2024_AM_00009 - Amendement van raadslid Lucienne Verbraeken: advies over het ontwerp Regionaal Mobiliteitsplan Vervoerregio Antwerpen

Toelichting

Algemeen genomen kunnen wij het ontwerp Regionaal Mobiliteitsplan Vervoerregio Antwerpen niet gunstig adviseren omdat:

• Het Routeplan 2030 erg onduidelijk is en weinig concreet over hoe de modal shift-doelstelling binnen de vervoerregio Antwerpen zal gehaald worden. Het plan is te weinig ambitieus.
• De logische hiërarchie van een duurzaam mobiliteitsbeleid (STOP-principe) nergens terug te vinden is in het document.
• Er geen aandacht is voor het concept vervoersarmoede en de rol van een goed functionerend openbaar vervoer hierin. Mensen die kampen met vervoersarmoede zijn bovendien extra kwetsbaar in een overstapmodel.
• Er onvoldoende linken zijn met het ruimtelijke beleid dat de mobiliteitsvragen stuurt. Het Routeplan 2030 is niet afgestemd op de beleidsplannen ruimte op Vlaams, provinciaal en stedelijk vlak.

Anderzijds zijn we verheugd om te merken dat het Routeplan 2030 geen enkele rol ziet toebedeeld aan de regionale luchthaven van Antwerpen als internationaal knooppunt: "Op dit niveau wordt in de Vervoerregio Antwerpen enkel Antwerpen Centraal Station geselecteerd.”

Het advies opgesteld door ons districtscollege beperkt zich tot de grenzen van het district. Deze aanbevelingen zouden we willen amenderen omdat:

• We ook het idee van de districtentram genegen zijn. Maar waarom niet het oorspronkelijke plan om een Singeltram aan te leggen behouden? Of inderdaad te kiezen om het ringspoor aan te wenden voor personenvervoer?
• Het idee om de Grote Steenweg intra-muros te onder tunnelen voor de tram zodat bovengronds tweerichtingsverkeer mogelijk wordt, is te gek voor woorden.
1. De gemiddelde kostprijs voor de aanleg van 1 km premetro is 166 miljoen euro terwijl de kostprijs voor een bovengrondse spoorbaan wordt geraamd op 6,5 miljoen euro per km.
2. Aan het stukje Grote Steenweg intra-muros liggen meerdere scholen. De scholieren worden op die manier met een nog drukkere, gevaarlijkere oversteek geconfronteerd
3. Het kruispunt met de Singel wordt nu helemaal heraangelegd. Door de grotere verkeersstroom stad uitwaarts zouden hier terug aanpassingen aan moeten gebeuren of er ontstaat opnieuw een zwart kruispunt.
• De integrale aanpak van de Grote Steenweg extra-muros willen we graag uitgebreid zien met een beperking van het aantal rijstroken en het voorzien van meer bomen en groen

Vandaar onze amendementen.

Amendement 1

De districtsraad adviseert het ontwerp Regionaal Mobiliteitsplan van de Vervoerregio Antwerpen ongunstig omdat:

• Het Routeplan 2030 erg onduidelijk is en weinig concreet over hoe de modal shift-doelstelling binnen de vervoerregio Antwerpen zal gehaald worden. Het plan is te weinig ambitieus.
• De logische hiërarchie van een duurzaam mobiliteitsbeleid (STOP-principe) nergens terug te vinden is in het document.
• Er geen aandacht is voor het concept vervoersarmoede en de rol van een goed functionerend openbaar vervoer hierin. Mensen die kampen met vervoersarmoede zijn bovendien extra kwetsbaar in een overstapmodel.
• Er onvoldoende linken zijn met het ruimtelijke beleid dat de mobiliteitsvragen stuurt. Het Routeplan 2030 is niet afgestemd op de beleidsplannen ruimte op Vlaams, provinciaal en stedelijk vlak.

