2024_IP_00114 - Interpellatie van raadslid Arnold Peeters: Interpellatie in verband met het vellen van omvangrijke boom op de Josue Duponplaats (spoorwegbrug aan Guldenvliesstraat)

Vandaag vind ik het toch nog belangrijk om even terug te komen op de beslissing voor het vellen van de 30-jarige omvangrijke wilg voor de start van de aanleg van het JosuéDuponplaats aan de spoorwegbrug van de Guldenvliesstraat op vrijdag 30 mei 2024 jongstleden.

(zie foto van de Josué Duponplaats in Berchem in juli 2023 en een foto 30 mei 2024)

Verschillende buurtbewoners reageerden ontzet op deze beslissing. Ook op sociale media werd door heel wat Berchemnaars ontgoocheld op deze ingreep gereageerd.

Buurtbewoonster Marie Cools verwoordde het mooi:

“Het groene plekje moet een ontmoetingsplaats voor de buurt worden. Al moet de wilg daar eerst voor sneuvelen. Waarom moet hij weg, als het toch een groene plek blijft?” 

“Men belooft nieuwe boompjes te planten. Maar … Dat worden boompjes van een paar meter hoog. Het wordt nooit meer zoals nu, met de wilg. Waarom planten ze geen bomen rondom? Later kan de wilg, als dat écht nodig zou blijken, nog steeds gekapt worden. Maar dan verdwijnt ons mooie, groene uitzicht – dat ook de lelijkheid van het spoor verbergt – niet.”

“Men heeft altijd de mond vol van vergroening,” gaat Marie Cools verder, “wel: deze wilg zorgt voor heel wat verkoeling in de zomer.”

Evi Van der Planken vertelt dat de groendienst het district heeft geadviseerd de wilg te kappen bij een heraanleg van het pleintje. “Deze boom heeft gewoon geen lange toekomst zonder goede grond”, vertelt ze. “Daarbovenop staat hij te dicht bij het spoor volgens de richtlijnen van Infrabel. Het kan niet anders. We gaan er een mooie, groene plek van maken waar de buurt elkaar kan ontmoeten. Een groene plek, met trage weg richting station, die bestand is tegen de tijd.”

“Deze wilg is een zaailing”, zegt Evi. “Die is hier dus eigenlijk nooit geplant. De grond zit vol met puin, en beknot de toekomstmogelijkheden van het groen.”

Als districtsraadslid heb ik bij dit alles toch ook weer heel wat bedenkingen.

In juli 2023 werden de plannen voorgesteld aan de buurt met de woorden: “Nu is het tijd om dit groene stukje op te waarderen tot het startpunt van een groen lint en trage weg richting de Schelpstraat en Berchem Station”. 

In de communicatie van het district schermt men met het feit dat deze plek “een groen plekje in de buurt blijft” …. En waarin men spreekt over “een zone in gewild gras met large boom” …. .

Nergens, maar dan ook nergens, wordt er in de infofolder en op het zogenaamde ‘inspraakmoment’ gesproken over het feit dat de aanwezige natuur en de 30 jarige boom moet verdwijnen. Nergens in de plannen die ik als onafhankelijk districtsraadslid ter inzage kreeg, wordt over het kappen van deze boom gesproken.

Op de plannen van de nabijgelegen Schelpstraat dat deel uitmaakt van hetzelfde project staat wél duidelijk aangegeven dat er 5 bomen moeten verdwijnen. Terecht ook omdat deze bomen inderdaad ook ziek zijn, heb ik ter plaatse vastgesteld. Maar … Op de plannen van de Josué Duponplaats zien we niet aangeduid dat er bomen worden doorkruist zoals op het andere plan.

Ik ging dezelfde avond van het persbericht nog ter plaatse en nam enkele foto’s. De boom kon zeker nog jaren groeien zonder enige hinder te zijn voor de nabijgelegen spoorweg. De boom had op hoogte van 1,30 meter een stamomtrek van 1,10 meter en voor het kappen van deze boom was dus ook een kapvergunning vereist. Volgens mijn informatie is die er niet geweest. 

Ik betreur deze misleidende communicatie van het district. Ook betreur ik dat er zo respectloos wordt omgegaan met de aanwezige spontane natuur en de teloorgang van het volume aan groen. Het is niet omdat een boom toevallig een ‘zaailing’ is dat we die geen groeikansen meer mogen bieden. Als een boom al meer dan 30 jaar in deze slechte ondergrond kan gedijen, kan hij mits de nodige extra ondersteuning nog vele jaren verder en respecteren we hem in zijn groei.

Deze spontaan gegroeide natuur zorgde in deze versteende wijk al jaren voor de broodnodige schaduw, geluidsdemping en een fraai en verfrissend straatbeeld.

Het is bedroevend om alweer vast te stellen dat men hier ook weer kiest voor de gemakkelijkheidsoplossing namelijk de aannemer gewoon alles te laten platwalsen zonder enig respect voor de bestaande natuur. We zullen deze natuur wel weer ‘compenseren’ Is dan weer de boodschap.

Dan mag men nog mooie toekomstplannen hebben voor dit pleintje …. Die zijn er inderdaad. Maar … Zo’n kaalslag is er echt over en was bovendien ook nooit eerlijk gecommuniceerd.

Naar mijn persoonlijk oordeel en de expertise die ik inwon, kon deze boom gerust behouden worden en zeker nog 30 jaar verder door tegelijkertijd ook zijn ondergrond met zorg te verbeteren. De boom kon regelmatig worden gesnoeid zodat hij zeker geen hinder kon opleveren voor de naburige spoorweg waar hij nog steeds op erg respectabele afstand van stond.

De toekomstboom die men dan wil planten kan men op een andere plek van deze ruimte planten zodat die de ruimte opnieuw kan invullen als de andere boom gestorven is. Laat bomen staande sterven en breng respect op voor de groei van bomen, fauna en flora. Dat is het enige wat ik en vele burgers met mij vragen. Respect voor de natuur!

Met een beetje meer begrip en respect voor de natuur zou dit allemaal heel wat beter kunnen. En … zeker de communicatie errond …

Graag kreeg onze fractie antwoord op de volgende vragen:

1. Waarom werden wij als raadsleden niet op de hoogte gebracht van deze ingrijpende beslissing voor de buurt?

2. Hoe komt het dat dit zo onduidelijk naar de buurt werd gecommuniceerd?

3. Kunnen we inzage krijgen in het advies van de groendienst over het vellen van deze boom?

4. Wij hebben ook geen weet van een kapvergunning voor deze boom. Naar ons oordeel was die er wel nodig vanwege de ruime stamomtrek van deze boom. Kan u ons die kapvergunning bezorgen?