In 2013 besloot de Vlaamse Regering signaalgebieden in te zetten voor het vrijwaren van het waterbergend vermogen. De Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid (CIW) kreeg opdracht om voor elk gebied waarvan blijkt dat de ontwikkeling volgens de huidige bestemming het overstromingsrisico verhoogt, bijkomende voorwaarden te voorzien of een alternatief ontwikkelingsperspectief voor te stellen.
Op 21 juni 2013 (jaarnummer 3010) bracht het college een voorbereidend advies uit voor het gebied 'Schoon Schijn - Zwarte Beek' (Puyhoek). Dit gebied ligt in het Benedenscheldebekken en is gemeentegrensoverschrijdend: het noordelijk deel behoort tot Kapellen, het zuidelijk deel tot Antwerpen, Ekeren. De gemeentegrens wordt gevormd door het Schoon Schijn/ Kaartse Beek die door het gebied stroomt. Het gebied is gelegen in een reservegebied voor woonwijken volgens het gewestplan.
Van 2014 tot 2017 keurde de Vlaamse Regering de vervolgtrajecten goed voor alle voorgestelde signaalgebieden. In dit vervolgtraject legt de Vlaamse Regering het ontwikkelingsperspectief voor een signaalgebied vast. Op grondgebied van stad Antwerpen werd voor vijf signaalgebieden een vervolgtraject opgemaakt en goedgekeurd door de Vlaamse Regering, waaronder 'Schoon schijn - Zwarte Beek' (Puyhoek). Voor dit signaalgebied werd de realisatie van een bouwvrije herbestemming goedgekeurd.
Op 22 november 2017 organiseerde de CIW een werkgroep met ambtelijke en politieke vertegenwoordiging van de stad Antwerpen met als doel de beslissing van de Vlaamse Regering over de signaalgebieden door te vertalen op perceelniveau ter voorbereiding van de aanduiding als watergevoelig openruimtegebied (WORG). Lopende planprocessen, vergunningsaanvragen en suggesties werden besproken. Op basis daarvan werden de contouren van het te herbestemmen gebied vastgelegd.
Op 12 maart 2018 maakte de CIW een voorstel voor de voorlopige aanduiding van het watergevoelige openruimtegebied over aan de bevoegde minister met het oog op verdere besluitvorming.
Op 24 mei 2018 heeft de CIW advies gevraagd over het voornemen tot voorlopige aanduiding van het gebied als watergevoelig openruimtegebied. Het gunstig advies van het college van burgemeester en Schepenen van Antwerpen werd gegeven op 29 juni 2018 (jaarnummer 6105).
De Vlaamse Regering keurde op 15 juni 2018 het besluit met betrekking tot de procedure voor de opmaak van WORG goed.
Op 15 december 2023 heeft de Vlaamse Regering het signaalgebied ‘Schoon Schijn Puyhoek' in Antwerpen voorlopig aangeduid als watergevoelig openruimtegebied. De plancontour is verkleind ten opzichte van de eerste adviesronde in 2018. Het openbaar onderzoek loopt van 9 januari tem 8 maart 2024. Er wordt een advies aan de gemeenteraad gevraagd. De documenten zijn raadpleegbaar via https://beslissingenvlaamseregering.vlaanderen.be/Puyhoek.
Artikel 3 BVR van 15 juni 2018 houdende nadere regels voor de aanduiding van watergevoelige openruimtegebieden
Artikel 5.6.8, §2, lid 1 dat bepaalt dat de Vlaamse regering de voorgenomen aanduiding aan een openbaar onderzoek onderwerpt en hiertoe onder meer advies inwint bij de gemeenteraden van de gemeenten waar de voor aanduiding gebieden in kwestie liggen.
De voorliggende voorlopige aanduiding ‘Schoon Schijn Puyhoek’ is 34,0 ha groot. Het gebied is onbebouwd en bestaat voornamelijk uit percelen in landbouwgebruik als weiland of akker. Een klein gedeelte van het gebied is in gebruik voor hobbylandbouw waardoor er diverse tijdelijke serre-constructies aanwezig zijn.
Het gebied is volgens het gewestplan Antwerpen gelegen in een bestemming die bebouwing mogelijk maakt, met name een reservegebied voor woonwijken. Volgens het fluviaal overstromingsmodel kent het grootste deel van dit gebied een kleine kans op overstromingen. Het zuidwestelijke deel van het gebied kent een middelgroot fluviaal overstromingsrisico. Volgens het pluviale overstromingsmodel kent vooral het centrale gedeelte van het gebied een middelgrote kans op overstromingen. In het noordoostelijke deel van het gebied is een middelgrote pluviale overstromingskans gemodelleerd langsheen de aanwezige grachten en waterloop. Onder klimaatverandering breidt de kans op pluviale overstromingen zich verder uit.
In functie van de voorlopige aanduiding als WORG werd de plancontour verkleind ten opzichte van de ontwerp-afbakening voorgelegd voor advies in 2018, en dit op basis van de meest actuele overstromingskans door de niet-overstromingsgevoelige percelen in het noorden en oosten van de ontwerp-afbakening uit te sluiten.
Vrijwaring van het gebied voor bebouwing is aangewezen en ondersteunt de realisatie van bijkomende waterberging. De aanduiding als watergevoelig openruimtegebied op het grafisch plan en de bijhorende stedenbouwkundige voorschriften garanderen de vrijwaring als onbebouwd gebied zodat het kan functioneren als onderdeel van het watersysteem. De aanduiding als WORG is in lijn met de intenties van het Waterplan en Groenplan van de stad Antwerpen en met het nieuwe strategische ruimteplan (SRA) dat in opmaak is.
De gemeenteraad adviseert de voorlopige aanduiding van het gebied 'Schoon Schijn Puyhoek' als watergevoelig openruimtegebied gunstig.