Amendement 2

De districtsraad vraagt om rekening te houden met volgende aanbevelingen specifiek voor het district Berchem:

• het project van de districtentram. Het district Berchem begrijpt de redenen achter het voorzien van een dergelijke verbinding, met name een tangentiele verbinding tussen de districten, maar wenst in deze oefening verschillende tracés onderzocht te zien met ook hun respectievelijke impact op de leefbaarheid van de omgeving. De intekening van het tracé over de Fruithoflaan en Ringlaan heeft een te grote impact op de leefkwaliteit van de omgeving. Een meer realistisch tracé, waarvoor reeds reservatiestroken voorzien zijn en waardoor de impact op de directe omgeving kleiner is, is het tracé dat de R11 (Frans van Dunlaan) zou volgen en dat zo zou kunnen aansluiten op de bestaande lijn op de N1 (Antwerpsestraat – Grotesteenweg)
• het ringspoor voor personenverkeer: het voorzien van een dergelijk tangentiële verbinding tussen de districten is broodnodig voor snelle en efficiënte verplaatsingen in de stad. Deze verbinding is voor het district Berchem prioritair ten opzichte van de andere tangentiële verbinding, met name de districtentram, die grotendeels dezelfde noden vervult.  
• het project van de districtentram. Het district Berchem is voorstander van een tangentiële verbinding tussen de districten, maar verwerpt een tram over de Fruithoflaan en Ringlaan, omdat dit tracé een te groot impact heeft op de leefkwaliteit van de omgeving. Om dezelfde reden verwerpt het district ook een tracé dat de R11 (Frans van Dunlaan) zou volgen. Als alternatief pleit het district voor de realisatie van  een Singeltramlijn en/of een aanwending van het ringspoor voor personenverkeer: het voorzien van een dergelijke tangentiële verbinding tussen de districten is broodnodig voor snelle en efficiënte verplaatsingen in de stad. 
• voldoende brede, comfortabele en kwalitatieve fietspaden, waarbij prioriteit gelegd wordt op het vermijden van conflicten met voetgangers en andere fietsers.
• voor het behoud en verbeteren van de kwaliteit van de  voetpaden langs deze fietspaden. Het mag niet zijn dat de kwaliteit van het voetpad achteruit gaat als gevolg van een verbetering van de kwaliteit van de fietsverbindingen.
• het mobiliteitsknooppunt en tramhalte Harmonie. De opwaardering van deze tramhalte tot een mobiliteitsknooppunt, dat leesbaar, toegankelijk, comfortabel en kwalitatief is, is zeer belangrijk voor het district Berchem. Primordiaal is dat er voldoende ruimte rondom en capaciteit op deze halte voorzien wordt zodat de verbinding   vanuit het zuiden stadinwaarts (met behoud van de tramlijnen 7 en 15 lijn 7, lijn 15) vlot loopt en structureel verbeterd wordt opzichtens  ten opzichte van de huidige situatie.
• het district Berchem kampt met veel onnodig verkeer in de wijken van Oud-Berchem en de Vijfhoek. Het district verzoekt de invoering van een dubbele richting op de Grote Steenweg intra muros te onderzoeken, mits behoud van de leefbaarheid van deze as, waarbij de tramverbinding ondergronds wordt doorgetrokken richting Harmonie. Het district verzoekt verschillende scenario’s te onderzoeken en hun respectievelijke invloed op het verkeer in de belendende woonwijken.
• de grote radiaal Grotesteenweg extra-muros is een doorstromingsas, met veel probleemstukken en weinig leefbaarheid. Conflicten tussen tram, auto’s en voetgangers/fietsers, structureel te weinig opstelruimte voor oversteekbewegingen van voetgangers en fietsers, gevaarlijke kruispunten ( Jan Moorkensstraat/ Grotestseenweg en Ringlaan/Fruithoflaan/ Grotesteenweg), moeilijke verkeerslichtenregeling, weinig efficiënt ruimtegebruik, quasi niet-gebruikte busstrook…Een integrale aanpak van deze as met  waar mogelijk een beperking van het aantal rijstroken en de realisatie van meer bomen en groen zou de veiligheidsproblemen voor de weggebruikers, de doorstroming van het verkeer en de leefbaarheid van de buurt verhogen.
• het mobiliteitsknooppunt Station Berchem dient geoptimaliseerd, mits behoud van de leefbaarheid van de woonbuurten rondom. Tevens is een betere toegankelijkheid naar de perrons noodzakelijk, dit zou best aangepakt worden in een masterplan Berchem Station, dat robuuste herinrichting bewerkstelligt met ook aandacht voor meer fietsstallingen.