2024_CBS_01852 - Omgevingsvergunning. Advies hogere overheid. Voorwaardelijk gunstig advies - OMV_2023025767. Lillobrug. District Antwerpen - Goedkeuring

Er werd bij de Vlaamse Regering of de gewestelijke omgevingsambtenaar een aanvraag voor een omgevingsvergunning ingediend. De aanvraag wordt behandeld volgens de gewone procedure van het Omgevingsvergunningendecreet.

De deputatie verzoekt het college of de gemeentelijke omgevingsambtenaar om:

- een openbaar onderzoek te houden;

- advies uit te brengen.

Omschrijving stedenbouwkundige handelingen

Relevante voorgeschiedenis

De Lillobrug wordt vergund geacht daar deze reeds aanwezig is op de luchtfoto van 1971 (bron: Geopunt) en dus van vóór de inwerkingtreding van het gewestplan Antwerpen is. Volgens de Inventaris Bouwkundig Erfgoed is de brug gebouwd in 1967.

Bestaande toestand

De Lillobrug bevindt zich over het Kanaaldok B2, ter hoogte van de Tijsmanstunnel, en bestaat uit een dubbele beweegbare brug (Strauss-type). De stabiliteit van de structuur van de brug kan niet meer gegarandeerd worden waardoor deze sinds 2019 buiten gebruik is.

Nieuwe toestand

De Lillobrug wordt gerenoveerd zodat deze terug in dienst genomen kan worden. De renovatie betreft het vernieuwen van de balans, de stoelconstructie, de behuizing van de machinekamer en de trekstangen voor beide beweegbare delen.

Inhoud van de aanvraag

-     renoveren van de Lillobrug. 

Het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, het decreet houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening en hun uitvoeringsbesluiten zijn van toepassing.

Conform artikel 24 en 42 van het Omgevingsvergunningsdecreet heeft het college of de gemeentelijke omgevingsambtenaar de bevoegdheid advies uit te brengen voor de vergunningsaanvragen op haar grondgebied waarvoor de deputatie, de Vlaamse regering of de gewestelijke omgevingsambtenaar de bevoegde overheid is, tenzij:

1. de aanvraag ingediend is door het betrokken college;
2. de aanvraag louter betrekking heeft op mobiele of verplaatsbare ingedeelde inrichtingen of activiteiten.

Het college heeft op 17 november 2017 (jaarnummer 2017_CBS_08858) beslist om de adviesbevoegdheid op te nemen.

Adviezen

Externe adviezen

Interne adviezen

Toetsing regelgeving en beleidsrichtlijnen

Plannen van aanleg, ruimtelijke uitvoeringsplannen en verkavelingen

Het goed is gelegen in het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) Afbakening zeehavengebied Antwerpen (Besluit van de Vlaamse regering van 30 april 2013), binnen de afbakeningslijn.

De gebieden binnen de afbakeningslijn behoren tot het zeehavengebied Antwerpen.

Met uitzondering van de deelgebieden waarvoor in dit plan voorschriften werden vastgelegd, blijven de op het ogenblik van de vaststelling van dit plan bestaande bestemmings- en inrichtingsvoorschriften onverminderd van toepassing.

De Lillobrug is volgens voornoemd gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan bestemd als Gebied voor waterweginfrastructuur.

Dit gebied is bestemd voor waterweginfrastructuur en aanhorigheden.

In dit gebied zijn alle handelingen toegelaten voor de aanleg, het functioneren of de aanpassing van die waterweginfrastructuur en aanhorigheden.

Daarnaast zijn toegelaten: 

- alle handelingen met het oog op de ruimtelijke inpassing, buffers, ecologische verbindingen, kruisende infrastructuren, leidingen, telecommunicatie-infrastructuur, lokaal openbaar vervoer, lokale dienstwegen, waterwegennetwerk en paden voor niet-gemotoriseerd verkeer;

- het bergen van baggerspecie in onderwatercellen. 

Na aanleg van de infrastructuur kunnen voor het gedeelte van de zone dat voorlopig niet werd benut, de voorschriften van de naastliggende bestemming toegepast worden.

Over het goed lopen tevens twee overdrukken die aangeduid zijn als Gebied voor ongelijkvloerse verkeers- en vervoersinfrastructuur en Leidingstraat.

In het gebied, aangeduid met overdruk Gebied voor ongelijkvloerse verkeers- en vervoersinfrastructuur, zijn alle handelingen toegelaten voor de aanleg, het functioneren en de aanpassing van de ongelijkvloerse verkeers- en vervoersinfrastructuur en aanhorigheden. Daarnaast zijn handelingen in functie van de ruimtelijke inpassing, ecologische verbindingen, kruisende infrastructuren en leidingen toegelaten.

