Terug
Gepubliceerd op 21/06/2023

2023_CBS_03983 - Erkenningsaanvraag Lokale geloofsgemeenschap Selimiye - Adviesvraag Vlaamse overheid. Positief advies - Goedkeuring

college van burgemeester en schepenen
vr 09/06/2023 - 09:00 Stadhuis
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Bart De Wever, burgemeester; Koen Kennis, schepen; Jinnih Beels, schepen; Nabilla Ait Daoud, schepen; Karim Bachar, schepen; Peter Wouters, schepen; Elisabeth van Doesburg, schepen; Erica Caluwaerts, schepen; Tom Meeuws, schepen; Sven Cauwelier, algemeen directeur

Verontschuldigd

Annick De Ridder, schepen

Secretaris

Sven Cauwelier, algemeen directeur

Voorzitter

Bart De Wever, burgemeester
2023_CBS_03983 - Erkenningsaanvraag Lokale geloofsgemeenschap Selimiye - Adviesvraag Vlaamse overheid. Positief advies - Goedkeuring 2023_CBS_03983 - Erkenningsaanvraag Lokale geloofsgemeenschap Selimiye - Adviesvraag Vlaamse overheid. Positief advies - Goedkeuring

Motivering

Aanleiding en context

Op 11 mei 2007 (jaarnummer 6183) nam het college kennis van de adviesprocedure voor een stedelijk advies bij aanvraag om erkenning van plaatselijke kerk- en geloofsgemeenschappen.

Op 22 oktober 2021 werd het nieuwe Erkenningsdecreet voor Lokale Geloofsgemeenschappen (Erkenningsdecreet) goedgekeurd.

Het Erkenningsdecreet voert een nieuw en duidelijk kader in voor de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen en voor de criteria en administratieve verplichtingen waaraan besturen van de eredienst moeten voldoen. Het bepaalt dat de de gemeente advies verleent over de aanvraag voor erkenning van een lokale geloofsgemeenschap op haar grondgebied. Een erkenning heeft tot gevolg dat een lokale geloofsgemeenschap een openbare instelling wordt met rechtspersoonlijkheid die de goederen en de inkomsten van de geloofsgemeenschap moet beheren. 

Op 19 oktober 2022 ontving het Agentschap Binnenlands Bestuur een erkenningsaanvraag voor de islamitische lokale geloofsgemeenschap Selimiye te Antwerpen, Generaal Drubbelstraat 66. Deze aanvraag voldoet aan de voorwaarden van de verkorte procedure tot erkenning overeenkomstig artikel 67 van het Erkenningsdecreet Lokale Geloofsgemeenschappen van 22 oktober 2021 omdat de lokale geloofsgemeenschap reeds een erkenningsaanvraag had ingediend voor 1 juli 2019.

Op 8 november 2022 ontving de stad van het Agentschap Binnenlands Bestuur een adviesvraag betreffende de erkenningsaanvraag lokale geloofsgemeenschap Selimiye. Het advies dient binnen de gestelde termijn van 4 maanden bezorgd te worden. 

Juridische grond

Decreet van 22 oktober 2021 tot regeling van de erkenning van lokale geloofsgemeenschappen, de verplichtingen van de besturen van de eredienst en het toezicht daarop en tot wijziging van het decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiƫle organisatie en werking van de erkende eredienst.

Argumentatie

Lokale geloofsgemeenschappen zijn belangrijke partners binnen onze diverse samenleving. De Vlaamse Regering erkent de lokale geloofsgemeenschappen van de door de federale overheid erkende erediensten. 

Het decreet van 7 mei 2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten heeft het administratief en financieel toezicht op de islamitische eredienst aan de provincie toegewezen. De stad heeft verder geen wettelijke opdrachten met betrekking tot de financiële aspecten van de islamitische eredienst.

Het advies dient gegeven te worden over het al dan niet voldoen aan de erkenningsverplichtingen:

  • het hebben van een transparante juridische structuur;
  • voldoende administratieve capaciteit;
  • financiële leefbaarheid en transparantie daarover; 
  • maatschappelijke relevantie;
  • duurzame contacten met de lokale overheid; 
  • goed nabuurschap;
  • het naleven van de Grondwet en het EVRM; 
  • een eredienstgebouw ter beschikking hebben;
  • identificatie van het tijdelijk voltallig bestuursorgaan;
  • identificatie van de bedienaar(s) van de eredienst (inclusief inburgeringsplicht). 

