Op 28 maart 2011 (jaarnummer 373) stelde de gemeenteraad het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) Post X definitief vast. Dit RUP is een deel van wat een RUP Top- en kantoorlocatie Berchem station moest worden. Het deel-RUP werd versneld opgesteld omwille van de geplande goedkeuring van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen waarin Post X als gebied voor stedelijke activiteiten werd opgenomen. Om de stedelijke visie door te vertalen en ongewenste ontwikkelingen tijdens het onderzoeksproces, in functie van een uitgebreid RUP Top- en kantoorlocatie Berchem station te voorkomen was het noodzakelijk om op korte termijn het GRUP Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen voor het deelgebied Post X op een aantal vlakken te verfijnen. RUP Posthofbrug vormt het andere deel van het oorspronkelijk voorziene RUP Top- en kantoorlocatie Berchem station. Dit is vorig jaar opgestart.
Op 17 maart 2023 (jaarnummer 1640) besliste het college tot opmaak RUP Posthofbrug en om de opdracht te
gunnen aan studiebureau Sweco Belgium nv.
Op 26 mei 2023 (jaarnummer 3607) keurde het college de proces- en startnota van het RUP Posthofbrug goed.
Op 27 oktober 2023 (jaarnummer 7577) keurde het college de scopingnota en voorontwerp van het RUP Posthofbrug goed.
Op 9 februari 2024 (jaarnummer 1129) keurde het college de geactualiseerde scopingnota goed en besloot het de voorlopige vaststelling van het RUP Posthofbrug voor te leggen aan de gemeenteraad.
Artikel 2.2.13 en volgende van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) versie 30 april 2017 die de procedure vastleggen voor de opmaak van een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP).
Het Besluit van de Vlaamse Regering van 17 februari 2017 betreffende het geïntegreerde planningsproces voor ruimtelijke uitvoeringsplannen, planmilieueffectrapportage, ruimtelijke veiligheidsrapportage en andere effectbeoordelingen.
Art. 2.2.21.§1 VCRO bepaalt dat de gemeenteraad het ontwerp-RUP voorlopig vaststelt.
Afbakening plangebied
Het plangebied van voorliggend RUP maakt deel uit van de wijk Groenenhoek binnen het district Berchem en ligt in de onmiddellijke omgeving van station Antwerpen-Berchem. Concreet situeert het gebied zich tussen de Binnensingel (R10), de spoorweginfrastructuur, de fietssnelweg Antwerpen-Mechelen en de lokale weg Posthofbrug. De totale oppervlakte van het plangebied bedraagt circa 1,15 hectare.
Opzet van het RUP
De stad heeft al langer de ambitie om de omgeving van het treinstation Berchem uit te bouwen tot een top- en kantoorlocatie. In de bindende bepalingen van het s-RSA is het gebied opgenomen als een van de 15 hefboomprojecten waaraan hoge prioriteit gegeven dient te worden voor de implementatie van het actief beleid voor de stad. Initieel zou hiertoe een RUP 'Top- en kantoorlocatie Berchem station' opgemaakt worden. Omwille van de bestemmingswijziging van het gebied Post X naar gebied voor stedelijke activiteiten in het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) Afbakening grootstedelijk gebied Antwerpen werd een eerste deel-RUP Post X opgemaakt. Dit was noodzakelijk om de stedelijke visie op het gebied door te vertalen, het GRUP te verfijnen en ongewenste ontwikkelingen tijdens het onderzoeksproces in functie van een uitgebreid RUP 'Top- en kantoorlocatie' te voorkomen. De visie op de omgeving van het station werd bevestigd in de stedelijke beleidsnota Ruimtelijke economie waarin de omgeving van station Berchem aangeduid wordt als toplocatie voor grootschalige kantoorontwikkelingen. Het RUP Posthofbrug vormt het tweede deel-RUP om de gebiedsambitie voor de omgeving Berchem station waar te maken. Het plangebied van het RUP bevindt zich aansluitend ten zuidwesten van het gebied Post X aan de overkant van het spoor. Een stedelijke ontwikkeling naar analogie met Post X zal mogelijk gemaakt worden door dit RUP.
Reikwijdte en detailleringsgraad
Het gebied is momenteel bestemd als gemeenschaps- en openbare nutsvoorzieningen. Het RUP zal het gebied herbestemmen naar 'zone voor gemengde functies - kantoren en recreatie/maatschappelijke functies (Ge)' zodanig dat kantoorontwikkelingen mogelijk worden in combinatie met recreatieve en maatschappelijke functies. Daarbij worden een aantal ruimtelijke concepten doorvertaald in stedenbouwkundige voorschriften die de kwaliteit van toekomstige ontwikkelingen waarborgen op verschillende vlakken.