In het gebied, aangeduid met de overdruk Leidingstraat, zijn alle handelingen toegelaten voor de aanleg, de exploitatie en wijzigingen van transportleidingen en hun aanhorigheden. Nieuwe leidingen worden gerealiseerd in functie van het optimaal ruimtegebruik van de leidingstraat. De aanvragen voor vergunningen voor een transportleiding en aanhorigheden worden beoordeeld rekening houdend met de in grondkleur aangegeven bestemming.

De in grondkleur aangegeven bestemming is van toepassing voor zover de aanleg, de exploitatie en wijzigingen van de leidingen en hun aanhorigheden niet in het gedrang worden gebracht.

De aanvraag dient beoordeeld te worden aan de hand van de voorschriften van het ruimtelijk uitvoeringsplan.

De aanvraag is in overeenstemming met de bestemming en de voorschriften van het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan.

Voor een straal van 500 meter rond de aanvraag is het voormelde GRUP tevens van toepassing. Hier gelden volgende bestemmingsvoorschriften: 

-     Gebied voor waterweginfrastructuur voor het Kanaaldok B1 en B2 en het Duwvaart Schuildok; 

-     Gebied voor zeehaven- en watergebonden bedrijven; 

-     Gebied voor verkeers- en vervoersinfrastructuur voor de R2, de Noorderlaan, de Antwerpsebaan en de Tijsmanstunnel-West; 

-     Gebied voor spoorweginfrastructuur voor de spoorwegen ten oosten van de Lillobrug; 

-     overdrukken met als aanduiding Gebied voor ongelijkvloerse verkeers- en vervoersinfrastructuur; 

-     overdruk Verbinding voor fietsers; 

-     overdrukken Leidingstraten. 

Binnen de straal van 500 meter is tevens het GRUP Hoogspanningslijn Zandvliet-Lillo-Liefkenshoek van toepassing (Besluit van de Vlaamse regering van 1 juli 2016). Volgens dit GRUP loopt een overdruk ten zuiden van de R2, op minstens 40 meter van de Lillobrug, met als aanduiding Hoogspanningsleiding. Aan beide zijden van de hoogspanningsleiding is een zone aangeduid met als overdruk Gebied met overdruk gebruiksbeperkingen. Deze overdrukzone reikt niet tot aan de projectzone van de vergunningsaanvraag.

Op circa 370 meter ten noorden van de Lillobrug en dus binnen de straal van 500 meter is tevens het GRUP Liefkenshoekspoortunnel (Besluit van de Vlaamse regering van 9 mei 2008) van toepassing met overdruk Gebied voor ongelijkvloerse verkeers- en vervoersinfrastructuur.

Gewestelijke stedenbouwkundige verordeningen

Hemelwater: Het besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater.

De gewestelijke hemelwaterverordening is niet van toepassing op de aanvraag.
 

Toegankelijkheid: het besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid.

De gewestelijke verordening toegankelijkheid is niet van toepassing op de aanvraag.

Omgevingstoets

Toetsing van de verenigbaarheid van het aangevraagde met de omgeving en de goede ruimtelijke ordening

Functionele inpasbaarheid

De aanvraag betreft het renoveren van de Lillobrug. Deze brug is sinds 2019 niet meer in dienst omwille van problemen in de balansconstructie van beide brugdelen.

De Lillobrug is een spoorwegbrug die bestaat uit twee vaste vakwerkbruggen en twee beweegbare basculebruggen (Strauss-type). De renovatie betreft het vernieuwen van de balans, de stoelconstructie, de behuizing van de machinekamer en de trekstangen voor beide beweegbare delen.

De brug zal dienen voor de passage van scheepvaart en goederentreinen, met prioriteit voor de scheepvaart. De brug zal standaard opwaarts staan en worden gesloten voor een treinpassage. Nadien wordt de brug terug geopend.

De renovatie van de Lillobrug staat in functie van het treinverkeer in de Antwerpse haven en past zich hierdoor functioneel in binnen het havengebied.

Schaal - ruimtegebruik - bouwdichtheid

De aanvraag betreft louter het renoveren van het middelste deel, zijnde het beweegbare stuk, van de Lillobrug. Er wordt geen extra ruimte in beslag genomen. De beweegbare brug heeft een nieuwe hoogte van 41,3 meter (circa 1 meter hoger dan bestaand). De aanvraag is in overeenstemming en verenigbaar met de ruimtelijke context van het havengebied waarbinnen deze aanvraag is gesitueerd.

