2023_CBS_04063 - Omgevingsvergunning - OMV_2023013702. Zwijgerstraat 42-44. District Antwerpen - Goedkeuring

Er werd een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend bij het college van burgemeester en schepenen, die behandeld wordt volgens de vereenvoudigde procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

Omschrijving stedenbouwkundige handelingen

Relevante voorgeschiedenis

-          10/09/2013: proces verbaal (11002_2013_56914) voor het wijzigen van het aantal woningen van 4 naar 5;

-          20/03/1903: toelating (1903#313) voor het bouwen van een huis;

-          29/03/2019: vastgesteld bouwkundig erfgoed:

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/207912

Vergunde / Geacht vergunde toestand

-          meergezinswoning;

-          hoekpand van 4 bouwlagen onder zadeldak in gesloten bebouwing;

-          open koer in de oksel van het perceel.

Bestaande toestand

-          gelijkvloers appartement met 2 slaapkamers en een verkleinde open koer en een aparte inkom;

-          gemeenschappelijke fietsenberging achteraan de gemeenschappelijke inkom naar de bovenliggende verdiepingen;

-          voorgevels in gele baksteen met betonelementen en koperen sierelementen plus buitenschrijnwerk in wit aluminium.

Nieuwe toestand

-          gelijkvloerse reca functie;

-          interne verbouwing met verwijdering van binnenmuren;

-          plint voorzien van nieuwe, grote raampartijen in zwart aluminium tot op de vloerpas, en van een extra inkomdeur;

-          de bovenliggende verdiepingen maken geen deel uit van de aanvraag.

Inhoud van de aanvraag

-          wijzigen van de functie wonen naar reca;

-          wijzigen van de voorgevel;

-          doorvoeren van interne constructieve werken.

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, het decreet betreffende het integraal handelsvestigingsbeleid, het decreet betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

Conform artikel 15 van het Omgevingsvergunningsdecreet is het college van burgemeester en schepenen voor zijn ambtsgebied in eerste administratieve aanleg bevoegd voor volgende aanvragen van:

1. de gemeentelijke projecten;
2. andere gevallen dan deze waarvoor de Vlaamse regering of de deputatie bevoegd is.

Voorafgaand aan zijn beslissing neemt het college kennis van het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar.

Het verslag van de gemeentelijke omgevingsambtenaar luidt:

Adviezen

Externe adviezen

Interne adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan GRUP Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen, goedgekeurd op 19 juni 2009.

Het eigendom is gelegen binnen de omschrijving van het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan RUP Binnenstad, goedgekeurd op 26 april 2012. Volgens dit plan ligt het eigendom in de volgende zone: artikel  1:   zone voor wonen - (wo1).

(Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (GRUP's) kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/grup. Gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP's) kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘goedgekeurde BPA’s en RUP’s'.)

De aanvraag ligt niet in een verkaveling.

De aanvraag is in overeenstemming met de bepalingen van het ruimtelijk uitvoeringsplan Binnenstad.

Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Hemelwater: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater (verder genoemd verordening hemelwater).
(De verordening hemelwater kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening hemelwater)
De verordening hemelwater is niet van toepassing op de aanvraag.

-          Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid (verder genoemd verordening toegankelijkheid).
(De verordening toegankelijkheid kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening toegankelijkheid)
De verordening toegankelijkheid is niet van toepassing op de aanvraag.
 

Algemene bouwverordeningen

-          Voetgangersverkeer: het besluit van de Vlaamse regering van 29 april 1997 houdende de vaststelling van algemene bouwverordeningen inzake wegen voor voetgangersverkeer (verder genoemd verordening voetgangersverkeer), en de omzendbrief RO/98/2 van 23 maart 1998 betreffende de algemene bouwverordening inzake wegen voor voetgangersverkeer.
(De verordening voetgangersverkeer kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Verordeningen > verordening wegen voor voetgangersverkeer)
De verordening voetgangersverkeer is niet van toepassing op de aanvraag.

 

Gemeentelijke stedenbouwkundige verordeningen

-          Bouwcode: de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening (verder genoemd bouwcode), definitief vastgesteld door de gemeenteraad in zitting van 28 april 2014 en goedgekeurd bij besluit van de deputatie van de provincie Antwerpen van 9 oktober 2014.
(De bouwcode kan u raadplegen via www.antwerpen.be, zoek op ‘regelgeving bouwen in Antwerpen’)
De aanvraag wijkt af van de bepalingen van de bouwcode op volgende punten:

• Artikel 26 Afvalverzameling: er wordt geen afgescheiden afvalberging voor de reca functie voorzien conform artikel 26 van de bouwcode.
• Artikel 27 Open ruimte: na de functiewijziging wordt er geen 20 % open en onbebouwde ruimte op het maaiveldniveau voorzien.
• Artikel 44 Vetafscheiders en olieafscheiders: er worden geen vetafscheiders voorzien bij de reca functie.

