2024_CBS_01448 - Stedelijk patrimonium. Sociale Dienstverlening. Sint-Jacobstraat 9, 2000 Antwerpen - Sint-Jacobskerk fase 2, deel 1. Restauratie exterieur Oostelijke deel. Bestek GAC_02020_1172. Vastlegging krediet. Wijziging opdracht - Goedkeuring

De Sint-Jacobskerk werd in 1938 beschermd als monument (OA000274) om haar authentieke en oudheidkundige waarde en komt, voor wat de restauratiewerken – zowel exterieur als interieur – betreft, in aanmerking voor subsidiëring door de Vlaamse overheid. De kerk is eigendom van de stad Antwerpen. De stad Antwerpen heeft bouwheerschap opgenomen voor zowel de restauratiewerken exterieur als voor de restauratiewerken interieur.

Het college keurde op 25 mei 2018 (jaarnummer 4789) de meerjarenpremieovereenkomst goed tussen de stad Antwerpen en de Vlaamse overheid voor de restauratie van de Sint-Jacobskerk.

Het college keurde op 27 maart 2020 (jaarnummer 2920) de selectieleidraad, het bestek en de procedure goed voor GAC_2020_01172 voor de Sint-Jacobskerk_fase 2, deel 1: restauratie exterieur Oostelijke deel.

Het college keurde op 17 september 2021 (jaarnummer 7490) de selectie van de kandidaten goed voor het afsluiten van een overeenkomst voor de Sint-Jacobskerk_fase 2, deel 1: restauratie exterieur Oostelijke deel, op basis van bestek GAC_2020_01172.

Het college keurde op 12 augustus 2022 (jaarnummer 6628 ) de gunning goed voor de Sint-Jacobskerk_fase 2, deel 1: restauratie exterieur Oostelijke deel, op basis van bestek GAC_2020_01172 , aan THV Monument Goedleven – Altritempi VVZRL, Pauwelslei 186 2930 Brasschaat, met ondernemingsnummer 0878.824.552, tegen een bedrag van 7.028.146,29 EUR inclusief btw.

Onvoorzienbare omstandigheden.

In toepassing van artikel 38/2 van het Koninklijk Besluit van 14 januari 2013 tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels van de overheidsopdrachten, gewijzigd bij Koninklijk Besluit van 22 juni 2017, is de aanbesteder gerechtigd de oorspronkelijke opdracht te wijzigen wanneer de wijziging het noodzakelijk gevolg is van omstandigheden die een zorgvuldige aanbesteder niet kon voorzien en de wijziging geen verandering in de algemene aard van de opdracht of raamovereenkomst brengt.  De wijziging blijft beperkt tot 50 % van het oorspronkelijke opdrachtbedrag.

Tijdens het eerste kwartaal van 2023 werd in het Brouwershuis houtcontaminatie door PCP (pentachloorfenol) vastgesteld in de houten (dak-)structuur.
Omdat op de zolders van de Sint-Jacobskerk structurele werken aan de houten dakstructuur voorzien zijn bij de uitvoering van de exterieurwerken oost, is het belangrijk om te weten of de arbeiders al dan niet in een gecontamineerde zone moeten werken en welke voorzorgsmaatregelen al dan niet nodig zijn.

Bijgevolg werd een steekproef uitgevoerd op de zolders van de midden- en kruisbeuk van de Sint-Jacobskerk waar een zichtbare glinstering op het hout van de spanten, gordingen, kepers en bebording aanwezig was. Dit was aanleiding om een eerste onderzoek te laten uitvoeren van het aanwezige stof op deze zolders door de Universiteit Antwerpen (UA). Door UA werden PCP (pentachloorfenol) en PCB’s (polychloorbifenylen) gevonden.

In overleg met de veiligheidscoördinator voor de stad Antwerpen, de aannemer, zijn preventieadviseur, de arbeidsgeneesheer en de architect werden vervolgens proefmetingen uitgevoerd. Deze luchtmetingen werden uitgevoerd door Liantis tijdens een simulatie van werken zoals voorzien in het bestek. De metingen gaven de verspreiding en concentratie van de aanwezige contaminatie aan in de lucht en naar de uitvoerende arbeiders.

In samenspraak met alle betrokken partijen werd vervolgens een plan van aanpak uitgewerkt om de veiligheid van de arbeiders en derden, die bij de uitvoering van hun opdracht tijdens de werken aanwezig zijn in de gecontamineerde zone, te verzekeren en om verspreiding van de contaminatie tegen te gaan. Ook om gezondheidsrisico’s na de werken eveneens in te perken, dienden maatregelen opgenomen te worden in het plan van aanpak.

