2024_CBS_02067 - Cameratoezicht - Plaatsing en gebruik ANPR-camera's voor handhaving laad- en loszones op grondgebied stad Antwerpen: nieuwe locaties - Goedkeuring

De stad Antwerpen is een project gestart met ANPR-camera’s ('Automatic NumberPlate Recognition' - automatische nummerplaatherkenning) om het rechtmatig parkeren op laad- en loszones op de openbare weg doeltreffender en efficiënter te kunnen controleren en handhaven. 

Vandaag vindt de controle op laden en lossen plaats door parkeerwachters te voet. Om de inbreuken op laden en lossen te kunnen detecteren, blijft een handhaver doorgaans minstens 10 minuten ter plaatse om te kunnen vaststellen dat er geen personen in- of uitstappen en dat er geen laad- en losactiviteiten plaatsvinden. 

Met de slimme camera’s beoogt de stad dit proces te automatiseren. Het project past in het proces van de digitalisering van het parkeerbeleid. De camera's worden ingezet om enerzijds de duurtijd van het geparkeerde voertuig te kunnen bepalen op de laad- en loszones en anderzijds de overtreder te identificeren. De camera maakt daarvoor op periodieke tijdstippen een beeld van de laad- en loszone en herkent hierbij de unieke voertuigen die op deze zone zijn geparkeerd. Als een wagen langer dan de ingestelde termijn geparkeerd staat, wordt de nummerplaat gelezen. De nummerplaat wordt samen met de verzamelde beelden doorgestuurd naar een backoffice systeem. Een beëdigde GAS parkeerwachter beoordeelt dan aan de hand van de beelden of er laad- en losactiviteiten worden waargenomen. Als er op basis van de doorgestuurde beelden géén laad- en losactiviteiten worden waargenomen, zal deze parkeerwachter de vaststelling, met de gelezen nummerplaat, locatie en bijhorende beelden doorzetten naar de OVDB (Overtredingen databank van MPA) waar deze wordt opgepikt door software om de vaststelling verder te verwerken. De bevoegde diensten handelen de vaststelling dan verder af. 

In de zitting van 26 februari 2024 (jaarnummer 90) verleende de gemeenteraad gunstig advies met betrekking tot de plaatsing en het gebruik van ANPR-camera's voor het toezicht en de handhaving van de laad- en loszones op 3 locaties: Van Wesenbekestraat (2060 Antwerpen), Plantin en Moretuslei (2018 Antwerpen) en Quellinstraat (2018 Antwerpen).

Er werden nu bijkomende locaties geselecteerd om te handhaven op basis van dergelijke beelden (handhaven GAS4 stilstaan en parkeren), omdat op die locaties een zelfde problematiek werd vastgesteld. Het betreft één camera per locatie in combinatie met een intelligent beeldmanagementsysteem. De ANPR-camera's worden gemonteerd op openbare verlichtingspalen op deze specifieke plaatsen: 

1. Vestingstraat te 2018 Antwerpen, ter hoogte van nummers 3 tot 11;
2. Vestingstraat te 2018 Antwerpen, ter hoogte van nummers 44 tot 48 (twee laad- en loszones met venstertijden: parkeren is altijd verboden, laden en lossen is toegelaten tussen 7 uur en 10 uur);
3. Vestingstraat te 2018 Antwerpen, ter hoogte van nummers 27 tot 29;
4. Vestingstraat te 2018 Antwerpen,  ter hoogte van nummers 39 tot 45.

Wet tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s van 21 maart 2007 (camerawet), zoals bijgewerkt tot op heden.

Wet betreffende de gemeentelijke administratieve sancties van 24 juni 2013, zoals bijgewerkt tot op heden.  

Code van politiereglementen stad Antwerpen (politiecodex), gecoördineerde versie (laatste wijziging: gemeenteraad 23 oktober 2023).

Artikel 5 van de wet tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s van 21 maart 2007 bepaalt dat de beslissing tot het plaatsen van één of meer vaste bewakingscamera's in een niet-besloten plaats wordt genomen door de verwerkingsverantwoordelijke nadat de gemeenteraad een positief advies heeft gegeven. De gemeenteraad verstrekt zijn advies na voorafgaandelijk de korpschef van de politiezone waar die plaats zich bevindt, te hebben geraadpleegd.

