Op 27 november 2015 werd het decreet betreffende de lage-emissiezones (LEZ-decreet) definitief goedgekeurd. Dit decreet werd laatst gewijzigd bij decreet van 3 mei 2019 (gepubliceerd op 17 juni 2019).
Op 26 februari 2016 keurde de Vlaamse regering het besluit betreffende lage-emissiezones (LEZ-besluit) goed. Dit besluit werd door de Vlaamse regering laatst gewijzigd op 22 september 2023 (gepubliceerd op 27 oktober 2023). Dit besluit bevat de toegangsvoorwaarden bij invoering van een LEZ en verstrenging van die voorwaarden vanaf 2026 tot 2035.
Op 27 juni 2016 (jaarnummer 398) keurde de gemeenteraad het reglement lage-emissiezone Antwerpen goed (LEZ-reglement). Dit reglement werd het laatst gewijzigd door de gemeenteraad op 26 april 2021 (jaarnummer 217).
Op 1 februari 2017 ging de lage-emissiezone (LEZ) van start in het gebied tussen Ring en Schelde en op Linkeroever.
Op 22 september 2023 keurde de Vlaamse regering de laatste wijzigingen aan het LEZ-besluit goed. De wijzigingen aan het LEZ-besluit treden in werking op 27 april 2024.
Samengevat worden er in het LEZ-besluit een aantal technische en sociale correcties doorgevoerd. Zo worden bijvoorbeeld de afwijkingsbepalingen op de toegangscriteria verruimd naar mantelzorgers (voor mensen met een handicap) en voor mensen met een handicap die, omwille van hun handicap, gebruik moeten maken van een automatische schakeling. De toepassing van een sociaal tarief wordt ook mogelijk gemaakt voor mensen die niet binnen de LEZ wonen.
Wat betreft de Vlaamse algemene toegangsvoorwaarden tot de LEZ (dit zijn de motorvoertuigen waarvoor de toegang tot een LEZ zonder meer toegelaten is, in voorkomend geval met registratie bij de gemeente) wordt het ingaan van de volgende verstrengingsfase met één jaar uitgesteld (van 1 januari 2025 naar 1 januari 2026). Er wordt ook een kalender ingevoerd voor de toegangscriteria tot de LEZ voor de periode na 2028. Voor voertuigen met geïntegreerd rolstoelsysteem wordt het vrijstellingenbeleid aangepast, waardoor in het bijzonder de bussen van De Lijn worden uitgesloten van de vrijstelling en moeten voldoen aan de algemene Vlaamse toegangsvoorwaarden. Vanaf 2027 dient het openbaar vervoer emissievrij te rijden. Verder komt het gewijzigde LEZ-besluit tegemoet aan het arrest van de Raad van State waarin geoordeeld werd dat er geen basis is om voertuigen ouder of jonger dan 40 jaar anders te behandelen. Aan voertuigen die niet meer in aanmerking komen voor een individuele toelating kan een gemeente voortaan maximaal 12 LEZ-dagpassen per kalenderjaar uitreiken.
De aanpassingen aan het LEZ-besluit hebben tot gevolg dat ook het LEZ-reglement van de stad Antwerpen moet worden aangepast.
Koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg.
Decreet betreffende lage-emissiezones van 27 november 2015, zoals bijgewerkt tot op heden.
Besluit van de Vlaamse Regering betreffende lage-emissiezones van 26 februari 2016, zoals bijgewerkt tot op heden.
Artikel 40 §3 van het Decreet over het lokaal bestuur: “De gemeenteraad stelt de gemeentelijke reglementen vast”.
De inhoudelijke wijzingen aan het LEZ-reglement van de stad Antwerpen worden hieronder per hoofdstuk overlopen en waar nodig wordt in bijkomende toelichting voorzien. Vervolgens worden ook de meer algemene en tekstuele wijzigingen samengevat weergegeven.
In hoofdstuk 1 (Invoering, definities en termijn) worden volgende wijzigingen doorgevoerd:
In hoofdstuk 2 (Toegelaten en niet-toegelaten motorvoertuigen) wordt uitdrukkelijk aangegeven dat een registratie zowel betrekking kan hebben op artikel 2, §5 van het LEZ-besluit (aanpassing emissienorm in de LEZ-databank) als op artikel 4 van het LEZ-besluit (registratie voor specifiek toegelaten voertuigen, bv. buitenlandse voertuigen die voldoen aan de algemene Vlaamse toegangsvoorwaarden maar niet gekend zijn in de LEZ-databank).
In hoofdstuk 4 (Toegelaten motorvoertuigen mits LEZ-toelating) worden - naast enkele tekstuele verduidelijkingen - de voertuigen die in Antwerpen in aanmerking komen voor het aankopen van een LEZ-toelating opgesomd onder de paragrafen 2 tot en met 5.
Bij deze opsomming wordt rekening gehouden met de verdere verstrengingen die voorzien worden in het Vlaamse LEZ-besluit, alsook met de voorwaarden die in artikel 3 van het LEZ-besluit worden bepaald en waarmee de gemeenten rekening moeten houden bij het uitwerken van hun toelatingsbeleid.
In artikel 4.1. §2 wordt voorzien in een uitdoofscenario tot en met 26 april 2024 voor de motorvoertuigen van de categorie M, N of T die op de ingangsdatum van de LEZ-toelating ouder zijn dan 40 jaar, aangezien met ingang 27 april 2024 deze mogelijkheid geschrapt wordt uit het LEZ-besluit.