Sectorale regelgeving

-          MER-screening: de overheid die beslist over de ontvankelijkheid en volledigheid van de vergunningsaanvraag, beslist of er een project-MER moet worden opgesteld. De betrokken overheid doet dat op het ogenblik van de beslissing over de ontvankelijk- en volledigheid van de vergunningsaanvraag of, bij gebreke daaraan, binnen 90 dagen na de datum van ontvankelijk- en volledigheid.
Rekening houdend met de kenmerken van de aanvraag en zijn omgeving wordt geoordeeld dat de mogelijke milieueffecten van het project niet aanzienlijk zijn.

-          Watertoets: overeenkomstig artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018 (verder genoemd Waterwetboek), dient een vergunningsaanvraag onderworpen te worden aan de zogenaamde watertoets. Deze wordt uitgevoerd overeenkomstig het besluit van de Vlaamse Regering van 20 juli 2006 tot vaststelling van nadere regels voor de toepassing van de watertoets, tot aanwijzing van de adviesinstanties en tot vaststelling van nadere regels voor de adviesprocedure bij de watertoets, vermeld in artikel 1.3.1.1 van het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid, gecoördineerd op 15 juni 2018 (verder genoemd Watertoetsbesluit).

Het voorliggende project is geheel gelegen in een zone waarvoor De Vlaamse Waterweg  aangewezen is als adviesinstantie.

Het project is niet gelegen in een signaalgebied.

Na onderzoek blijkt dat het project waarschijnlijk geen schadelijke effecten op het watersysteem veroorzaakt.

-          Vlaamse codex Wonen van 2021: Gecodificeerde decreten over het Vlaamse woonbeleid, gecodificeerd op 17 juli 2020.
(De kwaliteitsnormen voor woningen, die in uitvoering van de Vlaamse codex Wonen van 2021 zijn opgemaakt, kan u raadplegen via www.wonenvlaanderen.be, zoek op “besluit Vlaamse codex van 2021”)
De aanvraag valt niet onder het toepassingsgebied van de Vlaamse codex Wonen van 2021.

-          Rooilijn: artikel 4.3.8 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) van 15 mei 2009.
(De VCRO kan u raadplegen via https://omgeving.vlaanderen.be/, ga naar Decreten en uitvoeringsbesluiten > Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO))
Artikel 4.3.8 is niet van toepassing op de aanvraag.

Omgevingstoets

Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening

Functionele inpasbaarheid

Voor het omvormen van de gelijkvloerse woonfunctie naar dareca werd het advies van de stedelijke dienst Ondernemen en Stadsmarketing ingewonnen. Dit advies laat zich als volgt lezen: 

“Gunstig advies voor het wijzigen van de functie wonen naar reca op de gelijkvloerse verdieping van een pand gelegen in de zone verspreide bewinkeling. Deze kleinschalige reca-functie op de gelijkvloerse verdieping van een hoekpand grenst bovendien aan een andere reca-zaak, waardoor de ruimtelijke impact op de omgeving beperkt blijft. Ook het RUP Binnenstad stelt dat de bestemming reca gelijkvloers tot 200 m² netto vergunbaar is.”

Dit advies wordt door de dienst Stedenbouw bijgetreden. Het omvormen van de woonfunctie naar dareca is functioneel inpasbaar.

Schaal - ruimtegebruik - bouwdichtheid

De aanvraag voorziet het omvormen van de gelijkvloerse woonentiteit naar een reca-functie. De bovenliggende woningen blijven ongewijzigd.

De open koer achteraan werd gedeeltelijk dichtgebouwd om een gemeenschappelijke fietsenberging te voorzien. Hierdoor rest nog 6,50 m² van de oorspronkelijke 11,70 m² open ruimte. Ondanks de functiewijziging die een verdere ontpitting impliceert blijft de fietsenberging behouden waardoor de open ruimte niet groter wordt.

Enerzijds is dit strijdig met artikel 2.2.5 van RUP Binnenstad en artikel 27 van de bouwcode. Anderzijds kan er echter gesteld worden dat deze beperkte open ruimte weinig meerwaarde voor de gewenste reca-functie biedt en er hierdoor uitzonderlijk een afwijking op kan verleend worden. 