Er is in de stad Antwerpen vandaag een problematiek waarbij voertuigen in laad- en loszones worden geparkeerd zonder dat er werkelijk goederen geladen of gelost werden of waarbij de voertuigen in deze zones langer dan toegestaan, stilstaan. Dit brengt de nodige ongemakken mee en heeft een serieuze impact op een buurt. De stad ontvangt hierover dan ook heel wat klachten. Bij gerichte verkeersacties is het aandeel van boetes voor misbruik van laad- en loszones steevast hoog. Het installeren van laad- en loszones in de publieke ruimte is nochtans een weloverwogen beleidskeuze in functie van de leefkwaliteit van een buurt, de verkeersveiligheid ervan en een rechtvaardig parkeerbeleid en maakt onderdeel uit van een integraal mobiliteitsbeleid. Vanuit deze optiek met name om een relatie te leggen met een duurzamer en beter parkeer- en mobiliteitsbeleid, streeft de stad ernaar om ook deze parkeerzones juist te benutten. Een efficiënte organisatie van de controle en handhaving is hierbij cruciaal. Vandaag gebeurt deze controle door parkeerwachters die observeren ter plaatse. Deze inzet is helaas niet afdoende om het misbruik terdege te ontmoedigen, zo blijkt. De overtreding is bovendien ook niet gemakkelijk ter plaatse vast te stellen. Bij een controle op laad- en loszones moet immers steeds een observatietijd van een tiental minuten in acht genomen waarin wordt nagegaan of betrokkene rechtmatig laadt en lost. De parkeerwachter blijft vandaag hiervoor ter plaatse. De zoektocht naar een betere manier van handhaven is dan ook een uitdaging. Een doorgedreven controle kan er nochtans toe bijdragen dat de aangewezen zones vrij blijven om te lossen/laden. De inzet van een ANPR camera om deze problematiek te remediëren lijkt een geschikte cameratechnologie hiervoor en een win-win. Het resulteert in het sneller en efficiënter inzetten van medewerkers, zonder de mensen zwaarder te belasten. Er kan op die manier efficiënter werk verzet worden. De vaststelling kan ook doeltreffender worden opgemerkt. De beelden kunnen bovendien bijdragen om de mate van misbruik gericht te bepalen.

Overwegende dat:

• ANPR camera’s worden ingezet conform de voorwaarden van de camerawet (met het oog op de automatische nummerplaatherkenning, door of in opdracht van de gemeentelijke overheden voor de controle van de naleving van de gemeentelijke reglementen betreffende parkeren). De gecapteerde persoonsgegevens worden gebruikt voor deze legitieme doelstelling meer bepaald om overtreders van GAS stilstaan en parkeren (GAS4) te kunnen identificeren en te beboeten. De camera’s zullen dus gebruikt worden voor duidelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden;
• het gebruik van de camera's wordt toevertrouwd aan het bij wet aangewezen personeel om vaststellingen te doen binnen hun bevoegdheidsgrenzen;
• de gecapteerde data niet Ianger beschikbaar zijn dan nodig;
• de camera’s noch beelden zullen opleveren die de intimiteit van een persoon schenden, noch beelden die gericht zijn op het inwinnen van informatie over de filosofische, religieuze, politieke, syndicale gezindheid, etnische of sociale origine, het seksuele leven of de gezondheidstoestand van de gefilmde personen;
• de bewoners en de bezoekers van de stad Antwerpen zullen worden ingelicht over het camerasysteem via het camerapictogram, zoals voorzien in de wet;
• overtredingen kunnen voorkomen worden door het verhogen van de pakkans;
• het cameragebruik kan bijdragen tot het verhogen van de leefbaarheid, het handhaven van het parkeerbeleid en een betere mobiliteit;
• door de inzet van camera’s de stad efficiënter kan omgaan met haar personeelscapaciteit;
• er een positief advies werd verleend door de korpschef van de politiezone;

wordt er aan de gemeenteraad gevraagd om een gunstig advies te verlenen voor de plaatsing en het gebruik van ANPR-camera’s voor het toezicht en de handhaving van de laad- en loszones op de nieuwe locaties hierboven vermeld.

Deze locaties worden bijkomend toegevoegd aan het proefproject goedgekeurd op de gemeenteraad van 26 februari 2024.

Eventuele nieuwe locaties zullen enkel worden toegevoegd na voorafgaandelijk advies van de korpschef en de gemeenteraad.

De plaatsing en het onderhoud van de camera’s worden aangerekend op het budget van Mobiliteit en Parkeren Antwerpen.