De voorzorgsmaatregelen omvatten onder meer:

• beperking van de toegang tot de zolders tot zij die daar noodzakelijk en in functie van de werken aanwezig moeten zijn;
• voorzien van bijkomende stofafzuiging, waar mogelijk aan de stof producerende apparaten zelf;
• voorzien van persoonlijke beschermingsmiddelen;
• voorzien van een sas;
• voorzien van douchegelegenheid voor verplichte douche van de arbeiders wanneer zij in de gecontamineerde zone gewerkt hebben;
• aparte verpakking van afval;
• grondig stofzuigen van de gecontamineerde zolders.

Overzicht meerkosten:

Verrekeningsvoorstel 7, revisie 2 ingevolge onvoorzienbare omstandigheden_oriëntatieproef:

De oriëntatieproef was noodzakelijk om de aanwezigheid van houtcontaminatie al dan niet te bevestigen. De kostprijs hiervan is 795,00 EUR (exclusief 21 % BTW) en is als volgt opgenomen in verrekeningsvoorstel 7 revisie 2:

De totaalprijs van verrekeningsvoorstel 7.2 bedraagt 795,00 EUR + 166,95 EUR (21% BTW) = 961,95 EUR.

Een visuele inspectie van de zolders bracht een vermoedelijke houtcontaminatie aan het licht. Verder onderzoek bleek noodzakelijk om de aard en mate van de contaminatie na te gaan gezien de werken die aan de dakstructuur moeten uitgevoerd worden De oriëntatieproef wordt uitgevoerd door de Universiteit Antwerpen. Het onderzoek omvat zowel twee staalnames in beide transepten en boven het hoogkoor (moerbalk, muurplaat, spant, trekker, keper en bebording), de analyse van de stalen – onderzoek naar aanwezigheid van organochloorpesticiden of OCP’s -door de afdeling toxicologie als het verslag van het vooronderzoek voor een totaalkostprijs van 795,00 EUR, inclusief werf-, project- en werfleidingskosten. Dit verrekeningsvoorstel omvat geen termijnsverlenging.

Bijkomende werfinrichtingskosten zijn niet van toepassing.

Advies bij verrekeningsvoorstel 7, revisie 2 (na bespreking en onderhandeling):

De opgegeven prijs voor de staalnames is marktconform, evenals de kostprijs voor de analyse en het op- en overmaken van het verslag.

Het verrekeningsvoorstel is marktconform en wordt gunstig geadviseerd voor een bedrag van 795,00 EUR, zonder termijnsverlenging en zonder bijkomende werfinrichtingskosten, noch project- en werfleiding kosten.

Prijsherziening is niet van toepassing op deze verrekening.

Verrekeningsvoorstel 12, revisie 4 ingevolge onvoorzienbare omstandigheden_werf:

De maatregelen, opgenomen in het plan van aanpak, die de gezondheidsrisico’s en verspreiding van de houtcontaminatie moeten voorkomen, generen bijkomende kosten bij de uitvoering van de voorziene werken. Deze bijkomende kosten worden, na onderhandelingen, begroot op een totaal van 756.463,77 EUR (exclusief 21 % BTW) en werden als volgt opgenomen in verrekeningsvoorstel 12 revisie 4:

De totaalprijs van verrekeningsvoorstel 7.14 bedraagt 756.463,77 EUR + 158.857,39 (21% BTW) = 915.321,16 EUR.
Met een termijnverlenging van 134 werkdagen, zonder bijkomende project- en werfleidingskosten.

Conclusie:

Gezien de gezondheidsrisico’s die de houtcontaminatie in de Sint-Jacobskerk zowel tijdens als na de uitvoering van de werken aan de houten elementen in de zolders met zich meebrengt, dienen de nodige maatregelen getroffen te worden zowel tijdens de uitvoering van de werken als erna (grondig stofzuigen).

Deze kosten zijn onvoorzien gezien de gezondheidsrisico’s die de houtcontaminatie met zich meebrengt niet vooraf bekend waren en er dus geen rekening gehouden is met de noodzakelijke voorzorgsmaatregelen bij de opmaak van het bestek, noch tijdens aanbesteding. Intussen werd – mede op basis van de bevindingen en het overleg inzake de Sint-Jacobskerk - in samenwerking met GPD en een externe veiligheidsadviseur een conceptnota opgemaakt waarvan de bepalingen toegepast kunnen worden bij toekomstige uitvoeringen waar dit probleem zich stelt.

De wijziging opdracht bedraagt 757.258,77 EUR + + 159.024,34 EUR (21% btw) = 916.283,11 EUR en zal verrekend worden op het investeringsbudget 2024 en 2025. Er is voldoende krediet beschikbaar.