Visueel-vormelijke elementen

De balansen van de brug worden vervangen door een dichte plaatligger (zoals bij de Kruisschansbrug en de Van Cauwelaertbrug). De stoel en trekstangen blijven vakwerkstructuur en wijzigen niet van uiterlijk. De behuizing van de machinekamer wordt vernieuwd met nieuwe sandwichpanelen. Alle kleuren van de huidige constructie blijven gelijk (grijs RAL 7035).

Deze materialen en kleuren zijn neutraal en gebruikelijk in deze industriële omgeving.

Cultuurhistorische aspecten

Gezien de aanvraag werken aan vastgesteld bouwkundig erfgoed betreft, werd het advies van de dienst monumentenzorg ingewonnen.

De Lillobrug is opgenomen op de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed (ministerieel besluit van 14 maart 2019). Voorafgaand aan voorliggende aanvraag werd in opdracht van de Haven van Antwerpen-Brugge een globale erfgoedstudie uitgevoerd, waarbij alle bruggen in de haven werden beschreven en een cultuurhistorische waardenstelling ondergingen. In functie van voorliggende aanvraag werd specifiek voor de Lillobrug een meer doorgedreven historische en technische studie uitgevoerd.

De opmaak van zowel de algemene studie over de bruggen in de haven als van de specifieke studie over de Lillobrug gebeurde in nauw overleg met de stedelijke dienst monumentenzorg. De voorliggende plannen zijn vooraf besproken.

De Lillobrug dateert uit 1967 en is een dubbele, beweegbare brug van het Strauss-type, gelegen aan het Kanaaldok B2. Uit de globale erfgoedstudie blijkt de Lillobrug niet als belangrijkste vertegenwoordiger van dit type gewaardeerd te worden en wordt deze niet als prioritair te behouden geëvalueerd. In de voorbije decennia werden al verschillende aanpassingen aan de brug doorgevoerd. Scheurvorming in de constructie maakt het nu noodzakelijk om meer fundamentele aanpassingswerken uit te voeren ten einde de stabiliteit (en dus het gebruik) te vrijwaren.

Bij de geplande renovatie worden de balans, de stoelconstructie, de behuizing van de machinekamer en de trekstangen voor de beweegbare delen aangepast of vervangen. De vluchten blijven behouden, evenals de aandrijving in de machinekamer. Type en vorm van de brug blijft behouden, maar ten gevolge van de aanpassingen zal het uitzicht wel veranderen: een structuur met volle stalen platen zal de oorspronkelijke vakwerkstructuur vervangen.

De voorgenomen werken hebben tot doel dit industrieel-archeologisch object actief in gebruik te houden. Dit veronderstelt een dynamische omgang met de constructie. Alhoewel de voorgestelde werken het uitzicht van de brug zullen wijzigen, worden de erfgoedwaarden van het object in de mate van het mogelijke gerespecteerd.

Hinderaspecten – gezondheid – gebruiksgenot – veiligheid in het algemeen

Gezien de aard van de aanvraag, werd het subadvies ingewonnen van de Brandweer zone Antwerpen.

De voorwaarden uit dit advies, met het oog op de brandveiligheid en de bereikbaarheid voor brandweerwagens, kunnen integraal aan dit advies worden gehecht.

Mobiliteitsimpact (onder andere toetsing parkeerbehoefte)

De aanvraag genereert geen bijkomende parkeerbehoefte en geen significante toename van het aantal verkeersbewegingen. Het betreft een brug die het grootste deel van de tijd zal open staan in functie van de vlotte doorstroming van het scheepvaartverkeer. Enkel voor passage van goederentreinen zal de brug telkens kort gesloten zijn. Personenvervoer over deze brug is niet voorzien.

De verkeerspolitie heeft vanuit verkeersveiligheidsoogpunt geen bezwaar tegen de renovatie van de Lillobrug.

Advies van het college

Gunstig advies te verlenen voor de aanvraag tot omgevingsvergunning onder voorwaarden.

Geadviseerde stedenbouwkundige voorwaarden

1. De voorwaarden uit het advies van de brandweer dienen strikt nageleefd te worden.

De aanvraag werd onderworpen aan 1 openbaar onderzoek.

Ingediende bezwaarschriften en petitielijsten

Informatievergadering

Een informatievergadering was niet vereist en werd niet gehouden.