MER-screening
Op 31 januari 2024 besliste het Team MER dat het voorgenomen plan geen aanleiding geeft tot aanzienlijke negatieve milieugevolgen en dat de opmaak van een plan-MER niet nodig is. De goedkeuring van ontheffing werd opgenomen in de toelichtingsnota.
Collegebesluit: start- en procesnota | 26 mei 2023 |
Ter inzagelegging | 12 juni 2023 - 10 augustus 2023 |
Districtsraad: advies startnota | 20 juni 2023 |
GECORO: advies startnota | 29 juni 2023 |
Collegebesluit: scopingsnota | 27 oktober 2023 |
Collegebesluit: voorontwerp-RUP | 27 oktober 2023 |
GECORO: advies voorontwerp-RUP | 9 november 2023 |
Districtsraad: advies voorontwerp-RUP | 21 november 2023 |
| Beslissing Team MER
| 31 januari 2024 |
Collegebesluit: voorstel aan gemeenteraad om ontwerpRUP voorlopig vast te stellen | 9 februari 2024 |
Gemeenteraad: voorlopige vaststelling ontwerp-RUP | 26 februari 2024 |
Openbaar onderzoek (60 dagen) | 4 maart – 2 mei 2024 |
GECORO: advies | mei 2024 |
Collegebesluit: voorstel aan gemeenteraad om RUP definitief vast te stellen | juni 2024 |
Gemeenteraad: definitieve vaststelling | juni 2024 |
Schorsingstermijn Vlaamse regering/deputatie (45 dagen) | juli 2024 - augustus 2024 |
Publicatie Belgisch Staatsblad | augustus 2024 |
De Vlaamse Waterweg nv is voor dit RUP geen adviesinstantie voor wat betreft de watertoets.
De districtsraad adviseert het voorontwerp van het RUP 'Posthofbrug’, district Berchem gunstig mits er rekening gehouden wordt met volgende opmerkingen van het districtscollege:
- Het districtscollege verwijst naar het eerdere uitgebrachte advies door de districtsraad en de antwoorden die hierop gegeven zijn bij huidig voorontwerp.
Er wordt akte genomen van dit advies.
- Het districtscollege wenst nog meer benadrukt te zien in het RUP dat de ontwikkelingen die op deze locatie voorzien worden nog veel meer in relatie moeten gezien worden met het Masterplan Park Brialmont en natuurgebied Wolvenberg, die de overbuur is van deze locatie. In het huidige voorontwerp wordt ingezet op hoogstammige bomen en groendaken en de relatie met het plan Groene Singel, doch het district staat voor een ambitieuzere vergroening en doortrekking van de focus op stadsnatuur zoals die voorzien is in Masterplan Park Brialmont en natuurgebied Wolvenberg naar de site van het RUP. Het district denkt onder andere aan vertikaal groen en groenmuren met incorporatie van biodiversiteits- en hittemaatregelen. Het district denkt verder ook aan publiek toegankelijke dakparken om extra groen te creëren op hoogte.
In de stedenbouwkundige voorschriften wordt meer nadruk gelegd op de relatie met het natuurreservaat Wolvenberg onder '2.1.2 Inrichting - functionele vormgeving'. In de toelichtingsnota wordt onder de toelichting bij de voorschriften bijkomende verduidelijking opgenomen m.b.t. de relatie.
De GECORO adviseert gunstig doch wenst op te merken dat de antwoorden op de bemerkingen van de GECORO n.a.v. de startnota van dit RUP voor verschillende punten niet voldoen. Daarom formuleert de GECORO opnieuw volgende aandachtspunten:
- De noodzaak van een gebiedsgericht planningsinitiatief op niveau van de volledige stationsomgeving van Berchem blijft bestaan, onder meer omwille van de ondermaatse verblijfskwaliteit van de publieke ruimte, het ontbreken van een relatie tussen het projectgebied van dit RUP en de kantoorlocatie Post X, toegankelijkheid van het station voor mindermobiele personen, enz.
De eventuele noodzaak tot opmaak van een gebiedsgericht planningsinitiatief valt buiten de bevoegdheid van dit RUP.
- Het meervoudig gebruik van de ondergrondse parking als buurtparking voor auto’s en fietsen kan weldegelijk opgenomen worden in de stedenbouwkundige voorschriften van het RUP onder de vorm van een beheervoorschrift en eventueel nadien als SOK-maatregel bij het afleveren van een omgevingsvergunning voor de toekomstige functiewijziging in uitvoering van het RUP.