Het erkenningsdossier van de lokale geloofsgemeenschap Selimiye bevat voldoende elementen om vanuit de stad Antwerpen een positief advies te geven aan de Vlaamse overheid. Wat betreft de erkenningscriteria waarbij de stedelijke diensten bepaalde verbeter- of aandachtspunten formuleren, dringt de stad Antwerpen er bij de Vlaamse Overheid op aan om deze van nabij op te volgen en het verbetertraject te evalueren. 

Een extra screening is gebeurd op het naleven van gemeentelijke reglementen. Er werd navraag gedaan over de plaatselijke geloofsgemeenschap binnen de stad Antwerpen, bij de bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid en de bedrijfseenheid Financiën. Er wordt gepeild naar de aanwezigheid van openstaande dossiers, of niet-geregulariseerde onregelmatigheden. Een advies is steeds een momentopname.

De lokale politie kan enkel bevraagd worden over zuiver bestuurlijke elementen, zoals gemelde overlastproblemen.

De veiligheidsdienst van de FOD Justitie brengt een finaal veiligheidsadvies uit rekening houdende met onder andere alle bestuurlijke en gerechtelijke feiten. Het krijgt hiervoor input vanuit de diverse veiligheidsdiensten waaronder de lokale politie.

Het eredienstgebouw 

  • De organisatie is sinds 1978 actief en vestigde zich in het gebouw in de Generaal Drubbelstraat 66 te 2600 Berchem. Sindsdien heeft het gebouw verschillende renovaties ondergaan. Sinds kort (juni 2022 en januari 2023) heeft de organisatie de aanpalende gebouwen in de Generaal Drubbelstraat nr 68 - 70 - 72 en 74 gekocht.
  • Het betreft een gebouw met gebedsruimte en ontmoetingsruimte op het gelijkvloers, met klaslokalen op de verdiepingen.  In het pand is ook de woning van de bedienaar van de eredienst gelegen. 
  • Voor het gebouw in de Generaal Drubbelstraat 66 te 2600 Berchem is een hercontrole brandveiligheid lopende. 
  • De uitbatingsvergunning voor de ontmoetingsruimte wordt opnieuw gecontroleerd.
  • Er zijn geen bouwovertredingen gekend.  
  • De Internationale vereniging Diyanet van België met zetel te 1210 Brussel, Haachtsesteenweg 67 met ondernemingsnummer 043 006 508 is eigenaar van het gebouw en stelt het kosteloos ter beschikking aan de vereniging voor het gebruik als eredienst gebouw en dit gedurende 30 jaar.  De vereniging heeft een getuigschrift aangereikt als bewijsstuk aan de stad Antwerpen.  

De vereniging  en de lokale geloofsgemeenschap  werkt toe naar een volledige onafhankelijkheid van de Internationale vereniging Diyanet van België.  Daarom besliste de vereniging  tot de aankoop van 4 bijgebouwen.   De vereniging heeft kopies van de notariële akte voorgelegd  om de eigendomstitel aan te tonen aan de stad Antwerpen.

Daarnaast zal de de vereniging de eigendomstitel van het eredienstgebouw Generaal Drubbelstraat 66 te 2600 Berchem heronderhandelen met de vzw Internationale vereniging Diyanat van België, zodat een volledige loskoppeling kan bewerkstelligd worden.  

De stad Antwerpen vraagt  de Vlaamse Overheid en haar diensten om het traject naar de onafhankelijkheid van de lokale geloofsgemeenschap Selimiye mee op te volgen.

Lokale inbedding

Op basis van de adviezen van de dienst levensbeschouwingen, dienst financiën, bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid zijn er voor deze lokale geloofsgemeenschap voldoende elementen voor een positief advies van de stad. Het is een  gebedshuis dat reeds lange tijd gevestigd is op dezelfde locatie en hier ook al haar activiteiten organiseert.