Door de gelijkvloerse functiewijziging van wonen naar reca vermindert het aantal woongelegenheden met één. Bijgevolg wordt geoordeeld dat de draagkracht van het perceel, noch van de omgeving wordt overschreden

Visueel-vormelijke elementen en cultuurhistorische aspecten

Gezien de ligging van het pand in een zone die volgens het ruimtelijk uitvoeringsplan werd ingekleurd als een woongebied met culturele, historische en/of esthetische waarde en de opname van het pand op de inventarislijst Onroerend Erfgoed, werd het advies ingewonnen van de stedelijke dienst Monumentenzorg. Dit advies laat zich als volgt lezen: 

“Voorliggende aanvraag betreft een functiewijziging van wonen naar reca die gepaard gaat met interne verbouwingswerken en aanpassingen aan de voorgevel op de gelijkvloerse verdieping. De verdiepingen vormen geen onderdeel van de aanvraag en worden dus ook niet geadviseerd. Wel wordt vastgesteld dat op de verdiepingen het houten schrijnwerk met t-verdeling werd vervangen door een variant in wit pvc en dit zonder vergunning. Dit schrijnwerk doet afbreuk aan het beeldbepalend karakter, bij een toekomstige vervanging dient er opnieuw houten schrijnwerk geplaatst te worden naar oorspronkelijk model (detaillering, profilering en materialisatie).

Een hoekpand is per definitie beeldbepalend en bekroont de hoek van een bouwblok. Extra zorg dient besteed te worden aan de volledige bebouwing, die het als monument beschermd Koninklijk Museum voor Schone kunsten, omringd.

Het eclectische hoekpand wordt gekenmerkt door zijn gele paramentsteen en horizontale gevelgeleding in natuursteen. De verticale geleding blijkt uit de raamtraveeën.

Door het doorbreken en samenvoegen van de traveeën aan beide zijden, zowel Zwijgerstraat (2 x 1.15 m) als Schildersstraat (2 x 0.90 m) wordt de verticale gevelgeleding aangetast waardoor er afbreuk wordt gedaan aan de leesbaarheid en massiviteit van de pui en het gebouw niet meer ‘landt’.

De dienst Monumentenzorg kan wel instemmen met het samenvoegen van de twee traveeën zijde Schildersstraat aangezien de verticale geleding hier niet afgestemd is op de bovengevel. Het doortrekken van de drie bestaande raamopeningen zijde Zwijgerstraat tot op maaiveldniveau naar analogie met het aanpalende perceel Schildersstraat 25 zou eventueel wel positief geadviseerd kunnen worden, het samenvoegen niet. 

Het project werd helaas niet ter advies voorgelegd aan de stedelijke dienst Monumentenzorg waardoor deze niet de kans kreeg om alternatieve aanvaardbare voorstellen te bespreken.

Voorliggende aanvraag voorziet zwart aluminium schrijnwerk op de gelijkvloerse verdieping.

Gezien de samenhang tussen pui en bovengevel beter bewaard blijft bij het doortrekken van de raamopeningen in plaats van het verbreden van de raamopeningen, adviseren we om de materialisatie en kleurstelling van het schrijnwerk eveneens af te stemmen op de bovengevel (verdiepingen) er van uitgaand dat het onvergunde pvc-schrijnwerk in de bovengevel op termijn vervangen wordt door houten geschilderd schrijnwerk naar oorspronkelijk model.

Het is ook belangrijk om de raamverdeling van de pui (indien voorzien van bovenlichten) af te stemmen op de natuurstenen speklaag tussen de raamtraveeën.

De interne werkzaamheden beogen het openwerken van het interieur in functie van de recazaak. Niet alleen de draagmuren worden gesupprimeerd, maar ook de nog aanwezige waardevolle interieurelementen waaronder de lijstplafonds, de schouwmantel, het oorspronkelijke houten binnenschrijnwerk (3 paneeldeuren en een dubbele vleugeldeur), de stucwerkversiering in de hal (bossage, consoles, …) verdwijnen. Hierdoor wordt te veel afbreuk gedaan aan de nog aanwezige erfgoedwaarde en de leesbaarheid van de oorspronkelijke indeling.”

Vanuit stedenbouwkundig oogpunt wordt het voorwaardelijk gunstig advies van de dienst Monumentenzorg bijgetreden. Volgende voorwaarden worden daarom mee de bij de vergunning opgenomen:

-          de lijstplafonds van de salons dienen behouden te blijven zodat de oorspronkelijke indeling van de ruimtes afleesbaar blijft in het opengewerkt ontwerp;

-          ter hoogte van de linker travee dient de draagmuur met dubbele vleugeldeur behouden te blijven en geïntegreerd te worden in het ontwerp;

-          in de hal dient de stucversiering behouden te blijven;

-          de paneeldeur grenzend aan de schouwmantel kan geïntegreerd worden in het ontwerp en dient behouden evenals de schouw zelf.