In de stedenbouwkundige voorschriften werd een bijkomend voorschrift opgenomen onder '2.1.3 Beheer' dat stelt dat maximale benutting van parkeervoorzieningen voor fietsen en auto's verplicht is, zowel overdag als 's nachts.
- De ontwerpers lichten tijdens de GECORO vergadering toe dat er weldegelijk een overeenkomst werd afgesloten tussen AWV, Infrabel en de projectontwikkelaar over het gebruik van de ventweg. De GECORO herhaalt haar bezorgdheid rond de bijkomende verkeersbelasting van de ventweg in relatie tot het natuurreservaat Wolvenberg. Hoewel deze ventweg niet opgenomen werd in het RUP-plangebied bestaat er weldegelijk een rechtstreeks verband tussen het gebruik van deze ventweg en potentiële milieueffecten op het natuurgebied Wolvenberg. De overeenkomst van de private eigenaars over het gebruik van de ventweg als ontsluiting van het gebied versterkt deze bezorgdheid. Dit gebruik werd niet onderzocht in de plan-m.e.r. screening. De opmaak van een natuurtoets dringt zich op..
Een natuurtoets werd opgemaakt en toegevoegd aan de scopingnota. Hierin is geoordeeld dat door de beperkte verkeerstoename en het reeds sterk verlichte karakter van de weg er geen significante effecten verwacht zijn ten aanzien van het natuurreservaat Wolvenberg.
- Het volledige toegestane ruimtelijke programma voor het plangebied (waarbij ook het seinhuis zou omgevormd worden tot een kantoorgebouw), dat onderzocht werd in de plan-m.e.r. screening, zou ook in het RUP (grafisch plan, stedenbouwkundige voorschriften) verduidelijkt moeten worden, bijvoorbeeld onder de vorm van een maximale vloerterreinindex of een andere toetsbare wijze.
De stedenbouwkundige voorschriften van het RUP werden expliciet afgestemd op de voorschriften van het RUP Post X, aangezien het RUP Posthofbrug daarvan een verderzetting is. Daarbij wordt er uitdrukkelijk voor gekozen om geen maximale V/T op te nemen en dit over te laten aan het vergunningsniveau.
Elia verwijst naar het eerdere advies naar aanleiding van de terinzagelegging:
Elia heeft hoogspanningsinstallaties in exploitatie in het plangebied van het RUP. Er moet rekening gehouden worden met de ondergrondse hoogspanningsleidingen gelegen langsheen de Binnensingel. Dit is gelegen in openbaar domein en hier zou geen diepgewortelde begroeiing mogen komen om beschadiging te voorkomen.
Hier wordt akte van genomen.
Fluxys Belgium bezit geen aardgasvervoerinstallaties die beïnvloed worden door het plan. Ze hebben bijgevolg geen bezwaar tegen de aflevering van de bovenvermelde vergunning(en) .
Het ontwerp RUP wordt gunstig geadviseerd en is in overeenstemming te brengen met de doelstellingen en beginselen van het decreet integraal waterbeleid.
Sport Vlaanderen stelt vast dat er meer flexibiliteit ingebouwd wordt en ook recreatie een van de toegelaten functies is.
Agentschap Wegen en Verkeer heeft geen opmerkingen op het voorontwerp RUP Posthofbrug
De Lijn kan akkoord gaan met de inhoud van het RUP Posthofbrug maar heeft twee opmerkingen over de toelichtingsnota:
- p. 21:Op dit moment worden de tramlijnen die een halte hebben aan het station van Berchem niet vernoemd. We zouden trams 4, 9 en 11 hier meer belicht willen zien. Nu worden deze enkel weergegeven op het netplan.
De toelichtingsnota werd aangepast. Er werd bijkomend beschreven dat de trams 4,9 en 11 halte hebben aan station Berchem.
- p. 64: Er wordt in de paragraaf over “Trein-,tram en busverbindingen” gesproken over een heroriëntering van streeklijnen op de Poshofbrug. In tegenstelling tot wat er in deze paragraaf vermeld staat, hebben we op dit moment geen weet van een heroriëntering van buslijnen op de Posthofbrug. Tot nader order blijven we met onze lijnen aanwezig in deze omgeving.
De heroriëntering werd beschreven in het Beleidsplan Mobiliteit: Antwerpen actief en bereikbaar 2020 I 2025 I 2030 (2015).
Defensie heeft geen bezwaar tegen dit project.
De gemeenteraad stelt het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) ‘Posthofbrug', district Berchem, voorlopig vast.
Dit RUP (Alg. plan_ID RUP_11002_214_20008_000) bestaat uit een plan bestaande juridische en feitelijke toestand, een grafisch plan, de stedenbouwkundige voorschriften en een toelichtingsnota.