De stad kent het bestaan van de geloofsgemeenschap. De lokale geloofsgemeenschap is actief op het grondgebied van de stad Antwerpen en is een vaste waarde vooral binnen het district Berchem. De lokale geloofsgemeenschap organiseert ook buurtactiviteiten, zoals een straatfeest. Daarnaast worden er jaarlijks voedselpakketten tijdens de maand Ramadan samengesteld en aan hulporganisaties bezorgd.  De organisatie neemt haar verantwoordelijkheid op bij druk bezochte diensten, door inzet van voldoende moskeevrijwilligers. Het tijdelijk bestuur is Nederlandstalig en kent de administratieve verplichtingen die volgen na een erkenning. De openheid naar de buurt en de samenwerking of deelname aan buurtactiviteiten is steeds aanwezig geweest, bij zowel het bestuur van de vzw als het tijdelijk bestuur.  

De bedienaar van de eredienst is sinds juli 2020 actief binnen de geloofsgemeenschap. Hij groeide in België op. De bedienaar van de eredienst staat nog steeds op de loonlijst  van de Internationale vereniging Diyanet van België.  Dit is in overtreding met artikel 7. 9° van het decreet Erkenning van Lokale geloofsgemeenschappen.  Artikel 7.9° ze heeft geen bedienaars van de eredienst en hun vervangers die rechtstreeks of onrechtstreeks bezoldigd zijn door een buitenlandse overheid.

Het bestuur van de lokale geloofsgemeenschap Selimiye heeft via een verklaring op eer op datum van 5 juni 2023 de stad in kennis gesteld van het ontslag van de imam vanaf 28 juni 2023. Het bestuur stelt deze daad om te kunnen voldoen aan de erkenningsvoorwaarden en zal dan nadien gebruik maken van een bedienaar van de eredienst via het FOD Justitie. 

De vereniging heeft de statuten gewijzigd en deze reeds voorgelegd aan de griffie voor bekendmaking in het staatsblad. De wijziging betreft de loskoppeling van de Internationale vereniging Diyanat van België. In artikel 41. Cultureel centrum Selimiye is op geen enkele wijze verbonden aan een bovenlokale koepel of organisatie. Een kopie van het gewijzigde voorstel van statuten zijn voorgelegd aan de stad Antwerpen.

Financiën

  •  De lokale geloofsgemeenschap heeft geen openstaande schulden bij de stad.
  •  De stad neemt kennis van de financiële documenten die deel uit maken van het aanvraagdossier. De lokale geloofsgemeenschap ontvangt geen subsidies van de stad. De werking wordt volledig gedragen door de lokale gelovigen en is dus financieel leefbaar.
  • De lokale geloofsgemeenschap verklaarde niet over een giftenregister te beschikken, omdat er geen giften zijn boven de 1.000,00 euro. Er is een engagement om dit bij erkenning systematisch en transparant te registreren.
  • De meerjarenbegroting vermeldt een financieel tekort. Dit dient met de financierende overheid bekeken te worden. 

Veiligheid

  • Er zijn geen overlastmeldingen geweest de afgelopen jaren.
  • Het advies van de lokale politie wordt overgemaakt aan de Lokale Task Force van waaruit  de diverse adviezen worden bezorgd aan de FOD Justitie afdeling Veiligheid van de Staat.  

Op basis van de adviezen van de dienst levensbeschouwingen, dienst financiën,  bedrijfseenheid Maatschappelijke Veiligheid zijn er voor deze lokale geloofsgemeenschap voldoende elementen voor een positief advies van de stad. De stedelijke administratie zal elke significante wijziging in de beschikbare informatie met betrekking tot de criteria communiceren naar de hogere overheden.

Beleidsdoelstellingen

4 - Harmonieuze stad
2HMS06 - Samenlevingsopbouw en erediensten
2HMS0603 - Levensbeschouwelijk beleid
2HMS060302 - Levensbeschouwingen

Besluit

Het college van burgemeester en schepenen beslist:

Artikel 1

De gemeenteraad geeft positief advies aan de Vlaamse overheid over de erkenningsaanvraag van de lokale geloofsgemeenschap Selimiye te Antwerpen, Generaal Drubbelstraat 66 te 2600 Berchem.

Artikel 2

Dit besluit heeft in principe geen financiƫle gevolgen.