Hinderaspecten – gezondheid – gebruiksgenot – veiligheid in het algemeen

Voor de functiewijziging naar reca werd advies gevraagd bij de dienst Vergunningen Milieu. Hun advies leest als volgt:

“Voorliggende aanvraag betreft een omgevingsvergunningsverzoek voor o.a. een functiewijziging van het gelijkvloerse naar reca te Zwijgerstraat 42 in 2000 Antwerpen.

Milieutechnisch zijn er geen bezwaren, op voorwaarde dat het wooncomfort op de woongelegenheid op de 1ste verdieping gewaarborgd wordt. Dit betekent dat de geluidstransmissie tussen de zendruimte (horecazaal) en de ontvangstruimte (slaap- en woonkamers op 1ste verdieping) beperkt wordt; door technische ingrepen aan het plafond/vloer alsook flankerende maatregelen te treffen.”

Vanuit stedenbouwkundig oogpunt worden de aandachtspunten van de dienst Vergunningen Milieu bijgetreden.

Er wordt opgemerkt dat de afvalberging voor de reca-functie ontbreekt (bouwcode, art. 26). De aanvraag voorziet ook geen vetafscheiders en olieafscheiders conform artikel 44 van de bouwcode. Beide zaken worden als voorwaarde bij de vergunning opgenomen.

Mits het naleven van de gestelde voorwaarden voldoet de aanvraag aan de actuele eisen wat betreft hinderaspecten, gezondheid en gebruiksgenot.  

Mobiliteitsimpact (onder andere toetsing parkeerbehoefte)

Het algemene principe is dat een omgevingsvergunningsaanvraag in vele gevallen een parkeerbehoefte genereert. Om te vermijden dat de parkeerbehoefte (geheel of gedeeltelijk) wordt afgewenteld op het openbaar domein, dient het parkeren maximaal op eigen terrein te worden voorzien. Dit is het zogenaamde POET principe (Parkeren Op Eigen Terrein).

De parkeer- en stallingsnormen uit de tabel van artikel 30 van de bouwcode, herzien op 1 maart 2018, dienen te worden nageleefd bij nieuwbouw, herbouw, verbouwing, functiewijziging, volume-uitbreiding en wijzigen van het aantal wooneenheden. Wie niet op eigen terrein voorziet in de werkelijke parkeerbehoefte, dient hiervoor een compensatie te betalen.

Fietsenstalplaatsen:

Er moeten geen fietsstalplaatsen voorzien worden omdat het om een te kleine oppervlakte gaat (0.60/100 m²).

Er zijn in de gang achteraan 3 fietsstalplaatsen voorzien. Om deze berging als fietsenberging te kunnen gebruiken dient de gang ernaar minstens 1,00 m breed te zijn. Achter elke fiets in een fietsstalplaats moet een vrije ruimte van 1,70 m beschikbaar zijn en dat is hier niet het geval. Aangezien een fietsenberging niet strikt noodzakelijk is en de toegang tot de berging en de berging zelf niet aangepast kan worden conform de gestelde richtlijnen, worden geen voorwaarden opgelegd.

Advies aan het college

Advies over de stedenbouwkundige handelingen

Aan het college wordt voorgesteld om voor de stedenbouwkundige handelingen de omgevingsvergunning te verlenen onder voorwaarden.

Geadviseerde stedenbouwkundige voorwaarden

1. De bijgevoegde brandvoorzorgsmaatregelen zijn op het moment van eerste ingebruikname/exploitatie strikt na te leven.

2. De voorwaarden uit het advies van de dienst Monumentenzorg moeten nageleefd worden:

-          de lijstplafonds van de salons dienen behouden te blijven zodat de oorspronkelijke indeling van de ruimtes afleesbaar blijft in het opengewerkt ontwerp;

-          ter hoogte van de linker travee dient de draagmuur met dubbele vleugeldeur behouden te blijven en geïntegreerd te worden in het ontwerp;

-          in de hal dient de stucversiering behouden te blijven;

-          de paneeldeur grenzend aan de schouwmantel kan geïntegreerd worden in het ontwerp en dient behouden evenals de schouw zelf.

3. Conform artikel 44 uit de bouwcode moeten de nodige vet- en olieafscheiders voor de reca-functie voorzien worden.

4. De in de beoordeling aangehaalde voorwaarden van de dienst Vergunningen Milieu moeten nageleefd worden.

5. Conform artikel 26 uit de bouwcode moet een aparte afvalberging voor de reca-functie voorzien worden.

Er zijn geen aanpalende eigenaars waarvan de scheidingsmuren met het project zouden worden opgericht, uitgebreid of afgebroken, die om hun standpunt gevraagd moesten worden.