Het EFRO Vlaanderen-programma 2021-2027 beoogt het versterken van de duurzame groei en concurrentiekracht van Vlaanderen, terwijl het tegelijkertijd de transitie naar een koolstofarme, circulaire en energie-efficiënte economie versnelt. Zo draagt het bij aan een sterke reductie van de Vlaamse CO2-emissies, én de realisatie van de Europese Green Deal.
In september 2023 werd de EFRO-oproep 'Duurzame multimodale stedelijke mobiliteit' gelanceerd. Er wordt daarbij vooral gefocust op investeringsprojecten. De verdere uitrol van fietssnelwegen (fietsinfrastructuur) is een van de mogelijke acties binnen deze oproep. EFRO-steun kan worden aangewend voor het wegwerken van knelpunten op deze fietssnelwegen door de realisatie van fietsbruggen of fietstunnels.
De gemeenteraad keurde op 18 december 2023 (jaarnummer 816) de uitvoeringsovereenkomst voor de studie en de realisatie van de fietsbrug langsheen de fietsostrade F1 over de Arbeidersstraat, district Berchem, goed.
Lantis en de stad Antwerpen zullen samen EFRO-steun aanvragen voor de aanleg van een fietsbrug langs de Roderveldlaan en Posthofbrug, aan de westzijde van de spoorwegberm tussen Antwerpen en Mortsel. Het project omvat een fietsbrug op de fietsostrade F1 over de Arbeidersstraat en over de aansluiting met het Ringfietspad.
Projectvoorstellen kunnen ingediend worden tot uiterlijk 9 februari 2024. De EFRO-steun bedraagt maximaal 40% van de totale subsidiabele kosten, met een maximum van 1.800.000,00 euro per project.
Art. 8 van het besluit van de gemeenteraad van 25 maart 2019 (jaarnummer 154): het college is bevoegd om namens de stad Antwerpen in te tekenen op projectoproepen die worden georganiseerd door een hogere overheid en om met diezelfde overheid daarover overeenkomsten te sluiten.
Lantis en de stad Antwerpen zullen het project 'Fietsbrug F1 Arbeidersstraat' indienen voor de EFRO-oproep 'Duurzame multimodale stedelijke mobiliteit' in het kader van het EFRO Vlaanderen-programma 2021-2027.
De fietsostrade F1 Antwerpen-Mechelen kent een groot succes en is druk bereden, maar is niet op alle punten voldoende hierop aangepast. De hoge intensiteiten (en potentiële conflicten) vormen voor sommige mensen een drempel. Om de doorstroming, de veiligheid en de aantrekkelijkheid verder te garanderen en verbeteren, wordt op het hele traject getracht om kruispunten te vermijden. Het maximaal wegnemen van de conflictpunten is belangrijk om het gebruik van de fietsostrade verder aan te moedigen en de groeikansen nog verder te benutten.
Ter hoogte van de Posthofbrug en de Arbeidersstraat kruist de F1 de Arbeidersstraat en het Ringfietspad. Dit zorgt op korte afstand voor een groot aantal afslag- en weefbewegingen, in combinatie met diverse hellingen, en een piek in de fietsintensiteiten met soms meer dan 1000 fietsers per spitsuur. Vandaag is er een gelijkvloerse kruising van de F1 met het wegverkeer, de laatste op het grondgebied van de stad. Het kruispunt wordt geregeld met verkeerslichten. Dit creëert wachttijden, verhoogde drukte kort voorbij dit kruispunt, extra kans op conflicten en beperkte mogelijkheden voor bijkomende fietsintensiteiten. De complexiteit van deze omgeving vormt voor sommige (potentiële) fietsers een belangrijk obstakel.
Het project omvat de realisatie van een fietsbrug over de Arbeidersstraat en over de aansluiting met het Ringfietspad. De fietsbrug sluit daar op dezelfde hoogte aan op het bestaande traject via de Posthofbrug over de Ring. Dit project verbetert de doorstroming voor zowel de fietsostrade als het dwarsende (fiets)verkeer. Door te kiezen voor een concept met een breed en lang traject op hoogte zijn er bovendien minder conflicten, zowel bij de kruising zelf als in de trajecten kort voor en achter dit kruispunt, en verbetert het fietscomfort.
De fietsbrug zal samen door Lantis en de stad Antwerpen worden verwezenlijkt. Voor de EFRO-aanvraag treedt Lantis op als promotor en stad Antwerpen als copromotor. De projectaanvraag zal door Lantis ingediend worden tegen de deadline van 9 februari 2024.
De totale projectkost voor de realisatie van de fietsbrug F1 Arbeidersstraat door Lantis en stad Antwerpen wordt geschat tussen de 9 en 10 miljoen euro. De stad Antwerpen verbond zich in het gemeenteraadsbesluit van 18 december 2023 (jaarnummer 816) om 50% van de kosten voor de realisatie van de fietsinfrastructuur en de daarmee samenhangende projectdelen op zich te nemen. De andere helft wordt door Lantis gefinancierd.
Voor de kostenposten voor het kunstwerk (deelkostenposten bruggen, keermuren en varia) zal een EFRO-subsidieaanvraag ingediend worden, met een geraamde projectkost van 4,5 tot 5 miljoen euro. De EFRO-steun bedraagt maximaal 40%, maar wordt per project beperkt tot 1,8 miljoen euro. Deze steun zal 50/50 verdeeld worden tussen beide projectpartners (elk maximaal 900.000,00 euro). Om 900.000,00 euro subsidie te bekomen moet de stad Antwerpen in het kader van het EFRO-project minstens 1.350.000,00 euro zelf financieren (60% van de helft van de geraamde minimale projectkost van 4.500.000,00 euro).
Het nodige budget voor het aandeel van de stad Antwerpen zal voorzien worden op volgend boekingsadres, gespreid over de budgetjaren 2024, 2025, 2026 en 2027: 5153000000/228/2LMS010402M03198/2SA020200.
Indien het projectvoorstel wordt goedgekeurd zullen de uitgaven en ontvangsten opgenomen worden in het meerjarenplan, gekoppeld aan een subsidiefiche.
Dit projectvoorstel wordt ingediend in het algemene luik van het EFRO-programma 2021-2027 en niet binnen de specifieke GTI (geïntegreerde territoriale investering) voor de grootsteden Antwerpen en Gent, waarvoor een aparte enveloppe binnen EFRO wordt voorzien. Met deze subsidieaanvraag wordt er een bijkomende financiering aangevraagd, buiten de fondsenmiddelen van de GTI.
Het college keurt de deelname aan het projectvoorstel 'Fietsbrug F1 Arbeidersstraat' in het kader van de EFRO-oproep 'Duurzame multimodale stedelijke mobiliteit' goed.