In artikel 4.1. §3 wordt in toepassing van het gewijzigde LEZ-besluit vanaf 27 april 2024 voorzien in een LEZ-toelating voor motorvoertuigen van de categorie M en N die bedoeld zijn voor ceremonieel vervoer (dit zijn de voertuigen die uitsluitend ingezet worden voor ceremonieel vervoer die al meer dan veertig jaar in gebruik zijn, te rekenen vanaf hun bouwjaar én uitsluitend vergund zijn als ceremonievoertuig volgens het decreet van 29 maart 2019 betreffende het individueel bezoldigd personenvervoer).
Wat de verdere kalender betreft voor dieselmotoren categorie M en N (artikel 4.1. §4) en benzinemotoren categorie M en N (voor de periode vanaf 1 januari 2031, artikel 4.1. §5), wordt algemeen als principe gehanteerd dat (mits enkele specifieke uitzonderingen vanaf 1 januari 2027 voor voertuigen van de categorie M2 en M3) voorzien wordt in een individuele toelating zodat voertuigen met één euronorm onder de algemene Vlaamse toegangsvoorwaarden, alsnog toegang tot de LEZ kunnen verkrijgen. Voor een aantal bijzondere voertuigen (met name de voertuigen uitgerust voor toezicht, controle en onderhoud van infrastructuur en installaties van algemeen belang, voertuigen gebruikt voor noodsituaties of reddingsoperaties of voertuigen voor ambulante handel en foren waarvan het verkoop- en motorgedeelte onafscheidbaar zijn) kan dit tot twee euronormen onder de verplichte Vlaamse toegangsvoorwaarden toegestaan worden.
Artikel 4.1. §4 voorziet in de eerste plaats in de verderzetting van het huidige individuele toelatingsbeleid tot en met 31 december 2025 (in plaats van 31 december 2024) voor motorvoertuigen van de categorie M of N met dieselmotor euronorm 4 of IV, dan wel met dieselmotor euronorm 3 of III indien het de bijzondere voertuigen betreffen.
Rekening houdende met de verdere verstrengingen van de Vlaamse toegangsvoorwaarden voorzien in het LEZ-besluit, wordt ook een kalender vastgesteld voor individuele toelatingen voor motorvoertuigen van de categorie M of N met dieselmotor voor respectievelijk volgende periodes:
In artikel 4.1. §5 wordt voorzien in een LEZ-toelating voor motorvoertuigen met benzinemotor van de categorie M of N met respectievelijk euronorm 5 of V (vanaf 1 januari 2031 tot en met 31 december 2034) en euronorm 6 of VI (vanaf 1 januari 2035).
Tot slot wordt in artikel 4.3. de tekst die louter nog betrekking had op LEZ-toelatingen verleend voor 1 januari 2020 geschrapt, zodat enkel de huidige regeling overblijft. De regel dat de einddatum van een LEZ-toelating nooit gelegen kan zijn na de einddatum van de periode waarbinnen het motorvoertuig in aanmerking komt voor een LEZ-toelating wordt tekstueel aangescherpt.
In hoofdstuk 5 (Toegelaten motorvoertuigen mits LEZ-dagpas) wordt bepaald dat er 12 keer per jaar een LEZ-dagpas kan worden aangekocht, in plaats van 8 keer per jaar. Deze aanpassing ligt in lijn met de voorwaarden die daarover in het (gewijzigde) LEZ-besluit worden bepaald.
Tot slot gebeuren de registraties en het aanvragen van LEZ-toelatingen en LEZ-dagpassen op heden steeds via het e-loket en niet langer via een fysiek loket. Het reglement wordt daar op aangepast. Ook worden de bijlagen 2 en 3 integraal geüpdatet, zodat er een onderscheid wordt gemaakt met relevante bewijsstukken voor de periode tot en met 26 april 2024 (bijlage 2) en de periode vanaf 27 april 2024 (bijlage 3). Dit alles leidt ook tot tekstuele aanpassingen in artikel 3.2., artikel 4.2., artikel 5.2. en artikel 6.2. van het LEZ-reglement.
De wijzigingen aan het LEZ-reglement treden in werking vanaf 1 januari 2024. Zodoende kunnen bestuurders zich in voorkomend geval tijdig in regel stellen om de LEZ, mede rekening houdende met de nieuwe toelatingen die vanaf 27 april 2024 gelden, te kunnen betreden.
Alle toevoegingen in het reglement zijn in vette tekst en grijs gemarkeerd weergegeven. Alle schrappingen in het reglement zijn doorgehaald en grijs gemarkeerd. De bijlagen 2 en 3 worden integraal gewijzigd en vervangen (zonder grijswaarden). Er wordt een gecoördineerde versie van het gemeentelijk reglement lage-emissiezone Antwerpen ter kennisneming aan de gemeenteraad voorgelegd.
De gemeenteraad keurt de wijzigingen aan het gemeentelijk reglement lage-emissiezone Antwerpen (met inbegrip van de wijzigingen aan de bijlagen) goed en beslist dat deze wijzigingen vanaf 1 januari 2024 in werking treden.
De gemeenteraad neemt kennis van de gecoördineerde versie van het gemeentelijk reglement lage-emissiezone Antwerpen (met inbegrip van de bijlagen).