1250) keurde het college het principe goed om een haalbaarheidsstudie voor het project Brandweerkazerne Post Zuid op te starten op de site van Digipolis II aan de Generaal Armstrongweg 1 te Antwerpen.

Op 23 juni 2023 (jaarnummer 4319) keurde het college goed dat AG Vespa een architectuuropdracht voor het Collectie Centrum Antwerpen op de locatie Pomppark Zuid uitschrijft. De sloop van het gebouw waar nu daklozenwerking in gehuisvest is, wordt hierin opgenomen.

Artikel 56 §3 van het Decreet Lokaal Bestuur: “Het college van burgemeester en schepenen is bevoegd voor: 1° de daden van beheer over de gemeentelijke inrichtingen en eigendommen, in voorkomend geval binnen de door de gemeenteraad vastgestelde algemene regels."

Post Zuid van Brandweer Zone Antwerpen is momenteel gehuisvest in de kazerne in de Paleisstraat 124. De infrastructuur van deze kazerne is fel verouderd en niet meer aangepast aan de hedendaagse normen. Voor daklozenopvang, momenteel gehuisvest in Desguinlei 33, wordt er ook gezocht naar een alternatieve locatie. Voor de brandweer wordt er gekeken naar de voormalige site Digipolis voor het project Brandweerkazerne Post Zuid.

De ruimtelijke noden van de bedrijfseenheid Sociale Dienstverlening zijn:

Daklozenwerking: Het programma van de daklozenopvang omvat werkingen voor verschillende doelgroepen.

Victor 4: (55/72 klanten) 

• nachtopvang, voor alleenstaande daklozen (55/72 klanten) met geldige verblijfsdocumenten. Tijdens de zomerwerking tussen 20.00 uur tot 8.30 uur en tijdens de winterperiode van 19.30 uur tot 10.00 uur. 

Victor 5: (0 tot 90 klanten)

• winteropvang (15 november tot en met 31 maart ), voor alleenstaande daklozen (0 tot 70 klanten) zonder geldige verblijfsdocumenten. Tijdens de winterperiode van 19:30 uur tot 10:00 uur;
• Victor 5 plus (optioneel programma): 24-uursopvang voor alleenstaande daklozen (maximum 20 klanten) zonder geldige verblijfsdocumenten met intensieve begeleiding bij het nastreven van een reëel, duurzaam en wettig perspectief in het herkomstland (perspectiefbegeleiding gedurende het hele jaar).

Indien het beleid deze volledige werking opnieuw centraal wil aanbieden bedraagt de totale netto vloeroppervlakte voor Victor 4, 5 en 5 plus tussen minimaal 2.493m² en optimaal 3.163m².

Digipolis II: Het stedelijk patrimonium gelegen in de Generaal Armstrongweg 1, 2020 Antwerpen, gekend op het kadaster onder Antwerpen, 9 de afdeling, sectie I, perceel nummer 2479L2. Het gebouw is ter beschikking gesteld aan AG Digipolis en een stedelijk webpunt. Op termijn zal AG Digipolis verhuizen naar een andere locatie.

Uit onderzoek blijkt dat een brandweerkazerne voor Post Zuid en daklozenopvang samen kunnen worden ondergebracht in Digipolis II. Volgende parameters zijn hierbij doorslaggevend: 

• Het perceel is volgens het gewestplan gelegen in zone van gemeenschapsvoorzieningen, wat herbestemming van Digipolis II tot brandweerkazerne en daklozenopvang mogelijk maakt.
• Het gebouw Digipolis II is voldoende ruim om een brandweerkazerne en daklozenopvang te huisvesten. 
• Beide programma's kunnen volledig autonoom functioneren met een eigen toegang in functie van operationaliteit en veiligheid. Er is geen gedeeld gebruik van binnen- of buitenruimtes.
• Programma brandweer heeft voldoende met enkel het linkse deel van de sokkel (gelijkvloers en niveau +1), aangevuld met een voertuigenhal op de open ruimte naast het gebouw. Bestaande toegang en circulatie met liften en twee trappenhallen kunnen voor daklozenopvang gebruikt worden.
• De locatie is makkelijk bereikbaar en scoort goed op vlak van interventietijden voor de brandweer. Na de werken aan Ringpark Zuid zal de brandweer gebruik maken van de busbaan op de Emiel Vloorsstraat.
• Een goede zichtbaarheid bij het uitrijden van de brandweer voor interventies, de locatie ligt ver genoeg van het (fiets)kruispunt.

Naast de invulling met een brandweerkazerne en daklozenopvang is er nog ruimte voor extra programma. Afhankelijk van het gewenste programma voor daklozenopvang is er nog tussen 1500m² en 2200m² over. De overgebleven ruimte bevindt zich in de sokkel op het gelijkvloers en eerste verdieping en eventueel een verdieping in de toren. Er dient verder gezocht te worden naar een geschikte aanvullende functie.

Integrale aanpak

De gebouwen van Digipolis dateren uit de jaren ’90 en hebben een bouwkundige opwaardering nodig om terug voor een lange periode bruikbaar te zijn. De opzet is een slimme casco-structuur die groei, krimp en variatie van programma in de tijd kan ondervangen. Bovendien is het wenselijk om bij de uitbreiding van het gebouw van Digipolis II te zorgen voor een architectonisch geheel. Met de herbestemming tot brandweerkazerne en daklozenopvang is het mogelijk om een integrale aanpak van het gehele gebouw op te nemen in het verdere traject. 

Timing

In het najaar 2023 wordt een architectuuropdracht uitgeschreven voor de brandweerkazerne. De brandweer wenst de locatie uiterlijk 2027 in gebruik te kunnen nemen. Indien het project voor de daklozenopvang nu wordt opgestart kan het aansluitend met de brandweer worden uitgevoerd. De timing van de brandweer kan niet in het gedrang gebracht worden door aanvullend programma, noch door het programma van daklozenopvang. Een integrale aanpak is noodzakelijk.

Voorwaarden vooropgestelde timing

Het programma van eisen moet nog verfijnd worden door de bedrijfseenheid Sociale Dienstverlening in functie van de beleidskeuzes die gemaakt worden rond de daklozenopvang die op deze site zal georganiseerd worden. Zo zal er onder andere scherp gesteld moeten worden of er gebouwd wordt voor Victor 4 en 5 inclusief of exclusief Victor 5 plus en of er wordt ingezet op een minimaal of optimaal programma. Gekoppeld aan het finale verfijnde programma van eisen zal er budget voorzien moeten worden om het renovatieproject te financieren van het voortraject tot en met de realisatie.

Op basis van het programma van eisen zal een projectdefinitie worden opgesteld, als basis voor een ontwerpwedstrijd voor de aanstelling van een architect.

De huidige vooropgestelde timing is onder andere afhankelijk van noodzakelijke besluitvorming, op te maken finaal programma van eisen en beschikbaarheid van budget.

Dit besluit handelt enkel over de principiële beslissing tot het verhuizen van brandweer Post Zuid en daklozenopvang naar Digipolis II, zoals omschreven in de argumentatie van dit besluit.

De financiële gevolgen van de inrichtingswerken aan gebouw Digipolis II zullen deel uit maken van aparte besluitvorming.